Lukka 7
1 Aawo Jesu nakamana zyoonse nzyakalikwaamba kubantu, wakanjila mu Kkapenawuma.
耶稣向民众讲完这一切，就开始向迦百农走去。
2 Lino mupati wabasilumamba wakali aamuzike wakwe ngwaakalikuyandisya, pesi wakali wachiswa kali waamba kufwa.
那里的一位百夫长有一名十分器重的仆人，但这仆人快要死了。
3 Mupati wabasilumamba nakamvwa aatala a Jesu, wakamutumina bapati babaJuda, kamukumbila kuti asike azosilike muzike wakwe.
百夫长听见耶稣的事，就派来几位犹太人长老过来，求他去医治他的奴仆。
4 Nibakasika kuli Jesu, bakamukumbila chamoyo woonse kabati, “Uleelede kuti ajane luzyalo kuzwa kulinduwe,
长老们就来见耶稣，恳求他说：“请过来为他做这件事吧，因为他值得你的帮助。
5 nkaambo ulayiyandisya nyika yesu, alimwi nguwe wakatuyakila chikombelo.”
因为他爱我们的人民，给我们建造会堂。”
6 Lino Jesu wakeendela kunembo ambabo. Pesi katananba kule ang'anda, Silumamba mupati wakatuma beenzinyina kaamba kuti, “Mwami utalikataazyhi lwako, nkaambo nsyeelede pe kuti usike mung'anda yangu.
耶稣就和他们一同前去。在距离百夫长住宅不远的地方，百夫长派几个朋友来说：“主啊，有劳你大驾光临，实在不敢当，
7 Nkaambo kaako nchindabona nkesyeelede pe kuti ndisike kulinduwe, pesi wamba biyo jwi ulapona mulanda wangu.
我觉得自己实在没有资格去见你，但只要你说一句话，我的仆人就能治愈了。
8 Nkaambo andime ndili mwaalumi ulimunsi lyanguzu, ndilaabasilumamba munsi lyangu. Ndilaamba kuliyooyu kuti, 'Yinka', ulayinka, akuli umbi kuti, 'Sika,' ulasika, aku, mulanda wangu kuti, 'Chita eechi,' alimwi ulachichita.”
我既听命于自己的长官，手下也有士兵。如果我对士兵说‘去吧！’他就会去；对另一个人说‘来吧！’他就会来；我对仆人说‘做这个吧！’他就会做。”
9 Jesou naakamvwa majwi aaya akamugambya, wakalanga makamu akayobumutobela wati, “Ndati kuli ndinywe, taakwe nikuba mu Izilayeli moonse nkundakajene lusyomo luli boobu.”
耶稣听见这些话，很是惊讶，转身对跟随的众人说：“告诉你们，我在以色列从未见过如此坚定的信心。”
10 Aboobo aabo bakatuminwe nibakabweeda kung'anda bakajana muzike wapona.
百夫长的朋友回到家里，发现那奴仆已经痊愈了。
11 Kuzwa aawo Jesu wakaya kudolopo litegwa Nayini, mpawo basikwiiya bakwe abantu biingi bakiinka aawe.
很快，耶稣开始向拿因城走去，身边跟着他的门徒和一大群民众。
12 Kali waamba kusika afwiifwi amulyango wadolopo eelyo, langa, kuli mwaalumi wakafwide wakalikuyabugwisigwa, wakali mwana wabanyina kali aalike (banyina bakali mukamufu), nkamu yabantu mpati kuzwa mudolopo oomu yakali aanguwe mwanakazi ooyu.
他走近城门的时候，看到另一条路上有个送葬的队伍，那是一家的独子，母亲是个寡妇。城里有一大群人陪着她。
13 Aawo Mwami naakamubona, luzyalo lwakamujata loko nkaambo kayooyu mwanakazi mpawo wakati kuli nguwe, “Utalili pe.”
主看见她便心生怜悯，对她说：“不要哭！”
14 Mpawo wakayinka wakujata bulo bwakalazikidwe mutunta, mpawo aabo bakanyampwide bakayimikila. Wakati, “Mulombe, ndati kulinduwe, buka.”
然后耶稣上前按着棺材，抬棺人站住。 耶稣说：“年轻人，我要对你说，起来吧！”
15 Ooyu mwaalumi wakafwide wakabuka wakkala akusanguna kwaambuula, mpawo Jesu wakamupeda kuli banyina.
那死去之人就坐起来，开口说话，耶稣把他交给他母亲。
16 Mpawo kuyoowa kwakanbasikila boonse, alimwi bakaumbayizya Leza, bakati, “Musinsimi mupati wabusigwa akati kesu” akuti “Leza wabalanga bantu bakwe.”
众人都感到敬畏万分，纷纷颂赞上帝：“我们中间出现了伟大的先知！”又说：“上帝眷顾他的子民了！”
17 Aaya makani aatala a Jesu akazula mukati ka Judea yoonse amukati kamasena ayizyungulukide.
关于耶稣的消息传遍了犹太和周围各地。
18 Basikwiiya ba Joni bakamwaambila zyoonse eezi izntu.
约翰的门徒把这一切都告诉约翰，约翰叫来他的两名门徒，
19 Mpawo Joni wakayita basikwiiya bakwe babili mpawo wabatuma ku Mwami kuti bakatedi, “Nduwe na uzabuza, naakuti tulangile umbi?”
派他们去主那里，说：“你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？”
20 Nibakasika aafwiifwi a Jesu bakati Joni Mubbabbatizyi watutuma kuti tozotedi, 'Nduwe na uzabuza, nakuti tulangile umbi?”
两人来到耶稣跟前，说：“施洗约翰派我们来问你，‘你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？’”
21 Muwola eelyo wakapnia bantu bangi kuzwa kumalwazi, machise akumyuuya mibi, mpawo boofu biingi wakabania babona.
耶稣这时正在治愈众多患病、遭难、恶鬼附体之人，让盲人可以看到。
22 Jesu wakabasandula wati, “Nimwabweeda amukaambe kuli Joni eezyo nzimwabona akumvwa. Boofu balikubona, basinkematwi balikumvwa, bateemndi balikweenda, bachiswa chipele balikusalazigwa, bafu balikubuka kababoola kubuumi, bafwaba mbalikubuzigwa majwi mabohtu.
耶稣回答约翰的门徒：“你们回去把所见所闻都告诉约翰。盲人可以看见，跛人可以走路，麻风患者被治愈，聋人可以听见，死人复活，穷人听到了福音。
23 Ooyo muntu uutaleki kusyoma mulindime nkaambo kanchito zyangu uli longezezegwe.”
那些不会因我而感到冒犯的人，有福了。”
24 Nibakabweeda basikutumwa ba Joni, Jesu wakasanguna kwaambula kumakamu aabantu aatala a Joni kati, “Niinzi nchimwayinka munkanda kuyoobona? Itete lilikuteketesegwa aguwo?
约翰派来的人走了以后，耶稣开始对众人说：“关于约翰，你们到荒野去寻找他时，希望看到什么？风吹动的芦苇吗？
25 Pesi niinzi nchimwaya kukubona aanze? Mwaalumi uuzwete zizwaato zibotu? Amulange, aabo bazwata zizwaato zibotu abakkede buumi bubotu bali mumaanda abaami.
身穿华服之人吗？不，那些衣着华丽、生活奢侈的人都生活在宫殿中。
26 Pesi mniinzi nchimwaya kukubona aanze? Musinsimi? Iyii, ndati kulindinywe mupati kwiinda musinsimi.
你们是在寻找先知吗？是的，约翰是先知。但我要说的是，他比先知重要得多了。
27 Ngonguwe ulembeledwe majwi ati, 'Amulange, ndatuma mutumwa kunembo lyabusyu bwako, utakabambe nzila kunembo lyako.'
经文中记着：‘看啊，我派遣使者先你一步，预备你的道路’，说的就是他。
28 Ndati kuli ndinywe, woonse wakazyalwa aamwanakazi, taakwe mupati kwiinda Joni. Pesi ooyo muniini mu bwami bwa Leza mupati kwiinda nguwe.”
我告诉你们，女人所诞下的人类中，没有谁比约翰更伟大，但他在上帝之国中却是最不重要的那一个！”
29 Aawo bantu boonse nibakazimvwa eezi kubika aantomwe abasimutelo, bakaamba kuti Leza uli luleme, kwiinda mukubbabbatizigwa alubbabbatizyo lwa Joni.
经过约翰施洗的众人，甚至包括税吏，听到此言便纷纷决定追随上帝的善意正道。
30 Pesi ba Falisi abasibusongo bamulawu wachi Juda bakalikakila luyando lwa Leza kulimbabo, nkaambo taakwe nibakali babbabbatizigwa a Joni pe.
但法利赛人和研究法律的专家未受过约翰的洗礼，便拒绝上帝对他们的美意。
31 “Mpo, nga ndilabakozyanisya aanyamanzi aba bantu baleeli zyalane?
耶稣又说：“这个世界的人可以比作什么呢？他们像什么呢？
32 Balimbuli bana balikusobana kuchisambalilo, aabo bakkede kabalikwiitilana kuti, 'Twakulizizya nyeele taakwe nuwazyana pe. Twakwiimbila lwiimbo lwadilwe pesi takwe nuwalila pe.'
他们就像小孩子坐在巿中心，对彼此说：‘我们给你们吹笛子，你们却不跳舞，我们唱哀歌，你们也不痛哭。’
33 Nkaambo Joni mubbabbatizyi wakasika katalyi chinkwa katanywi wayini, pesi mwaamba kuti, 'Ula dayimona.'
施洗约翰来了，不吃饭，不喝酒，你们就说他是恶魔附体。
34 Mwana wa Muntu wakasika kalya akunywa, mwaamba kuti, 'Amulange ulaamafwiti mpawo ulakolwa, muzolani wabasimutelo abasizibi!
现在人子来了，看他吃喝你们又说：‘你看，这人又贪吃，又贪杯，还与税吏和罪人为伍。’
35 Pesi mbusongo buboneka kwiinda mubana babusongo.”
但上帝的智慧之道，已被他的所有追随者所证实！”
36 Lino ba Falisi bakamutamba Jesu kuti azolye aabo. Aboobo Jesu nakanjila mung'anda yaba Falisi wakakkala atafula kuti alye.
有一个法利赛人请耶稣同他一起用餐，于是他就到那位法利赛人家中赴宴。
37 Amulange kwakali mwanakazi wamudolopo eelyo wakali sizibi. Naakamvwa kuti wakali kutafula mung'anda yamu Falisi, wakeeta kankuli kakazwide mafuta anunkilila.
城里有一个女人，是个罪人。得知他在法利赛人家里吃饭，就拿着一瓶香膏来到这里。
38 Nakiimvwi kusule lyakwe afwiifwi amawulu aakwe, kalikulila, wakasanguna kutetya mawulu aakwe amisozi yakwe, mpawo wakaabukusa amasusu aakwe akumyonta mawulu aayo akwananika mafuta aanunkilila.
她跪在耶稣身边，眼泪沾湿了他的脚。于是她用自己的头发把泪水擦干，然后亲吻他的脚，抹上香膏。
39 Aawo mu Falisi wakatambide Jesu naakabona eezi kazichitika wakayeeya mumoyo wakwe, wakati, “Kansinga ooyu mwaalumi walimusinsimi, walikunooziba musyobo wamwanakazi ulikumwampampa kuti ngusizibi.”
请耶稣吃饭的法利赛人看见她，心想：“这人若真的是先知，必定知道是谁在触摸他。这是怎样的女人，她是个罪人！”
40 Jesu wakasandula wati kulinguwe, “Sayimoni, mpuchili ncheyanda kwaamba kuli nduwe.” Wakati, “Wamba. Muyiisyi!”
于是耶稣开口说：“西门，我有话要对你说。”他说：“老师，请讲。”
41 Jesu wakati, “Umwi wakalikua zikwelete zyamali wakali aabasizikwelete nbabil. Umwi wakali aachikwelete chama dinari aali myaanda musanu, umwi makkumi musanu.
耶稣说：“有两个人欠了一个债主的钱，一人欠 500 银币，一人欠 50 银币。
42 Nibakakachilwa kubweedezya mali yakwe, wakabalekelela boonse. Aboobo nguli akati kabo uutamuyande loko?”
他们都无力偿还，于是债主就免了两人的债务。这两个人哪一个人会更爱他？”
43 Sayimoni wakamusandula wati, “Ndiyeeya kuti ngooyo wakalekelelwa aapati.” Jesu wakamusanduka wati, “Wasandula kabotu.”
西门回答：“我想是那个欠债多的人会更爱他。”耶稣说：“你说对了。”
44 Jesu wakachengunukila kumwanakazi wasikuti kuli Sayimoni, “Wamubona ooyu mwanakazi. Ndanjila mung'anda yako. Taakwe nuwandipa maanzi akusamba mawulu aangu, pesi we watetya mawulu aangu amisozi yakwe akwaabukusa amasusu aakwe.
于是他转身向着那女人，对西门说：“你看到这女人吗？我走进你家，你没有给我水洗脚，但她却用眼泪湿了我的脚，用头发擦干。
45 Taakwe pe nuwandimyonta, pesi kuzwa mpundasikila talikuleka pe kumyonta mawulu aangu.
你没有亲吻我，但这女人自我进来，就一直在亲吻我的脚。
46 Taakwe nuwananika mutwe wangu amafuta, pesi we wananika mawulu aangu amafuta aanunkilila.
你没有在我的头上涂抹香膏，但这女人却用香膏抹我的脚。
47 Aboobo ndati kulinduwe, zibi zyakwe zyali zyiingi loko, zyalekelelwa - nkaambo waba aluyando lupati. Pesi ooyo ulekelelwa buniini uyanda buniini.”
所以我告诉你，因为她的很多罪都被赦免了，所以她心中的爱多。如果被赦免的少，心中爱的也少。”
48 Mpawo wakati kumwanakazi, “Zibi zyako zyalekelelwa.”
然后耶稣对女人说：“你的罪被赦免了。”
49 Aabo mbaakakkede aabo atafula bakasanguna kwaambula akati kabo kabati, “Ngwani ooyu uulekelela niku zibi?”
一同进餐之人心里说：“这是谁啊？竟然可以宽恕罪过？”
50 Mpawo Jesu wakati kumwanakazi, “Lusyomo lwako lwakufutula, koya muluumuno.
耶稣对那女人说：“你的信任已经拯救了你，安心地去吧。”
