Mudre Izreke 25

1 I ovo su mudre izreke Salomonove; sabrali ih ljudi Ezekije, kralja judejskog.

También estos son proverbios de Salomón, los cuales copiaron los varones de Ezequías rey de Judá.

2 Slava je Božja sakrivati stvar, a slava kraljevska istraživati je.

Honra de Dios es encubrir la palabra; y honra del rey es escudriñar la palabra.

3 Neistražljivo je nebo u visinu, zemlja u dubinu i srce kraljevsko.

Para la altura de los cielos, y para la profundidad de la tierra, y para el corazón de los reyes, no hay investigación.

4 Ukloni trosku od srebra, i uspjet će posao zlataru.

Quita las escorias de la plata, y saldrá vaso al fundidor.

5 Ukloni opakoga ispred kralja, i utvrdit će se pravicom prijestol njegov.

Aparta al impío de la presencia del rey, y su trono se afirmará en justicia.

6 Ne veličaj se pred kraljem i ne sjedaj na mjesto velikaško,

No te alabes delante del rey; ni estés en el lugar de los grandes:

7 jer je bolje da ti se kaže: “Popni se gore” nego da te ponize pred odličnikom.

Porque mejor es que se te diga: Sube acá: que no, que seas abajado delante del príncipe, que miraron tus ojos.

8 Što su ti oči vidjele ne iznosi prebrzo na raspru; jer što ćeš učiniti na koncu kad te opovrgne bližnji tvoj?

No salgas a pleito presto; porque después al fin no sepas que hacer, avergonzado de tu prójimo.

9 Kad si u parbi s bližnjim svojim, ne otkrivaj tuđe tajne,

Trata tu causa con tu compañero; y no descubras el secreto a otro:

10 da te ne izgrdi tko čuje i da ti se kleveta ne vrati.

Porque no te deshonre el que lo oyere, y tu infamia no pueda volver atrás.

11 Riječi kazane u pravo vrijeme zlatne su jabuke u srebrnim posudama.

Manzanas de oro con figuras de plata es la palabra dicha como conviene.

12 Mudrac koji kori uhu je poslušnu zlatan prsten i ogrlica od tanka zlata.

Zarcillo de oro, y joyel de oro fino es el que reprende al sabio, que tiene orejas que oyen.

13 Vjeran je glasnik onomu tko ga šalje kao ledena studen u doba žetve: on krijepi dušu svoga gospodara.

Como frío de nieve en tiempo de la segada, así es el mensajero fiel a los que le envían: que al alma de su señor da refrigerio.

14 Tko se diči lažljivim darom, on je kao oblak i vjetar bez kiše.

Como cuando hay nubes y vientos, y la lluvia no viene, así es el hombre que se jacta de vana liberalidad.

15 Strpljivošću se ublažava sudac, mek jezik i kosti lomi.

Con luenga paciencia se aplaca el príncipe; y la lengua blanda quebranta los huesos.

16 Kad naiđeš na med, jedi umjereno, kako se ne bi prejeo i pojedeno izbljuvao.

¿Hallaste la miel? come lo que te basta; porque no te hartes de ella, y la revieses.

17 Rijetko zalazi u kuću bližnjega svoga, da te se ne zasiti i ne zamrzi na te.

Detén tu pie de la casa de tu prójimo; porque harto de ti, no te aborrezca.

18 Čovjek koji svjedoči lažno na bližnjega svoga on je kao bojni malj i mač i oštra strijela.

Martillo, y espada, y saeta aguda es el hombre que habla contra su prójimo falso testimonio.

19 Uzdanje u bezbožnika na dan nevolje - krnjav je zub i noga klecava.

Diente quebrado, y pie resbalador es la confianza del prevaricador en el tiempo de la angustia.

20 Kao onaj koji skida haljinu u zimski dan ili ocat lije na ranu, takav je onaj tko pjeva pjesmu turobnu srcu.

El que canta canciones al corazón afligido es como el que quita la ropa en tiempo de frío: o el que echa vinagre sobre jabón.

21 Ako je gladan neprijatelj tvoj, nahrani ga kruhom, i ako je žedan, napoji ga vodom.

Si el que te aborrece, tuviere hambre, dále de comer pan; y si tuviere sed, dále de beber agua:

22 Jer mu zgrćeš ugljevlje na glavu i Jahve će ti platiti.

Porque ascuas allegas sobre su cabeza; y Jehová te lo pagará.

23 Sjeverni vjetar donosi dažd, a himben jezik srdito lice.

El viento del norte ahuyenta la lluvia, y el rostro airado la lengua detractora.

24 Bolje je stanovati pod rubom krova nego u zajedničkoj kući sa ženom svadljivom.

Mejor es estar en un rincón de casa, que con la mujer rencillosa en casa espaciosa.

25 Kao studena voda žednu grlu, takva je dobra vijest iz zemlje daleke.

Como el agua fría al alma sedienta, así son las buenas nuevas de lejas tierras.

26 Kao zatrpan izvor i vrelo zamućeno, takav je pravednik koji kleca pred opakim.

Fuente turbia, y manadero corrupto es el justo, que resbala delante del impío.

27 Jesti mnogo meda nije dobro niti tražiti pretjerane časti.

Comer mucha miel, no es bueno: ni inquirir de su gloria, es gloria.

28 Grad razvaljen i bez zidova - takav je čovjek koji nema vlasti nad sobom.

Ciudad derribada y sin muro es el hombre, cuyo ímpetu no tiene rienda.