Príslovia 20
1 Víno činí posměvače, a nápoj opojný nepokojného; pročež každý, kdož se kochá v něm, nebývá moudrý.
Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
2 Hrůza královská jako řvání mladého lva; kdož ho rozhněvá, hřeší proti životu svému.
Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
3 Přestati od sváru jest to každému ku poctivosti, ale kdožkoli se do nich zapletá, blázen jest.
Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
4 Lenoch neoře pro zimu, pročež žebrati bude ve žni, ale nadarmo.
Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
5 Rada v srdci muže voda hluboká, muž však rozumný dosáhne jí.
Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
6 Větší díl lidí honosí se účinností svou, ale v pravdě takového kdo nalezne?
Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
7 Spravedlivý ustavičně chodí v upřímnosti své; blažení synové jeho po něm.
Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
8 Král sedě na soudné stolici, rozhání očima svýma všecko zlé.
Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
9 Kdo může říci: Očistil jsem srdce své? Èist jsem od hříchu svého?
Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
10 Závaží rozdílná a míra rozdílná, obé to ohavností jest Hospodinu.
Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
11 Po skutcích svých poznáno bývá také i pachole, jest-li upřímé a pravé dílo jeho.
Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
12 Ucho, kteréž slyší, a oko, kteréž vidí, obé to učinil Hospodin.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
13 Nemiluj snu, abys nezchudl, otevři oči své, a nasytíš se chlebem.
Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
14 Zlé, zlé, říká ten, kdož kupuje, a odejda, tedy se chlubí.
[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
15 Zlato a množství perel, a nejdražší klínot jsou rtové umělí.
Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
16 Vezmi roucho toho, kterýž slíbil za cizího, a kdo za cizozemku, základ jeho.
Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
17 Chutný jest někomu chléb falše, ale potom ústa jeho pískem naplněna bývají.
Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
18 Myšlení radou upevňuj, a s opatrnou radou veď boj.
Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
19 Kdo vynáší tajnost, chodí neupřímě, pročež k lahodícímu rty svými nepřiměšuj se.
Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
20 Kdo zlořečí otci svému neb matce své, zhasne svíce jeho v temných mrákotách.
Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
21 Dědictví rychle z počátku nabytému naposledy nebývá dobrořečeno,
Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
22 Neříkej: Odplatím se zlým; očekávej na Hospodina, a vysvobodí tě.
Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
23 Ohavností jsou Hospodinu závaží rozdílná, a váhy falešné neoblibuje.
Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
24 Od Hospodina jsou krokové muže, ale člověk jak vyrozumívá cestě jeho?
Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
25 Osídlo jest člověku pohltiti věc posvěcenou, a po slibu zase toho vyhledávati.
Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
26 Král moudrý rozptyluje bezbožné, a uvodí na ně pomstu.
Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
27 Duše člověka jest svíce Hospodinova, kteráž zpytuje všecky vnitřnosti srdečné.
Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
28 Milosrdenství a pravda ostříhají krále, a milosrdenstvím podpírá se trůn jeho.
Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
29 Ozdoba mládenců jest síla jejich, a okrasa starců šediny.
Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
30 Modřiny ran jsou lékařství při zlém, a bití vnitřnostem života.
Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
