Psalms 78
1 Maschil. Of Asaph. Give ear, O my people, to my law; let your ears be bent down to the words of my mouth.
Pieśń pouczająca. Asafa. Słuchaj, mój ludu, mego prawa, nakłońcie uszu ku słowom moich ust.
2 Opening my mouth I will give out a story, even the dark sayings of old times;
Otworzę moje usta do przypowieści, opowiem starodawne tajemnice;
3 Which have come to our hearing and our knowledge, as they were given to us by our fathers.
Cośmy słyszeli i poznali i [co] nam opowiadali nasi ojcowie.
4 We will not keep them secret from our children; we will make clear to the coming generation the praises of the Lord and his strength, and the great works of wonder which he has done.
Nie zataimy [tego] przed ich synami, opowiemy przyszłemu pokoleniu o chwale PANA, o jego mocy i cudach, które czynił.
5 He put up a witness in Jacob, and made a law in Israel; which he gave to our fathers so that they might give knowledge of them to their children;
Ustanowił bowiem świadectwo w Jakubie, nadał prawo w Izraelu i nakazał naszym ojcom, aby je oznajmiali swoim synom;
6 So that the generation to come might have knowledge of them, even the children of the future, who would give word of them to their children;
Aby poznało przyszłe pokolenie, synowie, którzy się urodzą; aby powstawszy, przekazywali [je] swoim synom;
7 So that they might put their hope in God, and not let God's works go out of their minds, but keep his laws;
Żeby pokładali w Bogu nadzieję i nie zapominali o dziełach Boga, lecz strzegli jego przykazań;
8 And not be like their fathers, a stiff-necked and uncontrolled generation; a generation whose heart was hard, whose spirit was not true to God.
Żeby nie byli, jak ich ojcowie, pokoleniem opornym i nieposłusznym; pokoleniem, które nie przygotowało swego serca i którego duch nie był wierny Bogu.
9 The children of Ephraim, armed with bows, were turned back on the day of the fight.
Synowie Efraima, uzbrojeni i wyposażeni w łuki, w dniu bitwy wycofali się.
10 They were not ruled by God's word, and they would not go in the way of his law;
[Bo] nie strzegli przymierza Boga i nie chcieli postępować według jego prawa.
11 They let his works go out of their memory, and the wonders which he had made them see.
Zapomnieli o jego dziełach i cudach, które im ukazał.
12 He did great works before the eyes of their fathers, in the land of Egypt, in the fields of Zoan.
Przed ich ojcami czynił cuda w ziemi Egiptu, na polu Soanu.
13 The sea was cut in two so that they might go through; the waters were massed together on this side and on that.
Rozdzielił morze i przeprowadził ich, i sprawił, że wody stanęły jak wał.
14 In the daytime he was guiding them in the cloud, and all through the night with a light of fire.
Prowadził ich w obłoku za dnia, a całą noc w blasku ognia.
15 The rocks of the waste land were broken by his power, and he gave them drink as out of the deep waters.
Rozszczepił skały na pustyni i napoił ich jakby z wielkich głębin.
16 He made streams come out of the rock; and waters came flowing down like rivers.
Wydobył strumienie ze skały i sprawił, że wody płynęły jak rzeki.
17 And they went on sinning against him even more, turning away from the Most High in the waste land;
Lecz [oni] jeszcze więcej grzeszyli przeciwko niemu i pobudzili do gniewu Najwyższego na pustyni;
18 Testing God in their hearts, requesting meat for their desire.
I wystawiali Boga na próbę w swych sercach, żądając pokarmu według swego pragnienia.
19 They said bitter words against God, saying, Is God able to make ready a table in the waste land?
I mówili przeciwko Bogu tymi słowy: Czy Bóg może zastawić stół na tej pustyni?
20 See, the rock was cut open by his power, so that the water came rushing out, and overflowing streams; is he able to give us bread? is he able to get meat for his people?
Oto uderzył w skałę i wypłynęły wody, i wezbrały strumienie; czy będzie mógł też dać chleb? Czy przygotuje mięso swemu ludowi?
21 So these things came to the Lord's ears, and he was angry; and a fire was lighted against Jacob, and wrath came up against Israel;
Gdy PAN [to] usłyszał, rozgniewał się i ogień zapłonął przeciw Jakubowi, i gniew wybuchnął przeciw Izraelowi;
22 Because they had no faith in God, and no hope in his salvation.
Bo nie uwierzyli Bogu i nie zaufali jego zbawieniu;
23 And he gave orders to the clouds on high, and the doors of heaven were open;
Choć rozkazał chmurom w górze i bramy nieba otworzył.
24 And he sent down manna like rain for their food, and gave them the grain of heaven.
I zesłał im [jak] deszcz mannę do jedzenia, i zboże z nieba im dał.
25 Man took part in the food of strong ones; he sent them meat in full measure.
Człowiek jadł chleb anielski; zesłał im pokarm do syta.
26 He sent an east wind from heaven, driving on the south wind by his power.
Wzbudził na niebie wiatr ze wschodu i sprowadził swą mocą wiatr południowy.
27 He sent down meat on them like dust, and feathered birds like the sand of the sea,
Zesłał im mięso jak pył i ptactwo skrzydlate jak piasek morski.
28 And he let it come down into their resting-place, round about their tents.
Spadło ono pośrodku ich obozu, wokół ich namiotów.
29 So they had food and were full; for he gave them their desire;
Jedli i w pełni się nasycili; dał im, czego pragnęli.
30 But they were not turned from their desires; and while the food was still in their mouths,
[A gdy] jeszcze nie zaspokoili swego pragnienia, [gdy] jeszcze pokarm był w ich ustach;
31 The wrath of God came on them, and put to death the fattest of them, and put an end to the young men of Israel.
Spadł na nich gniew Boży i zabił ich tłustych, a znakomitszych z Izraela powalił.
32 For all this they went on sinning even more, and had no faith in his great wonders.
Mimo to nadal grzeszyli i nie wierzyli jego cudom;
33 So their days were wasted like a breath, and their years in trouble.
Dlatego sprawił, że ich dni przemijały w marności, a ich lata – w trwodze.
34 When he sent death on them, then they made search for him; turning to him and looking for him with care;
Gdy ich zabijał, szukali go; nawracali się i o świcie szukali Boga;
35 In the memory that God was their Rock, and the Most High God their saviour.
Przypominali sobie, że Bóg [jest] ich skałą, że Bóg Najwyższy – ich Odkupicielem;
36 But their lips were false to him, and their tongues were untrue to him;
Pochlebiali mu jednak swoimi ustami i okłamywali go swym językiem;
37 And their hearts were not right with him, and they did not keep their agreement with him.
A ich serce nie było przed nim szczere i nie byli wierni jego przymierzu.
38 But he, being full of pity, has forgiveness for sin, and does not put an end to man: frequently turning back his wrath, and not being violently angry.
On jednak, będąc miłosiernym, przebaczał ich nieprawości i nie wytracał [ich]; często odwracał swój gniew i nie pobudzał całej swej zapalczywości;
39 So he kept in mind that they were only flesh; a breath which is quickly gone, and will not come again.
Bo pamiętał, że są ciałem; wiatrem, który ulatuje i nie wraca.
40 How frequently did they go against him in the waste land, and give him cause for grief in the dry places!
Jak często pobudzali go do gniewu na pustyni [i] zasmucali go na pustkowiu!
41 Again they put God to the test, and gave pain to the Holy One of Israel.
Odwracali się i wystawiali Boga na próbę, i stawiali granice Świętemu Izraela.
42 They did not keep in mind the work of his hand, or the day when he took them from the power of their haters;
Nie pamiętali jego ręki [ani] dnia, w którym ich wybawił z utrapienia;
43 How he had done his signs in Egypt, and his wonders in the field of Zoan;
Gdy czynił swe znaki w Egipcie i swe cuda na polu Soanu;
44 So that their rivers were turned to blood, and they were not able to get drink from their streams.
Gdy zamienił w krew ich rzeki i ich strumienie, tak że nie mogli [z nich] pić.
45 He sent different sorts of flies among them, poisoning their flesh; and frogs for their destruction.
Zesłał na nich rozmaite muchy, aby ich kąsały, i żaby, aby ich niszczyły;
46 He gave the increase of their fields to worms, the fruits of their industry to the locusts.
I dał robactwu ich plony, a ich pracę szarańczy.
47 He sent ice for the destruction of their vines; their trees were damaged by the bitter cold.
Zniszczył gradem ich winorośle, a sykomory szronem.
48 Ice was rained down on their cattle; thunderstorms sent destruction among the flocks.
Ich bydło wydał na pastwę gradu, a ich stada [na pastwę] błyskawic.
49 He sent on them the heat of his wrath, his bitter disgust, letting loose evil angels among them.
Wylał na nich żar swojego gniewu, zapalczywość, oburzenie i udrękę, zesławszy na nich złych aniołów.
50 He let his wrath have its way; he did not keep back their soul from death, but gave their life to disease.
Otworzył drogę dla swego gniewu, nie zachował ich duszy od śmierci, a ich życie wydał zarazie;
51 He gave to destruction all the first sons of Egypt; the first-fruits of their strength in the tents of Ham;
Wytracił wszystko pierworodne w Egipcie, pierwociny [ich] mocy w namiotach Chama;
52 But he took his people out like sheep, guiding them in the waste land like a flock.
Ale swój lud wyprowadził jak owce i wiódł ich po pustyni jak stado.
53 He took them on safely so that they had no fear; but their haters were covered by the sea.
Prowadził ich bezpiecznie, tak że się nie lękali, a ich wrogów przykryło morze;
54 And he was their guide to his holy land, even to the mountain, which his right hand had made his;
I przyprowadził ich do swej świętej granicy; do góry, którą nabyła jego prawica.
55 Driving out nations before them, marking out the line of their heritage, and giving the people of Israel their tents for a resting-place.
Wypędził przed nimi narody, sznurem wyznaczył im dziedzictwo, żeby pokolenia Izraela mieszkały w swoich namiotach.
56 But they were bitter against the Most High God, testing him, and not keeping his laws;
Oni jednak wystawiali na próbę i pobudzali do gniewu Boga Najwyższego, i nie strzegli jego świadectw.
57 Their hearts were turned back and untrue like their fathers; they were turned to one side like a twisted bow.
Lecz odwrócili się i postępowali przewrotnie jak ich ojcowie, schodzili z drogi jak łuk zawodny.
58 They made him angry with their high places; moving him to wrath with their images.
Pobudzali go bowiem do gniewu przez swe wyżyny i rzeźbionymi posągami wzbudzali jego zazdrość.
59 When this came to God's ears he was very angry, and gave up Israel completely;
Gdy Bóg [to] usłyszał, rozgniewał się i wielce wzgardził Izraelem.
60 So that he went away from the holy place in Shiloh, the tent which he had put among men;
I opuścił przybytek w Szilo; namiot, [który] rozbił wśród ludzi;
61 And he let his strength be taken prisoner, and gave his glory into the hands of his hater.
I oddał w niewolę swoją moc i swoją chwałę w ręce wroga.
62 He gave his people up to the sword, and was angry with his heritage.
Wydał swój lud pod miecz i rozgniewał się na swoje dziedzictwo.
63 Their young men were burned in the fire; and their virgins were not praised in the bride-song.
Ich młodzieńców pochłonął ogień, a ich dziewic nie wydano za mąż.
64 Their priests were put to death by the sword, and their widows made no weeping for them.
Ich kapłani padli od miecza, a ich wdowy nie lamentowały.
65 Then was the Lord like one awaking from sleep, and like a strong man crying out because of wine.
Lecz potem Pan ocknął się jak ze snu, jak mocarz wykrzykujący od wina.
66 His haters were turned back by his blows and shamed for ever.
I uderzył na tyły swoich wrogów, okrył ich wieczną hańbą.
67 And he put the tent of Joseph on one side, and took not the tribe of Ephraim;
Ale choć wzgardził namiotem Józefa i pokolenia Efraima nie wybrał;
68 But he took the tribe of Judah for himself, and the mountain of Zion, in which he had pleasure.
Jednak wybrał pokolenie Judy, górę Syjon, którą umiłował.
69 And he made his holy place like the high heaven, like the earth which is fixed by him for ever.
I zbudował swoją świątynię jak wysoki [pałac]; jak ziemię, którą ugruntował na wieki.
70 He took David to be his servant, taking him from the place of the flocks;
Wybrał też Dawida, swego sługę; wziął go z owczych zagród;
71 From looking after the sheep which were giving milk, he took him to give food to Jacob his people, and to Israel his heritage.
Przywołał go, gdy chodził za karmiącymi [owcami], aby pasł Jakuba, jego lud, i Izraela, jego dziedzictwo.
72 So he gave them food with an upright heart, guiding them by the wisdom of his hands.
A on ich pasł w prawości swego serca i prowadził ich roztropną ręką.
