Spreuken 22

1 De naam is uitgelezener dan grote rijkdom, de goede gunst dan zilver en dan goud.

Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.

2 Rijken en armen ontmoeten elkander; de HEERE heeft hen allen gemaakt.

Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.

3 Een kloekzinnig mens ziet het kwaad, en verbergt zich; maar de slechten gaan henen door, en worden gestraft.

Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.

4 Het loon der nederigheid, met de vreze des HEEREN, is rijkdom, en eer, en leven.

Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.

5 Doornen en strikken, zijn in den weg des verkeerden; die zijn ziel bewaart, zal zich verre van die maken.

Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.

6 Leer den jongen de eerste beginselen naar den eis zijns wegs; als hij ook oud zal geworden zijn, zal hij daarvan niet afwijken.

Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.

7 De rijke heerst over de armen; en die ontleent, is des leners knecht.

Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.

8 Die onrecht zaait, zal moeite maaien; en de roede zijner verbolgenheid zal een einde nemen.

Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.

9 Die goed van oog is, die zal gezegend worden; want hij heeft van zijn brood den armen gegeven.

Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.

10 Drijf den spotter uit, en het gekijf zal weggaan, en het geschil met de schande zal ophouden.

Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.

11 Die de reinheid des harten liefheeft, wiens lippen aangenaam zijn, diens vriend is de koning.

Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.

12 De ogen des HEEREN bewaren de wetenschap; maar de zaken des trouwelozen zal Hij omkeren.

Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.

13 De luiaard zegt: Er is een leeuw buiten; ik mocht op het midden der straten gedood worden!

Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.

14 De mond der vreemde vrouwen is een diepe gracht; op welken de HEERE vergramd is, zal daarin vallen.

Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.

15 De dwaasheid is in het hart des jongen gebonden; de roede der tucht zal ze verre van hem wegdoen.

Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.

16 Die den arme verdrukt, om het zijne te vermeerderen, en den rijke geeft, komt zekerlijk tot gebrek.

Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.

17 Neig uw oor, en hoor de woorden der wijzen, en stel uw hart tot mijn wetenschap;

Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;

18 Want het is liefelijk, als gij die in uw binnenste bewaart; zij zullen samen op uw lippen gepast worden.

Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.

19 Opdat uw vertrouwen op den HEERE zij, maak ik u die heden bekend; gij ook maak ze bekend.

Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.

20 Heb ik u niet heerlijke dingen geschreven van allerlei raad en wetenschap?

Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;

21 Om u bekend te maken de zekerheid van de redenen der waarheid; opdat gij de redenen der waarheid antwoorden moogt dengenen, die u zenden.

Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?

22 Beroof den arme niet, omdat hij arm is; en verbrijzel den ellendige niet in de poort.

Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.

23 Want de HEERE zal hun twistzaak twisten, en Hij zal dengenen, die hen beroven, de ziel roven.

PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.

24 Vergezelschap u niet met een grammoedige, en ga niet om met een zeer grimmig man;

Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.

25 Opdat gij zijn paden niet leert, en een strik over uw ziel haalt.

Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.

26 Wees niet onder degenen, die in de hand klappen, onder degenen, die voor schulden borg zijn.

Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;

27 Zo gij niet hadt om te betalen, waarom zou men uw bed van onder u wegnemen?

Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?

28 Zet de oude palen niet terug, die uw vaderen gemaakt hebben.

Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.

29 Hebt gij een man gezien, die vaardig in zijn werk is? Hij zal voor het aangezicht der koningen gesteld worden; voor het aangezicht der ongeachte lieden zal hij niet gesteld worden.

Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.