路加福音 20
1 有一天，耶稣在殿里教训百姓，讲福音的时候，祭司长和文士并长老上前来，
Gdy Jezus ponownie znalazł się w świątyni i nauczał lud oraz głosił dobrą nowinę, najwyżsi kapłani, przywódcy religijni i starsi
2 问他说：“你告诉我们，你仗着什么权柄做这些事？给你这权柄的是谁呢？”
zapytali Go: —Jakim prawem wyrzuciłeś ze świątyni sprzedawców? Kto dał ci taką władzę?
3 耶稣回答说：“我也要问你们一句话，你们且告诉我。
—Ja też zadam wam pytanie—odparł.
4 约翰的洗礼是从天上来的？是从人间来的呢？”
—Czy chrzest, do którego wzywał Jan Chrzciciel, pochodził od Boga, czy był tylko ludzkim wymysłem?
5 他们彼此商议说：“我们若说‘从天上来’，他必说：‘你们为什么不信他呢？’
Wtedy zaczęli się naradzać nad odpowiedzią: —Jeśli powiemy, że pochodził od Boga, to zapyta nas: „Czemu go nie przyjęliście?”.
6 若说‘从人间来’，百姓都要用石头打死我们，因为他们信约翰是先知。”
A jeśli powiemy, że był ludzkim wymysłem, to tłumy obrzucą nas kamieniami, bo wszyscy wierzą, że Jan był prorokiem.
7 于是回答说：“不知道是从哪里来的。”
—Nie potrafimy na to odpowiedzieć—rzekli w końcu.
8 耶稣说：“我也不告诉你们，我仗着什么权柄做这些事。”
—Wobec tego i Ja nie odpowiem na wasze pytanie—odparł Jezus.
9 耶稣就设比喻对百姓说：“有人栽了一个葡萄园，租给园户，就往外国去住了许久。
Następnie, zwracając się do wszystkich, opowiedział przypowieść: —Pewien człowiek założył winnicę, po czym wynajął ją rolnikom, sam zaś wyjechał na długi czas.
10 到了时候，打发一个仆人到园户那里去，叫他们把园中当纳的果子交给他；园户竟打了他，叫他空手回去。
Gdy nastała pora zbiorów, wysłał jednego ze swoich ludzi, aby odebrał należną mu część plonów. Lecz rolnicy pobili posłańca i odesłali go z pustymi rękami.
11 又打发一个仆人去，他们也打了他，并且凌辱他，叫他空手回去。
Właściciel wysłał więc innego pełnomocnika, lecz z nim postąpili podobnie—pobili go, znieważyli i odesłali z niczym.
12 又打发第三个仆人去，他们也打伤了他，把他推出去了。
Potem posłał jeszcze trzeciego, ale jego także zranili i wyrzucili.
13 园主说：‘我怎么办呢？我要打发我的爱子去，或者他们尊敬他。’
„Co robić?”—zastanawiał się właściciel. „Już wiem! Wyślę mojego ukochanego syna. Przynajmniej jemu chyba okażą szacunek”.
14 不料，园户看见他，就彼此商量说：‘这是承受产业的，我们杀他吧，使产业归于我们！’
Lecz rolnicy, widząc nadchodzącego syna, powiedzieli sobie: „To ten, który ma przejąć winnicę. Zabijmy go, a winnica będzie nasza!”.
15 于是把他推出葡萄园外，杀了。这样，葡萄园的主人要怎样处治他们呢？
Napadli go więc, wywlekli poza winnicę i zabili. Co zrobi właściciel gdy się o tym dowie?—kontynuował Jezus.
16 他要来除灭这些园户，将葡萄园转给别人。”听见的人说：“这是万不可的！”
—Przyjdzie i ukarze wszystkich śmiercią, a winnicę da innym! —Oby nie!—zawołali słuchacze.
17 耶稣看着他们说：“经上记着： 匠人所弃的石头 已作了房角的头块石头。 这是什么意思呢？
Wówczas Jezus spojrzał na nich uważnie i rzekł: —A co znaczą te słowa Pisma: „Kamień odrzucony przez budujących stał się kamieniem węgielnym, najważniejszym w całym budynku!”
18 凡掉在那石头上的，必要跌碎；那石头掉在谁的身上，就要把谁砸得稀烂。”
I dodał: —Każdy, kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się o niego, a jeśli on na kogoś spadnie, zetrze go na proch.
19 文士和祭司长看出这比喻是指着他们说的，当时就想要下手拿他，只是惧怕百姓。
Przywódcy religijni i najwyżsi kapłani zrozumieli, że to ich Jezus miał na myśli, opowiadając przypowieść o złych rolnikach. Dlatego chcieli Go natychmiast aresztować, ale obawiali się reakcji tłumu.
20 于是窥探耶稣，打发奸细装作好人，要在他的话上得把柄，好将他交在巡抚的政权之下。
Postanowili więc sprowokować Go do jakiejś niefortunnej wypowiedzi. Potrzebny był im bowiem pretekst do oskarżenia Go przed rzymskim gubernatorem i aresztowania Go. Wysłali więc szpiegów, udających pobożnych ludzi,
21 奸细就问耶稣说：“夫子，我们晓得你所讲所传都是正道，也不取人的外貌，乃是诚诚实实传 神的道。
którzy zadali Mu takie pytanie: —Nauczycielu! Wiemy, że nauczasz prawdy. Nie dostosowujesz się też do opinii ludzi ani do ich oczekiwań, lecz uczciwie nauczasz prawd Bożych.
22 我们纳税给凯撒，可以不可以？”
Powiedz nam więc, czy słusznie płacimy podatki Rzymowi, czy nie?
23 耶稣看出他们的诡诈，就对他们说：
Jezus, zdając sobie sprawę z ich podstępu, powiedział:
24 “拿一个银钱来给我看。这像和这号是谁的？”他们说：“是凯撒的。”
—Pokażcie mi najpierw monetę. Czyją podobiznę i tytuł na niej widzicie? —Cezara—odpowiedzieli.
25 耶稣说：“这样，凯撒的物当归给凯撒， 神的物当归给 神。”
—Oddajcie więc cezarowi to, co jego, a Bogu—co należy do Boga!
26 他们当着百姓，在这话上得不着把柄，又希奇他的应对，就闭口无言了。
Nie udało im się więc na oczach ludzi sprowokować Go do jakiejś niefortunnej wypowiedzi na temat podatków. A zaskoczeni Jego odpowiedzią, zamilkli.
27 撒都该人常说没有复活的事。有几个来问耶稣说：
Wtedy przyszli do Jezusa saduceusze—przedstawiciele ugrupowania nauczającego, że nie będzie zmartwychwstania:
28 “夫子！摩西为我们写着说：‘人若有妻无子就死了，他兄弟当娶他的妻，为哥哥生子立后。’
—Nauczycielu!—zwrócili się do Jezusa. —Prawo Mojżesza naucza: „Jeśli umrze mężczyzna, nie pozostawiając potomstwa, jego brat powinien ożenić się z wdową po zmarłym i mieć z nią potomstwo”.
29 有弟兄七人，第一个娶了妻，没有孩子死了；
Otóż żyło kiedyś siedmiu braci. Najstarszy z nich ożenił się, ale wkrótce zmarł, nie pozostawiając dzieci.
30 第二个、第三个也娶过她；
Wówczas z wdową ożenił się drugi,
31 那七个人都娶过她，没有留下孩子就死了。
potem trzeci brat, potem następny i kolejny—aż do siódmego—lecz wszyscy zmarli bezdzietnie.
32 后来妇人也死了。
W końcu umarła także ta kobieta.
33 这样，当复活的时候，她是哪一个的妻子呢？因为他们七个人都娶过她。”
Jeśli rzeczywiście umarli zmartwychwstaną, to czyją będzie wtedy żoną, skoro wszyscy bracia się z nią ożenili?
—Ludzie żenią się i wychodzą za mąż tylko tu, na ziemi. —odpowiedział Jezus. (aiōn g165)
—Natomiast ci, którzy okażą się godnymi nieba i zmartwychwstania, nie będą zawierać małżeństw. (aiōn g165)
36 因为他们不能再死，和天使一样；既是复活的人，就为 神的儿子。
Pod tym względem będą podobni do aniołów: nie umrą po raz drugi i będą synami Boga, zmartwychwstałymi do nowego życia.
37 至于死人复活，摩西在荆棘篇上，称主是亚伯拉罕的 神，以撒的 神，雅各的 神，就指示明白了。
A to, że umarli zmartwychwstają, udowodnił już Mojżesz. Opisując swoje spotkanie z Bogiem przy płonącym krzaku, nazywa Go „Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba”.
38 神原不是死人的 神，乃是活人的 神；因为在他那里，人都是活的。”
Bóg nie jest przecież Bogiem tych, którzy już nie istnieją! Dla Niego wszyscy żyją.
39 有几个文士说：“夫子！你说得好。”
—Nauczycielu! Dobrze odpowiedziałeś!—przyznali stojący tam przywódcy religijni.
40 以后他们不敢再问他什么。
I już nikt nie miał odwagi zadawać Mu więcej pytań.
41 耶稣对他们说：“人怎么说基督是大卫的子孙呢？
Wtedy Jezus zapytał ich: —Dlaczego niektórzy twierdzą, że Mesjasz ma pochodzić z rodu króla Dawida?
42 诗篇上大卫自己说： 主对我主说： 你坐在我的右边，
Przecież sam Dawid napisał o Nim w Księdze Psalmów: „Bóg rzekł do mojego Pana: Zasiądź po mojej prawej stronie,
43 等我使你仇敌作你的脚凳。
dopóki nie rzucę Ci pod nogi Twoich nieprzyjaciół”.
44 大卫既称他为主，他怎么又是大卫的子孙呢？”
Skoro Dawid nazwał Go Panem, to jak Mesjasz może być jego potomkiem?
45 众百姓听的时候，耶稣对门徒说：
Tłum ludzi słuchał tych nauk z wielkim zainteresowaniem. Wtedy Jezus zwrócił się do uczniów:
46 “你们要防备文士。他们好穿长衣游行，喜爱人在街市上问他们安，又喜爱会堂里的高位，筵席上的首座；
—Strzeżcie się przywódców religijnych! Oni lubią nosić wytworne szaty, oczekują wyrazów szacunku ze strony innych ludzi oraz najlepszych miejsc w synagogach i na przyjęciach.
47 他们侵吞寡妇的家产，假意作很长的祷告。这些人要受更重的刑罚！”
Bezwstydnie okradają biedne wdowy! Udają przy tym pobożnych i wygłaszają długie modlitwy, aby ukryć, kim są naprawdę. Tym większa spotka ich kara!
