< Lukka 9 >

1 Wakiita bali kumi ababili mpawo wabapa nguzu anzumizyo aatala abadayimona boonse akuponia malwazi.
それからイエスは十二弟子を呼び集めて、彼らにすべての悪霊を制し、病気をいやす力と権威とをお授けになった。
2 Wakabatuma kuyo kambawuka bwami bwa Leza akuyosilika bachiswa.
また神の国を宣べ伝え、かつ病気をなおすためにつかわして
3 Wakati kulimbabo, “Mutabwezi chintu mulweendo lwenu, nuuba mufunko, niiba nkomo, nichiba chinkwa, nichiba chimbi chizwaato.
言われた、「旅のために何も携えるな。つえも袋もパンも銭も持たず、また下着も二枚は持つな。
4 Kufumbwa ng'anda njimutakakanjile, amukakkale mulinjiyo mane mukeende.
また、どこかの家にはいったら、そこに留まっておれ。そしてそこから出かけることにしなさい。
5 Kufumbwa nkubatakaleke kumutambula, nimwayoozwa mudolop eelyo muka kunkumune lusuko lwakumawulu aanu kunembo lyabo bukabe bukamboni kulimbabo.”
だれもあなたがたを迎えるものがいなかったら、その町を出て行くとき、彼らに対する抗議のしるしに、足からちりを払い落しなさい」。
6 Mpawo bakeenda biinda mum gunzi, kabayabwaambuula majwi mabotu akuyabuponia bantu koonse koonse.
弟子たちは出て行って、村々を巡り歩き、いたる所で福音を宣べ伝え、また病気をいやした。
7 Lino Helodi naakamvwa aatala azyoonse zyakalikuchitika, wakali kataazya, nkaambo bamwi bakali kwaamba kuti Joni Mubbabbatizyi wakali wabuka kubafu,
さて、領主ヘロデはいろいろな出来事を耳にして、あわて惑っていた。それは、ある人たちは、ヨハネが死人の中からよみがえったと言い、
8 alimwi kwakali kutegwa Elija wakali kuboneka, akuti bamwi basinsimi biingi bakale bakali babuka.
またある人たちは、エリヤが現れたと言い、またほかの人たちは、昔の預言者のひとりが復活したのだと言っていたからである。
9 Helodi wakati, “Ndakamugonka mutwe Joni, mpo ngwani ooyu ngwelikumvwa aatala azeezi zintu?” Aboobo wakeezya kumubona.
そこでヘロデが言った、「ヨハネはわたしがすでに首を切ったのだが、こうしてうわさされているこの人は、いったい、だれなのだろう」。そしてイエスに会ってみようと思っていた。
10 Nibakabpoola batumwa, bakaambila Jesu zyoonse nzibakakuchita. Mpawo wakababweza, bakayinka kubusena bulikule kudolopo litegwa Bbetisayida.
使徒たちは帰ってきて、自分たちのしたことをすべてイエスに話した。それからイエスは彼らを連れて、ベツサイダという町へひそかに退かれた。
11 Pesi makamu aabantu naakamvwa eezi akamutobela. Wakabatambula akwaambula kulimbabo aatala abwami bwa Leza, akuponia aabo bakalikuyanda kuponesegwa.
ところが群衆がそれと知って、ついてきたので、これを迎えて神の国のことを語り聞かせ、また治療を要する人たちをいやされた。
12 lino buzuba sbwakali bwaamba kusika kumamanino, mpawo baikkumi ababili bakasika kulinguwe bati, “Wambila bantu aaba beende baye muma gunzi ali aafwiifwi bakayandule akoona achakulya, nkaambo ookuno nkutubede mbusena butakwe chintu pe.”
それから日が傾きかけたので、十二弟子がイエスのもとにきて言った、「群衆を解散して、まわりの村々や部落へ行って宿を取り、食物を手にいれるようにさせてください。わたしたちはこんな寂しい所にきているのですから」。
13 Pesi we wakati kulimbabo, “Amubape chakulya ndinywe.” Bakati, “Tujisi biyo zinkwa zilimusanu abaswi babili- kunze aakuti twiinke tukawulile bantu boonse aaba chakulya.”
しかしイエスは言われた、「あなたがたの手で食物をやりなさい」。彼らは言った、「わたしたちにはパン五つと魚二ひきしかありません、この大ぜいの人のために食物を買いに行くかしなければ」。
14 (Kwakali baluumi bakalikusika zyuulu zisanu.) Wakati kuli basikwiiya bakwe “Amubaambile bakkale muzibunga zyamakkumi musanu.”
というのは、男が五千人ばかりもいたからである。しかしイエスは弟子たちに言われた、「人々をおおよそ五十人ずつの組にして、すわらせなさい」。
15 Aboobo bakachita mbubakaambilwa bakkazika bantu aansi.
彼らはそのとおりにして、みんなをすわらせた。
16 Wakabweza zinkwa zilimusanu abaswi babili, wakalanga kujulu, wakazilongezya mpawo wakazikwamuuna, mpawo wakapa kuli basikwiiya kuti baabile bantu.
イエスは五つのパンと二ひきの魚とを手に取り、天を仰いでそれを祝福してさき、弟子たちにわたして群衆に配らせた。
17 Boonse bakalya bakuta, bufwefwelenga bwakabweezelelwa bwakachaala bwakali kuzuzya zisuwo zili kumi azibili
みんなの者は食べて満腹した。そして、その余りくずを集めたら、十二かごあった。
18 Chakasika chiindi chakuti Jesu wakalikukomba alike, basikwiiya bakali anguwe. Wakabuzya kuti, “Makamu aabantu ati ndimeeni?”
イエスがひとりで祈っておられたとき、弟子たちが近くにいたので、彼らに尋ねて言われた、「群衆はわたしをだれと言っているか」。
19 Bakasandula kuti, “Joni Mubbabbatizyi. Pesi bamwi bati Elija, mpawo bamwi bati umwi musinsimi wakale wakabuka.”
彼らは答えて言った、「バプテスマのヨハネだと、言っています。しかしほかの人たちは、エリヤだと言い、また昔の預言者のひとりが復活したのだと、言っている者もあります」。
20 Mpawo wakati kulimbabo, “Pesi nywe muti ndimeni?” Pita wakasandula kuti, “Munanike Kkilisito wa Leza.”
彼らに言われた、「それでは、あなたがたはわたしをだれと言うか」。ペテロが答えて言った、「神のキリストです」。
21 Pesi wakabadidimizya chamanguzu kuti bataambili muntu pe,
イエスは彼らを戒め、この事をだれにも言うなと命じ、そして言われた、
22 kati, “Mwana wa Muntu welede kusyonsegwa kuzintu zyiingi akukakwa abapati, bapati babapayizi antoomwe abalembi bamulawu, mpawo uzojiigwa mpawo mubuzuba bwatatu uzobuka.”
「人の子は必ず多くの苦しみを受け、長老、祭司長、律法学者たちに捨てられ、また殺され、そして三日目によみがえる」。
23 Mpawo wakati kuli mbabo boonse, “Na kwaba muntu uyanda kunditobela weelede alikake abweze chiingano chakwe abuzuba anditobele.
それから、みんなの者に言われた、「だれでもわたしについてきたいと思うなら、自分を捨て、日々自分の十字架を負うて、わたしに従ってきなさい。
24 Ooyo uyanda kutabilila buumi bwakwe uyoobuswekelwa, pesi ooyo uyoswekelwa buumi bwakwe nkaambo kandime uyoobubamba.
自分の命を救おうと思う者はそれを失い、わたしのために自分の命を失う者は、それを救うであろう。
25 Niinzi chibotu kuti muntu ajane nyika yoonse, pesi akasweekelwe abumi bwakwe?
人が全世界をもうけても、自分自身を失いまたは損したら、なんの得になろうか。
26 Ooyo uufwa bweeme nkaambo kangu amajwi aangu, alakwe Mwana wa Muntu uyofwa bweeme nayooza mubulemu bwakwe, bulemu bwa Wisi abangelo basalala.
わたしとわたしの言葉とを恥じる者に対しては、人の子もまた、自分の栄光と、父と聖なる御使との栄光のうちに現れて来るとき、その者を恥じるであろう。
27 Pesi ndatki kulindinywe nchobeni, kulibamvwi biimvwi aawa batayi kuyoomvwa lufu kabatana bona bwami bwa Leza.”
よく聞いておくがよい、神の国を見るまでは、死を味わわない者が、ここに立っている者の中にいる」。
28 lino pmusule lyamazuba musanu aatatu Jesu kali waamba majwi aaya, wakabweza Pita a Joni a Jemusi mpawo wakatanta kalundu kuyookomba.
これらのことを話された後、八日ほどたってから、イエスはペテロ、ヨハネ、ヤコブを連れて、祈るために山に登られた。
29 Nakali kukomba busyu bwakwe bwakasanduka, mpawo zisamo zyakwe zyakatuba chakwiindilizya.
祈っておられる間に、み顔の様が変り、み衣がまばゆいほどに白く輝いた。
30 Mpawo amulange, baalumi bobile bakali kwaambula aawe, Mozesi a Elija,
すると見よ、ふたりの人がイエスと語り合っていた。それはモーセとエリヤであったが、
31 bakaboneka muchiimo chabulemu bupati. Bakali kwaambula aatala akwenda kwakwe, oko nkwakali walangila kweeta kumamanino mu Jelusalemu.
栄光の中に現れて、イエスがエルサレムで遂げようとする最後のことについて話していたのである。
32 Lino Pita abaabo bakali aawe bakali fwide biya akoona, pesi nibakasinsimuka, bakabonuna bulemu bwakwe abaalumi bobile bakayimvwi aawe.
ペテロとその仲間の者たちとは熟睡していたが、目をさますと、イエスの栄光の姿と、共に立っているふたりの人とを見た。
33 Aawo nibakali kuyobusosoloka kuzwa kuli Jesu, Pita wakati kulinguwe, “Mwami, nchibotu kulindiswe kuti katuli aano. Atuyake zitumba zyotatwe, chimwi chako, chimwi cha Mozesi, achimbi cha Elija” (taakwe nakezi nzyaakali kwaambuula).
このふたりがイエスを離れ去ろうとしたとき、ペテロは自分が何を言っているのかわからないで、イエスに言った、「先生、わたしたちがここにいるのは、すばらしいことです。それで、わたしたちは小屋を三つ建てましょう。一つはあなたのために、一つはモーセのために、一つはエリヤのために」。
34 Kachaambuula oobu, joba lyakasika lyabavumba, mpawo bakayoowa nibakanjila mujoba.
彼がこう言っている間に、雲がわき起って彼らをおおいはじめた。そしてその雲に囲まれたとき、彼らは恐れた。
35 Ijwi lyakamvwika mujoba kaliti, “Ooyu mwana wangu, uusalidwe; amumuswiilile.”
すると雲の中から声があった、「これはわたしの子、わたしの選んだ者である。これに聞け」。
36 Ijwi nilyakamana kwaambula Jesu waka chaala kali aalike. Bakawumuna alimwi taakwe ngubakaambila pe mumazuba aayo anzibakabona.
そして声が止んだとき、イエスがひとりだけになっておられた。弟子たちは沈黙を守って、自分たちが見たことについては、そのころだれにも話さなかった。
37 Likno mubuzuba bwakatobela, nibakaselela mukalundu, inkamu yabantu mpati yakamutambula.
翌日、一同が山を降りて来ると、大ぜいの群衆がイエスを出迎えた。
38 Amulange umwi mwaalumi kuzwa munkamu wakoompolola, kati, “Muyiisyi, ndakombelela ulange mwana wangu, nkaambo ngomwana wangu alike.
すると突然、ある人が群衆の中から大声をあげて言った、「先生、お願いです。わたしのむすこを見てやってください。この子はわたしのひとりむすこですが、
39 Langa, muuya nga wamujata mpawo nga wasanguna kukwiila; zimupa kusuntuka mpawo nga wazwa fulu kumulomo. Tuufwaambani kumuleka pe alimwi umupa kuchubbuuka kapati.
霊が取りつきますと、彼は急に叫び出すのです。それから、霊は彼をひきつけさせて、あわを吹かせ、彼を弱り果てさせて、なかなか出て行かないのです。
40 Ndakumbila basikwiiya bako kuti bawutande pesi bakachilwa.”
それで、お弟子たちに、この霊を追い出してくださるように願いましたが、できませんでした」。
41 Jesu wakasandula wati, “Nywebo nozyalane litasyomi, ndeelede kuba aandinywe kwachiindi chilamfu biyeni akukkala aandinywe? Yeta mwana wako aano.”
イエスは答えて言われた、「ああ、なんという不信仰な、曲った時代であろう。いつまで、わたしはあなたがたと一緒におられようか、またあなたがたに我慢ができようか。あなたの子をここに連れてきなさい」。
42 Nakalikuyobuza mulombe ooyu, muuya wakamuwisizya aansi akumusuntula. Pesi Jesu wakawulayilila muuya mubi akumuponia, akumubwedezya kulo wisi.
ところが、その子がイエスのところに来る時にも、悪霊が彼を引き倒して、引きつけさせた。イエスはこの汚れた霊をしかりつけ、その子供をいやして、父親にお渡しになった。
43 Mpawo bakagamba abupati bwa Leza. Aawo kabachigamba boonse aali nzyakali wachita, wakati kulo basikwiiya bakwe,
人々はみな、神の偉大な力に非常に驚いた。みんなの者がイエスのしておられた数々の事を不思議に思っていると、弟子たちに言われた、
44 “Aaya majwi ayelede kunjila loko mmatwi eenu: Mwana wa Muntu uzowabwa kumaanza abaalumi.”
「あなたがたはこの言葉を耳におさめて置きなさい。人の子は人々の手に渡されようとしている」。
45 Pesi tebakamvwisisisya nzyakalikwaamba. Zyakasiswa kuli mbabo, aboobo tebakaziba nchizyaamba. Alimwi bakayoowa kuti babuzye aatala amajwi aaya.
しかし、彼らはなんのことかわからなかった。それが彼らに隠されていて、悟ることができなかったのである。また彼らはそのことについて尋ねるのを恐れていた。
46 Mpawo kwakabuka kukazyania aatala akuti ngwani aakati kabo utaazobe mupati kwiinda bamwi.
弟子たちの間に、彼らのうちでだれがいちばん偉いだろうかということで、議論がはじまった。
47 Pesi Jesu naakaziba zyakali mumyoyo yabo, wakabweza mwana muniini wamweeta kubbazu lyakwe
イエスは彼らの心の思いを見抜き、ひとりの幼な子を取りあげて自分のそばに立たせ、彼らに言われた、
48 mpawo wakati kulimbabo, “Ooyo uutambula mwana ooyu muzina lyangu, utambula ndime, ayooyo uutambula ndime, utambula ooyo wakandituma. Nkaambo ooyo muniini akati kenu ngonguwe mupati.”
「だれでもこの幼な子をわたしの名のゆえに受けいれる者は、わたしを受けいれるのである。そしてわたしを受けいれる者は、わたしをおつかわしになったかたを受けいれるのである。あなたがたみんなの中でいちばん小さい者こそ、大きいのである」。
49 Joni walkasandula wati, “Mwami, twabona umwi muntu kalikutanda madayimona muzina lyako pesi twamukasya, nkaambo takutobeli pe antoomwe andiswe.”
するとヨハネが答えて言った、「先生、わたしたちはある人があなたの名を使って悪霊を追い出しているのを見ましたが、その人はわたしたちの仲間でないので、やめさせました」。
50 “Tamumukasyi pe,” Jesu wakasandula, “nkaambo ooyo uutamulwani nguwenu.”
イエスは彼に言われた、「やめさせないがよい。あなたがたに反対しない者は、あなたがたの味方なのである」。
51 Nakaswemna mazuba akuti atolwe kujulu, wakabikka budyu bwakwe kuti baye ku Jelusalema.
さて、イエスが天に上げられる日が近づいたので、エルサレムへ行こうと決意して、その方へ顔をむけられ、
52 Wakatma batumwa kunembo lyakwe, bakayinka bakunjila mulilimwi kgunzi lyama Samaria kabamubambila zyoonse.
自分に先立って使者たちをおつかわしになった。そして彼らがサマリヤ人の村へはいって行き、イエスのために準備をしようとしたところ、
53 Pesi bantu bamugunzi eelyo tebakamutambula pe nkaambo wakalikutozya ku Jelusalema.
村人は、エルサレムへむかって進んで行かれるというので、イエスを歓迎しようとはしなかった。
54 Basikwiiya bakwe nibakachibona eechi, bakati kulinguwe, “Mwami, uyanda kuti twiite mulilo na kuzwa kujulu iunbanyonyoone boonse?”
弟子のヤコブとヨハネとはそれを見て言った、「主よ、いかがでしょう。彼らを焼き払ってしまうように、天から火をよび求めましょうか」。
55 Pesi wakabalanga wabakalalila,
イエスは振りかえって、彼らをおしかりになった。
56 mpawo kbakaya kulilimbi gunzi.
そして一同はほかの村へ行った。
57 Kabayobweenda munzila, umwi muntu wakati, “Ndilakutobela koonse nkotakaye.”
道を進んで行くと、ある人がイエスに言った、「あなたがおいでになる所ならどこへでも従ってまいります」。
58 Jesu wakati kulinguwe, “Baswumpe bali aabulyango, atuyuni twamujulu tuli azizoumbo, pesi mwana wamuntu takwe mpanga ulasegezya mutwe wakwe.”
イエスはその人に言われた、「きつねには穴があり、空の鳥には巣がある。しかし、人の子にはまくらする所がない」。
59 Mpawo wakati kuli umwi, “Nditobele.” Pesi wakati, “Mwami, Ndizumine ndikavwike taata wangu sansi.”
またほかの人に、「わたしに従ってきなさい」と言われた。するとその人が言った、「まず、父を葬りに行かせてください」。
60 Pesi wakati kulinguwe, “Leka bafu bavwikke bafunyina. Pesi webo, yinka ukakambawuke kule aatala abwami bwa Leza.”
彼に言われた、「その死人を葬ることは、死人に任せておくがよい。あなたは、出て行って神の国を告げひろめなさい」。
61 Mpawo umwi wakati, “Ndilakutobela, Mwami, pesi ndizumine ndooneke aabo bali amuunzi
またほかの人が言った、「主よ、従ってまいりますが、まず家の者に別れを言いに行かせてください」。
62 wangu.”Jesu wakamusandula wati, “Taakwe uubikka kubo kwakwe
イエスは言われた、「手をすきにかけてから、うしろを見る者は、神の国にふさわしくないものである」。

< Lukka 9 >