1 Corinthians 15

1 Now I make known unto you brethren, the gospel which I preached unto you, which also ye received, wherein also ye stand,

۱ الان‌ای برادران، شما را از انجیلی که به شما بشارت دادم اعلام می‌نمایم که آن را هم پذیرفتید و در آن هم قایم می‌باشید،

2 by which also ye are saved, if ye hold fast the word which I preached unto you, except ye believed in vain.

۲ وبوسیله آن نیز نجات می‌یابید، به شرطی که آن کلامی را که به شما بشارت دادم، محکم نگاه دارید والا عبث ایمان آوردید.

3 For I delivered unto you first of all that which also I received: that Christ died for our sins according to the scriptures;

۳ زیرا که اول به شما سپردم، آنچه نیز یافتم که مسیح برحسب کتب در راه گناهان ما مرد،

4 and that he was buried; and that he hath been raised on the third day according to the scriptures;

۴ و اینکه مدفون شد ودر روز سوم برحسب کتب برخاست؛

5 and that he appeared to Cephas; then to the twelve;

۵ و اینکه به کیفا ظاهر شد و بعد از آن به آن دوازده،

6 then he appeared to above five hundred brethren at once, of whom the greater part remain until now, but some are fallen asleep;

۶ و پس ازآن به زیاده از پانصد برادر یک بار ظاهر شد که بیشتر از ایشان تا امروز باقی هستند اما بعضی خوابیده‌اند.

7 then he appeared to James; then to all the apostles;

۷ از آن پس به یعقوب ظاهر شد و بعدبه جمیع رسولان.

8 and last of all, as to the [child] untimely born, he appeared to me also.

۸ و آخر همه بر من مثل طفل سقطشده ظاهر گردید.

9 For I am the least of the apostles, that am not meet to be called an apostle, because I persecuted the church of God.

۹ زیرا من کهترین رسولان هستم و لایق نیستم که به رسول خوانده شوم، چونکه برکلیسای خدا جفا می‌رسانیدم.

10 But by the grace of God I am what I am: and his grace which was bestowed upon me was not found vain; but I labored more abundantly than they all: yet not I, but the grace of God which was with me.

۱۰ لیکن به فیض خدا آنچه هستم هستم و فیض او که بر من بود باطل نگشت، بلکه بیش از همه ایشان مشقت کشیدم، اما نه من بلکه فیض خدا که با من بود.

11 Whether then [it be] I or they, so we preach, and so ye believed.

۱۱ پس خواه من و خواه ایشان بدین طریق وعظمی کنیم و به اینطور ایمان آوردید.

12 Now if Christ is preached that he hath been raised from the dead, how say some among you that there is no resurrection of the dead?

۱۲ لیکن اگر به مسیح وعظ می‌شود که ازمردگان برخاست، چون است که بعضی از شمامی گویند که قیامت مردگان نیست؟

13 But if there is no resurrection of the dead, neither hath Christ been raised:

۱۳ اما اگرمردگان را قیامت نیست، مسیح نیز برنخاسته است.

14 and if Christ hath not been raised, then is our preaching vain, your faith also is vain.

۱۴ و اگر مسیح برنخاست، باطل است وعظما و باطل است نیز ایمان شما.

15 Yea, and we are found false witnesses of God; because we witnessed of God that he raised up Christ: whom he raised not up, if so be that the dead are not raised.

۱۵ و شهود کذبه نیز برای خدا شدیم، زیرا درباره خدا شهادت دادیم که مسیح را برخیزانید، و حال آنکه او رابرنخیزانید در صورتی که مردگان برنمی خیزند.

16 For if the dead are not raised, neither hath Christ been raised:

۱۶ زیرا هرگاه مردگان برنمی خیزند، مسیح نیزبرنخاسته است.

17 and if Christ hath not been raised, your faith is vain; ye are yet in your sins.

۱۷ اما هرگاه مسیح برنخاسته است، ایمان شما باطل است و شما تاکنون درگناهان خود هستید،

18 Then they also that are fallen asleep in Christ have perished.

۱۸ بلکه آنانی هم که درمسیح خوابیده‌اند هلاک شدند.

19 If we have only hoped in Christ in this life, we are of all men most pitiable.

۱۹ اگر فقط در این جهان در مسیح امیدواریم، از جمیع مردم بدبخت تریم.

20 But now hath Christ been raised from the dead, the firstfruits of them that are asleep.

۲۰ لیکن بالفعل مسیح از مردگان برخاسته ونوبر خوابیدگان شده است.

21 For since by man [came] death, by man [came] also the resurrection of the dead.

۲۱ زیرا چنانکه به انسان موت آمد، به انسان نیز قیامت مردگان شد.

22 For as in Adam all die, so also in Christ shall all be made alive.

۲۲ و چنانکه در آدم همه می‌میرند در مسیح نیزهمه زنده خواهند گشت.

23 But each in his own order: Christ the firstfruits; then they that are Christ’s, at his coming.

۲۳ لیکن هرکس به رتبه خود؛ مسیح نوبر است و بعد آنانی که در وقت آمدن او از آن مسیح می‌باشند.

24 Then [cometh] the end, when he shall deliver up the kingdom to God, even the Father; when he shall have abolished all rule and all authority and power.

۲۴ و بعد از آن انتها است وقتی که ملکوت را به خدا و پدر سپارد. و در آن زمان تمام ریاست و تمام قدرت و قوت را نابود خواهد گردانید.

25 For he must reign, till he hath put all his enemies under his feet.

۲۵ زیرا مادامی که همه دشمنان را زیر پایهای خود ننهد، می‌باید اوسلطنت بنماید.

26 The last enemy that shall be abolished is death.

۲۶ دشمن آخر که نابود می‌شود، موت است.

27 For, He put all things in subjection under his feet. But when he saith, All things are put in subjection, it is evident that he is excepted who did subject all things unto him.

۲۷ زیرا «همه‌چیز را زیر پایهای وی انداخته است». اما چون می‌گوید که «همه‌چیز رازیر انداخته است»، واضح است که او که همه رازیر او انداخت مستثنی است.

28 And when all things have been subjected unto him, then shall the Son also himself be subjected to him that did subject all things unto him, that God may be all in all.

۲۸ اما زمانی که همه مطیع وی شده باشند، آنگاه خود پسر هم مطیع خواهد شد او را که همه‌چیز را مطیع وی گردانید، تا آنکه خدا کل در کل باشد.

29 Else what shall they do that are baptized for the dead? If the dead are not raised at all, why then are they baptized for them?

۲۹ والا آنانی که برای مردگان تعمید می‌یابندچکنند؟ هرگاه مردگان مطلق برنمی خیزند، پس چرا برای ایشان تعمید می‌گیرند؟

30 why do we also stand in jeopardy every hour?

۳۰ و ما نیز چراهر ساعت خود را در خطر می‌اندازیم؟

31 I protest by that glorying in you, brethren, which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily.

۳۱ به آن فخری درباره شما که مرا در خداوند ما مسیح عیسی هست قسم، که هرروزه مرا مردنی است.

32 If after the manner of men I fought with beasts at Ephesus, what doth it profit me? If the dead are not raised, let us eat and drink, for to-morrow we die.

۳۲ چون بطور انسان در افسس با وحوش جنگ کردم، مرا چه سود است؟ اگر مردگان برنمی خیزند، بخوریم و بیاشامیم چون فردامی میریم.

33 Be not deceived: Evil companionships corrupt good morals.

۳۳ فریفته مشوید معاشرات بد، اخلاق حسنه را فاسد می‌سازد.

34 Awake to soberness righteously, and sin not; for some have no knowledge of God: I speak [this] to move you to shame.

۳۴ برای عدالت بیدارشده، گناه مکنید زیرا بعضی معرفت خدا راندارند. برای انفعال شما می‌گویم.

35 But some one will say, How are the dead raised? and with what manner of body do they come?

۳۵ اما اگر کسی گوید: «مردگان چگونه برمی خیزند و به کدام بدن می‌آیند؟»،

36 Thou foolish one, that which thou thyself sowest is not quickened except it die:

۳۶ ‌ای احمق آنچه تو می‌کاری زنده نمی گردد جز آنکه بمیرد.

37 and that which thou sowest, thou sowest not the body that shall be, but a bare grain, it may chance of wheat, or of some other kind;

۳۷ و آنچه می‌کاری، نه آن جسمی را که خواهد شد می‌کاری، بلکه دانه‌ای مجرد خواه ازگندم و یا از دانه های دیگر.

38 but God giveth it a body even as it pleased him, and to each seed a body of its own.

۳۸ لیکن خدا برحسب اراده خود، آن را جسمی می‌دهد و به هر یکی ازتخمها جسم خودش را.

39 All flesh is not the same flesh: but there is one [flesh] of men, and another flesh of beasts, and another flesh of birds, and another of fishes.

۳۹ هر گوشت از یک نوع گوشت نیست، بلکه گوشت انسان، دیگر است وگوشت بهایم، دیگر و گوشت مرغان، دیگر وگوشت ماهیان، دیگر.

40 There are also celestial bodies, and bodies terrestrial: but the glory of the celestial is one, and the [glory] of the terrestrial is another.

۴۰ و جسمهای آسمانی هست و جسمهای زمینی نیز، لیکن‌شان آسمانی‌ها، دیگر و‌شان زمینی‌ها، دیگر است،

41 There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars; for one star differeth from another star in glory.

۴۱ و‌شان آفتاب دیگر و‌شان ماه دیگر و‌شان ستارگان، دیگر، زیرا که ستاره از ستاره در‌شان، فرق دارد.

42 So also is the resurrection of the dead. It is sown in corruption; it is raised in incorruption:

۴۲ به همین نهج است نیز قیامت مردگان. درفساد کاشته می‌شود، و در بی‌فسادی برمی خیزد؛

43 it is sown in dishonor; it is raised in glory: it is sown in weakness; it is raised in power:

۴۳ در ذلت کاشته می‌گردد و در جلال برمی خیزد؛ در ضعف کاشته می‌شود و در قوت برمی خیزد؛

44 it is sown a natural body; it is raised a spiritual body. If there is a natural body, there is also a spiritual [body].

۴۴ جسم نفسانی کاشته می‌شود و جسم روحانی برمی خیزد. اگر جسم نفسانی هست، هرآینه روحانی نیز هست.

45 So also it is written, The first man Adam became a living soul. The last Adam [became] a life-giving spirit.

۴۵ و همچنین نیز مکتوب است که انسان اول یعنی آدم نفس زنده گشت، اماآدم آخر روح حیات‌بخش شد.

46 Howbeit that is not first which is spiritual, but that which is natural; then that which is spiritual.

۴۶ لیکن روحانی مقدم نبود بلکه نفسانی و بعد از آن روحانی.

47 The first man is of the earth, earthy: the second man is of heaven.

۴۷ انسان اول از زمین است خاکی؛ انسان دوم خداوند است از آسمان.

48 As is the earthy, such are they also that are earthy: and as is the heavenly, such are they also that are heavenly.

۴۸ چنانکه خاکی است، خاکیان نیز چنان هستند و چنانکه آسمانی است آسمانی‌ها همچنان می‌باشند.

49 And as we have borne the image of the earthy, we shall also bear the image of the heavenly.

۴۹ و چنانکه صورت خاکی را گرفتیم، صورت آسمانی را نیزخواهیم گرفت.

50 Now this I say, brethren, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God; neither doth corruption inherit incorruption.

۵۰ لیکن‌ای برادران این را می‌گویم که گوشت و خون نمی تواند وارث ملکوت خدا شود و فاسدوارث بی‌فسادی نیز نمی شود.

51 Behold, I tell you a mystery: We all shall not sleep, but we shall all be changed,

۵۱ همانا به شماسری می‌گویم که همه نخواهیم خوابید، لیکن همه متبدل خواهیم شد.

52 in a moment, in the twinkling of an eye, at the last trump: for the trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed.

۵۲ در لحظه‌ای، درطرفه العینی، به مجرد نواختن صور اخیر، زیراکرنا صدا خواهد داد، و مردگان، بی‌فساد خواهندبرخاست و ما متبدل خواهیم شد.

53 For this corruptible must put on incorruption, and this mortal must put on immortality.

۵۳ زیرا که می‌باید این فاسد بی‌فسادی را بپوشد و این فانی به بقا آراسته گردد.

54 But when this corruptible shall have put on incorruption, and this mortal shall have put on immortality, then shall come to pass the saying that is written, Death is swallowed up in victory.

۵۴ اما چون این فاسد بی‌فسادی را پوشید و این فانی به بقا آراسته شد، آنگاه این کلامی که مکتوب است به انجام خواهد رسید که «مرگ در ظفر بلعیده شده است.

55 O death, where is thy victory? O death, where is thy sting? (Hadēs g86)

۵۵ ‌ای موت نیش تو کجا است و‌ای گور ظفر تو کجا؟» (Hadēs g86)

56 The sting of death is sin; and the power of sin is the law:

۵۶ نیش موت گناه است و قوت گناه، شریعت.

57 but thanks be to God, who giveth us the victory through our Lord Jesus Christ.

۵۷ لیکن شکر خدا راست که ما را بواسطه خداوند ماعیسی مسیح ظفر می‌دهد.

58 Wherefore, my beloved brethren, be ye stedfast, unmoveable, always abounding in the work of the Lord, forasmuch as ye know that your labor is not vain in the Lord.

۵۸ بنابراین‌ای برادران حبیب من پایدار وبی تشویش شده، پیوسته در عمل خداوندبیفزایید، چون می‌دانید که زحمت شما درخداوند باطل نیست.