路加福音 19
1 耶稣走进耶利哥城，穿城而过。
U Yesu aewingie nukukela mukate a Yeriko.
2 有一个名叫撒该的税吏长，非常富有。
Nepang'wanso aukole muntu elina lakwe Zakayo. Hange ae mukulu waatoza ushulu hange muntu numugole.
3 他想看看耶稣到底是谁，但在人群中，身材矮小的他无法看见。
Aukugema kumuona u Yesu muntu wa namunake, lakini shanga aukondilye kuona kunsoko amilundo wa antu, kunsoko aemukupe wakimo.
4 于是他跑到前面，爬上一棵无花果树，想在耶稣经过的时候看看他的样子。
Kuite wikatongela intambo ntongeela aantu, wikanankela migulya amunkuyu kuite wahume kuona, kunsoko u Yesu aewahumbela ukukeela inzila yeyo.
5 耶稣走到这里后往上一看，对他说：“撒该，快下来，今天我要住在你家中。”
Imatungo u Yesu naupikile pang'wanso, augozile migulya akamuila, “Zakayo sima kaya, kundogoelyo lelo lazima nshinde munyumbako.
6 撒该马上爬下来，高兴地迎接耶稣到他家去。
Wikituma halaka, wekasima nukumukalibisha kwakiloelya.
7 众人见状议论纷纷：“他竟要住在这样的罪人家中！”
Eantu ehi naaine nanso, akalalameka, nukulunga, “Wendamugendela umuntu nukete imilandu.”
8 撒该站着对主说：“主啊，你看，我正在把一半的家财分给穷人，如果我曾欺骗谁，就会四倍奉还！”
U Zakayo wikimeka wikamuila Bwana, goza Bwana enusu ansailo yane kuapa eaula, anga itule numuhegeye muntuwehi ekentu, kumusukelya nkua inne.”
9 耶稣说：“今天这栋房子迎来了救赎，他也是亚伯拉罕的子孙。
U Yesu wikamuila, Elelo uugunwa upikile munyumba yeye, kunsoko nuanso nung'wenso ng'wana wang'wa Ibrahimu.
10 因为人子来寻找和拯救的就是迷失之人。”
Kundogoelyo ung'wana wamuntu uzile kuduma nukuaokola eantu nialimie.”
11 众人专心听着耶稣的话。由于这里接近耶路撒冷，加上民众都认为上帝之国即将出现，于是耶稣就讲了一个故事。
Naaigulye nanso, wikaendelea kuligitya nukuapumilya impyani, kunsoko aukole pakupe ne Yerusalemu, neenso alengile kina utemi wang'wi Tunda aeukole pakupe kigela nkuaing'wi.
12 他说：“从前有一个贵族，他离开家去远方接受王位加冕，然后再回到家。
Kuite wekamuila, “ofisa ung'wi aewendile ihe akole ili apokeele utemi hange wasuke.
13 他叫了自己的十个仆人来，将钱平分给他们，然后说：‘你们用这钱去做投资，一直到我回来。’
Aeutangile iitumi akwe ikumi, wikaapa mafungu ikumi, wikaaila, itumi ebiashala kuite mpaka nekusuka.
14 但这国家的人都憎恨他，于是派一个代表跟过去，说：‘我们不想这个人做王统治我们。’
Lakini enihe akwe shanga aeamuloilwe kuite wekaatuma eajumbe ende amudume nukulunga, shangakutakile umuntu uyu ite wakutawale.
15 贵族获得王位后返回，然后将那些拿钱投资的仆人召来，询问他们做投资的收益情况。
Kuite nausukile kito baada akupegwa uutemi, akalagelya eitumi naualekee impia itangwe kung'wakwe ahume kumanya faedake naamepatile naeitumile ebiashala.
16 第一个仆人上前说：‘主人，你的钱已经赚了十倍。’
Nuang'wandyo wekeza, nukulunga, “Bwana ifungu lako litumile mafungu ikumi zaidi.”
17 国王说：‘做得好，你是个好仆人，因为你证明了在小事上很忠心，我现在派你去管理十座城。’
Uofisa nuanso akamuila, iza, mitume numuza, kunsoko aeumuhueli kueke nekenino, ukutula nuuhueli migulya aisale ikumi.
18 第二个过来说：‘主人，你的钱已经赚了五倍。’
Nuakabeele wekiza, akalunga, “Bwana ifungu lako lituma mafungu ataano.
19 国王说：‘我派你去管理五座城。’
Uofisa nuanso wekamuila, Hola utawala migulya aisale itaano.”
20 另一个仆人走进来说：‘主啊，你看，这是你的钱，现在还给你。我用布包着它，确保安全。
Nuyu numungiza wekiza, akalunga, “Bwana seye apa empia ako, kuite aembekile iza mukitambala,
21 你是个严厉的人，我很害怕你。我怕你会拿走不属于你的东西，会收走你没有种下的作物。’
kundogoilyo aenogopile kunsoko, kunsoko uewe umutaki, nihola neshanukeekile nukuvuna neshauketeme.”
22 国王回答：‘我要根据你这番话来审判你。你知道我很严厉，会拿走不属于我的东西，会收走我没有种下的作物。
Uofisa nuanso akamuila, “Kunkani yako uewe, nukuhukumu, ue umitumi numube. Aulengile kina unene nemuntu numutaki, nehola neshanganukeekile, nukuvuna nishanga nuketemee.
23 那你为什么不把我的钱存入银行，等我回来的时候，就可以连本带息取回来？’
Ite shangawekaekane empia ane mubenki, kuite nensukile numehole palung'wi nefaida?
24 国王对身边站着的仆人说：‘把他的钱拿走，交给那赚了十倍的人。’
Uofisa wekaaela eantu naeakole imekile apaite, Muhegelyi ifungu nelanso nukumupa uyu nuamafungu ikumi.”
25 侍卫说：‘但主人，他已经有了十倍的钱了。’
Wekamuela, Bwana, nuanso ukete mafungu ikumi.
26 国王说：‘告诉你们吧，那些已经有的，还会有更多。没有的，现在有的也会被拿走。
Kumuela, kila umuntu nukete ukupegwa ikulu, lakini uyu numugila, ata keke nukete kekuholwa.
27 至于那些不愿意我做国王统治他们的敌人，现在把他们拉到这里来，当着我的面杀掉！’”
Lakini awaite ebee ane, kuite shangae atakile ntule numutemi wao, aleti apaite muabulage ntongeela ane.”
28 耶稣讲完这个故事，就继续向前朝着耶路撒冷走去。
Baada akulunga nanso, wikendelea kuntongela nukunankela kulongola ku Yerusalemu.
29 快到伯法其和伯大尼时，他来到了橄榄山，在那里叫来两名门徒，对他们说：
Kuite nauhugie ku Bethfage nuku Bethania, pakupe numulema wa Mizeituni, autumile eamanyisigwa akwe abeele,
30 “你们到前面的村子去，进去后会看见有一个地方拴着一头从未有人骑过的小驴，解开它的绳子，把它牵来。
akalunga: “Longoli kijiji nekakesale. Mingile mukumuhanga ng'wandogwe nukele kunankelwa. Mutungoli, mumulete kung'waane.
31 如果有人问为什么解开它，你们就说：‘主需要它。’”
Anga muntu wamukolya, “Mbona mukumutungwela? “Lungu, “Bwana umutakile.”
32 两名门徒出发了，后来发生的一切与耶稣所说如出一辙。
Awa naatumilwe akalongola ekamuona ung'we - ndogwe anga u Yesu nauaee.
33 他们解开小驴的时候，驴主人问：“你们为什么解开它？”
Naakumutungula ung'wa-ndogwe eatawala akaela, kuneke mukumutungula ung'wa ndogwe uyuite?
34 他们说：“主需要它。”
Ekalunga, Bwana umutakile.
35 门徒把小驴牵到耶稣那里，把自己的衣服搭在驴背上，耶稣坐在上面。
Kuite, akamutaila u Yesu, ekaela ian'wenda ao migulya mung'wa - ndogwe ekamunankelya u Yesu migulya akwe.
36 耶稣骑驴前行，众人把自己的衣服铺在路上。
Nautuile ukolongola eantu akaela iang'wenda ao mubalabala.
37 当他走近耶路撒冷，这里也是橄榄山的下山路，门徒们因为看见了所有神迹，开始充满喜悦地大声赞美上帝。
Nautuile ukusima mumulima wa Mizeituni umilondo wehi nuamanyisigwa akwe akanza kumulombeelya nukumukulya Itunda kululi nulukulu, kunsoko amakani nemakulu naamaine,
38 他们大声喊：“奉主之名前来的王，赞颂你！愿和平降临天堂，愿荣耀降临至高天堂！”
ekalunga, “Inge ukembetilwe umutemi nuzile kulina lang'wa Bwana! Ulowa, Milunde, nuutukufu migulya!
39 民众中有几个法利赛人对他说：“老师，不要让你的门徒说这些！”
Baadhi amafarisayo mukate amilundo ekamuila, Mwalimu akilagye imagwe akukulya ululi.
40 耶稣说：“我告诉你们，他们若保持沉默，石头就要呼喊了！”
U Yesu wekaasukilya, nukulunga, wekaaila, anga wawa akilage, imagwe akukulya ululi.”
41 耶路撒冷越来越近了，耶稣看见这座城，开始为之哭泣，
U Yesu nauhugie ikesale wekakelela,
42 他说：“我真希望你们——就是你们啊，在今天能知道通往平安的路，但都隐藏起来了，你们看不到。
wikalunga, tazu angezeune ata uewe, muluhiku ulu emakani aya nekuletela ulowa! Lakini itungele apihilwe mumiho ako.
43 时间一到，你们的仇敌就会包围过来，搭建斜坡攻击你们，把你们团团围住，困住你们，
Kunsoko ipembilye insiku eabee ako akuzenga itando pakupe nuewe.
44 他们会彻底摧毁你们，还有你们的孩子。所有的石头建筑都会轰然倒塌，因为你们在救赎到来之刻拒绝接受。”
Akugwisa pihe uewe neana ako. Shangaakulekela ata igwe neleng'we migulya anilengiza, kunsoko shanga aulengile imatungo Itunda naugemile kuokoa.
45 耶稣走进神庙，赶走做买卖之人，
Uye wakingila mihekalu, akandya kuazunsa awa naeakugulya,
46 他对他们说：“经文上记着：‘我的殿将用于祷告’。你们却把它变成贼窝了。”
wekaaela, “Yandekilwe, Enyumbane ekutula nyumba amalompi, lakini unyenye yatula anga ikulungu lahegelyi”
47 然后他每天都在神庙里教导众人。祭司长、宗教老师和首领都想杀害他，
Kuite, u Yesu aewimanyisa kila uluhiku mihekalu. Eatongeli neakulu nealimu a shelia neatongeli antu naatakile kumubulaga.
48 但又不知道如何下手，因为众人都围着他并聆听。
Lakini shangaekaweza kulija enzila nakituma nanso, kunsoko eantu ehi amutegeye kwamakini.
