1 Chronicles 29

1 And king David spoke to the entire assembly: “My son Solomon, the one God has chosen, is still a tender boy. And yet the work is great, for a habitation is being prepared, not for man, but for God.

آنگاه داوود پادشاه رو به تمام آن گروه کرد و گفت: «پسرم سلیمان که خدا او را انتخاب کرده تا پادشاه آیندهٔ اسرائیل باشد، هنوز جوان و کم‌تجربه است و کاری که در پیش دارد، کار بزرگی است. عبادتگاهی که می‌خواهد بسازد، یک ساختمان معمولی نیست، بلکه خانهٔ خداوند است.

2 Now with all my ability, I have prepared the expenses for the house of my God: gold for items of gold, and silver for those of silver, brass for those of brass, iron for those of iron, and wood for those of wood, and stones of onyx, and stones like alabaster, and stones of diverse colors, and every kind of precious stone, and marble from Paros in great abundance.

برای بنای خانهٔ خدای خود تا آنجا که توانسته‌ام طلا و نقره، مفرغ و آهن، چوب و سنگ جزع، سنگهای گران قیمت دیگر و جواهرات با ارزش و سنگ مرمر جمع کرده‌ام،

3 And in addition to these things that I have offered into the house of my God, I give, from my own belongings, gold and silver for the temple of my God, aside from those things that I have prepared for the holy shrine:

و چون دلبستگی به خانهٔ خدا دارم، تمام طلا و نقرهٔ خزانهٔ شخصی خود را برای بنای آن بخشیده‌ام. این علاوه بر آن مصالح ساختمانی است که قبلاً تدارک دیده‌ام.

4 three thousand talents of gold, from the gold of Ophir, and seven thousand talents of highly-refined silver, for the gilding of the walls of the temple;

این هدایای شخصی شامل صد تن طلای خالص و دویست و چهل تن نقرهٔ خالص برای روکش دیوارهای خانهٔ خدا

5 and gold for wherever there is need of gold, and silver for wherever there is need of silver, for the works to be done by the hands of the artisans. And if anyone freely offers, let him fill his hand this day, and let him offer whatever he wishes to the Lord.”

و تمام لوازمی است که به دست صنعتگران ساخته می‌شود. حال چه کسی حاضر است خود را با هر چه دارد در اختیار خداوند بگذارد؟»

6 And so the leaders of the families, and the nobles of the tribes of Israel, as well as the tribunes and the centurions and the overseers of the king’s possessions, promised

آنگاه رؤسای قبایل و طوایف، فرماندهان سپاه و ناظران دارایی پادشاه، با اشتیاق ۱۷۰ تن طلا، ۳۴۰ تن نقره، ۶۱۰ تن مفرغ و ۳٬۴۰۰ تن آهن هدیه کردند.

7 and gave, for the works of the house of the Lord, five thousand talents and ten thousand pieces of gold, ten thousand talents of silver, and eighteen thousand talents of brass, and also one hundred thousand talents of iron.

8 And whoever found precious stones among their belongings gave them to the treasuries of the house of the Lord, by the hand of Jehiel the Gershonite.

کسانی هم که سنگهای قیمتی داشتند آنها را به خزانهٔ خانهٔ خداوند آورده، به یحی‌ئیل (پسر جرشون) تحویل دادند.

9 And the people rejoiced, since they were promising their votive offerings willingly. For they were offering these to the Lord with all their heart. And king David also rejoiced with great gladness.

تمام بنی‌اسرائیل از اینکه چنین فرصتی برای ایشان پیش آمده بود تا با اشتیاق هدایایی تقدیم خداوند کنند، خوشحال بودند. داوود پادشاه نیز از این بابت بسیار شاد شد.

10 And he blessed the Lord before the entire multitude, and he said: “Blessed are you, O Lord God of Israel, our Father from eternity to eternity.

داوود در حضور آن گروه خداوند را ستایش کرده، گفت: «ای خداوند، خدای جد ما یعقوب، نام تو از ازل تا به ابد مورد ستایش باشد!

11 Yours, O Lord, is magnificence and power and glory, and also victory; and to you is praise. For all the things that are in heaven and on earth are yours. Yours is the kingdom, O Lord, and you are above all rulers.

عظمت و قدرت، جلال و شکوه و بزرگی برازندهٔ توست. ای خداوند، هر چه در آسمان و زمین است مال توست. سلطنت از آن توست. تو بالاتر و برتر از همه هستی.

12 Yours is wealth, and yours is glory. You have dominion over all things. In your hand is virtue and power. In your hand is greatness and authority over all things.

ثروت و افتخار از تو می‌آید؛ تو بر همه چیز حاکم هستی. قدرت و توانایی در دست تو است؛ این تو هستی که به انسان قدرت و بزرگی می‌بخشی.

13 Now therefore, we confess to you, our God, and we praise your famous name.

ای خدای ما، از تو سپاسگزاریم و نام باشکوه تو را ستایش می‌کنیم.

14 Who am I, and what is my people, that we should be able to promise all these things to you? All is yours. And so the things that we received from your hand, we have given to you.

«ولی من و قوم من چه هستیم که چنین افتخاری نصیب ما ساخته‌ای که به تو چیزی بدهیم؟ هر چه داریم از تو داریم، و از مال تو به تو داده‌ایم.

15 For we are sojourners and new arrivals before you, as all our fathers were. Our days upon the earth are like a shadow, and there is no delay.

ما در این دنیا مانند اجداد خود غریب و مهمانیم. عمر ما روی زمین مثل سایه، زودگذر است و دوامی ندارد.

16 O Lord our God, all this abundance, which we have prepared so that a house may be built to your holy name, is from your hand, and all things are yours.

ای خداوند، خدای ما، تمام این چیزهایی که به تو تقدیم کرده‌ایم تا خانه‌ای برای نام قدوس تو ساخته شود، از تو به ما رسیده و همه مال توست.

17 I know, my God, that you test hearts, and that you love simplicity. Therefore, in the simplicity of my heart, I also have offered all these things joyfully. And I have seen, with immense gladness, your people, who have been found here, offering their donations to you.

خدای من، می‌دانم که تو از قلب انسانها آگاهی و کسی را که به راستی عمل می‌کند، دوست داری. من تمام این کارها را از صمیم قلب انجام داده‌ام و شاهدم که قوم تو با شادی و اشتیاق هدایای خود را تقدیم کرده‌اند.

18 O Lord, the God of our fathers Abraham and Isaac and Israel, preserve unto eternity this desire of their heart, and let this purpose remain forever, for the worship of you.

ای خداوند، ای خدای اجداد ما ابراهیم و اسحاق و یعقوب، این اشتیاق را همیشه در دل قوم خود نگه دار و نگذار علاقهٔ خود را نسبت به تو از دست بدهند.

19 Also, I give to my son Solomon a perfect heart, so that he may keep your commandments, your testimonies, and your ceremonies, and so that he may accomplish all things, and may build the temple, for which I have prepared the expenses.”

اشتیاقی در دل پسرم سلیمان به وجود آور تا از جان و دل تمام اوامر تو را نگاه دارد و بنای خانهٔ تو را که برایش تدارک دیده‌ام به اتمام برساند.»

20 Then David instructed the entire assembly: “Bless the Lord our God.” And the entire assembly blessed the Lord, the God of their fathers. And they bowed themselves, and they adored God, and next they reverenced the king.

سپس داوود به تمام بنی‌اسرائیل گفت: «خداوند، خدای خود را ستایش کنید.» و تمام جماعت در حضور خداوند، خدای اجداد خود و پادشاه زانو زدند و خداوند را ستایش کردند.

21 And they immolated victims to the Lord. And they offered holocausts on the following day: one thousand bulls, one thousand rams, one thousand lambs, with their libations and with every ritual, very abundantly, for all of Israel.

روز بعد بنی‌اسرائیل هزار گاو، هزار قوچ و هزار بره برای قربانی سوختنی و نیز هدایای نوشیدنی به خداوند تقدیم کردند. علاوه بر اینها، قربانیهای دیگری نیز به خداوند تقدیم نموده، گوشت آنها را بین تمام قوم تقسیم کردند.

22 And they ate and drank before the Lord on that day, with great rejoicing. And they anointed Solomon, the son of David, a second time. And they anointed him to the Lord as the ruler, and Zadok as the high priest.

آنها جشن گرفتند و با شادی فراوان در حضور خداوند خوردند و نوشیدند. بنی‌اسرائیل بار دیگر پادشاهی سلیمان، پسر داوود را تأیید کردند و او را به عنوان پادشاه و صادوق را به عنوان کاهن تدهین نمودند.

23 And Solomon sat upon the throne of the Lord as king, in place of his father David, and it pleased everyone. And all of Israel obeyed him.

به این ترتیب سلیمان به جای پدرش داوود بر تخت نشست تا بر قوم خداوند سلطنت کند.

24 Moreover, all the leaders, and the powerful, and all the sons of king David pledged with their hand, and they became subject to king Solomon.

مقامات و فرماندهان سپاه و نیز تمام پسران داوودِ پادشاه پشتیبانی خود را از سلیمان پادشاه اعلام داشتند.

25 Then the Lord magnified Solomon over all of Israel. And he gave to him a glorious reign, of a kind such as no one has had before him, as king of Israel.

خداوند، سلیمان را در نظر تمام قوم اسرائیل بسیار بزرگ ساخت و به او جلالی شاهانه بخشید، به طوری که به هیچ پادشاه اسرائیل قبل از او داده نشده بود.

26 Now David, the son of Jesse, reigned over all of Israel.

داوود پسر یَسا مدت چهل سال پادشاه اسرائیل بود. از این چهل سال، هفت سال در حبرون سلطنت کرد و سی و سه سال در اورشلیم.

27 And the days during which he reigned over Israel were forty years. He reigned seven years in Hebron, and thirty-three years in Jerusalem.

28 And he died at a good old age, full of days and wealth and glory. And his son Solomon reigned in his place.

او در کمال پیری، زمانی که در اوج ثروت و افتخار بود، از دنیا رفت و سلیمان به جای او پادشاه شد.

29 Now the acts of king David, from the first to the last, have been written in the book of Samuel the seer, and in the book of Nathan the prophet, and in the book of Gad the seer,

شرح تمام رویدادهای دوران سلطنت داوود در کتب سه نبی، یعنی سموئیل، ناتان و جاد نوشته شده است.

30 concerning his entire reign and strength, and the times that passed under him, both in Israel and in all the kingdoms of the lands.

این نوشته‌ها شرح سلطنت و قدرت او و پیش‌آمدهایی است که برای او و اسرائیل و سایر اقوام همسایه رخ داد.