John 1
1 In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
Í upphafi, áður en nokkuð varð til, var Kristur hjá Guði.
2 He was with God in the beginning.
Hann hefur verið frá upphafi og sjálfur er hann Guð.
3 Through Him all things were made, and without Him nothing was made that has been made.
Allt var skapað vegna hans og án hans varð ekkert til sem til er orðið.
4 In Him was life, and that life was the light of men.
Í honum er eilíft líf, og þetta líf er ljós fyrir alla menn.
5 The Light shines in the darkness, and the darkness has not overcome it.
Líf hans er ljósið sem skín í myrkrinu en myrkrið vill ekkert með það hafa.
6 There came a man who was sent from God. His name was John.
Guð sendi Jóhannes skírara til að vitna um að Jesús Kristur væri hið sanna ljós.
7 He came as a witness to testify about the Light, so that through him everyone might believe.
8 He himself was not the Light, but he came to testify about the Light.
Ekki var Jóhannes ljósið, heldur átti hann að vitna um það.
9 The true Light who gives light to every man was coming into the world.
Seinna kom sá sem er hið sanna ljós, og hann vill lýsa upp líf sérhvers manns sem fæðist í þennan heim.
10 He was in the world, and though the world was made through Him, the world did not recognize Him.
Hann var í heiminum og heimurinn varð til hans vegna, en samt þekkti heimurinn hann ekki.
11 He came to His own, and His own did not receive Him.
Honum var jafnvel hafnað í sínu eigin landi og af eigin þjóð – Gyðingum. Fáir tóku við honum, en öllum þeim sem það gerðu gaf hann rétt og kraft til að verða Guðs börn – þeim sem treystu því að hann gæti frelsað þá.
12 But to all who did receive Him, to those who believed in His name, He gave the right to become children of God—
13 children born not of blood, nor of the desire or will of man, but born of God.
Þeir, sem þannig trúa á hann, endurfæðast! Það er ekki líkamleg endurfæðing – afleiðing mannlegra hvata eða áforma – heldur andleg fæðing og samkvæmt vilja Guðs.
14 The Word became flesh and made His dwelling among us. We have seen His glory, the glory of the one and only Son from the Father, full of grace and truth.
Kristur fæddist sem maður og bjó hér á jörðinni meðal okkar, fullur náðar og sannleika. Við sáum dýrð hans – dýrð eingetins sonar hins himneska föður.
15 John testified concerning Him. He cried out, saying, “This is He of whom I said, ‘He who comes after me has surpassed me because He was before me.’”
Jóhannes benti fólkinu á hann og sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var löngu á undan mér.“
16 From His fullness we have all received grace upon grace.
Öll höfum við notið miskunnar hans og kærleika, náðar á náð ofan.
17 For the law was given through Moses; grace and truth came through Jesus Christ.
Móse flutti okkur lögmálið með öllum þess ströngu kröfum og afdráttarlausa réttlæti, en náðin og sannleikurinn kom með Jesú Kristi.
18 No one has ever seen God, but the one and only Son, who is Himself God and is at the Father’s side, has made Him known.
Enginn hefur nokkurn tíma séð Guð en einkasonur hans, sem stendur næst föðurnum, hefur kennt okkur að þekkja hann.
19 And this was John’s testimony when the Jews of Jerusalem sent priests and Levites to ask him, “Who are you?”
Leiðtogar Gyðinga sendu nú presta og musterisþjóna frá Jerúsalem til að spyrja Jóhannes hvort hann væri Kristur, konungur Ísraels.
20 He did not refuse to confess, but openly declared, “I am not the Christ.”
En því neitaði Jóhannes afdráttarlaust og sagði: „Ég er ekki Kristur.“
21 “Then who are you?” they inquired. “Are you Elijah?” He said, “I am not.” “Are you the Prophet?” He answered, “No.”
„Hver ertu þá?“spurðu þeir, „ertu Elía?“„Nei, “svaraði hann. „Ertu spámaðurinn?“„Nei.“
22 So they said to him, “Who are you? We need an answer for those who sent us. What do you say about yourself?”
„Hver þá? Segðu okkur það, svo við getum svarað þeim sem sendu okkur. Hvað viltu segja um sjálfan þig?“
23 John replied in the words of Isaiah the prophet: “I am a voice of one calling in the wilderness, ‘Make straight the way for the Lord.’”
Hann svaraði: „Ég er rödd sem hrópar: „Búið ykkur undir komu Drottins!““
24 Then the Pharisees who had been sent
Þeir sem sendir voru frá faríseunum spurðu þá: „Fyrst þú ert hvorki Kristur, Elía né spámaðurinn, hvaða rétt hefur þú þá til að skíra?“
25 asked him, “Why then do you baptize, if you are not the Christ, nor Elijah, nor the Prophet?”
26 “I baptize with water,” John replied, “but among you stands One you do not know.
„Ég skíri aðeins með vatni, “svaraði Jóhannes, „en hér á meðal okkar er sá sem þið þekkið ekki.
27 He is the One who comes after me, the straps of whose sandals I am not worthy to untie.”
Hann mun brátt hefja starf sitt. Ég er ekki einu sinni verður þess að vera þræll hans.“
28 All this happened at Bethany beyond the Jordan, where John was baptizing.
Þetta gerðist hjá Betaníu, þorpi austan við ána Jórdan, þar sem Jóhannes var að skíra.
29 The next day John saw Jesus coming toward him and said, “Look, the Lamb of God, who takes away the sin of the world!
Daginn eftir sá Jóhannes Jesú koma gangandi í átt til sín. „Sjáið!“sagði Jóhannes, „þarna er Guðs lambið sem tekur burt synd heimsins!
30 This is He of whom I said, ‘A man who comes after me has surpassed me because He was before me.’
Ég átti við hann þegar ég sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var á undan mér.“
31 I myself did not know Him, but the reason I came baptizing with water was that He might be revealed to Israel.”
En ég vissi ekki að þetta væri hann. Mitt hlutverk er að skíra með vatni og benda Ísraelsþjóðinni á hann.“
32 Then John testified, “I saw the Spirit descending from heaven like a dove and resting on Him.
Síðan sagði Jóhannes að hann hefði séð heilagan anda stíga niður af himni eins og dúfu og hvíla yfir honum.
33 I myself did not know Him, but the One who sent me to baptize with water told me, ‘The man on whom you see the Spirit descend and rest is He who will baptize with the Holy Spirit.’
„Ég vissi ekki að þetta væri hann, “sagði Jóhannes aftur, „en þegar Guð sendi mig til að skíra sagði hann: „Þegar þú sérð heilagan anda koma niður og setjast á einhvern – þá er það sá sem þú leitar að. Hann mun skíra með heilögum anda.“
34 I have seen and testified that this is the Son of God.”
Þetta sá ég gerast núna á þessum manni og því segi ég: Hann er sonur Guðs.“
35 The next day John was there again with two of his disciples.
Daginn eftir var Jóhannes á sama stað ásamt tveim lærisveina sinna
36 When he saw Jesus walking by, he said, “Look, the Lamb of God!”
og var Jesús þar aftur á gangi. Jóhannes horfði á hann og sagði: „Sjáið! Þarna er Guðs lambið!“
37 And when the two disciples heard him say this, they followed Jesus.
Lærisveinarnir tveir fóru þá á eftir Jesú.
38 Jesus turned and saw them following. “What do you want?” He asked. They said to Him, “Rabbi” (which means Teacher), “where are You staying?”
Jesús leit við, sá þá koma og spurði: „Hvað viljið þið?“„Herra, “svöruðu þeir, „hvar býrðu?“
39 “Come and see,” He replied. So they went and saw where He was staying, and spent that day with Him. It was about the tenth hour.
„Komið og þá sjáið þið það, “svaraði hann. Síðan fóru þeir með honum þangað sem hann dvaldist og voru hjá honum frá því um fjögurleytið til kvölds.
40 Andrew, Simon Peter’s brother, was one of the two who heard John’s testimony and followed Jesus.
Annar þessara manna var Andrés, bróðir Símonar Péturs.
41 He first found his brother Simon and told him, “We have found the Messiah” (which is translated as Christ).
Andrés fer nú að finna bróður sinn, Símon, og segir: „Við höfum fundið Krist!“
42 Andrew brought him to Jesus, who looked at him and said, “You are Simon son of John. You will be called Cephas” (which is translated as Peter).
Og hann fór með hann til Jesú. Jesús leit á hann og sagði: „Þú ert Símon Jónasson, en nú skalt þú kallast Pétur, – kletturinn!“
43 The next day Jesus decided to set out for Galilee. Finding Philip, He told him, “Follow Me.”
Daginn eftir ákvað Jesús að fara til Galíleu. Þá hitti hann Filippus og sagði við hann: „Fylg þú mér.“
44 Now Philip was from Bethsaida, the same town as Andrew and Peter.
Filippus var frá Betsaída, heimabæ Andrésar og Péturs.
45 Philip found Nathanael and told him, “We have found the One Moses wrote about in the Law, the One the prophets foretold—Jesus of Nazareth, the son of Joseph.”
Filippus fór að finna Natanael og sagði við hann: „Við höfum fundið Krist – þann sem Móse og spámennirnir töluðu um! Hann heitir Jesús Jósefsson og er frá Nasaret.“
46 “Can anything good come from Nazareth?” Nathanael asked. “Come and see,” said Philip.
„Nasaret!“hrópaði Natanael. „Getur nokkuð gott komið þaðan?“„Komdu og sjáðu sjálfur, “svaraði Filippus ákveðinn.
47 When Jesus saw Nathanael approaching, He said of him, “Here is a true Israelite, in whom there is no deceit.”
Þegar þeir komu þangað sagði Jesús: „Hér kemur ósvikinn Ísraelsmaður.“
48 “How do You know me?” Nathanael asked. Jesus replied, “Before Philip called you, I saw you under the fig tree.”
„Hvaðan þekkir þú mig?“spurði Natanael. „Ég sá þig undir fíkjutrénu, áður en Filippus kallaði á þig, “svaraði Jesús.
49 “Rabbi,” Nathanael answered, “You are the Son of God! You are the King of Israel!”
„Herra! Þú ert sonur Guðs! – konungur Ísraels!“sagði Natanael.
50 Jesus said to him, “Do you believe just because I told you I saw you under the fig tree? You will see greater things than these.”
„Trúir þú bara vegna þess að ég sagðist hafa séð þig undir fíkjutrénu?“spurði Jesús. „Þú skalt sjá það sem meira er.
51 Then He declared, “Truly, truly, I tell you, you will all see heaven open and the angels of God ascending and descending on the Son of Man.”
Þú munt jafnvel sjá himininn opinn og engla Guðs stíga upp og niður frammi fyrir mér.“
