Spreuken 3

1 Mijn zoon, vergeet mijn onderricht niet, Neem mijn wenken ter harte.

Vinye, mègaŋlɔ nye nufiame be o, eye nàlé nye sededewo ɖe wò dzi me,

2 Ze schenken u lengte van dagen, jaren van leven, En overvloedige welvaart!

elabena woadidi wò agbenɔƒewo ɖe edzi ƒe geɖe, eye woahe dzidzedzekpɔkpɔ vɛ na wò.

3 Liefde en trouw mogen u nimmer verlaten, Hang ze om uw hals, schrijf ze op de tafel van uw hart;

Lɔlɔ̃ kple nuteƒewɔwɔ megate ɖa le gbɔwò gbeɖe o, tsɔ wo de kɔ eye nàŋlɔ wo ɖe wò dzi ƒe nuŋlɔkpe dzi.

4 Dan zult ge goed en verstandig zijn, In de ogen van God en de mensen.

Ekema àkpɔ amenuveve kple ŋkɔ nyui le Mawu kple amewo ŋkume.

5 Vertrouw op Jahweh met heel uw hart, Verlaat u niet op uw eigen inzicht;

Ɖo ŋu ɖe Yehowa ŋu kple wò dzi blibo, mègaku ɖe wò ŋutɔ wò nugɔmesese ŋu o;

6 Denk aan Hem op al uw wegen, Dan zal Hij uw paden effenen.

ɖo ŋu ɖe eŋu le wò mɔwo katã dzi ekema awɔ wò toƒewo dzɔdzɔe.

7 Wees niet wijs in uw eigen ogen, Heb ontzag voor Jahweh en vermijd het kwaad:

Mèganye nunyala le wò ŋutɔ wò ŋkume o, ke boŋ vɔ̃ Yehowa eye nàtsri vɔ̃.

8 Het zal genezing brengen voor uw lichaam, Verkwikking voor uw gebeente.

Esia ahe dɔyɔyɔ vɛ na wò ŋutilã kple nunyiame vɛ na wò ƒuwo.

9 Eer Jahweh met heel uw bezit, Met het beste van al uw inkomsten:

De bubu Yehowa ŋu kple wò kesinɔnuwo kple wò agblemenukuwo ƒe ŋgɔgbetɔwo,

10 Dan zullen uw schuren vol koren zijn, Uw kuipen bersten van most.

ekema wò avawo ayɔ agbagba, eye wain yeye ayɔ wò ahazewo agbagba.

11 Mijn zoon, sla de lessen van Jahweh niet in de wind, Heb geen afkeer van zijn bestraffing;

Vinye, mègado vlo Yehowa ƒe amehehe o eye mègagbe eƒe mokaname o

12 Want Jahweh tuchtigt hem, dien Hij liefheeft, Kastijdt het kind, dat Hij mag.

elabena Yehowa ɖɔa ame siwo wòlɔ̃ la ɖo abe ale si fofo wɔna na vi si ƒe nu dzea eŋu la ene.

13 Gelukkig de mens, die wijsheid verkreeg, De man die inzicht bekwam;

Woayra ame si ke ɖe nunya ŋu kple ame si si gɔmesese su

14 Want haar voordelen zijn groter dan die van zilver, Wat zij opbrengt is beter dan goud.

elabena nunya xɔ asi wu klosalo eye viɖe geɖe le eme wu sika.

15 Zij is meer waard dan juwelen; Geen van uw kostbaarheden komt haar nabij!

Asixɔxɔ le eŋu wu adzagba eye nu siwo katã dim nèle la, ɖeke mesɔ kplii o.

16 Met de rechterhand schenkt ze lengte van dagen, Met de linker rijkdom en aanzien.

Agbe didi le eƒe ɖusi ƒe asi me, eye kesinɔnuwo kple bubu le eƒe miasi ƒe asi me.

17 Haar wegen zijn liefelijke wegen, Al haar paden leiden tot vrede;

Eƒe mɔwo nye mɔ siwo dzi vivi le eye ŋutifafa le eƒe toƒewo katã.

18 Zij is een boom des levens voor wie haar vatten, En wie haar vasthoudt, is zalig te prijzen!

Enye agbeti na ame siwo xɔ eya amea eye ame siwo ƒe asi su edzi la woayra wo.

19 Met wijsheid heeft Jahweh de aarde gegrond, Met inzicht de hemel gewelfd;

Nunyae Yehowa tsɔ ɖo anyigba la ƒe gɔmeɖokpe anyii eye wòtsɔ gɔmesese ɖo dziƒowo ɖe wo teƒe.

20 Naar zijn kennis rollen de zeeën aan, En druppelen de wolken van dauw.

Etsɔ eƒe nunya ma gogloƒewoe eye lilikpowo dzaa zãmu.

21 Mijn zoon, verlies ze dus niet uit het oog, Maar doe alles met beleid en verstand;

Vinye, lé afia nyui tsotso kple sidzedze me ɖe asi, mègana woadzo le ŋkuwòme o.

22 Laat ze het leven zijn voor uw ziel, Een sieraad voor uw hals.

Woanye agbe na wò kple kɔga aɖo atsyɔ̃ na wò kɔ.

23 Dan zult ge veilig uw weg bewandelen, En zult ge uw voeten niet stoten;

Ekema àlé wò mɔ atsɔ le dedinɔnɔ me eye wò afɔ maɖiɖi o.

24 Dan behoeft ge niet te vrezen, als ge u neerlegt, Kunt ge rustig sluimeren, als ge wilt slapen.

Ne èmlɔ anyi la, màvɔ̃ o, ne èmlɔ anyi la, àdɔ alɔ̃ vivi.

25 Dan behoeft ge niet te vrezen, voor wat de dommen verschrikt, Of als het onweer komt, dat de bozen overvalt;

Mègavɔ̃ ŋɔdzi si ava kpoyi alo gbegblẽ si vaa ame vɔ̃ɖiwo dzi o

26 Want Jahweh zal zijn op al uw wegen, Uw voet behoeden voor de strik.

elabena Yehowa anye wò dzideƒo eye mana wò afɔ naɖo mɔ me o.

27 Weiger het goede niet, aan wien het toekomt, Zolang het in uw macht is, het te doen.

Mègagbe nyuiwɔwɔ na ame siwo dze nɛ, ne ele wò ŋusẽ me be nàwɔe o.

28 Zeg niet tot uw naaste: "Ga heen en kom nog eens terug"; Of "Mórgen krijgt ge iets", terwijl ge het nú hebt!

Mègagblɔ na wò aƒelika be, “Yi nàtrɔ va, etsɔ matsɔe na wò” esi wòle asiwò fifia o.

29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, Terwijl hij, niets duchtend, bij u verblijft;

Mègaɖo vɔ̃ ɖe wò aƒelika, ame si le gbɔwò le anukwareɖiɖi me la ŋu o.

30 Zoek geen twist met iemand om niets, Als hij u geen kwaad heeft gedaan.

Mègatsɔ nya ɖe ame aɖeke ŋu dzodzro esi mewɔ vɔ̃ aɖeke ɖe ŋuwò o.

31 Wees niet jaloers op een tyran, Laat geen zijner wegen u gevallen;

Mègabiã ŋu ŋutsu nu sesẽ wɔla alo azɔ le eƒe mɔ aɖeke dzi o,

32 Want Jahweh heeft een afschuw van den zondaar, Maar met de rechtvaardigen gaat Hij vertrouwelijk om.

elabena Yehowa nyɔa ŋu ŋutsu nu tovo wɔla gake elɔ̃a ame siwo wɔa nu dzɔdzɔe.

33 De vloek van Jahweh rust op het huis van den boze, Zijn zegen op de woning der rechtvaardigen;

Yehowa ƒe fiƒode le ame vɔ̃ɖiwo ƒe aƒe dzi, ke eyrana ɖe ame dzɔdzɔewo ƒe aƒe dzi.

34 Met spotters drijft Hij de spot, Maar aan de nederigen schenkt hij genade.

Yehowa ɖua fewu le dadala fewuɖulawo ŋu, ke evea ame siwo bɔbɔa wo ɖokui la nu.

35 Wijzen zullen achting verwerven, Dwazen schande verkrijgen!

Nunyalawo nyia bubu ƒe dome, ke bometsilawo la, etsɔa wo dea asi na ŋukpe.