Spreuken 23
1 Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
2 En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
3 Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
4 Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
5 Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
6 Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
7 Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
8 De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
9 Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
10 Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
11 Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
12 Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
13 Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol h7585)
15 Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
16 Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
17 Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
18 Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
19 Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
20 Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
21 Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
22 Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
23 Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
25 Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
26 Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
27 Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
28 Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
29 Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
30 Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
31 Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
32 Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
33 Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
34 Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
35 "Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
