Luke 6
1 Sabbath ni a masa bo in, sabbath ni ni na hong thet ciang in, Jesus zungtang losung kantan in pai a; a nungzui te in zungtang vui te hiat in amate khutsung ah nuai in ne uh hi.
Na i te hapati ka haere ia ra waenga witi; a katohia ana e ana akonga nga puku witi, kainga ake, he mea komukumuku ki te ringa.
2 Pharisee te in amate tung ah, banghang in sabbath ni ngeina a hi ngawl te vawt nu ziam? ci uh hi.
Na ka mea etahi o nga Parihi, He aha koutou ka mahi ai i te mea e kore e tika kia mahia i te hapati?
3 Jesus in, David le a lawm te a ngilkial uh ciang in, bang vawt ci simngei ngawl nu ziam?
Na ka whakahoki a Ihu, ka mea ki a ratou, Kahore ianei koutou i kite i ta Rawiri i mea ai, i a ia e mate ana i te hiakai, ratou ko ona hoa;
4 David sia Pathian innsung ah tum a, Pathian mai ah a ki lui anluum la in ne hi, taciang a lawm te zong pia hi; tua anluum sia thiampi te bek i neak thei hi ngawl ziam? ci in amate zo kik hi.
I tona tomokanga ki te whare o te Atua, ka tango ia i nga taro aroaro, na kainga ana e ia, hoatu ana hoki ki ona hoa; ko nga mea kihai nei i tika kia kainga, engari ma nga tohunga anake?
5 Jesus in amate tung ah, Mihing Tapa sia sabbath ni i Topa a hihi, ci hi.
I mea ano ia ki a ratou, Ko te Tama a te tangata te Ariki o te hapati.
6 Sabbath ni dang khat, Jesus synagogue sung ah tum a, thuhil hi: kut ziatsang zaw khat om hi.
A i tetahi atu hapati ka tomo ia ki te whare karakia, ka whakaako: i reira ano tetahi tangata, ko tona ringa matau kua memenge.
7 Thukhamhil te le Pharisee te in Jesus maw na zong nuam a hi uhkom, sabbath ni in a damsak ziam, a damsak bua ziam, ci encik uh hi.
Ka titiro whakamau nga karaipi me nga Parihi ki a ia, me kore ia e whakaora i te hapati; kia whai take ai hei whakawakanga mona.
8 Ahihang Jesus in amate ngaisutna he a, a khutzaw pa kung ah, Ding in a, a laizang ah ding in, ci hi. Taciang ama zong tho in ding hi.
Na ka mohio ia ki o ratou whakaaro, ka mea ki te tangata i te ringa memenge, Whakatika, e tu ki waenganui. A whakatika ana ia, tu ana.
9 Jesus in amate tung ah, Thu khat kong dong tu hi; sabbath ni in na pha sep tu ngeina a om ziam, a hibale, na pha ngawl sep tu ziam? nuntakna hun tu maw, that tu? ci hi.
Katahi ka mea a Ihu ki a ratou, Maku hoki e ui ki a koutou; He mea tika ranei te mahi pai i te hapati, te mahi kino ranei? te whakaora, te whakamate ranei?
10 Taciang a kiim a pam en a, tua pa kung ah, na khut phal in, ci hi. A khut a phal ciang a langkhat bangma in dam kik hi.
Na ka tirotiro ia ki a ratou katoa, ka mea ki taua tangata, Totoro mai tou ringa. A pera ana ia: na kua ora ano tona ringa.
11 Amate thin-uk na taw dim uh a; Jesus banglaw thei tu hi ziam ci kikum uh hi.
Na ki tonu ratou i te honohonoa; ka korerorero ki a ratou ano, me aha ranei a Ihu e ratou.
12 Tasiaciang in Jesus thungen tu in mualtung ah kato a, Pathian kung ah zan khuateak thungen hi.
A i aua ra ka haere ia ki te maunga ki te inoi, he inoi tonu tana i te roa o te po ki te Atua.
13 Khuavak ciang in, a nungzui te a kung ah sam a: sawmleni pha uh hi, tuate sia sawltakte, kici a;
A, ka ao te ra, ka karangatia e ia ana akonga: ka whiriwhiria e ia kotahi tekau ma rua o ratou, a huaina ana hoki e ia hei apotoro;
14 Peter a kici Simon le a suapui pa Andrew, James le John, Philip le Bartholomew,
Ko Haimona, i huaina hoki e ia ko Pita, ko tona teina ko Anaru, ko Hemi raua ko Hoani, ko Piripi raua ko Patoromu,
15 Matthew le Thomas, Alphaeus tapa James le Zelotes a kici Simon,
Ko Matiu raua ko Tamati, ko hemi tama a Arapiu, ko Haimona e kiia nei ko Heroti,
16 James i suapui pa Judah le Jesus leheak pa Judah Iscariot te a hi uh hi.
Ko Hura tama a Hemi, ko Hura Ikariote hoki, ko ia nei te kaituku.
17 Jesus a nungzui te taw tuaksuk a, amtam na mun ah ding hi, mihon tampi te sia Judah le Jerusalem, tuipi hui Tyre le Sidon pan in thu ngai tu le amate natna pan a dam nuam in hongpai uh hi;
Na ka heke ngatahi iho ratou, tu ana i tetahi wahi tairite, ratou ko te ropu o ana akonga, me te huihuinga nui o te iwi i Huria katoa, i Hiruharama, i te taha hoki o te moana o Taira, o Hairona, i haere mai nei ki te whakarongo ki a ia, kia whak aorangia hoki o ratou mate;
18 Doai ngilo te i vawtsiat te damsak hi.
Me te hunga ano e whakatoia ana e nga wairua poke: a whakaorangia ana ratou.
19 A sung pan in vangletna pusuak a, a vekpi in damsak ahikom mihonpi te theampo in Ama tham tu in zong uh hi.
I whai ano te mano katoa kia pa ki a ia; i puta hoki he kaha i a ia, a whakaorangia ana ratou katoa.
20 Jesus in a zungzui te en a, Mizawng te thuphatoai te na hi uh hi: banghangziam cile Pathian kumpingam sia note a, a hihi.
Na ka titiro ona kanohi ki ana akonga, ka mea ia, Ka koa koutou, e nga rawakore: mo koutou hoki te rangatiratanga o te Atua.
21 Tu in a ngilkial te thuphatoai na hi uh hi: banghangziam cile na ngil uh va kik tu hi. Tu in a kap te thuphatoai na hi uh hi: banghangziam cile na nui kik tu uh hi.
Ka koa koutou e hiakai nei inaianei: ka makona hoki koutou. Ka koa koutou e tangi nei inaianei: e kata hoki koutou.
22 Mihing Tapa hang in ngual in hong ensan, amate sung pan hong hawlkhia, hong vawtsia, na min uh hong siatsak ciang in, thuphatoai te na hi uh hi.
Ka koa koutou ina kinongia koutou e nga tangata, ina wehea atu i roto i a ratou, ina tawaia, ina rukea atu to koutou ingoa, ano he mea kino, mo te whakaaro ki te Tama a te tangata.
23 Tua ni ciang in, angtang vun a, lungdam in tawn vun: en vun, banghangziam cile vantung ah na thaman uh lian mama hi: banghangziam cile amate pu le pa te in kamsang te tung ah tabangma in vawt zo uh hi.
Kia hari i taua ra, me te tupekepeke: he nui hoki to koutou utu i te rangi: i peratia hoki nga poropiti e o ratou matua.
24 A hizong no mihau te na mailam uh bing hi! banghangziam cile nuntak nuam na nga zo uh hi.
Otira aue, te mate mo koutou, mo te hunga taonga! kua riro hoki i a koutou to koutou whakamarie.
25 A ngilva te na mailam uh bing hi! banghangziam cile na ngil uh kialkik tu hi. Tu in a nuite na mailam uh bing hi! banghangziam cile kap in na taukik tu uh hi.
Aue, te mate mo koutou, mo te hunga e makona ana inaianei! e mate hoki koutou i te hiakai. Aue, te mate mo koutou, mo te hunga e kata ana inaianei! ka aue hoki koutou, ka tangi.
26 Ngual theampo in hong pok ciang in na mailam uh bing hi! banghangziam cile amate pu le pa te in leilot kamsang te tabangma in vawt zo uh hi.
Aue, te mate mo koutou ka korerotia paitia koutou e nga tangata katoa! i pera hoki o ratou matua ki nga poropiti teka.
27 Ahizong ka thu a za note hibang in kong ci hi, na ngal te it vun a, hong ensan te tung ah thupha vawt vun,
Na ko taku kupu tenei ki a koutou e whakarongo mai nei, Arohaina o koutou hoa whawhai; kia pai te mahi ki te hunga e kino ana ki a koutou;
28 Note hong hamsiat te thupha pia vun a, hong vawtsia te atu in thungetsak vun.
Manaakitia te hunga e kanga ana i a koutou, me inoi mo te hunga e whakawhiu ana i a koutou.
29 Na biang langkhat hong beang sia a langkhat ngat vet in; na laktong hong laksak sia na puanlum a lak tu zong khak heak in.
Na ki te pakia tou paparinga e tetahi, whakaangahia atu hoki tetahi; ki te tangohia tou ngeri e tetahi, kaua e kaiponuhia tou koti.
30 Na tung ah hong ngen peuma pia in; taciang na van a la sia zong ngenkik heak in.
Hoatu ki nga tangata katoa e inoi ana ki a koe; kaua hoki e tonoa au mea ki te tangohia e te tangata.
31 Na tung ah ngualdang i vawttu na dei bang in, amate tung ah vawt vun.
A, ko ta koutou e pai ai kia meatia e nga tangata ki a koutou, meatia ano e koutou ki a ratou.
32 Banghangziam cile no hong it te bek na it uh le, bang lungdam kotak na nei tu uh ziam? banghangziam cile mawnei te zong amate a itte it uh hi.
Ki te aroha koutou ki te hunga e aroha ana ki a koutou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e aroha ana hoki te hunga hara ki te hunga e aroha ana ki a ratou.
33 No tung ah thupha vawt te tung ah, thupha na vawt uh le, bang lungdam kotak na nei tu uh ziam? banghangziam cile mawnei te zong in tabangma in vawt uh hi.
Ki te atawhai hoki koutou i te hunga e atawhai ana i a koutou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e pena ana ano te hunga hara.
34 Hong lo kik tu hi, ci na lamet uh te tung bek ah na puk uh le, bang lungdam kotak na nei uh ziam? banghangziam cile mawnei te zong in a puk uh za nga kik tu a hile, a dang mawnei te tung ah puk uh hi.
Ki te tuku moni koutou ki te hunga e mea ai koutou ka utua mai e ratou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e tuku moni ana hoki te hunga hara ki te hunga hara, mo te pera kia whakahokia ki a ratou.
35 Ahihang note in, na ngal te it vun na, amate tung ah phatna vawt vun, pukthak vun a, nga kik tu in lamen heak vun; taciang na thaman uh lian mama tu a, a Sangbel i tate hi tu nu hi: banghangziam cile Ama sia lungdam ko thei ngawl te le mipha ngawl te tung ah pha hi.
Engari kia aroha ki o koutou hoa whawhai, mahia te pai ki a ratou, ka tuku atu he moni, kaua ano e mutu te tumanako; a tera e rahi te whakautu ki a koutou, ka tupu koutou hei tamariki ma te Runga Rawa: e atawhai ana hoki ia i te hunga e kore e w hakawhetai, i te hunga kino.
36 Tua ahikom na Pa uh sia ngual hesuak thei a hibangma in, note zong hesuakna nei tavun.
Kia ngawari rapea koutou, kia pera me to koutou Matua e ngawari ana.
37 Ngual dang thukhen heak vun, taciang note zong thukhenna na thuak batu uh hi: ngualdang mawsak heak vun, taciang note zong mawsiatna na thuak buatu uh hi: ngual dang maisak vun, taciang note zong hong ki maisak tu hi:
Kaua e whakawa, a e kore koutou e whakawakia: kaua e whakatau he, a e kore te he e whakataua ki a koutou: houhia te rongo, a e houhia ano te rongo ki a koutou.
38 Ngual dang te pia vun, note zong piak na hi tu uh hi; phatak a ki te, a ki hen ih-eh, a ki lok cinten, a dimlet in ngual in note kang sung ah hong pia tu uh hi. Banghangziam cile ngualdang na tesak uh bangma in note zong hong tesak kik tu hi, ci hi.
Hoatu, a ka homai ki a koutou; he mehua pai, pehi rawa, oioi rawa, purena tonu ta ratou e homai ai ki te kokoru o o koutou kakahu. Ko te mehua hoki e mehua ai koutou, hei mehua ano tena ki a koutou.
39 Jesus in amate tung ah sontena khat son a, Mittaw in mittaw lamlak thei tu ziam? a ni in dum sung ah tak tu hi ngawl ziam?
A ka puaki tana kupu whakarite ki a ratou, E ahei ranei te matapo te arahi i te matapo? e kore ranei e taka tahi raua ki te poka?
40 Nungzui in a syapa sang in sangzaw ngawl hi: ahihang a cialcing in a sin khat sia a syapa bang hi tu hi.
E kore te akonga e rahi ake i tona kaiwhakaako: engari ka rite ano ki o ratou kaiwhakaako nga tangata katoa kua tino pukengatia.
41 Na mitsung ah thing tawnpui zong phawk ngawl in, na suapui pa mit sung ah nin themno sia banghang en ni ziam?
He aha tau e titiro ki te otaota i roto i te kanohi o tou teina, te kite i te kurupae i tou ake kanohi?
42 Na mitsung a om thing tawnpui om nginge nangma le nangma ki en ngawl in, bangbang in na suapui pa kung ah, na mit sung ah nin themno sia hong laksak tu khi hi, ci thei tu ni ziam? A ki hitheamsak pa, na mit sung a om thing tawnpui sia vawk masa in a, tua zawkciang in na suapuipa mit sung a om nin themno sia a thiangtak in na mu thei tu a, khelsak thei tu ni hi.
A me pehea e taea ai e koe te korero ki tou teina, E toku teina, iaua, kia kapea atu e ahau te otaota i roto i tou kanohi; te kite i te kurupae i roto i tou kanohi? E te tangata tinihanga, matua kapea atu e koe te kurupae i roto i tou kanohi, ka tahi koe ka marama ai ki te kape i te otaota i roto i te kanohi o tou teina.
43 Banghangziam cile thingkung pha in a pha ngawl nga ngei ngawl hi; thingkung pha ngawl zong nga pha nga ngei tuan ngawl hi.
E kore hoki te rakau ataahua e hua i te hua kino; e kore ano te rakau kino e hua i te hua ataahua.
44 Banghangziam cile thingkung peuma a nga pan in ki tel thei hi. Lingkung tung pan in thei min ki lo ngei ngawl a, theimiling kung pan in sapit nga ki lo ngei ngawl hi.
Ma ona hua tonu ka mohiotia ai tenei rakau, tenei rakau. E kore hoki e kohia he piki i runga i nga tataramoa, e kore ano e whakaiia he karepe i runga i te tumatakuru.
45 Mi pha in a thinsung a om na pha te pusuaksak hi; mi pha ngawl in a thinsung a om na pha ngawl te ma pusuaksak hi: banghangziam cile a thinsung pan a dimlet te a kam uh pan pau uh hi.
He tangata pai, he pai tana e whakaputa ai i roto i te taonga pai o tona ngakau; he tangata kino, he kino tana e whakaputa ai i roto i nga taonga kino o tona ngakau: he purenatanga hoki no te ngakau nga kupu a te mangai.
46 Ka son te nangawn seam nuam ngawl in, banghang in Topa, Topa awng, ci hong sam nu ziam?
He aha koutou ka karanga ai ki ahau, E te Ariki, e te Ariki, te mahi i aku e korero ai?
47 A kuamapo in ka kung ah hongpai in ka son thu te za a a seam te sia bang taw kibang ziam, ci kong lak tu hi:
Na, ko te tangata e haere mai ana ki ahau, e rongo ana ki aku kupu, a e mahi ana, maku e whakaatu ki a koutou tona rite:
48 Ama sia, dum thuk mama to in, suangpi tung ah innbul a phut pa taw kibang hi: tui hong khang in, hawktui in tua inn sia nasiatak in nawk napi ngawk zo ngawl hi: banghangziam cile suangpi tung ah innbul a phu hang a hihi.
Ka rite ia ki te tangata i hanga i tetahi whare, i keri, i whakahohonu, a whakatakoto ana i te papa ki runga ki te toka: a, i te putanga o te waipuke, ka pakaru te roma ki taua whare, heoi kihai i taea te whakangaueue: no te mea i u tona hangang a.
49 A hizong ka son te za napi, a zui ngawl te sia innbul kip nei ngawl in leinen tung ah innsa pa taw kibang hi; hawktui in nasiatak in a nawk ciang in, thakhatthu in puk a; tua inn siatna sia na sia mama hi, ci hi.
Tena ko te tangata i rongo, a kihai i mahi, ka rite ia ki te tangata i hanga i tetahi whare ki runga ki te oneone, te ai he turanga: i te pakarutanga o te roma, na hinga tonu iho; a nui atu te pakaru o taua whare.
