Lukas 15
1 Intussen kwamen alle tollenaars en zondaars naar Hem toe, om Hem te horen.
Now all the tax collectors and sinners were coming close to him to hear him.
2 Maar de farizeën en schriftgeleerden mopperden, en zeiden: Hij ontvangt zondaars, en eet met hen.
The Pharisees and the scribes murmured, saying, "This man welcomes sinners, and eats with them."
3 Toen sprak Hij tot hen deze gelijkenis:
He told them this parable.
4 Wie van u, die honderd schapen heeft, en er een van verliest, laat niet de negen en negentig andere achter in de woestijn, en gaat het verlorene zoeken, totdat hij het terugvindt?
"Which one of you, if you had one hundred sheep, and lost one of them, would not leave the ninety-nine in the wilderness, and go after the one that was lost, until he found it?
5 En als hij het gevonden heeft, legt hij het verheugd op zijn schouders;
When he has found it, he carries it on his shoulders, rejoicing.
6 en thuis gekomen, roept hij vrienden en buren bijeen, en zegt hun: Verheugt u met mij; want ik heb mijn verloren schaap teruggevonden.
When he comes home, he calls together his friends and his neighbors, saying to them, 'Rejoice with me, for I have found my sheep which was lost.'
7 Ik zeg u: Zó zal er meer vreugde zijn in de hemel over één zondaar die zich bekeert, dan over negen en negentig rechtvaardigen, die geen bekering behoeven.
I tell you that even so there will be more joy in heaven over one sinner who repents, than over ninety-nine righteous people who need no repentance.
8 Of welke vrouw, die tien drachmen bezit, en één drachme verliest, steekt niet een lamp aan, veegt niet het huis, en zoekt niet zorgvuldig, totdat zij ze vindt?
Or what woman, if she had ten drachma coins, if she lost one drachma coin, would not light a lamp, sweep the house, and seek diligently until she found it?
9 En als zij ze gevonden heeft, roept ze vriendinnen en buren bijeen, en zegt: Verheugt u met mij, want ik heb mijn verloren drachme gevonden.
When she has found it, she calls together her friends and neighbors, saying, 'Rejoice with me, for I have found the drachma which I had lost.'
10 Zó, zeg Ik u, is er vreugde bij de engelen Gods over één zondaar, die zich bekeert.
Even so, I tell you, there is joy in the presence of the angels of God over one sinner repenting."
11 Nog sprak Hij: Een man had twee zonen.
He said, "A certain man had two sons.
12 De jongste van beiden zei tot den vader: Vader, geef mij het deel der goederen, dat me toekomt. En hij verdeelde zijn vermogen onder hen.
The younger of them said to his father, 'Father, give me my share of your property.' He divided his livelihood between them.
13 Een paar dagen later pakte de jongste zoon alles bijeen, en vertrok naar een ver land. Daar verkwistte hij zijn vermogen door een losbandig leven.
Not many days after, the younger son gathered all of this together and traveled into a far country. There he wasted his property with riotous living.
14 Maar toen hij er alles had doorgejaagd, kwam er een grote hongersnood in dat land, en begon hij gebrek te lijden.
When he had spent all of it, there arose a severe famine in that country, and he began to be in need.
15 En hij ging zich verhuren aan een der burgers van dat land; en deze stuurde hem naar zijn velden, om zwijnen te hoeden.
He went and joined himself to one of the citizens of that country, and he sent him into his fields to feed pigs.
16 Nu had hij zo graag zijn buik willen vullen met de schillen, die de zwijnen aten; maar niemand, die ze hem gaf.
And he wanted to fill himself with the carob pods that the pigs ate, but no one gave him any.
17 Toen kwam hij tot inkeer, en sprak: Hoeveel knechten van mijn vader hebben brood in overvloed, en ik sterf hier van honger.
But when he came to himself he said, 'How many hired servants of my father's have bread enough to spare, and I'm dying here with hunger.
18 Ik wil opstaan en naar mijn vader gaan, en hem zeggen: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u;
I will get up and go to my father, and will tell him, "Father, I have sinned against heaven, and in your sight.
19 ik verdien niet meer, uw zoon te heten; behandel me als een van uw knechten.
I am no longer worthy to be called your son. Make me like one of your hired servants."'
20 En hij stond op, en ging naar zijn vader. Nog was hij ver weg, toen zijn vader hem zag, en ten diepste ontroerd werd; hij vloog naar hem toe, viel om zijn hals, en overlaadde hem met kussen.
"He arose, and came to his father. But while he was still far off, his father saw him, and was moved with compassion, and ran, and fell on his neck, and kissed him.
21 De zoon sprak tot hem: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u; ik verdien niet meer, uw zoon te heten.
The son said to him, 'Father, I have sinned against heaven, and in your sight. I am no longer worthy to be called your son.'
22 Maar de vader zei tot zijn knechten: Gauw, haalt het beste kleed, en trekt het hem aan; doet hem een ring aan zijn hand, en schoenen aan zijn voeten;
"But the father said to his servants, 'Quickly, bring out the best robe, and put it on him. Put a ring on his hand, and shoes on his feet.
23 vooruit, slacht het gemeste kalf, en laat ons eten en vrolijk zijn.
Bring the fattened calf, kill it, and let us eat, and celebrate;
24 Want mijn zoon hier was dood en is levend geworden, hij was verloren en is teruggevonden. En ze begonnen feest te vieren.
for this, my son, was dead, and is alive again. He was lost, and is found.' They began to celebrate.
25 Zijn oudste zoon was op het land. Maar toen hij terugkeerde, dicht bij huis kwam, en muziek hoorde en dans,
"Now his elder son was in the field. As he came near to the house, he heard music and dancing.
26 riep hij een der knechten, en vroeg wat er gaande was.
He called one of the servants to him, and asked what was going on.
27 Deze zei hem: Uw broer is gekomen; uw vader heeft het gemeste kalf geslacht, omdat hij hem behouden heeft teruggekregen.
He said to him, 'Your brother has come, and your father has killed the fattened calf, because he has received him back safe and healthy.'
28 Toen werd hij kwaad, en wilde niet naar binnen gaan. Zijn vader ging dus naar buiten, en drong er op aan.
But he was angry, and would not go in. Therefore his father came out, and pleaded with him.
29 Maar hij antwoordde, en zei tot zijn vader: Zie, zoveel jaren dien ik u reeds, en nog nooit heb ik uw gebod overtreden; toch hebt ge mij nooit een bokje gegeven, om met mijn vrienden feest te vieren.
But he answered his father, 'Look, these many years I have served you, and I never disobeyed a commandment of yours, but you never gave me a goat, that I might celebrate with my friends.
30 En nu die jongen van u is teruggekomen, die uw vermogen verbrast heeft met eerloze vrouwen, nu slacht ge voor hem het gemeste kalf.
But when this, your son, came, who has devoured your living with prostitutes, you killed the fattened calf for him.'
31 Maar hij zei hem: Kind, gij zijt altoos bij me, en al het mijne is het uwe.
"He said to him, 'Son, you are always with me, and all that is mine is yours.
32 Neen, feest en vreugde moet er zijn; want uw broer hier was dood, en is levend geworden, hij was verloren, en is teruggevonden.
But it was appropriate to celebrate and be glad, for this brother of yours was dead and is alive; and he was lost, and is found.'"
