Spreuken 14
1 De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
A bölcs asszony építi a maga házát; a bolond pedig önkezével rontja el azt.
2 Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
A ki igazán jár, féli az Urat; a ki pedig elfordult az ő útaiban, megútálja őt.
3 In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
A bolondnak szájában van kevélységnek pálczája; a bölcseknek pedig beszéde megtartja őket.
4 Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
Mikor nincsenek ökrök: tiszta a jászol; a gabonának bősége pedig az ökörnek erejétől van.
5 Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
A hűséges tanú nem hazud; a hamis tanú pedig hazugságot bocsát szájából.
6 De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
A csúfoló keresi a bölcseséget, és nincs; a tudomány pedig az eszesnek könnyű.
7 Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
Menj el a bolond férfiú elől; és nem ismerted meg a tudománynak beszédét.
8 De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
Az eszesnek bölcsesége az ő útának megértése; a bolondoknak pedig bolondsága csalás.
9 Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
A bolondokat megcsúfolja a bűnért való áldozat; az igazak között pedig jóakarat van.
10 Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
A szív tudja az ő lelke keserűségét; és az ő örömében az idegen nem részes.
11 Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
Az istenteleneknek háza elvész; de az igazaknak sátora megvirágzik.
12 Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
Van olyan út, mely helyesnek látszik az ember előtt, és vége a halálra menő út.
13 Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
Nevetés közben is fáj a szív; és végre az öröm fordul szomorúságra.
14 Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
Az ő útaiból elégszik meg az elfordult elméjű; önmagából pedig a jó férfiú.
15 De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
Az együgyű hisz minden dolognak; az eszes pedig a maga járására vigyáz.
16 De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
A bölcs félvén, eltávozik a gonosztól; a bolond pedig dühöngő és elbizakodott.
17 De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
A hirtelen haragú bolondságot cselekszik, és a cselszövő férfi gyűlölséges lesz.
18 De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
Bírják az esztelenek a bolondságot örökség szerint; az eszesek pedig fonják a tudománynak koszorúját.
19 De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
Meghajtják magokat a gonoszok a jók előtt, és a hamisak az igaznak kapujánál.
20 Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
Még az ő felebarátjánál is útálatos a szegény; a gazdagnak pedig sok a barátja.
21 Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
A ki megútálja az ő felebarátját, vétkezik; a ki pedig a szegényekkel kegyelmességet cselekszik, boldog az!
22 Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
Nemde tévelyegnek, a kik gonoszt szereznek? kegyelmesség pedig és igazság a jó szerzőknek.
23 Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
Minden munkából nyereség lesz; de az ajkaknak beszédéből csak szűkölködés.
24 Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
A bölcseknek ékességök az ő gazdagságuk; a tudatlanok bolondsága pedig csak bolondság.
25 Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
Lelkeket szabadít meg az igaz bizonyság; hazugságokat szól pedig az álnok.
26 Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
Az Úrnak félelmében erős a bizodalom, és az ő fiainak lesz menedéke.
27 Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
Az Úrnak félelme az életnek kútfeje, a halál tőrének eltávoztatására.
28 Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
A nép sokasága a király dicsősége; a nép elfogyása pedig az uralkodó romlása.
29 De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
A haragra késedelmes bővelkedik értelemmel; a ki pedig elméjében hirtelenkedő, bolondságot szerez az.
30 Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
A szelíd szív a testnek élete; az irígység pedig a csontoknak rothadása.
31 Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
A ki elnyomja a szegényt, gyalázattal illeti annak teremtőjét; az pedig tiszteli, a ki könyörül a szűkölködőn.
32 Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
Az ő nyavalyájába ejti magát az istentelen; az igaznak pedig halála idején is reménysége van.
33 In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
Az eszesnek elméjében nyugszik a bölcseség; a mi pedig a tudatlanokban van, magát hamar megismerheti.
34 Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
Az igazság felmagasztalja a nemzetet; a bűn pedig gyalázatára van a népeknek.
35 De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
A királynak jóakaratja van az eszes szolgához; haragja pedig a megszégyenítőhöz.
