列王纪上 12

1 罗波安往示剑去；因为以色列人都到了示剑要立他作王。

Roboam udał się do Sychem, gdyż do Sychem przybył cały Izrael, aby ustanowić go królem.

2 尼八的儿子耶罗波安先前躲避所罗门王，逃往埃及，住在那里（他听见这事。）

I gdy usłyszał [o tym] Jeroboam, syn Nebata, który był jeszcze w Egipcie (bo uciekł przed królem Salomonem i zamieszkał w Egipcie);

3 以色列人打发人去请他来，他就和以色列会众都来见罗波安，对他说：

Posłano [po niego] i wezwano go. Jeroboam oraz całe zgromadzenie Izraela przybyli więc i przemówili do Roboama:

4 “你父亲使我们负重轭，做苦工，现在求你使我们做的苦工、负的重轭轻松些，我们就事奉你。”

Twój ojciec włożył na nas ciężkie jarzmo. Teraz więc ty ulżyj [nam] w srogiej służbie swego ojca i w jego ciężkim jarzmie, które włożył na nas, a będziemy ci służyć.

5 罗波安对他们说：“你们暂且去，第三日再来见我。”民就去了。

Odpowiedział im: Odejdźcie i wróćcie do mnie po trzech dniach. I lud odszedł.

6 罗波安之父所罗门在世的日子，有侍立在他面前的老年人，罗波安王和他们商议，说：“你们给我出个什么主意，我好回复这民。”

Wtedy król Roboam radził się starszych, którzy stawali przed Salomonem, jego ojcem, gdy jeszcze żył, i zapytał: Jak doradzacie odpowiedzieć temu ludowi?

7 老年人对他说：“现在王若服事这民如仆人，用好话回答他们，他们就永远作王的仆人。”

Odpowiedzieli mu: Jeśli dziś staniesz się sługą tego ludu i będziesz mu służył, a dając odpowiedź, będziesz mówił do nich łagodne słowa, to będą twoimi sługami przez wszystkie dni.

8 王却不用老年人给他出的主意，就和那些与他一同长大、在他面前侍立的少年人商议，

Ale on odrzucił radę starszych, którą mu dali, i radził się młodzieńców, którzy razem z nim wzrośli i którzy stawali przed nim;

9 说：“这民对我说：‘你父亲使我们负重轭，求你使我们轻松些。’你们给我出个什么主意，我好回复他们。”

I zapytał ich: A co wy radzicie odpowiedzieć temu ludowi, który poprosił mnie: Ulżyj [nam] w jarzmie, które włożył na nas twój ojciec.

10 那同他长大的少年人说：“这民对王说：‘你父亲使我们负重轭，求你使我们轻松些。’王要对他们如此说：‘我的小拇指头比我父亲的腰还粗。

Wtedy młodzieńcy, którzy razem z nim wzrośli, odpowiedzieli mu: Tak odpowiesz temu ludowi, który mówił do ciebie: Twój ojciec włożył na nas ciężkie jarzmo, ale ty ulżyj nam; tak im powiesz: Mój mały [palec] jest grubszy niż biodra mojego ojca.

11 我父亲使你们负重轭，我必使你们负更重的轭！我父亲用鞭子责打你们，我要用蝎子鞭责打你们！’”

Teraz więc, chociaż mój ojciec nałożył na was ciężkie jarzmo, ja dołożę do waszego jarzma. Mój ojciec karcił was biczami, ale ja będę was karcił skorpionami.

12 耶罗波安和众百姓遵着罗波安王所说“你们第三日再来见我”的那话，第三日他们果然来了。

Przyszedł więc Jeroboam i cały lud do Roboama trzeciego dnia, tak jak król nakazał, mówiąc: Wróćcie do mnie na trzeci dzień.

13 王用严厉的话回答百姓，不用老年人给他所出的主意，

I król dał ludowi surową odpowiedź, gdyż odrzucił radę starszych, którą mu dali;

14 照着少年人所出的主意对民说：“我父亲使你们负重轭，我必使你们负更重的轭！我父亲用鞭子责打你们，我要用蝎子鞭责打你们！”

I przemówił do niego według rady młodzieńców, mówiąc: Mój ojciec obciążył was ciężkim jarzmem, ale ja dołożę do waszego jarzma. Mój ojciec karcił was biczami, ale ja będę was karcił skorpionami.

15 王不肯依从百姓，这事乃出于耶和华，为要应验他借示罗人亚希雅对尼八的儿子耶罗波安所说的话。

Król nie usłuchał więc ludu. Sprawa bowiem wyszła od PANA, aby spełnił swoje słowo, które PAN wypowiedział przez Achiasza Szilonitę do Jeroboama, syna Nebata.

16 以色列众民见王不依从他们，就对王说： 我们与大卫有什么分儿呢？ 与耶西的儿子并没有关涉。 以色列人哪，各回各家去吧！ 大卫家啊，自己顾自己吧！ 于是，以色列人都回自己家里去了，

A gdy cały Izrael zobaczył, że król go nie usłuchał, lud odpowiedział królowi: Jakiż dział mamy w Dawidzie? Nie mamy dziedzictwa w synu Jessego. Do swoich namiotów, o Izraelu! A ty, Dawidzie, troszcz się teraz o swój dom. I rozszedł się Izrael do swoich namiotów.

17 惟独住犹大城邑的以色列人，罗波安仍作他们的王。

Roboam zaś królował [tylko] nad synami Izraela, którzy mieszkali w miastach Judy.

18 罗波安王差遣掌管服苦之人的亚多兰往以色列人那里去，以色列人就用石头打死他。罗波安王急忙上车，逃回耶路撒冷去了。

Wtedy król Roboam posłał Adorama, który był poborcą, ale cały Izrael ukamienował go tak, że umarł. Król Roboam wsiadł więc w pośpiechu na rydwan i uciekł do Jerozolimy.

19 这样，以色列人背叛大卫家，直到今日。

W ten sposób Izrael zbuntował się przeciwko domowi Dawida i trwa to aż do dziś.

20 以色列众人听见耶罗波安回来了，就打发人去请他到会众面前，立他作以色列众人的王。除了犹大支派以外，没有顺从大卫家的。

Gdy cały Izrael usłyszał o tym, że Jeroboam wrócił, posłali [po niego], wezwali go do zgromadzenia i ustanowili go królem nad całym Izraelem. Przy domu Dawida nie pozostał nikt oprócz pokolenia Judy.

21 罗波安来到耶路撒冷，招聚犹大全家和便雅悯支派的人共十八万，都是挑选的战士，要与以色列家争战，好将国夺回，再归所罗门的儿子罗波安。

A gdy Roboam przybył do Jerozolimy, zebrał cały dom Judy i pokolenie Beniamina, [razem] sto osiemdziesiąt tysięcy doborowych wojowników, aby walczyć z domem Izraela i przywrócić królestwo Roboamowi, synowi Salomona.

22 但 神的话临到神人示玛雅，说：

Lecz słowo Boże doszło do Szemajasza, męża Bożego:

23 “你去告诉所罗门的儿子犹大王罗波安和犹大、便雅悯全家，并其余的民说：

Powiedz Roboamowi, synowi Salomona, królowi Judy, całemu domowi Judy i Beniamina i reszcie ludu:

24 ‘耶和华如此说：你们不可上去与你们的弟兄以色列人争战。各归各家去吧！因为这事出于我。’”众人就听从耶和华的话，遵着耶和华的命回去了。

Tak mówi PAN: Nie wyruszajcie ani nie walczcie ze swoimi braćmi, synami Izraela. Niech każdy wróci do swego domu, bo ta rzecz wyszła ode mnie. I posłuchali rozkazu PANA, i wrócili zgodnie ze słowem PANA.

25 耶罗波安在以法莲山地建筑示剑，就住在其中；又从示剑出去，建筑毗努伊勒。

Potem Jeroboam zbudował Sychem na górze Efraim i zamieszkał w nim. Następnie wyszedł stamtąd i zbudował Penuel.

26 耶罗波安心里说：“恐怕这国仍归大卫家；

Wtedy Jeroboam powiedział sobie w sercu: Wkrótce królestwo powróci do domu Dawida;

27 这民若上耶路撒冷去，在耶和华的殿里献祭，他们的心必归向他们的主—犹大王罗波安，就把我杀了，仍归犹大王罗波安。”

Bo jeśli lud będzie chodził na składanie ofiary do domu PANA w Jerozolimie, to serce tego ludu zwróci się do swego pana, [do] Roboama, króla Judy. Zabiją mnie i powrócą do Roboama, króla Judy.

28 耶罗波安王就筹划定妥，铸造了两个金牛犊，对众民说：“以色列人哪，你们上耶路撒冷去实在是难；这就是领你们出埃及地的神。”

Król zasięgnął więc rady, po czym sporządził dwa złote cielce i powiedział ludowi: Dość już waszego chodzenia do Jerozolimy. Oto twoi bogowie, Izraelu, którzy cię wyprowadzili z ziemi Egiptu.

29 他就把牛犊一只安在伯特利，一只安在但。

I postawił jednego w Betel, a drugiego umieścił w Dan.

30 这事叫百姓陷在罪里，因为他们往但去拜那牛犊。

I stało się to [przyczyną] grzechu, bo lud chodził do jednego z nich, aż do Dan.

31 耶罗波安在邱坛那里建殿，将那不属利未人的凡民立为祭司。

Pobudował też dom na wyżynach i ustanowił kapłanów spośród pospólstwa, którzy nie pochodzili od synów Lewiego.

32 耶罗波安定八月十五日为节期，像在犹大的节期一样，自己上坛献祭。他在伯特利也这样向他所铸的牛犊献祭，又将立为邱坛的祭司安置在伯特利。

Następnie Jeroboam ustanowił święto w ósmym miesiącu, piętnastego dnia [tego] miesiąca, na wzór święta, które [obchodzono] w Judzie, i składał ofiary na ołtarzu. Tak uczynił w Betel, składając ofiary cielcom, które sporządził. Ustanowił też w Betel kapłanów wyżyn, które pobudował.

33 他在八月十五日，就是他私自所定的月日，为以色列人立作节期的日子，在伯特利上坛烧香。

Tak więc składał ofiary na ołtarzu, który sporządził w Betel, piętnastego dnia ósmego miesiąca, w tym miesiącu, który sobie wymyślił, i ustanowił święto dla synów Izraela. I przystąpił do ołtarza, aby spalić kadzidło.