路加福音 12
1 这时，有几万人聚集，甚至彼此践踏。耶稣开讲，先对门徒说：“你们要防备法利赛人的酵，就是假冒为善。
I kad čedinde pe nekobor hiljade manuša, edobor but inele da terdine jekh upra avereste, o Isus prvo lelja te vaćeri ple učenikonenđe: “Arakhen tumen taro kvasco e farisejengoro, te na oven dujemujengere sar soi on.
2 掩盖的事没有不露出来的；隐藏的事没有不被人知道的。
Sa soi čorale ka otkrijini pe; sa soi garavdo ka šunđol.
3 因此，你们在暗中所说的，将要在明处被人听见；在内室附耳所说的，将要在房上被人宣扬。”
Adalese, sa so vaćerđen ani tomina, ka šunđol ano svetlost; hem so pohari vaćerđen ko kan ano sobe, ka vaćeri pe taro krovija sare te šunen.”
4 “我的朋友，我对你们说，那杀身体以后不能再做什么的，不要怕他们。
“Ali phenava tumenđe, amalalen: ma daran okolendar kola šaj te mudaren samo o telo, adalese so više adalestar naka šaj te ćeren tumenđe.
A ka phenav tumenđe kastar te daran: te daran taro Devel kas palo mudariba isi zoralipe te frdel ano pakao. Oja, vaćerava tumenđe, olestar te daran! (Geenna g1067)
6 五个麻雀不是卖二分银子吗？但在 神面前，一个也不忘记；
Na biknena pe li pandž čiriklja zako samo duj najtikore kovanice? A palem nijekh olendar nane bisterdi anglo Devel.
7 就是你们的头发，也都被数过了。不要惧怕，你们比许多麻雀还贵重！”
A tumenđei hem đijekh bal ko šero džendo. Adalese, ma daran! E Devlese injen po dragocena negoli but čiriklja!”
8 “我又告诉你们，凡在人面前认我的，人子在 神的使者面前也必认他；
“A vaćerava tumenđe: Đijekh kova anglo manuša ka priznajini dai mlo, me, o Čhavo e manušesoro, anglo anđelja e Devlesere ka priznajinav dai ov mlo.
9 在人面前不认我的，人子在 神的使者面前也必不认他。
A te odrekninđa pe neko mandar anglo manuša, hem me ka odrekninav man olestar anglo anđelja e Devlesere.
10 凡说话干犯人子的，还可得赦免；惟独亵渎圣灵的，总不得赦免。
I te vaćerđa neko lafi protiv o Čhavo e manušesoro, ka ovel lese oprostime; ali naka ovel oprostime okolese kova hulini upro Sveto Duho.
11 人带你们到会堂，并官府和有权柄的人面前，不要思虑怎么分诉，说什么话；
A kad ka anen tumen anglo sudo ko sinagoge, anglo vladarija hem o vlastija, ma oven zabrinuta sar hem soja te braninen tumen, so te vaćeren!
12 因为正在那时候，圣灵要指教你们当说的话。”
Adalese so tegani o Sveto Duho ka sikaj tumen so te vaćeren.”
13 众人中有一个人对耶稣说：“夫子！请你吩咐我的兄长和我分开家业。”
Tegani neko oto narodo phenđa e Isusese: “Učitelju, vaćer mle phralese te podelini mancar o nasledstvo.”
14 耶稣说：“你这个人！谁立我作你们断事的官，给你们分家业呢？”
A o Isus phenđa lese: “Manušeja, ko čhivđa man te ovav sudija ili delioco upra tumende?”
15 于是对众人说：“你们要谨慎自守，免去一切的贪心，因为人的生命不在乎家道丰富。”
Tegani phenđa sarijenđe: “Arakhen tumen hem ciden tumen tari pohlepa. I sa edobor barvalipe te ovel e manuše, lesoro dživdipe na avela oto adava so isi le.”
16 就用比喻对他们说：“有一个财主田产丰盛；
Tegani o Isus phenđa lenđe akaja priča: “Nesave barvale manušesiri phuv bijanđa but.
17 自己心里思想说：‘我的出产没有地方收藏，怎么办呢？’
I ov mislinđa pe ana peste: ‘So te ćerav? Nane man edobor baro than kote te čhivav mli žetva.’
18 又说：‘我要这么办：要把我的仓房拆了，另盖更大的，在那里好收藏我一切的粮食和财物，
I phenđa: ‘Akava ka ćerav! Ka peravav mle purane šupe hem ka vazdav po bare, i adathe ka čhivav sa o điv hem avera šukaripa.
19 然后要对我的灵魂说：灵魂哪，你有许多财物积存，可作多年的费用，只管安安逸逸地吃喝快乐吧！’
Tegani ka vaćerav mla dušaće: Isi tut baro barvalipe bute beršenđe. Odmorin, ha, pi hem uživin!’
20 神却对他说：‘无知的人哪，今夜必要你的灵魂；你所预备的要归谁呢？’
Ali o Devel phenđa lese: ‘Hulavona! Akaja rat ka mere! A sa adava so spreminđan, kasoro ka ovel?’
21 凡为自己积财，在 神面前却不富足的，也是这样。”
Ađahari okolese kova pese čedela barvalipe, a čororoi anglo Devel.”
22 耶稣又对门徒说：“所以我告诉你们，不要为生命忧虑吃什么，为身体忧虑穿什么；
Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Adalese vaćerava tumenđe: ma oven zabrinuta zako tumaro dživdipe: ka ovel tumen li so te han; ni zako tumaro telo: ka ovel tumen li so te urjaven.
23 因为生命胜于饮食，身体胜于衣裳。
Adalese soi o dživdipe po bitno e hajbnastar hem tumaroi telo po bitno e šejendar.
24 你想乌鸦，也不种也不收，又没有仓又没有库， 神尚且养活它。你们比飞鸟是何等地贵重呢！
Dikhen e gavranen! Ni sejinena ni čedena, nane len ni šupa kote te čhiven o điv, a palem o Devel parvari len. A tumen injen e Devlese po vredna e čirikljendar!
25 你们哪一个能用思虑使寿数多加一刻呢？
A kova tumendar šaj adaleja so brinini pe te produžini hari plo dživdipe?
26 这最小的事，你们尚且不能做，为什么还忧虑其余的事呢？
Znači te našti ni adava najhari te ćeren, sose onda brininena tumen zako bilo so aver?
27 你想百合花怎么长起来；它也不劳苦，也不纺线。然而我告诉你们，就是所罗门极荣华的时候，他所穿戴的，还不如这花一朵呢！
Dikhen o divlja luluđa sar barjona. Na ćerena buti, čak na sivenafse šeja, a vaćerava tumenđe da ni o caro o Solomon, kova inele but barvalo, na inole edobor šuže šeja sar jekha olendar.
28 你们这小信的人哪，野地里的草今天还在，明天就丢在炉里， 神还给它这样的妆饰，何况你们呢！
Te o Devel ađahar šukar urjavela o biljke ko polje save avdive adari, a tejsa frdena pe ani jag, kobor li više tumenđe ka del šeja, tikora verakere manušalen!
29 你们不要求吃什么，喝什么，也不要挂心；
Tumen ma oven zabrinuta zako adava so ka han hem so ka pijen,
30 这都是外邦人所求的。你们必须用这些东西，你们的父是知道的。
adalese so adava rodena okola kola na džanen e Devlese. Tumaro Dad, o Devel, džanel da valjani tumenđe sa adava.
31 你们只要求他的国，这些东西就必加给你们了。
Nego roden o carstvo e Devlesoro, a ov ka del tumen sa adava so valjani tumenđe!
32 你们这小群，不要惧怕，因为你们的父乐意把国赐给你们。
Ma daran, mlo tikoro stado! Tumare Dadesiri volja inele te del tumen o carstvo.
33 你们要变卖所有的周济人，为自己预备永不坏的钱囊，用不尽的财宝在天上，就是贼不能近、虫不能蛀的地方。
Bikninen so isi tumen hem o love den e čororenđe! Ćeren tumenđe kese zako love save na properena hem barvalipe ko nebo savo nikad na tikorini. Niko naka šaj te avel adari te čorel tumaro barvalipe hem nijekh moljco naka uništini le.
34 因为，你们的财宝在哪里，你们的心也在那里。”
Adalese so tumaro vilo ka ovel adari kaj tumaro barvalipe.”
35 “你们腰里要束上带，灯也要点着，
O Isus ple učenikonenđe phenđa hem akava: “Oven spremna, urjavde zaki buti hem tumare svetiljke te oven tharde,
36 自己好像仆人等候主人从婚姻的筵席上回来。他来到，叩门，就立刻给他开门。
sar sluge kola adžićerena ple gospodare te irini pe čhere taro bijav. Kad irini pe o gospodari hem kad khuvela ko udar, o slugei spremna te phraven lese.
37 主人来了，看见仆人警醒，那仆人就有福了。我实在告诉你们，主人必叫他们坐席，自己束上带，进前伺候他们。
Blago okole slugenđe kolen o gospodari, kad ka avel, ka arakhi len džangale sar adžićerena le! Čače, vaćerava tumenđe, ov, o gospodari, ka phandel pe i kecelja, ka bešljaćeri len te han hem ka kandel len.
38 或是二更天来，或是三更天来，看见仆人这样，那仆人就有福了。
Blago e slugenđe kolen o gospodari ka arakhi džangalen čak hem te alo ki ekvaš i rat ili anglo disljojba.
39 家主若知道贼什么时候来，就必警醒，不容贼挖透房屋，这是你们所知道的。
Ali akava te džanen: te džanel ine o čherutno ko savo sati avela o čor, naka mukel lese ine te đerdini ko čher te čorel.
40 你们也要预备；因为你们想不到的时候，人子就来了。”
Hem tumen oven spremna, adalese so o Čhavo e manušesoro ka avel tegani kad na nadinena tumen!”
41 彼得说：“主啊，这比喻是为我们说的呢？还是为众人呢？”
Tegani o Petar pučlja e Isuse: “Gospode, vaćereja li akaja priča samo amenđe e učenikonenđe ili sarijenđe?”
42 主说：“谁是那忠心有见识的管家，主人派他管理家里的人，按时分粮给他们呢？
O Gospod o Isus phenđa: “Kovai, onda, verno hem mudro upravniko kas o gospodari ka čhivel upreder ple sluge te del len hajba ko vreme?
43 主人来到，看见仆人这样行，那仆人就有福了。
Blago okole slugase kas lesoro gospodari, kad ka avel, ka arakhi sar ćerela ađahar.
44 我实在告诉你们，主人要派他管理一切所有的。
Čače vaćerava tumenđe, upreder sa o barvalipe plo ka čhivel le sar upravniko.
45 那仆人若心里说：‘我的主人必来得迟’，就动手打仆人和使女，并且吃喝醉酒；
A te vaćerđa adava sluga ana peste: ‘Naka avel pana mlo gospodari’ i lela te marel avere slugen, hem te hal, te pijel hem te mačol,
46 在他想不到的日子，不知道的时辰，那仆人的主人要来，重重地处治他，定他和不忠心的人同罪。
lesoro gospodari ka avel ano okova dive hem okova sati kad naka adžićeri le, ka čhinel le ko ekvaš hem ka čhivel le maškaro nevernici.
47 仆人知道主人的意思，却不预备，又不顺他的意思行，那仆人必多受责打；
A okova sluga kova džanđa i volja ple gospodaresiri, a na inele spremno ili na ćerđa pali e gospodaresiri volja, but mariba ka hal.
48 惟有那不知道的，做了当受责打的事，必少受责打；因为多给谁，就向谁多取；多托谁，就向谁多要。”
A okova kova na džanđa e gospodaresiri volja, a ćerđa nešto zako so zaslužini kazna, hari mariba ka hal. Kasei dindo but, but ka rodel pe lestar. Kasei poverime but, više ka rodel pe lestar.”
49 “我来要把火丢在地上，倘若已经着起来，不也是我所愿意的吗？
Tegani o Isus phenđa: “Aljum te frdav jag e sudosiri ki phuv. So bi mangava ine već te ovel thardi!
50 我有当受的洗还没有成就，我是何等地迫切呢？
A valjani te nakhavav e patibnasoro krstiba. But maje pharo đikote adava na završini pe!
51 你们以为我来，是叫地上太平吗？我告诉你们，不是，乃是叫人纷争。
Mislinena da aljum te anav mir ki phuv? Na. Aljum te ćerav o manuša te ciden pe jekh averestar.
52 从今以后，一家五个人将要纷争：三个人和两个人相争，两个人和三个人相争；
Adalese od akana, oto pandž čherutne, trin ka oven ki mli strana, a duj ki aver ili duj ki mli strana, a trin ki aver.
53 父亲和儿子相争， 儿子和父亲相争； 母亲和女儿相争， 女儿和母亲相争； 婆婆和媳妇相争， 媳妇和婆婆相争。”
Ka uštel o dad upro čhavo hem o čhavo upro dad, i daj upri čhaj hem i čhaj upri daj, i sasuj upri bori hem i bori upri sasuj.”
54 耶稣又对众人说：“你们看见西边起了云彩，就说：‘要下一阵雨’；果然就有。
Tegani o Isus vaćerđa e narodose: “Kad dikhena da o oblaci avena taro zapad, tegani phenena da ka perel bršin, i čače perela.
55 起了南风，就说：‘将要燥热’；也就有了。
Kad phudela i barval taro jug, phenena da ka ovel tatipe, i ovela.
56 假冒为善的人哪，你们知道分辨天地的气色，怎么不知道分辨这时候呢？”
Dujemujengere manušalen! Džanen te pendžaren o izgled e phuvjakoro hem e nebosoro; sar onda na džanen te pendžaren o znakija akale vremesere?
57 “你们又为何不自己审量什么是合理的呢？
Tumen korkore valjani te pendžaren okova soi ispravno.
58 你同告你的对头去见官，还在路上，务要尽力地和他了结；恐怕他拉你到官面前，官交付差役，差役把你下在监里。
Te neko legari tut ko sudo te tužini tut adalese so na irinđan lese o love, odrumal de sa tutar te mirine tut oleja angleder nego so resena adari. Te na ćerđan ađahar, ov šaj te vucini tut anglo sudija, a o sudija ka del tut ko manuš kova ka čhivel tut ano phandlipe.
59 我告诉你，若有半文钱没有还清，你断不能从那里出来。”
Vaćerava će da čače naka ikljove adathar sa đikote na irineja đi i zadnjo para.”
