Lucas 4
1 Ug si Jesus, nga puno sa Espiritu Santo, mipauli gikan sa Jordan, ug siya gimandoan sa Espiritu
Jesus, full of the Holy Spirit, returned from the Jordan River and was led by the Spirit into the desert,
2 didto sa mga awaaw sulod sa kap-atan ka adlaw, ug gitintal sa yawa. Ug siya walay nakaon sulod niadtong mga adlawa; ug sa pagkatapus niini, siya mibatig kagutom.
where he was tempted by the devil for forty days. He didn't eat anything during that whole time, so at the end he was starving.
3 Ug ang yawa miingon kaniya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, sugoa kining bato nga mahimong tinapay."
The devil said to him, “If you are the Son of God, command this stone to become bread.”
4 Si Jesus mitubag kaniya, "Nahisulat na, `Ang tawo mabuhi dili sa tinapay lamang.'"
“It is written in Scripture, ‘You shall not live on bread alone,’” Jesus answered.
5 Ug sa itaas gidala siya sa yawa ug gipakitaan, sa usa ka paglantaw, sa tanang gingharian sa kalibutan,
The devil led him up to a high place, and in a rapid view showed him all the kingdoms of the world.
6 ug giingnan siya, "Kanimo ihatag ko kining tanang kagamhanan ug ang ilang kahimayaan, kay kini gikatugyan man kanako ug igahatag ko kini kang bisan kinsa nga akong kagustohan.
Then the devil said to Jesus, “I will give you authority over all of them, and their glory. This authority has been given to me, and I can give it to anyone I want.
7 "Busa kon ikaw mosimba kanako, maimo na kining tanan."
Bow down and worship me and you can have it all.”
8 Ug si Jesus mitubog kaniya, Nahisulat na: `Maoy simbaha ang Ginoo nga imong Dios, ug siya lamang mao ang alagara.'"
“It is written in Scripture, ‘You shall worship the Lord your God, and you shall serve only him,’” Jesus replied.
9 Ug iyang gidala siya sa Jerusalem ug gitongtong sa kinahitas-an sa templo; ug giingnan siya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, umambak ikaw gikan dinhi ngadto sa ubos;
The devil took Jesus to Jerusalem, set him on the top of the Temple, and told him, “If you are the Son of God, then jump!
10 kay nahisulat man kini: `Siya magahatag ug sugo ngadto sa iyang mga manolunda mahitungod kanimo, aron sa pagbantay kanimo,'
For it is written in Scripture, ‘He will order his angels to care for you,
11 ug `Sa ilang mga kamot pagasapnayon ikaw nila, aron ang imong tiil dili mahipangdol sa bato.'"
holding you up to protect you from stumbling over a stone.’”
12 Ug si Jesus mitubag kaniya, "Ginaingon na, `Ayaw pagtintala ang Ginoo nga imong Dios.'"
“It is written in Scripture, ‘You shall not tempt the Lord your God,’” Jesus replied.
13 Ug sa natapus na sa yawa ang tanang mga pagtintal kaniya, siya mipahawa usa kaniya hangtud sa laing higayon.
When the devil had completed all his temptations, he waited for another opportunity.
14 Ug diha sa gahum sa Espiritu, si Jesus mibalik sa Galilea, ug ang balita mahitungod kaniya nasangyaw sa tibuok kayutaan nga kasikbit.
Jesus returned to Galilee, full of the Spirit's power. News about him spread everywhere.
15 Ug siya nanudlo sulod sa ilang mga sinagoga, ug gidalayeg siya sa tanan.
Jesus taught in their synagogues, and everyone praised him.
16 Ug siya miabut sa Nazaret, diin didto siya magtubo; ug sumala sa iyang nabatasan, siya misulod sa sinagoga sa adlaw nga igpapahulay. Ug siya mitindog aron sa pagbasa;
When he arrived in Nazareth, where he had grown up, he went to the synagogue on the Sabbath day as usual.
17 ug dihay gihatag kaniya nga basahon sa profeta nga si Isaias; ug sa pagbuklad niya niini, nakita niya ang bahin diin nahisulat kini nga nagaingon:
The scroll of the prophet Isaiah was handed to him. Jesus unrolled the scroll and found the place where it's written:
18 "Ang Espiritu sa Ginoo ania kanako, kay iya man akong gidihugan aron sa pagwali sa maayong balita ngadto sa mga kabus. Gipadala niya ako aron sa pagpahibalo sa kagawasan ngadto sa mga binilanggo ug sa kahiuli sa igtatan-aw ngadto sa mga buta, sa paghatag sa kagawasan ngadto sa mga dinaugdaug,
“The Spirit of the Lord is upon me, for he has anointed me to announce good news to the destitute. He has sent me to proclaim that prisoners will be released, the blind will see, the oppressed will be freed,
19 sa pagpahibalo sa tuig sa kahimuot sa Ginoo."
and to proclaim the time of the Lord's favor.”
20 Ug iyang gilukot ang basahon ug giuli kini ngadto sa tig-alagad, ug milingkod siya. Ug ang mga mata sa tanan nga diha sa sinagoga gitutok ngadto kaniya.
He rolled up the scroll and gave it back to the attendant. Then he sat down. Everybody in the synagogue was staring at him.
21 Ug kanila misugod siya sa pagsulti nga nag-ingon, "Niining adlawa karon, kining bahina sa kasulatan natuman diha sa inyong pagpatalinghug niini."
“This Scripture you've just heard has been fulfilled today!” he told them.
22 Ug ang tanan nanagsultig maayo mahitungod kaniya, ug ilang gikahibudngan ang madanihong mga pulong nga nanggula gikan sa iyang baba. Ug sila nanag-ingon, "Dili ba kini siya ang anak man ni Jose?"
Everybody expressed their approval of him, amazed at the gracious words that came from his lips. “Isn't this Joseph's son?” they wondered.
23 Ug siya miingon kanila, "Sa walay duhaduha inyong igaingon kanako kining maong pasumbingay, `Doctor, ayoha ang imong kaugalingon! Ang among nadungog nga imong gipamuhat didto sa Capernaum, buhata usab dinhi sa imong kaugalingong lungsod.'"
Jesus replied, “I'm sure you'll repeat this proverb to me, ‘Physician, heal yourself!’ and ask, ‘Why don't you do here in your own hometown what we heard you did in Capernaum?’
24 "Ug siya miingon, " Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga walay profeta nga kahimut-an sa iyang kaugalingon lungsod.
But I tell you the truth, no prophet is accepted in his hometown.
25 Apan sa pagkatinuod suginlan ko kamo, nga dihay kapid-an ka mga babayeng balo sa Israel sa mga adlaw ni Elias, sa diha nga gitakpan ang kalangitan sulod sa tulo ka tuig ug unom ka bulan, ug miabut ang dakung gutom sa tibuok yuta;
I guarantee that there were many widows in Israel during the time of Elijah when there was a drought for three and a half years, causing a great famine throughout the country.
26 apan wala kanilay gipaadtoan kang Elias gawas lamang sa Sarepta, sa yuta sa Sidon, ngadto sa usa ka babayeng balo.
Yet Elijah wasn't sent to any of them. He was sent to a widow in Zarephath in the region of Sidon!
27 Ug sa panahon ni Eliseo nga profeta, dihay kapid-an ka mga sanlahon sa Israel; apan wala kanilay nahinloan gawas lamang kang Naaman nga Siryanhon."
Even though there were many lepers in Israel in the time of Elisha, the only one who was healed was Naaman the Syrian!”
28 Ug sa pagkadungod nila niini, silang tanan nga diha sa sulod sa sinagoga nangasuko sa hilabihan gayud.
When they heard this everyone in the synagogue became furious.
29 Ug sila nanindog ug ilang giabog siya paingon sa gawas sa lungsod ug gitaral ngadto sa kilid sa bungtod diin didto mahitukod ang ilang lungsod, aron ilang ihulog siya sa pangpang.
They jumped to their feet and threw him out of the town. Then they dragged him to the top of the hill on which the town was built in order to throw him off the cliff.
30 Apan siya miagi sa ilang taliwala ug mipahawa.
But he walked right through them and went on his way.
31 Ug siya milugsong ngadto sa Capernaum, usa ka lungsod sa Galilea. Ug sa adlaw nga igpapahulay iyang gipanudloan sila;
Jesus went down to Capernaum, a town in Galilee. On Sabbath he started teaching them.
32 ug nahibulong sila sa iyang pagpanudlo kay ang iyang pagpamulong inubanan man sa kagahum.
They were amazed at what he taught them for he spoke with authority.
33 Ug sa sulod sa sinagoga didtoy tawo nga may espiritu sa usa ka mahugawng yawa; ug kini misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon,
In the synagogue there was a man who was possessed by a demon. He cried out,
34 "Oy! Unsay imong labut kanamo, Jesus nga Nazaretnon? Mianhi ba ikaw aron sa paglaglag kanamo? Nakaila baya ako kon kinsa ikaw, ang Balaan sa Dios."
“So, what do you want with us, Jesus of Nazareth? Have you come to destroy us? I know who you are: God's Holy One!”
35 Apan gibadlong siya ni Jesus nga nag-ingon, "Hilum diha, ug gumula ka kaniya!" Ug ang yawa, sa gikalamba niya ang tawo diha sa ilang taliwala, migula gikan kaniya nga wala makahimo kaniyag kadaut.
Jesus interrupted him, saying. “Be quiet!” Then he ordered the demon, “Come out of him!” Throwing him to the ground right before them, the demon left the man without injuring him.
36 Ug silang tanan nahibulong ug nanag-ingon ang usa sa usa, "Unsa ba kining pulonga? Kay uban sa pagbulot-an ug sa kagahum siya mosugo sa mga mahugawng espiritu, ug sila manggula."
They were all amazed and asked each other, “What is this teaching? With power and authority he orders evil spirits to leave—and they do!”
37 Ug ang mga balita mahitungod kaniya nahisangyaw ngadto sa tanang dapit sa kasikbit nga kayutaan.
News about Jesus spread throughout the nearby region.
38 Ug siya mitindog ug mipahawa sa sinagoga ug misulod sa balay ni Simon. Ug ang babayeng ugangan ni Simon gitakbuyag makusog nga hilanat, ug sila nangamuyo kang Jesus alang kaniya.
Leaving the synagogue, Jesus went to Simon's house. Simon's mother-in-law was sick with a high fever and those who were there asked Jesus to help.
39 Ug si Jesus mitindog nga nag-apong kaniya, ug iyang gibadlong ang hilanat ug kini mibiya kaniya; ug dihadiha mibangon siya ug mialagad kanila.
Jesus went and stood over her. He told the fever to leave her—which it did. She got up right away and prepared a meal for them.
40 Ug sa nagkasalop na ang Adlaw, ang tanang may mga nagmasakiton sa nagkalainlaing mga sakit nanagdala kanila ngadto kaniya, ug silang tanan iyang gitapin-an sa iyang mga kamot ug nangaayo sila.
When the sun set, they brought to him all who were sick, suffering from various diseases. Jesus placed his hands on them, one after the other, and he healed them.
41 Ug usab daghan ang gipagulaan ug mga yawa nga nanagsinggit, "Ikaw mao ang Anak sa Dios!" Apan iyang gibadlong sila ug wala niya tugoti sa pagsulti, kay sila nakaila man nga siya mao ang Cristo.
Demons came out of many people, shouting, “You are the Son of God.” But Jesus stopped them and refused to let them speak because they knew he was the Christ.
42 Ug sa pagkaadlaw na, siya mipahawa ug miadto sa usa ka dapit nga awaaw. Ug siya gipangita ug giadto sa mga tawo, ug ilang gihawiran siya aron dili unta mobiya kanila;
Early the following morning Jesus left to find some peace and quiet. But the crowds went out looking for him, and finally found him. They tried to stop him leaving because they did not want him to go.
43 apan siya miingon kanila, "Kinahanglan iwali ko ang maayong balita mahitungod sa gingharian; sa Dios ngadto sa ubang kalungsuran usab, kay alang sa maong katuyoan gipadala ako."
But he told them, “I have to go to other towns to tell them the good news of the kingdom of God too, because that is what I was sent to do.”
44 Ug siya nagwali sulod sa mga sinagoga sa Judea.
So Jesus went on traveling around, teaching the good news in the synagogues of Judea.
