Acts 10
1 Now there was a certain man in Caesarea, Cornelius by name, a centurion of what was called the Italian Regiment,
Андэ Кесария сас мануш, савэс бушонас Корнилиё, вов сас шэлэнго андав полко, саво акхарэлпэ Италийско.
2 a devout man, and one who feared God with all his house, who gave gifts for the needy generously to the people, and always prayed to God.
Корнилиё, сар и всаворо лэско йири, сас пативало мануш и даралас Дэвлэстар, бут поможысарэлас чёрорэнди и всавори вряма мангэласпэ Дэвлэс.
3 At about the ninth hour of the day, he clearly saw in a vision an angel of God coming to him and saying to him, “Cornelius!”
Екхвар, варикай андэ трин чясоря десэско, вов дикхля дикхимос. Вов чячес дикхля Дэвлэстирэс ангелос, саво авиля лэстэ и пхэндя: — Корнилиё!
4 He, fastening his eyes on him and being frightened, said, “What is it, Lord?” He said to him, “Your prayers and your gifts to the needy have gone up for a memorial before God.
Вов подикхля пэр лэстэ дараса и пхэндя: — Со, рай? Ангело пхэндя: — О Дэл сэрэсардя пала тутэ, колэсти со тиро мангимос и тирэ рындоря важ чёрорэн вазглепэ Лэстэ.
5 Now send men to Joppa, and get Simon, who is also called Peter.
Бишал манушэн андэ Яфа, кай онэ тэ акхарэн Симонос, савэс бушон Пэтро,
6 He is staying with a tanner named Simon, whose house is by the seaside.
вов ашыляпэ кав морцэндиро Симоно андо чер пашай море.
7 When the angel who spoke to him had departed, Cornelius called two of his household servants and a devout soldier of those who waited on him continually.
Кала ангело, саво дэлас дума лэса, ужыля, Корнилиё акхардя дуен пэстирэн бутярнэн и пативалэс халавдэс, саво терэлас лэстиро припхэнимос.
8 Having explained everything to them, he sent them to Joppa.
Вов пэрэпхэндя лэнди вся, со тердяпэ, тай бишалдя андэ Яфа.
9 Now on the next day as they were on their journey and got close to the city, Peter went up on the housetop to pray at about noon.
Пэ авэр дес, варикай андэ епаш дес, кала и бишалдэ инке сас андо дром и поджанас кай форо, о Пэтро зажыля пэ упраи по чер тэ мангэлпэ Дэвлэс.
10 He became hungry and desired to eat, but while they were preparing, he fell into a trance.
И акэ вов бокхайля и фартэ закамля тэ хал. Кала гытонас тэ хас, лэ Пэтрости сас дикхимос.
11 He saw heaven opened and a certain container descending to him, like a great sheet let down by four corners on the earth,
Вов дикхля отпхэрнадо болыбэн и варисо мэзимэ по бугло паринд, саво змукэласпэ пэ пхув и подритярдёласпэ штарэ ригэндар.
12 in which were all kinds of four-footed animals of the earth, wild animals, reptiles, and birds of the sky.
Андэ кадва паринд сас бут всаворо штарэпэрнэнго ското, сапа тай чирикля.
13 A voice came to him, “Rise, Peter, kill and eat!”
Тунчи гласо пхэндя лэсти: — Пэтро, вщи, зашын и ха.
14 But Peter said, “Not so, Lord; for I have never eaten anything that is common or unclean.”
— Ни пала со, Рай! — пхэндя Пэтро. — Мэ никала на хавас нисо магрисардо и найжужо.
15 A voice came to him again the second time, “What God has cleansed, you must not call unclean.”
Тунчи гласо пхэндя лэсти авэр моло: — На акхар магрисардэса кода, со Дэл жужардя.
16 This was done three times, and immediately the thing was received up into heaven.
Кадя сас трин молоря, ай тунчи паринд сас вазгло пэ болыбэн.
17 Now while Peter was very perplexed in himself what the vision which he had seen might mean, behold, the men who were sent by Cornelius, having made inquiry for Simon’s house, stood before the gate,
Пэтро на полэлас, со кадва за дикхимос вов дикхля, и андэ кодья ж вряма мурша, савэн бишалдя Корнилиё, роспушле, кай о чер Симоноско, поджыле кав чер и линэ тэ ажутярэн пашай удара.
18 and called and asked whether Simon, who was also called Peter, was lodging there.
Онэ ашыле тэ пушэн, чи катэ ашыляпэ о Симоно, савэс бушон Пэтро.
19 While Peter was pondering the vision, the Spirit said to him, “Behold, three men seek you.
Пэтро инке гындолас палав кадва дикхимос, Духо пхэндя лэсти: — Тут родэн трин мануша.
20 But arise, get down, and go with them, doubting nothing; for I have sent them.”
Вщи и змукпэ тэлэ. Жа лэнца и ни пала со на пуш, колэсти со када Мэ бишалдэм лэн.
21 Peter went down to the men, and said, “Behold, I am he whom you seek. Why have you come?”
Тунчи Пэтро змукляпэ тэлэ и пхэндя колэнди манушэнди: — Мэ кодва мануш, савэс тумэ родэн. Пав саво рындо тумэ авиле?
22 They said, “Cornelius, a centurion, a righteous man and one who fears God, and well spoken of by all the nation of the Jews, was directed by a holy angel to invite you to his house, and to listen to what you say.”
Онэ пхэндэ: — Пхурэдэр шэлэн халавдэн Корнилиё, мануш чячимаско, саво дарал Дэвлэстар, касти отдэн патив всаворэ мануша иудеёндирэ, приля свэнтонэстар ангелостар припхэнимо тэ акхарэл тут андо пэско чер, кай тэ ашунэл вся, со ту лэсти пхэнэса.
23 So he called them in and provided a place to stay. On the next day Peter arose and went out with them, and some of the brothers from Joppa accompanied him.
Тунчи Пэтро акхардя лэн андо чер и приля лэн вудестар. Ай пэ авэр дес Пэтро жыля лэнца, и лэса жыле коисавэ пхрала андай Яфа.
24 On the next day they entered into Caesarea. Cornelius was waiting for them, having called together his relatives and his near friends.
Пэ авэр дес онэ авиле андэ Кесария. Корнилиё ажутярэлас лэн. Вов акхардя пэстирэ родос и пашутнэн амалэн.
25 When Peter entered, Cornelius met him, fell down at his feet, and worshiped him.
Кала Пэтро авиля, Корнилиё поджыля лэстэ, пэля кай лэстирэ пэрнэ и тэлиля.
26 But Peter raised him up, saying, “Stand up! I myself am also a man.”
Нэ Пэтро вазгля лэс и пхэндя: — Вщи, мэ кадя ж исин мануш.
27 As he talked with him, he went in and found many gathered together.
Пэтро дэлас дума лэ Корнилиёса и зажыля андо чер, кай стидэпэ бут мануша.
28 He said to them, “You yourselves know how it is an unlawful thing for a man who is a Jew to join himself or come to one of another nation, but God has shown me that I should not call any man unholy or unclean.
Вов пхэндя лэнди: — Тумэ жанэн, со иудеёсти нащи тэ дэл дума манушэса андав авэр народо и тэ зажал лэстэ андо чер. Нэ о Дэл сикадя манди, кай мэ ни екхэ манушэс тэ на акхарав магрисардэса ай найжужэса.
29 Therefore I also came without complaint when I was sent for. I ask therefore, why did you send for me?”
Колэсти, кала пала мандэ авиле и акхардэ, мэ жылем лэнца и на пушавас ни пала со. Акана мэ пушав тумэндар, сости тумэ бишалдэ пала мандэ?
30 Cornelius said, “Four days ago, I was fasting until this hour; and at the ninth hour, I prayed in my house, and behold, a man stood before me in bright clothing
Корнилиё пхэндя: — Штар дес палпалэ андэ кадья ж вряма, андо трито чясо мэ мангаваспэ Дэвлэс пэстэ черэ, сар сыго англай мандэ тэрдиля мануш андэ йида, сави свэнтояспэ.
31 and said, ‘Cornelius, your prayer is heard, and your gifts to the needy are remembered in the sight of God.
«Корнилиё, — пхэндя вов, — тиро мангимос ашундо, ай рындоря важ чёрорэн сэрэсардя о Дэл.
32 Send therefore to Joppa and summon Simon, who is also called Peter. He is staying in the house of a tanner named Simon, by the seaside. When he comes, he will speak to you.’
Бишал манушэн андэ Яфа палав Симоно, савэс акхарэн Пэтро, вов ашыляпэ черэ кав Симоно морцэндиро пашай море».
33 Therefore I sent to you at once, and it was good of you to come. Now therefore we are all here present in the sight of God to hear all things that have been commanded you by God.”
Мэ сыго бишалдэм пала тутэ, и мишто кай ту авилян. Икхатар амэ всаворэ катэ англав Дэл и камас тэ выашунас кода, со Рай пхэндя тути.
34 Peter opened his mouth and said, “Truly I perceive that God does not show favoritism;
Пэтро ашыля тэ пхэнэл: — Акана мэ полав, со о Дэл чячимаса на дикхэл по муй,
35 but in every nation he who fears him and works righteousness is acceptable to him.
и машкар всаворэн манушэн, савэ жувэн андэ люма, Лэсти чялёл кодва, ко дарал Лэстар и терэл пав чячимос!
36 The word which he sent to the children of Israel, preaching good news of peace by Jesus Christ—he is Lord of all—
Вов бишалдя шавэнди Израилёстирэ Радосаво Лав пала кода, со амэндэ авэл миро лэ Дэвлэса черэз Исусо Христосо, Саво исин Рай всаворэ манушэнго.
37 you yourselves know what happened, which was proclaimed throughout all Judea, beginning from Galilee, after the baptism which John preached;
Тумэ жанэн пала кода, со терэласпэ пай всавори Иудея, ла Галилеятар, пала кода Иоано акхарэлас манушэн тэ болэнпэ.
38 how God anointed Jesus of Nazareth with the Holy Spirit and with power, who went about doing good and healing all who were oppressed by the devil, for God was with him.
О Дэл помакхля Свэнтонэ Духоса и зораса Исусос андав Назарето. Вов пхирэлас, терэлас лашэ рындоря и састярэлас всаворэн, ко сас андэ васт кав Бэнг, колэсти со Лэса сас о Дэл.
39 We are witnesses of everything he did both in the country of the Jews and in Jerusalem; whom they also killed, hanging him on a tree.
Амэ допхэнимаря всаворэсти, со Исусо терэлас андэ пхув иудеёндири и андо Иерусалимо. Лэс умардэ, примардэ кав трушул.
40 God raised him up the third day and gave him to be revealed,
Нэ о Дэл по трито дес жундярдя Исусос андай мулэ и дя Лэсти тэ сикадёлпэ лэ манушэнди —
41 not to all the people, but to witnesses who were chosen before by God, to us, who ate and drank with him after he rose from the dead.
най всаворэнди манушэнди, нэ амэнди, допхэнимаренди, савэн о Дэл вытидя майанглал. Ай амэ хасас и пасас Лэса тунчи, кала Вов жундиля андай мулэ.
42 He commanded us to preach to the people and to testify that this is he who is appointed by God as the Judge of the living and the dead.
Вов припхэндя амэнди тэ роспхэнас манушэнди и тэ допхэнас пала кода, со Исусо исин вытидо Дэвлэса Сындомари жундэнго и мулэнго.
43 All the prophets testify about him, that through his name everyone who believes in him will receive remission of sins.”
Пала Лэстэ допхэнэн всаворэ пророкоря, со кажнонэсти, ко патяла андэр Лэстэ, эртисарэнапэ бэзэха черэз алав Исусоско Христоско.
44 While Peter was still speaking these words, the Holy Spirit fell on all those who heard the word.
Пэтро инке дэлас дума, кала пэ всаворэн, ко ашунэнас лэс, сжыля Свэнто Духо.
45 They of the circumcision who believed were amazed, as many as came with Peter, because the gift of the Holy Spirit was also poured out on the Gentiles.
Патикунэ андай обшындэ, савэ авиле лэ Пэтроса, дивосайле, со даро Свэнтонэ Духоско сас дино кадя ж манушэнди аврэ народонэндар.
46 For they heard them speaking in other languages and magnifying God. Then Peter answered,
Колэсти со онэ ашунэнас, сар кола дэнас дума пэ найжанглэ шыба и лашарэнас лэ Дэвлэс. Тунчи Пэтро пхэндя:
47 “Can anyone forbid these people from being baptized with water? They have received the Holy Spirit just like us.”
— Ко запхэнэла тэ болдэнпэ андо паи колэнди, савэ прилинэ Свэнтонэ Духос, сар и амэ?
48 He commanded them to be baptized in the name of Jesus Christ. Then they asked him to stay some days.
Пэтро пхэндя, кай онэ тэ прилэн болдимос важ алав Исусоско Христоско. Тунчи хулая мангле лэ Пэтрос кай тэ ашэлпэ лэнца пэ качи деса.
