Spreuken 22

1 Een goede naam is meer waard dan een groot vermogen, Bemind te zijn is beter dan zilver en goud.

Яхши нам зор байлиққа егә болуштин әвзәл; Қәдир-қиммәт алтун-күмүчтин үстүндур.

2 Rijk en arm ontmoeten elkaar, Jahweh is hun aller Schepper.

Гадай билән бай бир зиминда яшар; Һәр иккисини яратқан Пәрвәрдигардур.

3 De wijze ziet onheil en trekt zich terug; De onnozelen lopen door, en moeten ervoor boeten.

Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.

4 Het loon voor ootmoed en vreze voor Jahweh Is rijkdom, aanzien en leven.

Өзини төвән тутуп, Пәрвәрдигардин әйминишниң бәрикити — баяшатлиқ, иззәт-һөрмәт вә һаяттур.

5 Doornen en strikken liggen op de weg van den valsaard; Wie zijn leven liefheeft, blijft er ver vandaan.

Һейлигәрләрниң йолида тикәнләр, қапқанлар ятар; Өз йолиға һези болған киши улардин жирақ болар.

6 Oefen kinderen in de weg, die ze moeten gaan, Dan wijken ze ook in hun ouderdom er niet van af.

Балиға кичигидә мүҗәзигә қарап дурус тәрбийә бәрсәң, Чоң болғанда у шу йолдин чиқмас.

7 Wie rijk is, heerst over de armen; Wie leent, wordt de slaaf van wie uitleent.

Байлар мискинләрни башқурур; Қәриздар қәриз егисиниң қулидур.

8 Wie onrecht zaait, zal onheil oogsten; De vrucht van zijn arbeid gaat te niet.

Наһәқлиқ уруғини чачқанниң алидиған һосули балаю-апәттур; Униң ғәзәп-һәйвиси чүшәр.

9 Een vriendelijk mens wordt gezegend, Want hij deelt met den arme zijn brood.

Сехий адәм бәрикәт тапар; Чүнки у мискинләргә өз ненидин бөлүп бәргүчидур.

10 Jaag den spotter weg, en het twisten houdt op, Er komt een eind aan vechten en schimpen.

Һакавурни қоғливәтсәң, җедәл-маҗира бесилар; Келишмәсликләр вә шәрмәндичиликләр түгәр.

11 De zuivere van harte wordt door Jahweh bemind, De vleier is de vriend van den koning.

Пак нийәтни қәдирләйдиған кишиниң сөзлири гөзәлдур; Шуңа падиша униң билән дост болар.

12 De ogen van Jahweh houden vol kennis de wacht; Hij verijdelt de woorden van den zondaar.

Пәрвәрдигарниң көзи илим-һәқиқәтни сақлар; У ипласларниң сөзлирини ечип ташлап бекар қилар.

13 De luiaard zegt: Buiten loopt een leeuw, Midden op straat word ik nog verscheurd!

Һорун адәм: «Ташқирида бир шир туриду, Кочиға чиқсам өлтүрүлимән!» — дәйду.

14 Een diepe kuil is de mond van vreemde vrouwen; Op wien Jahweh vertoornd is, die valt erin.

Зинахор аялниң ағзи чоңқур бир оридур; Пәрвәрдигар нарази болған киши униңға чүшүп кетәр.

15 Al zit de dwaasheid in het hart van een kind geworteld, De tuchtroede haalt ze er uit!

Наданлиқ сәбий балиларниң қәлбигә бағлағлиқтур; Бирақ тәрбийә тайиғи буни униңдин жирақ қилар.

16 Wie een arme verdrukt, brengt hem voordeel; Wie aan een rijkaard iets geeft, veroorzaakt gebrek

Мискинләрни езиш билән бай болған, Вә байларға соғат сунидиған киши, Ахири пәқәт йоқсуллуқта қалар.

17 Woorden van wijzen Neig uw oor en luister naar mijn woorden; Zet uw aandacht erop, om ze te leren kennen.

Қулақ сал, саңа ақиланиләрниң сөзлирини үгитәй; Көңүл қоюп билимимни үгәнгин.

18 Het is goed, als ge ze ter harte neemt, En ze allen bestendig op uw lippen hebt.

Уларни қәлбиңдә чиң тутсаң, Улар саңа шерин болар, Ләвлириңдә сәп болуп тәйяр туриду.

19 Opdat ge in Jahweh uw vertrouwen moogt stellen, Maak ik ze heden bekend, ook aan u!

Чин қәлбиң билән Пәрвәрдигарға тайинишиң үчүн, Бүгүн [бу һекмәтлик сөзләрни] башқа бирисигә әмәс, Бәлки саңа йәткүздум.

20 Een dertigtal heb ik er voor u opgeschreven: Ze bevatten goede raad en ervaring;

Униңдин мана оттузни яздим, Буниң ичидә несиһәтләр һәм билим бар.

21 Ze leren u de waarheid en betrouwbare woorden, Zodat ge een goed antwoord kunt geven aan hen die u ondervragen

Булар билән һәқиқәтниң сөзлириниң дәрвәқә һәқиқәт екәнлигини биләләйсән, Вә шундақ қилип сени әвәткүчиләргә һәқиқәтниң сөзлири билән җавап қайтуралайсән.

22 Buit een arme niet uit, omdat hij arm is, Trap in de poort niet op den kleinen man;

Йоқсулдин булап алма, у кәмбәғәл турса, Аҗиз мөминләрни сорақ орнида бозәк қилма.

23 Want Jahweh zal het voor hen opnemen, En die hèn beroven, van het leven beroven.

Чүнки Пәрвәрдигар уларниң дәвасини көтирәр, Улардин булап алғанлардин булап алар.

24 Sluit geen vriendschap met een driftkop, Laat u niet in met een heethoofd;

Мүҗәзи иштик адәм билән дост болма, Қәһрлик адәм билән арилашма,

25 Anders raakt ge vertrouwd met hun wegen, En zet ge een valstrik voor uzelf.

Болмиса, униң яман йолини үгинип қелип, қилтаққа чүшисән.

26 Behoor niet tot hen, die handslag geven, En borg blijven voor schulden;

Башқиларға [кепил болуп] қол бәргүчиләрдин болма, Қәризләрни төләшкә капаләт бәргүчиләрдин болма;

27 Als ge niets hebt om te betalen, Haalt men het bed onder u weg.

Сениң қайтуралиғидәк нәрсәң болған болса, Улар орун-көрпилириңни бекардин-бекар астиңдин елип кәтмигән болатти!

28 Raak niet aan de eeuwenoude grenzen, Die uw voorvaderen hebben getrokken.

Ата-бовилириң пасилни бәлгүләп бәргән кона чегара ташлирини йөткимә.

29 Ziet ge iemand die handig is met zijn werk, Hij komt bij koningen in dienst; Het gewone volk hoeft hij niet te dienen!

Ишни әстайидил вә чаққан беҗиридиған кишини көргәнмидиң? У пәс адәмләрниң хизмитидә болмас; Падишаһларниң алдида турар.