Panultihon 1
1 Ang mga proverbio ni Salomon anak nga lalake ni David, hari sa Israel:
以色列王大衛兒子所羅門的箴言：
2 Sa paghibalo sa kaalam ug pahamangno; Sa pag-ila sa mga pulong salabutan;
要使人曉得智慧和訓誨， 分辨通達的言語，
3 Sa pagdawat sa pahamangno sa maalamon nga pagbuhat, Sa pagkamatarung ug sa justicia ug sa pagkatul-id;
使人處事領受智慧、 仁義、公平、正直的訓誨，
4 Sa paghatag ug salabutan sa mga walay-pagtagad, Alang sa batan-ong lalake ang kahibalo ug kabuot:
使愚人靈明， 使少年人有知識和謀略，
5 Aron ang tawo nga manggialamon makadungog, ug magadugang sa kinaadman; Ug aron ang tawo nga masinabuton makabaton sa maayong mga tambag:
使智慧人聽見，增長學問， 使聰明人得着智謀，
6 Sa pagsabut sa usa ka proverbio, ug sa usa ka pulong salabton, Mga pulong sa manggialamon, ug sa ilang mga tigmo.
使人明白箴言和譬喻， 懂得智慧人的言詞和謎語。
7 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kahibalo; Apan ang mga buangbuang nagatamay sa kaalam ug pahamangno.
敬畏耶和華是知識的開端； 愚妄人藐視智慧和訓誨。
8 Anak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang pagtulon-an sa imong inahan:
我兒，要聽你父親的訓誨， 不可離棄你母親的法則；
9 Kay sila maingon sa usa ka purongpurong bulak sa gracia sa imong ulo, Ug mga kulentas sa imong liog.
因為這要作你頭上的華冠， 你項上的金鍊。
10 Anak ko, kong ang mga makasasala mag-ulog-ulog kanimo, Ayaw pag-uyon kanila.
我兒，惡人若引誘你， 你不可隨從。
11 Kong sila moingon: Umuban ka kanamo, Managbanhig kita alang sa dugo; Managbanhig kita sa tago alang sa inocente sa walay pasikaran;
他們若說：你與我們同去， 我們要埋伏流人之血， 要蹲伏害無罪之人；
12 Lamyon nato sila nga buhi ingon sa Sheol, Ug ang tibook, ingon niadtong nangahulog sa gahong; (Sheol h7585)
我們好像陰間，把他們活活吞下； 他們如同下坑的人， 被我們囫圇吞了； (Sheol h7585)
13 Makaplagan ta ang tanang bililhon nga manggad; Pagapun-on ta ang atong mga balay sa inagaw;
我們必得各樣寶物， 將所擄來的，裝滿房屋；
14 Mag-ambitay kita sa imong kapalaran sa among taliwala; Usahon ta ang atong puntil:
你與我們大家同分， 我們共用一個囊袋；
15 Anak ko, ayaw paglakat sa dalan uban kanila; Ilikay ang imong tiil gikan sa ilang alagianan:
我兒，不要與他們同行一道， 禁止你腳走他們的路。
16 Kay ang ilang mga tiil nanagdalagan ngadto sa kadautan, Ug sila nanagdali aron sa pag-ula ug dugo.
因為，他們的腳奔跑行惡； 他們急速流人的血，
17 Kay sa kawang lamang ang pukot nga giladlad Diha sa atubangan sa bisan unsang langgam:
好像飛鳥， 網羅設在眼前仍不躲避。
18 Ug sila nanaghubong tungod sa ilang kaugalingong dugo; Sila nagabanhig sa tago alang sa ilang kaugalingong mga kinabuhi.
這些人埋伏，是為自流己血； 蹲伏，是為自害己命。
19 Busa mao man ang mga dalan sa tagsatagsa nga hakog sa ganancia; Kini nagakuha sa kinabuhi sa mga tag-iya niana.
凡貪戀財利的，所行之路都是如此； 這貪戀之心乃奪去得財者之命。
20 Ang kaalam nagasinggit sa makusog sa kadalanan; Siya nagasulti sa iyang tingog diha sa halapad nga mga dapit;
智慧在街市上呼喊， 在寬闊處發聲，
21 Siya nagasinggit sa mga masabang dapit sa kadalanan; Sa dapit sa mga ganghaan, Diha sa ciudad, siya nagasulti sa iyang mga pulong:
在熱鬧街頭喊叫， 在城門口，在城中發出言語，
22 Unsang kadugayon, kamo nga mga walay-pagtagad, nga higugmaon ninyo ang pagkawalay-pagtagad? Ug ang mga mayubiton mahimuot kanila sa pagyubit, Ug ang mga buang sa pagdumot sa kinaadman?
說：你們愚昧人喜愛愚昧， 褻慢人喜歡褻慢， 愚頑人恨惡知識，要到幾時呢？
23 Bumalik kamo sa akong pagbadlong: Ania karon, ibubo ko ang akong espiritu sa ibabaw ninyo; Akong ipahibalo ang akong mga pulong kaninyo.
你們當因我的責備回轉； 我要將我的靈澆灌你們， 將我的話指示你們。
24 Tungod kay ako nagtawag, ug kamo mingbalibad; Akong gibayaw ang akong kamot, ug walay tawo nga nagtagad;
我呼喚，你們不肯聽從； 我伸手，無人理會；
25 Apan gisalikway ninyo ang tanan ko nga tambag, Ug dili mobuot sa akong pagbad-long:
反輕棄我一切的勸戒， 不肯受我的責備。
26 Ako usab mokatawa sa adlaw sa inyong pagkaalaut; Ako magatamay sa diha nga moabut ang inyong kahadlok;
你們遭災難，我就發笑； 驚恐臨到你們，我必嗤笑。
27 Sa diha nga moabut ang inyong kahadlok sama sa usa ka bagyo, Ug moabut ang inyong pagkaalaut sama sa usa ka alimpulos; Sa diha nga ang kasakit ug kaguol modangat kaninyo.
驚恐臨到你們，好像狂風； 災難來到，如同暴風； 急難痛苦臨到你們身上。
28 Unya sila magasangpit kanako, apan ako dili motubag; Sila magapangita nga masingkamoton kanako, apan sila dili makakaplag kanako.
那時，你們必呼求我，我卻不答應， 懇切地尋找我，卻尋不見。
29 Tungod kay ilang gidumtan ang kinaadman, Ug wala magpili sa pagkahadlok kang Jehova,
因為，你們恨惡知識， 不喜愛敬畏耶和華，
30 Sila wala mobuot sa akong tambag, Sila nagtamay sa tanan ko nga pagbadlong.
不聽我的勸戒， 藐視我一切的責備，
31 Busa sila magakaon sa bunga sa ilang kaugalingong dalan, Ug mangabusog sa ilang kaugalingong mga lalang.
所以必吃自結的果子， 充滿自設的計謀。
32 Kay ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad mopatay kanila, Ug ang mapasagarong pagpatuyang sa mga buang molaglag kanila.
愚昧人背道，必殺己身； 愚頑人安逸，必害己命。
33 Apan bisan kinsa nga mamati kanako magapuyo sa kasigurohan, Ug magamalinawon nga walay kahadlok sa kadautan.
惟有聽從我的，必安然居住， 得享安靜，不怕災禍。
