Matthew 15
1 Then Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem, saying,
Tiam alvenis al Jesuo el Jerusalem Fariseoj kaj skribistoj, dirante:
2 “Why do your disciples disobey the tradition of the elders? For they do not wash their hands when they eat bread.”
Kial viaj disĉiploj transpaŝas la tradicion de la antaŭuloj? ĉar ili ne lavas siajn manojn, kiam ili manĝas panon.
3 He answered them, “Why do you also disobey the commandment of God because of your tradition?
Kaj li responde diris al ili: Kial vi ankaŭ transpaŝas la ordonon de Dio per via tradicio?
4 For God commanded, ‘Honor your father and your mother,’ and, ‘He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.’
Ĉar Dio diris: Respektu vian patron kaj vian patrinon; kaj: Kiu malbenas sian patron aŭ sian patrinon, tiu nepre mortu.
5 But you say, ‘Whoever may tell his father or his mother, “Whatever help you might otherwise have gotten from me is a gift devoted to God,”
Sed vi diras: Se iu diros al sia patro aŭ al sia patrino: Oferdono estu tio, per kio vi povus profiti de mi,
6 he shall not honor his father or mother.’ You have made the commandment of God void because of your tradition.
tiu ne devas respekti sian patron aŭ sian patrinon. Kaj vi vantigis la vorton de Dio per via tradicio.
7 You hypocrites! Well did Isaiah prophesy of you, saying,
Ho hipokrituloj, bone profetis Jesaja pri vi, dirante:
8 ‘These people draw near to me with their mouth, and honor me with their lips; but their heart is far from me.
Ĉi tiu popolo honoras Min per siaj lipoj, Sed ilia koro estas malproksime de Mi.
9 And they worship me in vain, teaching as doctrine rules made by men.’”
Sed vane ili Min adoras, Instruante kiel doktrinojn ordonojn de homoj.
10 He summoned the multitude, and said to them, “Hear, and understand.
Kaj alvokinte al si la homamason, li diris al ili: Aŭskultu kaj komprenu:
11 That which enters into the mouth does not defile the man; but that which proceeds out of the mouth, this defiles the man.”
Ne tio, kio eniras en la buŝon, profanas la homon; sed kio eliras el la buŝo, tio profanas la homon.
12 Then the disciples came and said to him, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this saying?”
Tiam veninte, la disĉiploj diris al li: Ĉu vi scias, ke la Fariseoj ofendiĝis, kiam ili aŭdis tiun diron?
13 But he answered, “Every plant which my heavenly Father did not plant will be uprooted.
Sed li responde diris: Ĉiu kreskaĵo, kiun mia ĉiela Patro ne plantis, estos elradikigita.
14 Leave them alone. They are blind guides of the blind. If the blind guide the blind, both will fall into a pit.”
Lasu ilin; ili estas blindaj kondukantoj de blinduloj. Kaj se blindulo kondukos blindulon, ambaŭ falos en fosaĵon.
15 Peter answered him, “Explain the parable to us.”
Kaj Petro responde diris al li: Klarigu al ni tiun parabolon.
16 So Jesus said, “Do you also still not understand?
Kaj li diris: Ĉu vi ankaŭ estas eĉ ankoraŭ sen kompreno?
17 Do not you understand that whatever goes into the mouth passes into the belly and then out of the body?
Ĉu vi ne konscias, ke ĉio, eniranta en la buŝon, pasas en la ventron kaj estas elĵetata en apartan lokon?
18 But the things which proceed out of the mouth come out of the heart, and they defile the man.
Sed tio, kio eliras el la buŝo, elvenas el la koro, kaj profanas la homon.
19 For out of the heart come evil thoughts, murders, adulteries, sexual sins, thefts, false testimony, and blasphemies.
Ĉar el la koro eliras malvirtaj pensoj, mortigoj, adultoj, malĉastaĵoj, ŝteloj, falsatestoj, blasfemoj:
20 These are the things which defile the man; but to eat with unwashed hands does not defile the man.”
jen tio, kio profanas la homon, sed manĝi kun manoj nelavitaj ne profanas la homon.
21 Jesus went out from there and withdrew into the region of Tyre and Sidon.
Kaj elirinte de tie, Jesuo foriris en la regionojn apud Tiro kaj Cidon.
22 Behold, a Canaanite woman came out from those borders and cried, saying, “Have mercy on me, Lord, you son of David! My daughter is severely possessed by a demon!”
Kaj jen virino Kanaana, veninte el tiuj limlandoj, kriis, dirante: Ho Sinjoro, filo de David, kompatu min; mia filino estas terure turmentata de demono.
23 But he answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away; for she cries after us.”
Sed li ne respondis al ŝi eĉ unu vorton. Kaj alveninte, liaj disĉiploj petis lin, dirante: Forsendu ŝin, ĉar ŝi krias post ni.
24 But he answered, “I was not sent to anyone but the lost sheep of the house of Israel.”
Kaj li responde diris: Mi ne estas sendita, krom al la perditaj ŝafoj el la domo de Izrael.
25 But she came and worshiped him, saying, “Lord, help me.”
Sed ŝi venis kaj adorkliniĝis al li, dirante: Sinjoro, helpu min.
26 But he answered, “It is not appropriate to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
Sed li responde diris: Ne decas preni la panon de la infanoj kaj ĵeti ĝin al la hundetoj.
27 But she said, “Yes, Lord, but even the dogs eat the crumbs which fall from their masters’ table.”
Sed ŝi diris: Jes, Sinjoro; ĉar eĉ la hundetoj manĝas el la panpecetoj, kiuj falas de la tablo de iliaj sinjoroj.
28 Then Jesus answered her, “Woman, great is your faith! Be it done to you even as you desire.” And her daughter was healed from that hour.
Tiam responde Jesuo diris al ŝi: Ho virino, granda estas via fido; estu al vi, kiel vi volas. Kaj ŝia filino estis sanigita de post tiu horo.
29 Jesus departed from there and came near to the sea of Galilee; and he went up on the mountain and sat there.
Kaj transirinte de tie, Jesuo venis apud la maron de Galileo; kaj suprenirinte sur la monton, li sidiĝis tie.
30 Great multitudes came to him, having with them the lame, blind, mute, maimed, and many others, and they put them down at his feet. He healed them,
Kaj alvenis al li grandaj homamasoj, havante kun si homojn lamajn, blindajn, mutajn, kriplajn, kun multaj aliaj, kaj metis ilin apud liajn piedojn; kaj li sanigis ilin;
31 so that the multitude wondered when they saw the mute speaking, the injured healed, the lame walking, and the blind seeing—and they glorified the God of Israel.
tiel ke la homamaso miris, vidante mutulojn parolantaj, kriplulojn sanaj, kaj lamulojn piedirantaj, kaj blindulojn vidantaj; kaj ili gloris la Dion de Izrael.
32 Jesus summoned his disciples and said, “I have compassion on the multitude, because they have continued with me now three days and have nothing to eat. I do not want to send them away fasting, or they might faint on the way.”
Kaj Jesuo, alvokinte al si siajn disĉiplojn, diris: Mi kortuŝiĝas pro la homamaso, ĉar jam tri tagojn ili restas ĉe mi, kaj nenion havas manĝi; kaj mi ne volas forsendi ilin fastantaj, por ke ili ne laciĝu sur la vojo.
33 The disciples said to him, “Where could we get so many loaves in a deserted place as to satisfy so great a multitude?”
Kaj la disĉiploj diris al li: De kie ni povas ricevi en la dezerto tiom da panoj, por satigi tiom da homoj?
34 Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
Kaj Jesuo diris al ili: Kiom da panoj vi havas? Kaj ili diris: Sep, kaj kelkajn malgrandajn fiŝojn.
35 He commanded the multitude to sit down on the ground;
Kaj li ordonis al la homamaso sidiĝi sur la tero;
36 and he took the seven loaves and the fish. He gave thanks and broke them, and gave to the disciples, and the disciples to the multitudes.
kaj li prenis la sep panojn kaj la fiŝojn; kaj doninte dankon, li dispecigis ilin, kaj donis al la disĉiploj, kaj la disĉiploj al la homamasoj.
37 They all ate and were filled. They took up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
Kaj ĉiuj manĝis kaj satiĝis; kaj oni kolektis da postrestintaj fragmentoj sep korbegojn plenajn.
38 Those who ate were four thousand men, in addition to women and children.
Kaj la manĝantoj estis kvar mil viroj, krom virinoj kaj infanoj.
39 Then he sent away the multitudes, got into the boat, and came into the borders of Magdala.
Kaj forsendinte la homamasojn, li eniris en la ŝipeton, kaj venis en la regionojn de Magadan.
