Lucas 19
1 Unya si Jesus misulod sa Jerico ug miagi niini.
And entering in, he walked through Jericho.
2 Ug didtoy usa ka lalaki nga ginganlan si Zaqueo. Siya punoan sa mga maniningil sa buhis, ug siya dato.
And behold, there was a man named Zacheus, who was the chief of the publicans, and he was rich.
3 Ug siya naninguha sa pagtan-aw kon unsang pagkatawhana si Jesus, apan wala siya makahimo tungod sa panon sa katawhan, kay siya ugod mubo man.
And he sought to see Jesus who he was, and he could not for the crowd, because he was low of stature.
4 Ug siya midalagan sa unahan ug misaka sa usa ka kahoyng sikomoro aron sa pagtan-aw kaniya, kay siya taliagi man niadtong dalana.
And running before, he climbed up into a sycamore tree, that he might see him; for he was to pass that way.
5 Ug sa paghiabut ni Jesus niadtong dapita, siya mihangad ug miingon kaniya, "Zaqueo, dumali ka pagkanaug, kay kinahanglan adto ako moabut sa imong balay karong adlawa."
And when Jesus was come to the place, looking up, he saw him, and said to him: Zacheus, make haste and come down; for this day I must abide in thy house.
6 Ug siya midali pagkanaug, ug kaniya midawat siya nga malipayon.
And he made haste and came down; and received him with joy.
7 Ug sa ilang pagkakita niini, silang tanan nanagbagutbot nga nag-ingon, "Misulod siya sa pag-abut diha sa balay sa usa ka tawong makasasala."
And when all saw it, they murmured, saying, that he was gone to be a guest with a man that was a sinner.
8 Ug si Zaqueo mitindog ug miingon sa Ginoo, "Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong kabtangan ihatag ko sa mga kabus; ug kon ugaling diha man kanilay akong gikalimbongan ug bisan unsa, igauli ko kini sa upat ka pilo."
But Zacheus standing, said to the Lord: Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have wronged any man of any thing, I restore him fourfold.
9 Ug si Jesus miingon kaniya, "Niining adlawa karon, ang kaluwasan nahiabut niining balaya, sanglit siya usab anak man ni Abraham.
Jesus said to him: This day is salvation come to this house, because he also is a son of Abraham.
10 Kay ang Anak sa Tawo mianhi sa pagpangita ug pagluwas sa nawala."
For the Son of man is come to seek and to save that which was lost.
11 Ug sa nagpatalinghug sila niining mga butanga, si Jesus mipadayon ug misugilon kanila sa usa ka sambingay, tungod kay siya nagkahiduol na man sa Jerusalem, ug tungod kay ila mang gidahum nga ang gingharian sa Dios igapadayag dihadiha.
As they were hearing these things, he added and spoke a parable, because he was nigh to Jerusalem, and because they thought that the kingdom of God should immediately be manifested.
12 Busa miingon siya, "Usa ka tawong hamili mipanaw ngadto sa halayong yuta aron sa pagdawat ug harianong gahum alang sa iyang kaugalingon, ug sa pagpauli tapus niini.
He said therefore: A certain nobleman went into a far country, to receive for himself a kingdom, and to return.
13 Ug iyang gipatawag ngadto kaniya ang napulo sa iyang mga ulipon, ug sila iyang gihatagan ug napulo ka mina ug giingnan niya, `Ipatigayon ninyo kini hangtud sa akong pagpauli.'
And calling his ten servants, he gave them ten pounds, and said to them: Trade till I come.
14 Apan ang iyang mga tagilungsod nanagdumot kaniya, ug siya ilang gipasundan ug mga tinugyanan aron sa pag-ingon, `Dili kami buot nga maoy magahari kanamo kining tawhana.'
But his citizens hated him: and they sent an embassage after him, saying: We will not have this man to reign over us.
15 Sa iya nang paghiuli, tapus madawat niya ang harianong gahum, iyang gipasugoan sa pagduol kaniya ang maong mga ulipon nga iyang gikahatagan sa kuwarta, aron iyang mahibaloan kon pilay ilang nakita sa patigayon.
And it came to pass, that he returned, having received the kingdom: and he commanded his servants to be called, to whom he had given the money, that he might know how much every man had gained by trading.
16 Ug sa iyang atubangan miduol ang nahauna nga nag-ingon, `Senyor, ang imong usa ka mina hingdugangan ug napulo ka mina.'
And the first came, saying: Lord, thy pound hath gained ten pounds.
17 Ug siya miingon kaniya, `Mao kana, maayong ulipon! Tungod kay sa diyutay kaayo kasaligan ka man diay, ikaw igapahimutang nga magbubuot sa napulo ka lungsod.'
And he said to him: Well done, thou good servant, because thou hast been faithful in a little, thou shalt have power over ten cities.
18 Ug ang ikaduha miduol nga nag-ingon, `Senyor, ang imong usa ka mina hingdugangan ug lima ka mina.'
And the second came, saying: Lord, thy pound hath gained five pounds.
19 Ug siya miingon kaniya, `Ug ikaw igapahimutang nga magbubuot sa lima ka lungsod.'
And he said to him: Be thou also over five cities.
20 Ug unya miduol ang usa nga nag-ingon, `Senyor, ania ra ang imong mina nga akong gitipigan, giputos ug panyo;
And another came, saying: Lord, behold here is thy pound, which I have kept laid up in a napkin;
21 kay nahadlok ako kanimo, sanglit ikaw mapig-uton man ugod nga pagkatawo; ikaw nagakuha man sa dili imong binutang, ug nagaani sa dili imong pinugas.'
For I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up what thou didst not lay down, and thou reapest that which thou didst not sow.
22 Ug siya mitubag kaniya, `Lampingasan nga ulipon, pinaagi sa kaugalingon mong sulti pagahukman ko ikaw sa silot! Nasayud ka man diay unta nga ako maoy usa ka tawong mapig-uton, nga nagakuha sa dili akong binutang ug nagaani sa dili akong pinugas,
He saith to him: Out of thy own mouth I judge thee, thou wicked servant. Thou knewest that I was an austere man, taking up what I laid not down, and reaping that which I did not sow:
23 nan, nganong wala man lamang nimo idiposito ang akong kuwarta sa bangko, aron nga sa akong paghiuli makuha ko unta kini nga may tubo?
And why then didst thou not give my money into the bank, that at my coming, I might have exacted it with usury?
24 "Ug siya miingon kanila nga nanagtindog sa duol, " Kuhaa kaniya ang usa ka mina, ug ihatag kana kaniya nga may napulo ka mina!'
And he said to them that stood by: Take the pound away from him, and give it to him that hath ten pounds.
25 (Ug sila miingon kaniya, `Senyor, siya aduna nay napulo ka mina'')
And they said to him: Lord, he hath ten pounds.
26 `Sultihan ko kamo, nga siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa; apan siya nga walay iya. pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya.
But I say to you, that to every one that hath shall be given, and he shall abound: and from him that hath not, even that which he hath, shall be taken from him.
27 "Ug mahitungod niining akong mga kaaway nga wala mobuot nga ako maoy magahari kanila, dad-a sila dinhi ug patya ninyo sila sa akong atubangan.'"
But as for those my enemies, who would not have me reign over them, bring them hither, and kill them before me.
28 Ug sa nakapamulong na siya niini, siya mipadayon paglakaw nga nag-una sa pagtungas padulong sa Jerusalem.
And having said these things, he went before, going up to Jerusalem.
29 Ug sa nagkahiduol na siya sa Betfage ug Betania, sa bungtod nga ginganlan ug Olivo, duha sa iyang mga tinun-an gisugo niya
And it came to pass, when he was come nigh to Bethphage and Bethania, unto the mount called Olivet, he sent two of his disciples,
30 "nga nag-ingon, " Umadto kamo nianang balangay sa atbang diin inigsulod ninyo inyong makita ang usa ka nating asno nga gihigot, nga wala pa gayud hikabay-ig tawo; hubara ninyo kini ug dad-a dinhi.
Saying: Go into the town which is over against you, at your entering into which you shall find the colt of an ass tied, on which no man ever hath sitten: loose him, and bring him hither.
31 Kon adunay mangutana kaninyo, `Nganong gihubad ninyo kana?' isulti ninyo kini, `Gikinahanglan siya sa Ginoo.'"
And if any man shall ask you: Why do you loose him? you shall say thus unto him: Because the Lord hath need of his service.
32 Ug nangadto ang iyang mga gisugo, ug ilang nakita kini sumala sa iyang giingon kanila.
And they that were sent, went their way, and found the colt standing, as he had said unto them.
33 Ug samtang naghubad sila sa nating asno, ang mga tag-iya niini miingon kanila, "Nganong inyo mang gihubad kanang nati?"
And as they were loosing the colt, the owners thereof said to them: Why loose you the colt?
34 Sila mitubag nga nag-ingon, "Gikinahanglan siya sa Ginoo."
But they said: Because the Lord hath need of him.
35 Ug ilang gidala kini ngadto kang Jesus, ug sa gikahapinan na nila kini sa ilang mga kupo, si Jesus ilang gipakabayo niini.
And they brought him to Jesus. And casting their garments on the colt, they set Jesus thereon.
36 Ug sa nagpalakaw na siya niini, sila nanagpamuklad sa ilang mga kupo diha sa dalan.
And as he went, they spread their clothes underneath in the way.
37 Ug sa nagkahiduol na siya, sa diha na siya sa lugsonganan sa Bungtod sa mga Olivo, sa makusog nga tingog ang tibuok panon sa mga tinun-an misugod sa paghugyaw ug sa pagdalayeg sa Dios tungod sa mga milagro nga nakita nila,
And when he was now coming near the descent of mount Olivet, the whole multitude of his disciples began with joy to praise God with a loud voice, for all the mighty works they had seen,
38 nga nanag-ingon, "Dalaygon ang Hari nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo!" Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!"
Saying: Blessed be the king who cometh in the name of the Lord, peace in heaven, and glory on high!
39 Ug sa panon sa katawhan dihay mga Fariseo nga miingon kaniya, "Magtutudlo, badlonga gani ang imong mga tinun-an."
And some of the Pharisees, from amongst the multitude, said to him: Master, rebuke thy disciples.
40 Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Sultihan ko kamo, nga kon kini sila nagpakahilum pa, ang mga bato mao ang managsinggit."
To whom he said: I say to you, that if these shall hold their peace, the stones will cry out.
41 Ug sa nagkahiduol na siya ug sa pagkakita niya sa siyudad, kini iyang gihilakan
And when he drew near, seeing the city, he wept over it, saying:
42 nga nag-ingon, "Kon unta bisan karon nahibalo pa lamang ikaw sa mga butang nga maoy pasikaranan sa kalinaw! Apan natago kini karon gikan sa imong mga mata.
If thou also hadst known, and that in this thy day, the things that are to thy peace; but now they are hidden from thy eyes.
43 Kay ikaw pagahiabtan ra sa mga adlaw nga ang imong mga kaaway magapakural ug yuta libut kanimo, ug ikaw pagalikusan ug pagapiiton sa tanang dapit,
For the days shall come upon thee, and thy enemies shall cast a trench about thee, and compass thee round, and straiten thee on every side,
44 ug igapusdak ikaw sa yuta, ikaw ug ang imong mga kabataan sa sulod kanimo, ug dili nila ikaw binlan ug usa ka bato nga magapatong sa bato; kay ikaw wala man makaila sa panahon sa pagduaw kanimo."
And beat thee flat to the ground, and thy children who are in thee: and they shall not leave in thee a stone upon a stone: because thou hast not known the time of thy visitation.
45 Ug siya misulod sa templo ug ang mga tawo nga nanagpamaligya iyang gisugdan sa pag-abog paingon sa gawas,
And entering into the temple, he began to cast out them that sold therein, and them that bought.
46 ug siya miingon kanila, "Kini nahisulat, `Ang akong balay pagatawgon nga balayng ampoanan; apan kini gihimo ninyong langub sa mga tulisan."
Saying to them: It is written: My house is the house of prayer. But you have made it a den of thieves.
47 Ug siya nagpanudlo matag-adlaw sulod sa templo, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba ug ang kadagkuan sa mga katawhan naninguha sa pagpatay kaniya;
And he was teaching daily in the temple. And the chief priests and the scribes and the rulers of the people sought to destroy him:
48 apan wala silay nakaplagan nga sarang mahimo nila, kay ang tanang mga tawo nagpadayon man sa paghangad sa pagpatalinghug kaniya.
And they found not what to do to him: for all the people were very attentive to hear him.
