Ordsprogene 14

1 Visdom bygger sit hus, dårskabs hænder river det ned.

Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.

2 Hvo redeligt vandrer, frygter HERREN, men den, som går Krogveje, agter ham ringe.

Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.

3 I Dårens Mund er Ris til hans Ryg, for de vise står Læberne Vagt.

W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.

4 Når der ikke er Okser, er Laden tom, ved Tyrens Kraft bliver Høsten stor.

Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.

5 Sanddru Vidne lyver ikke, det falske Vidne farer med Løgn.

Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.

6 Spotter søger Visdom, men finder den ikke, til Kundskab kommer forstandig let.

Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.

7 Gå fra en Mand, som er en Tåbe, der mærker du intet til Kundskabs Læber.

Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.

8 Den kloge i sin Visdom er klar på sin Vej, men Tåbers Dårskab er Svig.

Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.

9 Med Dårer driver Skyldofret Spot, men Velvilje råder iblandt retsindige.

Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.

10 Hjertet kender sin egen Kvide, fremmede blander sig ej i dets Glæde.

Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.

11 Gudløses Hus lægges øde, retsindiges Telt står i Blomst.

Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.

12 Mangen Vej synes Manden ret, og så er dens Ende dog Dødens Veje.

Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.

13 Selv under Latter kan Hjertet lide, og Glædens Ende er Kummer.

Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.

14 Af sine Veje mættes den frafaldne, af sine Gerninger den, som er god.

Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.

15 Den tankeløse tror hvert Ord, den kloge overtænker sine Skridt.

Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.

16 Den vise ængstes og skyr det onde, Tåben buser sorgløs på.

Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.

17 Den hidsige bærer sig tåbeligt ad, man hader rænkefuld Mand.

[Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.

18 De tankeløse giver dårskab i Arv, de kloge efterlader sig Kundskab.

Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.

19 Onde må bukke for gode, gudløse stå ved retfærdiges Døre.

Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.

20 Fattigmand hades endog af sin Ven, men Rigmands Venner er mange.

Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.

21 Den, der foragter sin Næste, synder, lykkelig den, der har Medynk med arme.

Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.

22 De, som virker ondt, farer visselig vild; de, som virker godt, finder Nåde og Trofasthed.

Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.

23 Ved al Slags Møje vindes der noget, Mundsvejr volder kun Tab.

Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.

24 De vises Krone er Kløgt, Tåbers Krans er Dårskab.

Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.

25 Sanddru Vidne frelser Sjæle; den, som farer med Løgn, bedrager.

Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.

26 Den stærkes Tillid er HERRENs Frygt, hans Sønner skal have en Tilflugt.

W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.

27 HERRENs Frygt er en Livsens Kilde, derved undgås Dødens Snarer.

Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

28 At Folket er stort, er Kongens Hæder, Brist på Folk er Fyrstens Fald.

Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.

29 Den sindige er rig på Indsigt, den heftige driver det vidt i Dårskab.

Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.

30 Sagtmodigt Hjerte er Liv for Legemet, Avind er Edder i Benene.

Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.

31 At kue den ringe er Hån mod hans Skaber, han æres ved Medynk med fattige.

Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.

32 Ved sin Ondskab styrtes den gudløse, ved lydefri Færd er retfærdige trygge.

Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.

33 Visdom bor i forstandiges Hjerte, i Tåbers Indre kendes den ikke.

Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.

34 Retfærdighed løfter et Folk, men Synd er Folkenes Skændsel.

Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.

35 En klog Tjener har Kongens Yndest, en vanartet rammer hans Vrede.

Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.