马太福音 5
1 耶稣看见这许多的人，就上了山，既已坐下，门徒到他跟前来，
Idi nakita ni Jesus dagiti adu a tattao, simmang-at isuna iti bantay. Idi nagtugaw isuna, immay dagiti adalanna kenkuana.
2 他就开口教训他们，说：
Nagsao ket sinuroanna ida, a kunana,
3 虚心的人有福了！ 因为天国是他们的。
“Nabendisionan dagiti napanglaw iti espiritu, ta kukuada ti pagarian ti langit.
4 哀恸的人有福了！ 因为他们必得安慰。
Nabendisionan dagiti agladladingit, ta maliwliwadanto.
5 温柔的人有福了！ 因为他们必承受地土。
Nabendisionan dagiti naemma, ta tawidendanto ti daga.
6 饥渴慕义的人有福了！ 因为他们必得饱足。
Nabendisionan dagiti mabisin ken mawaw iti kinalinteg, ta mapunnodanto.
7 怜恤人的人有福了！ 因为他们必蒙怜恤。
Nabendisionan dagiti manangngaasi, ta magun-oddanto ti asi.
8 清心的人有福了！ 因为他们必得见 神。
Nabendisionan dagiti nasin-aw ti pusona, ta makitadanto ti Dios.
9 使人和睦的人有福了！ 因为他们必称为 神的儿子。
Nabendisionan dagiti mamagkappia, ta maawagandanto nga annak ti Dios.
10 为义受逼迫的人有福了！ 因为天国是他们的。
Nabendisionan dagiti maparparigat gapu iti kinalinteg, ta kukuadanto ti pagarian ti langit.
11 “人若因我辱骂你们，逼迫你们，捏造各样坏话毁谤你们，你们就有福了！
Nabendisionankayo no laisendakayo ken parigatendakayo dagiti tattao, wenno isawangda amin a kita ti dakes a banbanag maibusor kadakayo gapu kaniak.
12 应当欢喜快乐，因为你们在天上的赏赐是大的。在你们以前的先知，人也是这样逼迫他们。”
Agrag-o ken agragsakkayo la unay, ta naindaklan ti gunggonayo sadi langit. Ta iti kastoy a wagas a pinarigat dagiti tattao dagiti profeta a nagbiag sakbay kadakayo.
13 “你们是世上的盐。盐若失了味，怎能叫它再咸呢？以后无用，不过丢在外面，被人践踏了。
Dakayo ti asin ti daga. Ngem no napukawen ti raman ti asin, kasano a pagbalinen manen a naapgad? Saanen a pulos a nasayaat para iti aniaman a banag, malaksid nga ibelleng iti ruar ket mapayatpayatan dagiti tattao.
14 你们是世上的光。城造在山上是不能隐藏的。
Dakayo ti silaw ti lubong. Ti siudad a nabangon iti rabaw ti turod ket saan a mailemmeng.
15 人点灯，不放在斗底下，是放在灯台上，就照亮一家的人。
Kasta met nga awan ti tao a mangsindi iti pagsilawan sana ikabil iti sirok ti maysa a basket, ngem ikabilna ketdi iti nairanta a pagsilawan, ket aglawag para iti tumunggal maysa nga adda iti balay.
16 你们的光也当这样照在人前，叫他们看见你们的好行为，便将荣耀归给你们在天上的父。”
Pagraniagenyo dagiti silawyo iti imatang dagiti tattao iti wagas a makitada dagiti nasayaat nga aramidyo ket dayawenda ti Dios Ama nga adda sadi langit.
17 “莫想我来要废掉律法和先知。我来不是要废掉，乃是要成全。
Saanyo a panunoten nga immayak a mangdadael iti linteg wenno dagiti profeta. Saanak nga immay tapno dadaelen ida, ngem tapno tungpalen dagitoy.
18 我实在告诉你们，就是到天地都废去了，律法的一点一画也不能废去，都要成全。
Ta pudno, ibagak kadakayo nga agingga a mapukaw ti langit ken daga, awan ti uray maysa a kur-it wenno tolnek a mapukaw manipud iti linteg, agingga a matungpal amin a banbanag.
19 所以，无论何人废掉这诫命中最小的一条，又教训人这样做，他在天国要称为最小的。但无论何人遵行这诫命，又教训人遵行，他在天国要称为大的。
Ngarud, siasinoman a mangsalungasing iti kababaan kadagitoy a bilbilin ken mangisuro kadagitoy iti dadduma tapno aramidenda met ket maawaganto a kababaan idiay pagarian ti langit. Ngem siasinoman a mangtungpal kadagitoy ken mangisuro kadagitoy ket maawaganto a natan-ok idiay pagarian ti langit.
20 我告诉你们，你们的义若不胜于文士和法利赛人的义，断不能进天国。”
Ta ibagak kadakayo a makastrekkayo iti pagarian ti langit no maartapan ti kinalintegyo ti kinalinteg dagiti eskriba ken dagiti Pariseo.
21 “你们听见有吩咐古人的话，说：‘不可杀人’；又说：‘凡杀人的难免受审判。’
Nangngeganyo a naibaga kadakuada idi un-unana a tiempo, 'Saanka a pumatay,' ken, 'Siasinoman a pumatay ket agpeggadto iti pannakaukom.'
Ngem ibagak kadakayo a tunggal maysa a makaunget iti kabsatna ket agpeggadto iti pannakaukom. Ken siasinoman a mangibaga iti kabsatna, 'Awan serserbim a tao!' ket agpeggadto iti konseho. Ket siasinoman a mangibaga iti, 'Sika a maag!' ket agpeggadto iti apuy ti impierno. (Geenna g1067)
23 所以，你在祭坛上献礼物的时候，若想起弟兄向你怀怨，
Ngarud no mangidatagka iti sagutmo idiay altar ket idiay nalagipmo a ti kabsatmo ket addaan iti sakit ti nakem kenka,
24 就把礼物留在坛前，先去同弟兄和好，然后来献礼物。
ibatim ti sagutmo iti sango ti altar, ket mapanka iti dalanmo. Makikappiaka pay nga umuna iti kabsatmo, ket kalpasanna mapanka ket idatagnmo ti sagutmo.
25 你同告你的对头还在路上，就赶紧与他和息，恐怕他把你送给审判官，审判官交付衙役，你就下在监里了。
Makikinnaawatanka a dagus iti nangidarum kenka kabayatan a kaduam isuna iti dalan a mapan iti pangukoman, wenno saan ti nangidarum kenka ket ipaimanaka iti ukom, ket ti ukom ipaimanaka iti opisial, ket mabalin a maibaludka iti pagbaludan.
26 我实在告诉你，若有一文钱没有还清，你断不能从那里出来。”
Pudno, ibagak kadakayo, saankanto a makarruar manipud sadiay agingga a mabayadam amin a binulodmo.
27 “你们听见有话说：‘不可奸淫。’
Nangngegyo a naibaga, 'Saanka a makikamalala.'
28 只是我告诉你们，凡看见妇女就动淫念的，这人心里已经与她犯奸淫了。
Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a kumita iti babai nga addaan panaggartem kenkuana ket nakikamalalan kenkuana iti pusona.
No ti makannawan a matam ti makagapu a maitublakka, suatem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem maitapuak ta sibubukel a bagim iti impierno. (Geenna g1067)
Ket no ti makannawan nga imam ti makagapu a maitublakka, putdem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem ti itapuaknaka ti Dios ti entero a bagim iti impierno. (Geenna g1067)
31 “又有话说：‘人若休妻，就当给她休书。’
Naibaga pay, 'Siasinoman a mangpapanaw iti asawana a babai, ikkanna koma iti kasuratan ti panagsina.'
32 只是我告诉你们，凡休妻的，若不是为淫乱的缘故，就是叫她作淫妇了；人若娶这被休的妇人，也是犯奸淫了。”
Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a mangisina iti asawana a babai, malaksid no gapu iti kinaderrep, pagbalinenna isuna a mannakikamalala. Ken ti siasinoman a mangasawa kenkuana kalpasan a naisina ket makikamkamalala.
33 “你们又听见有吩咐古人的话，说：‘不可背誓，所起的誓总要向主谨守。’
Nangngeganyo manen a naibaga kadagiti adda idi un-unana a tiempo, 'Diyo sapataan iti inuulbod ti kariyo, ngem tungpalenyo ti inkariyo iti Apo.'
34 只是我告诉你们，什么誓都不可起。不可指着天起誓，因为天是 神的座位；
Ngem ibagak kadakayo, saankayo nga agsapata uray pay babaen iti langit, ta isu ti trono ti Dios;
35 不可指着地起誓，因为地是他的脚凳；也不可指着耶路撒冷起誓，因为耶路撒冷是大君的京城；
wenno babaen iti daga, ta isu ti pagbatayan dagiti sakana; wenno babaen iti Jerusalem, ta isu ti siudad ti naindaklan nga Ari.
36 又不可指着你的头起誓，因为你不能使一根头发变黑变白了。
Saanyo nga iraman ti uloyo iti panagkariyo, ta saankayo a makaaramid iti maysa a buok a puraw wenno nangisit.
37 你们的话，是，就说是；不是，就说不是；若再多说就是出于那恶者。”
Ngem kastoy koma ti kunayo, 'Wen, no wen,' wenno 'Saan, no saan.' Ta aniaman a banag a nalablabes ngem iti daytoy ket nagtaud iti daydiay a managdakdakes.
38 “你们听见有话说：‘以眼还眼，以牙还牙。’
Nangngegyo a naibaga, 'Mata para iti mata, ken ngipen para iti ngipen.'
39 只是我告诉你们，不要与恶人作对。有人打你的右脸，连左脸也转过来由他打；
Ngem ibagak kadakayo, saanyo a kalabanen ti managdakdakes. Ngem ketdi, siasinoman a mangtungpa iti makannawan a pingpingmo, itayam pay ti bangir a pingpingmo.
40 有人想要告你，要拿你的里衣，连外衣也由他拿去；
Ket no adda agtarigagay a mangidarum kenka idiay pangukoman ken alaenna ti kawesmo, palubosam dayta a tao nga alaenna pay ti kagaymo.
41 有人强逼你走一里路，你就同他走二里；
Ket siasinoman a mangpilit kenka a mangdaliasat iti maysa a milia, kumuyogka kenkuana iti dua.
42 有求你的，就给他；有向你借贷的，不可推辞。”
Mangtedka iti siasinoman nga agdawat kenka, ken saanmo a tallikudan ti siasinoman nga agtarigagay nga agbulod kenka.
43 “你们听见有话说：‘当爱你的邻舍，恨你的仇敌。’
Nangngegyo a naibaga, 'Ayatem ti kaarrubam ken guraem ti kabusormo.'
44 只是我告诉你们，要爱你们的仇敌，为那逼迫你们的祷告。
Ngem ibagak kadakayo, ayatenyo dagiti kabusoryo ken ikararaganyo dagiti mangparparigat kadakayo,
45 这样就可以作你们天父的儿子；因为他叫日头照好人，也照歹人；降雨给义人，也给不义的人。
tapno agbalinkayo nga annak ti Amayo nga adda sadi langit. Ta inaramidna ti initna nga agraniag kadagiti dakes ken naimbag, ken mangmangted iti tudo kadagiti nalinteg ken saan a nalinteg.
46 你们若单爱那爱你们的人，有什么赏赐呢？就是税吏不也是这样行吗？
Ta no ay-ayatenyo dagiti mangay-ayat kadakayo, ania ti magunggonayo? Saan kadi nga uray dagiti agsingsingir iti buis ket aramidenda ti kasta met laeng a banag?
47 你们若单请你弟兄的安，比人有什么长处呢？就是外邦人不也是这样行吗？
Ket no dagiti laeng kakabsatyo ti kablaawanyo, ania ti ar-aramidenyo a nasaysayaat ngem kadagiti dadduma? Saan kadi nga uray dagiti Hentil ket aramidenda ti kasta met laeng a banag?
48 所以，你们要完全，像你们的天父完全一样。”
Ngarud, masapul nga awan ti pagkuranganyo, kas iti Amayo nga adda sadi langit nga awan pagkuranganna.
