Lucas 16
1 " Ug si Jesus miingon usab sa iyang mga tinun-an, " Dihay usa ka tawong dato nga may piniyalan, ug kini gisumbong kaniya nga kono nag-usik-usik sa kabtangan sa maong dato.
Jesus told his disciples this story. “There was once a rich man whose manager was accused of wasting what belonged to his master.
2 Ug kini iyang gipatawag ug giingnan, `Unsa ba kining akong nadungog mahitungod kanimo? Humatag kag husay sa imong pagkapiniyalan, kay dili ka na mahimong piniyalan.'
So the rich man called in his manager, and asked him, ‘What's this I hear about you? Bring in your accounts, because you won't be continuing as manager.’
3 Ug ang piniyalan miingon sa sulod sa iyang kaugalingon, `Unsa may akong buhaton, sanglit langkatan na man ako sa akong agalon sa katungdanan sa pagkapiniyalan? Wala akoy igong kusog aron ako magbugwal, ug maulaw ako sa pagpakilimos.
The manager said to himself, ‘Now what will I do since my master is going to fire me from my job? I'm not strong enough to dig, and I'm ashamed to beg.
4 Ah, nahibalo na ako unsay akong buhaton aron dawaton ako sa mga tawo ilang mga puloy-anan kon palagputon na ako gikan sa akong pagkapiniyalan.'
Oh, I know what I'm going to do so that when I'm sacked as manager people will make me welcome in their homes.’
5 Ug unya, sa tinagsatagsa iyang gipatawag ang mga nanagpakautang sa iyang agalon, ug ang nahauna iyang gipangutana nga nag-ingon, `Pila bay utang mo sa akong agalon?'
So he invited all those who were in debt to his master to come and see him. He asked the first one, ‘How much do you owe my master?’
6 Kini mitubag, `Usa ka gatus ka taro nga lana.' Ug siya miingon kaniya, `Ania, dawata ang kasabutan, dumali ka sa paglingkod ug isulat ang kalim-an ka taro.'
The man replied, ‘A hundred units of oil.’ He said to him, ‘Sit down quickly. Take your bill, and change it to fifty.’
7 Unya miingon siya sa lain, `Ug ikaw, pila bay imong utang?' Kini mitubag, `Usa ka gatus ka bakid nga trigo.' Ug siya miingon kaniya, `Ania, dawata ang kasabutan, `ug isulat ang kawaloan ka bakid.'
Then he said to another, ‘How much do you owe?’ The man replied, ‘A hundred units of wheat.’ He said to him, ‘Take your bill and change it to eighty.’
8 Ug ang agalon midayeg sa iyang malimbungon nga piniyalan tungod sa kaigmat niya sa pagbuhat sa ingon; kay labut sa ilang kaugalingong kaliwatan, ang mga anak niining kalibutana labi pang maigmat kay sa mga anak sa kahayag. (aiōn g165)
The rich man commended his dishonest manager for his cunning idea. The children of this world are more cunning towards one another than are the children of light. (aiōn g165)
9 Ug sultihan ko usab kamo, pangita kamog mga higala alang sa inyong kaugalingon pinaagi sa malimbungon nga bahandi, aron nga inigkahurot na niini kamo ilang pagadawaton ngadto sa dayong mga puloy-anan. (aiōnios g166)
I tell you, use the wealth of this world to make friends for yourselves so that when it's gone, you'll be welcomed into an eternal home. (aiōnios g166)
10 "Siya nga kasaligan sa gagmay kaayong butang kasaligan usab sa dagku; ug siya nga malimbungon sa gagmay kaayong butang malimbungon usab sa dagku.
If you can be trusted with very little you can also be trusted with much; if you are dishonest with very little you will also be dishonest with much.
11 Kon kamo dili man kasaligan sa malimbongon nga bahandi, kinsa may mopiyal kaninyo sa matuod nga bahandi?
So if you can't be trusted when it comes to worldly wealth, who will trust you with true riches?
12 Ug kon kamo dili man kasaligan sa butang nga iya sa laing tawo, kinsa may mohatag kaninyo sa butang nga inyong kaugalingon?
And if you can't be trusted with what belongs to someone else, who will trust you with what is yours?
13 "Walay binatonan nga arang makaalagad ug duha ka agalon; kay mahitabo man nga dumtan niya ang usa ug higugmaon niya ang ikaduha; o dapigan niya ang usa ug tamayon niya ang ikaduha. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa mga bahandi."
No servant can obey two masters. Either he will hate one and love the other, or he will be devoted to one and despise the other. You can't serve both God and Money.”
14 Ug ang mga Fariseo, nga mga mahigugmaon sa salapi, nakadungog niining tanan ug sila nangyam-id kaniya.
The Pharisees, who loved money, heard what Jesus said and laughed at him.
15 "Apan si Jesus miingon kanila, " Kamo mao ang mga nagapakamatarung sa inyong kaugalingon sa atubangan sa mga tawo, apan ang Dios nahibalo sa inyong mga kasingkasing; kay ang gipakahalangdon sa mga tawo kangilaran man sa atubangan sa Dios.
But Jesus told them, “You appear pious to people, but God knows what you're thinking. What people value highly is detested by God.
16 "Ang kasugoan ug ang mga profeta milungtad hangtud sa pag-abut ni Juan; ug sukad niadtong panahona ginawali ang maayong balita mahitungod sa gingharian sa Dios, ug ang matag-usa ka tawo nagasulod niini sa linugsanay.
What was written in the law and the prophets lasted until John. From then on the good news of the kingdom of God is being spread, and everyone is forcing their way in.
17 Apan masayon pang mahanaw ang langit ug ang yuta, kay sa mawad-agkahulogan ang usa ka tulpok sa kasugoan.
However, it's easier for heaven and earth to pass away than for the smallest point of the Law to disappear.
18 "Ang matag-usa nga mobulag sa iyang asawa ug mangasawag lain, nakapanapaw; ug ang mangasawa sa babayeng binulagan sa bana, nakapanapaw.
Any man who divorces his wife and marries someone else commits adultery, and a man who marries a divorced woman commits adultery.
19 " " Dihay usa ka tawong dato nga nagsapot ug purpora ug lino nga manipis, ug nagkaon sa makabuhong nga pagkaon matag-adlaw.
Once there was a man who was rich. He wore purple clothes and fine linen, and enjoyed a luxurious life.
20 Ug sa gowa sa iyang pultahan gipalubog ang usa ka tawong kabus nga ginganlan si Lazaro, nga nalukop sa kabahong.
A beggar named Lazarus used to sit at his gate, covered in sores,
21 Ug gipangandoy ni Lazaro nga mabusog unta siya sa mga mumho nga nangatagak gikan sa lamisa sa tawong dato; ug labut pa, ang mga iro nanagpanuol kaniya ug ilang gitilapan ang iyang kabahong.
longing to eat the leftovers from the rich man's table. Even the dogs came and licked his sores.
22 Ug ang tawong kabus namatay ug gidala sa mga manolunda ngadto sa sabakan ni Abraham. Unya ang tawong dato namatay usab ug gilubong.
Then the beggar died, and angels carried him away to be with Abraham. The rich man also died and was buried.
23 Ug didto sa Hades, sa nag-antus siya sa mga kasakit, giyahat niya ang iyang mga mata ug iyang nakita si Abraham didto sa halayo ug si Lazaro diha sa iyang sabakan. (Hadēs g86)
In Hades, where he was in torment, he looked up and saw Abraham in the far distance, with Lazarus beside him. (Hadēs g86)
24 Ug siya misinggit nga nag-ingon, `Amahan kong Abraham, kaloy-i intawon ako, ug sugoa si Lazaro sa pagtuslob sa tumoy sa iyang tudlo diha sa tubig aron ipabugnaw sa akong dila; kay ania ako sa kasakit dinhi niining nagadilaab nga kalayo.'
‘Father Abraham,’ he called out, ‘Have mercy on me and send Lazarus to dip the tip of his finger in water and cool my tongue, because I'm burning in agony.’
25 Apan si Abraham mitubag kaniya, `Anak, hinumdumi nga sa buhi ka pa nakadawat ikaw sa mga maayo mong butang, ug si Lazaro usab nakadawat sa dili mga maayong butang; apan siya ginalipay karon diri, samtang anaa ikaw diha sa kasakit.
But Abraham replied, ‘My son, remember that you enjoyed the good things of life, while Lazarus had a very poor life. Now he is here being comforted, while you suffer in torment.
26 Ug labut pa niining tanan, sa taliwala kanamo ug kaninyo gikapahimutang ang usa ka dakung bung-aw aron nga sila nga buot molabang gikan diri nganha kaninyo dili arang makahimo; ug nga walay bisan kinsa nga makalabang gikan diha ngari kanamo.'
Apart from that, there's a great gulf that stretches between us and you. Nobody who wants to cross from here to you can do so, and nobody can cross from there over to us.’
27 Ug ang dato miingon, `Sa ingon niana, mangamuyo ako kanimo, amahan, nga imo siyang paadtoon sa balay sa akong amahan,
The rich man said, ‘Then Father, I beg you, please send him to my father's house.
28 kay aduna akoy lima ka mga igsoong lalaki, aron iyang pasidan-an sila, basi usab unyag mahianhi sila niining dapita sa kasakit.'
For I have five brothers and he can warn them so that they don't end up here in this place of torment.’
29 Apan si Abraham mitubag kaniya, `Atua na kanila si Moises ug ang mga profeta; papatalinghuga sila kanila.'
But Abraham replied, ‘They have Moses and the prophets. They should listen to them.’
30 Ug siya miingon, `Dili kana, amahan kong Abraham; apan kon kanila adunay moadto nga gikan sa mga nangamatay, sila managhinulsol gayud.'
‘No, father Abraham,’ said the man. ‘But they would repent if someone went to them from the dead!’
31 "Si Abaraham mitubag kaniya, `Kon sila dili man manimati kang Moises ug sa mga profeta, nan, dili sila malukmay bisan pa kon adunay mabanhaw gikan sa mga patay.'"
Abraham said to him, ‘If they won't listen to Moses and the prophets, they won't be convinced even if someone returns from the dead.’”
