Proverbs 19
Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.
Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.
3 The folly of a man spoils his ways: and he blames God in his heart.
Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.
4 Wealth acquires many friends; but the poor is deserted even of the friend he has.
Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.
5 A false witness shall not be unpunished, and he that accuses unjustly shall not escape.
Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.
6 Many court the favour of kings; but every bad man becomes a reproach to [another] man.
Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.
7 Every one who hates [his] poor brother shall also be far from friendship. Good understanding will draw near to them that know it, and a sensible man will find it. He that does much harm perfects mischief; and he that used provoking words shall not escape.
Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.
8 He that procures wisdom loves himself; and he that keeps wisdom shall find good.
Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.
9 A false witness shall not be unpunished; and whoever shall kindle mischief shall perish by it.
Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.
10 Delight does not suit a fool, nor [is it seemly] if a servant should begin to rule with haughtiness.
Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.
11 A merciful man is longsuffering; and his triumph overtakes transgressors.
Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.
12 The threatening of a king is like the roaring of a lion; but as dew on the grass, so is his favour.
Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.
13 A foolish son is a disgrace to his father: vows [paid out] of the hire of a harlot are not pure.
Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.
14 Fathers divide house and substance to [their] children: but a wife is suited to a man by the Lord.
Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.
15 Cowardice possesses the effeminate [man]; and the soul of the sluggard shall hunger.
Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.
16 He that keeps the commandment keeps his own soul; but he that despises his ways shall perish.
Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.
17 He that has pity on the poor lends to the Lord; and he will recompense to him according to his gift.
Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.
18 Chasten your son, for so he shall be hopeful; and be not exalted in your soul to haughtiness.
Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.
19 A malicious man shall be severely punished, and if he commit injury, he shall also lose his life.
[Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].
20 Hear, son, the instruction of your father, that you may be wise at your latter end.
Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.
21 [There are] many thoughts in a man's heart; but the counsel of the Lord abides for ever.
Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.
22 Mercy is a fruit to a man: and a poor man is better than a rich liar.
Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.
23 The fear of the Lord is life to a man: and he shall lodge without fear in places where knowledge is not seen.
Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.
24 He that unjustly hides his hands in his bosom, will not even [bring] them up to his mouth.
Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.
25 When a pestilent character is scourged, a simple man is made wiser: and if you reprove a wise man, he will understand discretion.
Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.
26 He that dishonours his father, and drives away his mother, shall be disgraced and shall be exposed to reproach.
Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.
27 A son who ceases to attend to the instruction of a father will cherish evil designs.
Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.
28 He that becomes surety for a foolish child will despise the ordinance: and the mouth of ungodly men shall drink down judgement.
Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.
29 Scourges are preparing for the intemperate, and punishments likewise for fools.
Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.
