Príslovia 16

1 Při člověku bývá spořádání myšlení, ale od Hospodina jest řeč jazyka.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Všecky cesty člověka čisté se jemu zdají, ale kterýž zpytuje duchy, Hospodin jest.

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Uval na Hospodina činy své, a budou upevněna předsevzetí tvá.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Hospodin všecko učinil pro sebe samého, také i bezbožného ke dni zlému.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Ohavností jest Hospodinu každý pyšného srdce; by sobě na pomoc i jiné přivzal, neujde pomsty.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 Milosrdenstvím a pravdou očištěna bývá nepravost, a v bázni Hospodinově uchází se zlého.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Když se líbí Hospodinu cesty člověka, také i nepřátely jeho spokojuje k němu.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Lepší jest maličko s spravedlností, než množství důchodů nespravedlivých.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Srdce člověka přemýšlí o cestě své, ale Hospodin spravuje kroky jeho.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Rozhodnutí jest ve rtech královských, v soudu neuchylují se ústa jeho.

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 Váha a závaží jsou úsudek Hospodinův, a všecka závaží v pytlíku jeho nařízení.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 Ohavností jest králům činiti bezbožně; nebo spravedlností upevňován bývá trůn.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Rtové spravedliví líbezní jsou králům, a ty, kteříž upřímě mluví, milují.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 Rozhněvání královo jistý posel smrti, ale muž moudrý ukrotí je.

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 V jasné tváři královské jest život, a přívětivost jeho jako oblak s deštěm jarním.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Mnohem lépe jest nabyti moudrosti než zlata nejčistšího, a nabyti rozumnosti lépe než stříbra.

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 Cesta upřímých jest odstoupiti od zlého; ostříhá duše své ten, kdož ostříhá cesty své.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 Před setřením bývá pýcha, a před pádem pozdvižení ducha.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Lépe jest poníženého duchu býti s pokornými, než děliti kořist s pyšnými.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Ten, kdož pozoruje slova, nalézá dobré; a kdož doufá v Hospodina, blahoslavený jest.

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Ten, kdož jest moudrého srdce, slove rozumný, a sladkost rtů přidává naučení.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 Rozumnost těm, kdož ji mají, jest pramen života, ale umění bláznů jest bláznovství.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Srdce moudrého rozumně spravuje ústa svá, tak že rty svými přidává naučení.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 Plást medu jsou řeči utěšené, sladkost duši, a lékařství kostem.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Cesta zdá se přímá člověku, ale dokonání její jistá cesta smrti.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 Èlověk pracovitý pracuje sobě, nebo ponoukají ho ústa jeho.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 Muž nešlechetný vykopává zlé, v jehožto rtech jako oheň spalující.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 Muž převrácený rozsívá sváry, a klevetník rozlučuje přátely.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 Muž ukrutný přeluzuje bližního svého, a uvodí jej na cestu nedobrou.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Zamhuřuje oči své, smýšleje věci převrácené, a zmítaje pysky svými, vykonává zlé.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 Koruna ozdobná jsou šediny na cestě spravedlnosti se nalézající.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Lepší jest zpozdilý k hněvu než silný rek, a kdož panuje nad myslí svou nežli ten, kterýž dobyl města.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 Do klínu umítán bývá los, ale od Hospodina všecko řízení jeho.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.