Psalmen 78

1 Een leerdicht van Asaf. Luister naar mijn onderrichting, mijn volk, Geef acht op de woorden van mijn mond;

Nkunga Asafi. A batu bama, wanu malongi mama! Dimbanu mambu ma munu ama.

2 Ik ga mijn mond voor een leerdicht openen, Diepzinnige lessen uit oude tijden verkonden!

Ndiela zibula munu ama mu tuba zingana ayi ndiela samuna mambu ma suama, mambu makhulu;

3 Wat wij hebben gehoord en vernomen, En onze vaders ons hebben verteld,

momo tuwa ayi momo tuzaba ayi momo bakulu beto batukamba;

4 Dat willen wij niet voor hun kinderen verbergen, Maar het verhalen aan een volgend geslacht: Jahweh’s heerlijke daden en macht, En de wonderen, die Hij deed.

Tulendi masuekila ko bana bawu; tuela samuna kuidi tsungi yinkuiza mavanga ma Yave mafueti zitusu, lulendo luandi ayi matsiminanga momo kavanga.

5 Hij gaf zijn geboden aan Jakob, Schonk aan Israël een wet; Hij beval onze vaderen, ze hun kinderen te leren,

Wuvana zithumunu mu diambu di Yakobi. Wukubika Mina mu Iseli, ayi wutumina bakulu beto muingi bamilonga kuidi bana bawu;

6 Opdat een volgend geslacht ze zou kennen, En de kinderen, die hun werden geboren, Ze weer aan hun kinderen zouden vertellen.

buna tsungi yinkuiza, yela zaba mawu buela bana bobo babutuki ko ayi bawu mamvawu mu thangu awu bela yolukila bana bawu;

7 Zij moesten vertrouwen stellen in God, Niet vergeten Gods werken, zijn geboden onderhouden;

buna bela tula diana diawu mu Nzambi, ayi balendi zimbakana mavanga mandi ko, vayi bela keba zithumunu ziandi;

8 Niet worden als hun vaderen, Een lichtzinnig en opstandig geslacht: Een geslacht, onstandvastig van hart, En trouweloos van geest jegens God.

Balendi ba banga bakulu bawu ko; tsungi yikambulu bulemvo, ayi tsungi yi matingu; bobo mintima misia ba mifuana ko kuidi Nzambi bobo pheve yisia yikuikama kuidi Nzambi ko.

9 Maar Efraïms zonen waren ontrouw als schutters, Die terugtreden op de dag van de strijd.

Batu ba Efalayimi bobo baba ayi mimbasa, bavutuka ku mbusa mu lumbu ki mvita.

10 Ze deden het verbond met God niet gestand, En weigerden, zijn wet te beleven.

Basi keba ko Nguizani yi Nzambi, ayi bamanga zingila boso buididi Mina miandi.

11 Ze vergaten zijn machtige werken, De wonderen, die Hij hun had getoond.

Bazimbakana momo kavanga; matsiminanga momo kabamonisa.

12 Toch had Hij ook voor hun vaderen Wondertekenen gewrocht In het land van Egypte, In de vlakte van Sóan:

Wuvanga bikumu va ntuala bakulu bawu mu tsi yi Ezipite; mu zunga ki Tsowani.

13 Hij kliefde de zee en voerde hen er doorheen, Zette de wateren overeind als een dam.

Wuvasa mbu ayi wuba viokila muawu; wutelimisa nlangu dio ngui banga baka.

14 Hij leidde hen overdag door een wolk, Door een lichtend vuur heel de nacht.

Wuba diatisa mu dituti va muini, ayi mu kiezila ki mbazu va builu bu mvimba.

15 Hij spleet in de woestijn de rotsen vaneen, En drenkte de steppen met plassen;

Wubasa matadi mu dikanga, ayi wuba vana nlangu wuwombo banga mbu;

16 Uit de klippen liet Hij beken ontspringen, En er water uit vloeien bij stromen.

Wutotula mimvuila minlangu mu ditadi ayi wukumbisa minlangu banga minlangu minneni.

17 Maar ze zondigden opnieuw tegen Hem, En tartten den Allerhoogste in de woestijn;

Vayi babuela tatamana sumuka diaka va ntualꞌandi; batinguna Nzambi Yizangama mu dikanga.

18 Ze stelden God in hun hart op de proef, Door spijs voor hun leeftocht te eisen.

Batota Nzambi mu luzolo lungolo, mu lombanga mu kingolo bidia biobi batomba.

19 En krenkend spraken ze over God: "Zou God een tafel in de woestijn kunnen dekken?"

Batubidila Nzambi batuba: “Nzambi beki kuandi bu kubikila meza mu dikanga e?

20 "Zeker, Hij heeft wel de rotsen geslagen, En de steppen met plassen gedrenkt, Zodat er water uit vloeide, En er beken uit stroomden: Maar zal Hij ook brood kunnen schenken, En vlees aan zijn volk kunnen geven?"

Bu kabula ditadi dingolo, mbadi nlangu wutotuka ayi mimvuila mikumba mu buwombo vayi buna wulendi kuandi kutuvana bidia e? Wulendi kuandi kubika zimbizi mu diambu di batu bandi e?”

21 Toen Jahweh dit hoorde, Ontstak Hij in gramschap; Er ontbrandde een vuur tegen Jakob, En tegen Israël woedde zijn toorn:

Yave bu kaba wa, wufuema ngolo, mbazu andi yilema mu diambu di Yakobi ayi miangu miandi mibuila Iseli.

22 Omdat ze niet in God geloofden, En niet vertrouwden op zijn hulp.

Bila basia wilukila Nzambi ko, voti basia tula diana diawu mu khudulu andi ko.

23 Toch gaf Hij de wolken daarboven bevel, En ontsloot de poorten des hemels;

Muaki wuvana lutumunu kuidi matuti ma yilu ayi wuzibula mielo mi diyilu;

24 Hij regende manna als spijs op hen neer, En schonk hun het hemelse koren:

Wunokisa mana mu diambu di batu muingi badia; wuba vana zitheti zi diyilu.

25 De mensen aten het brood der engelen, Hij zond hun voedsel tot verzadiging toe.

Batu badia dipha di zimbasi; wuba fidisila bidia bioso biobi balenda dia.

26 Hij liet ook aan de hemel de oostenwind waaien, En zweepte de zuidenwind op door zijn kracht:

Wuvevumuna phemo yi Esite mu diyilu. Wudiata ku ntuala phemo yi Sude mu lulendo luandi.

27 Hij regende vlees als stof op hen neer, Gevleugelde vogels als het zand van de zee;

Wuba nokisila zimbizi banga mbungi-mbungi; zinuni zieti dumuka banga nzielo yi mbu.

28 Hij liet ze midden in hun legerplaats vallen, En rond hun tenten.

Wuba buisila biawu va khatitsika ka kiawu; muyenda zinzo ziawu zioso zingoto.

29 Zij aten, en werden ten volle verzadigd: Hij had hun geschonken, wat ze begeerden;

Badia nate bayukuta kuwombo; ayi wuba vana biobi baleba mu kingolo.

30 Maar nog was hun lust niet voldaan, en de spijs in hun mond,

Tuamina batamba bidia biobi baleba mu kingolo mbusa, buela bikidi mu miunu miawu.

31 Of Gods gramschap barstte tegen hen los; Hij richtte een slachting aan onder hun sterksten, En velde de bloem van Israël neer.

Nganzi yi Nzambi yi babuila; wuvonda bobo baluta ba zinitu zingolo mu bawu; wuvonda bana ba matoko ma Iseli.

32 Ondanks dit alles, bleven ze in hun zonden volharden, En niet aan zijn wonderen geloven.

Ka diambu ko mambu moso momo, batatamana vola masumu ka diambu ko matsiminanga mandi, basia wilukila ko.

33 Toen liet Hij doelloos hun dagen verlopen, En in ontgoocheling hun jaren.

Buna wumanisa bilumbu biawu mu phamba ayi mimvu miawu mu tsisi.

34 Ze zochten Hem enkel, wanneer Hij ze sloeg; Dan bekeerden ze zich, en vroegen naar God.

Kadika khumbu kaba kuba vondanga, tombanga baba kuntombanga, balukanga nsualu-nsualu diaka kuidi niandi.

35 Maar zelfs als ze gedachten, dat God hun Rots was, De allerhoogste God hun Verlosser,

Batebuka moyo ti Nzambi niandi wuba dibanga diawu ayi Nzambi Yizangama niandi nkudi awu.

36 Ook dan nog vleiden ze Hem met hun mond, En belogen Hem met hun tong.

Vayi buna bankamba mambu ma lueki mu miunu miawu bamvuna mu ludimi luawu.

37 Neen, hun hart was Hem toch niet verknocht, Ze bleven zijn verbond niet getrouw.

Mintima miawu misia ba mifuana kuidi niandi ko basia ba bakuikama ko mu Nguizani andi.

38 Maar Hij bleef barmhartig, Vergaf hun de schuld en vernielde ze niet. Hoe dikwijls bedwong Hij zijn toorn, En liet zijn volle gramschap niet woeden:

Vayi niandi wuba nkua kiadi wuba lemvukila mambimbi mawu kasia babunga ko thangu ka thangu wudekula nganzi andi ayi kasia totula ko miangu miandi mioso.

39 Hij dacht er aan, dat ze maar vlees zijn, Een zucht; die vervliegt, en niet keert.

Wutebuka moyo ti baba minsuni kaka; phemo yeti vioka yoyi yilendi vutuka ko. Ayi wulendi buela vutuka ko.

40 Hoe dikwijls nog hebben ze in de woestijn Hem verbitterd, En Hem in de steppe gekrenkt;

Zikhumbu ziwombo bantingunina mu dikanga, ayi bansoka mu bibuangu bikambulu batu.

41 Hebben ze God beproefd, Israëls Heilige gegriefd?

Khumbu ka khumbu baba vutukilanga diaka tota Nzambi; bafuemisa mutu wunlongo wu Iseli kiadi.

42 Neen, ze dachten niet terug aan de macht van zijn hand, Aan de dag, waarop Hij ze van den vijand verloste.

Basia tebukila ko moyo lulendo luandi mu lumbu kioki kaba kula mu mioko mi mutu wuba yamisa;

43 En toch, wat voor tekenen had Hij in Egypte gedaan, En wonderen in de vlakte van Sóan!

mu lumbu kamonisa bidimbu bi bikumu biandi mu Ezipite, mambu mandi matsiminanga mu ndambu tsi yi Tsowani

44 Hun stromen had Hij in bloed veranderd, En hun beken ondrinkbaar gemaakt;

wukitula minlangu miawu menga; basia buela baka bumina mu mimvuila mi minlangu miawu.

45 Gulzige muggen op hen afgezonden, En kikvorsen, om ze te gronde te richten.

Wufidisa nkangu zinzinzi ziozi zibadia ayi zinguanga ziozi zi babunga.

46 Hij had hun gewas aan den sprinkhaan gegeven, En aan den schrokker hun vruchten;

Wavana mimbutu miawu mu zitsola kuidi binzienzi biobi basala kuidi makhoko.

47 Hun ranken door hagel vernield, Hun moerbei door ijzel;

Wumana bunga zindima ziawu zi vinu mu mvula yi matadi ayi minti miawu mi sikomole mu kiozi ki ngolo,

48 Hun vee een prooi der pest gemaakt, Hun kudde een buit der besmetting.

wuyekula bibulu biawu kuidi mvula yi matadi ayi minkangu mi mamemi mawu kuidi lusiemo.

49 En op henzelf had Hij zijn ziedende gramschap losgelaten, Zijn toorn, zijn woede en kwelling; Verderf-engelen op hen afgezonden, De vrije loop aan zijn gramschap gelaten:

Wuba fidisila nganzi andi yi mbazu, miangu miandi mi ngolo khakumusu, kimbeni weti bunga

50 Hij had ze de dood niet laten ontsnappen, Maar hun leven prijs gegeven aan de pest.

Wukubika nsolo mu diambu di nganzi andi kasia kuba tanina ko mu lufua; vayi wuba yekula mu minsongo;

51 Hij had alle eerstgeborenen in Egypte geslagen, De eerstelingen der mannelijke kracht in de tenten van Cham.

Wuvonda bana boso batheti bababakala ba Ezipiti mimbutu mitheti mi zingolo mu zinzo zi ngoto zi Hami.

52 Maar zijn volk had Hij weggeleid als een kudde, En als schapen door de steppe gevoerd;

Vayi wutotula batu bandi banga mamemi; wuba tuadisa banga nkangu wu bibulu mu dikanga.

53 Hij had ze veilig doen gaan, ze behoefden niemand te vrezen: Want de zee had hun vijand bedekt.

Wuba diatisila mu luvovomo; diawu basia mona tsisi ko ayi mbu wumina bambeni ziawu.

54 Zo bracht Hij hen naar zijn heilige grond, Naar de berg, die zijn rechterhand had veroverd.

Buna wuba kotisa mu yenda tsi andi yinlongo; ku tsi yi mongo wowo koko kuandi ku lubakala kukibakila.

55 Hij dreef de volkeren voor hen uit, Gaf ze bij lot als erfdeel weg; En in hun tenten liet Hij wonen. Israëls stammen.

Wukuka makanda ku ntualꞌawu; ayi wuba kabudila mintoto miawu banga kiuka wuvuandisa makanda ma Iseli mu zinzo ziawu.

56 Maar ook daar beproefden en tartten ze God, En onderhielden de geboden van den Allerhoogste niet.

Vayi batota Nzambi ayi batinguna Nzambi Yizangama; basia keba zinzengolo ziandi ko.

57 Trouweloos vielen ze af als hun vaderen, Wispelturig als een onbetrouwbare boog;

Banga madisa mawu basia ba bafuana ko ayi basia ba minu ko balendi tudulu diana ko banga wuvenga.

58 Ze tergden Hem door hun offerhoogten, En prikkelden Hem met hun beelden.

Bamfuemisa mu bibuangu biawu bizangama balemisa kiphala kiandi mu bitumba biawu

59 God merkte het, en ziedde van gramschap, En Israël begon Hem te walgen:

Nzambi bu kawa, buna wufuema ngolo wutumbu loza mvimba Iseli.

60 Hij gaf zijn woning in Sjilo prijs, De tent, waar Hij onder de mensen verkeerde;

Wuyekula, nzo ngoto mbuabununu yi Silo; nzo yoyo mu kakivuandisa;

61 Zijn majesteit gaf Hij gevangen, Zijn glorie in de hand van den vijand.

Wufidisa kesi yi lulendo luandi mu buvika, ayi kiezila kiandi mu mioko mi mbeni.

62 Hij wierp zijn volk ten prooi aan het zwaard, En grimde van toorn op zijn erfdeel:

Wuyekula batu bandi mu sabala, wufuemina ngolo kiuka kiandi.

63 Zijn jonge mannen werden verteerd door het vuur, Zijn maagden kregen geen huwelijkslied;

Mbazu yi zinisa bamatoko mawu, ayi bandumba ziawu ziozi zisia zaba babakala ko zisia baka ko minkunga mi makuela ko.

64 Zijn priesters vielen door het zwaard, En zijn weduwen beweenden ze niet.

Zinganga ziawu zinzambi zimana fuila mu sabala ayi mafuola mawu masia baka bu didila ko.

65 Maar eindelijk ontwaakte de Heer, als iemand die slaapt, En als een krijgsman, bevangen door wijn:

Buna Yave wukotuka banga mutu wuba wuleka, banga mutu kotukidi mu diambu di vinu kakololo.

66 Hij sloeg zijn vijanden achteruit, En bracht ze voor eeuwig tot schande.

Wuvutula bambeni bandi ku manima; wuzifuisa zitsoni ka zisukanga ko.

67 Toch bleef Hij de tent van Josef versmaden, En koos de stam van Efraïm niet uit!

Buna wuloza zinzo zi ngoto zi Zozefi, kasia sobula ko dikanda di Efalayimi;

68 Neen, Juda’s stam koos Hij uit, Sions berg, die Hij liefhad;

Vayi wusobula dikanda di Yuda, mongo wu Sioni, wowo kazola.

69 Hij bouwde zijn heiligdom hoog als de hemel, Vast als de aarde voor eeuwig.

Wutunga buangu kiandi kinlongo banga bibuangu bizangama, banga ntoto wowo kakubika mu zithangu zioso zi kazimani.

70 En Hij stelde zijn keuze In David, zijn dienaar! Hij nam hem van de schaapskooien weg,

Wusobula Davidi kisadi kiandi ayi wumbonga mu ziphangu zi mamemi,

71 En haalde hem van de zogende schapen, Opdat hij Jakob, zijn volk, zou weiden, En Israël, zijn erfdeel.

Wumbongila vana vaba mamemi momo kaba sunga mu diambu di kaba nsungi wu batu bandi Yakobi, wu Iseli kiuka kiandi.

72 Hij heeft ze geweid, rechtschapen van hart, En met bekwame hand ze geleid!

Buna Davidi wuba nsungi awu mu ntima wufuana ayi wuba diatisila mu koko ku diela.