Mudre Izreke 3

1 Sine moj, ne zaboravljaj moje pouke, i tvoje srce neka čuva moje zapovijedi,

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 jer će ti produljiti dane i životne godine i podariti spokojstvo.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Neka te ne ostavljaju dobrota i vjernost, objesi ih sebi oko vrata, upiši ih na ploču srca svoga.

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Tako ćeš steći ugled i uspjeti pred Božjim i ljudskim očima.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Uzdaj se u Jahvu svim srcem i ne oslanjaj se na vlastiti razbor.

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Misli na nj na svim svojim putovima i on će ispraviti tvoje staze.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 Ne umišljaj da si mudar: boj se Jahve i kloni se zla.

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 To će biti lijek tvome tijelu i okrepa tvojim kostima.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Časti Jahvu svojim blagom i prvinama svega svojeg prirasta.

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 I tvoje će žitnice biti prepune i tvoje će se kace prelijevati novim vinom.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 Sine moj, ne odbacuj Jahvine opomene i nemoj da ti omrzne njegov ukor.

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 Jer koga Jahve ljubi onoga i kori, kao otac sina koga voli.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Blago čovjeku koji je stekao mudrost i čovjeku koji je zadobio razboritost.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Jer bolje je steći nju nego steći srebro, i veći je dobitak ona i od zlata.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Skupocjenija je od bisera, i što je god tvojih dragocjenosti, s njome se porediti ne mogu;

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 dug joj je život u desnoj ruci, a u lijevoj bogatstvo i čast.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Njezini su putovi putovi miline i sve su njene staze pune spokoja.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Životno je drvo onima koji se nje drže i sretan je onaj tko je zadrži.

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 Jahve je mudrošću utemeljio zemlju i umom utvrdio nebesa;

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 njegovim su se znanjem otvorili bezdani i oblaci osuli rosom.

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Sine moj, ne gubi to iz očiju, sačuvaj razbor i oprez.

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 I bit će život tvojoj duši i ures vratu tvome.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Bez straha ćeš tada kročiti svojim putem i noga ti se neće spoticati.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Kad legneš, nećeš se plašiti, i kad zaspiš, slatko ćeš snivati.

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 Ne boj se nenadne strahote ni nagle propasti kad stigne bezbožnike.

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 Jer će ti Jahve biti uzdanje i čuvat će nogu tvoju od zamke.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 Ne uskrati dobročinstva potrebitim kad god to možeš učiniti.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 Ne reci svome bližnjemu: “Idi i dođi opet, sjutra ću ti dati”, kad možeš već sada.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 Ne kuj zla svome bližnjemu dok on bez straha kod tebe boravi.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 Ne pravdaj se ni s kim bez razloga ako ti nije učinio nikakva zla.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 Nemoj zavidjeti nasilniku niti slijediti njegove pute,

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 jer su Jahvi mrski pokvarenjaci, a prisan je s pravednima.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 Jahvino je prokletstvo na domu bezbožnika, a blagoslov u stanu pravednika.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 S podsmjevačima on se podsmijeva, a poniznima dariva milost.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 Mudri će baštiniti čast, a bezumnici snositi sramotu.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.