Lucas 12
1 Sa maong higayon, sa nagkatigum ang linibo sa mga panon sa katawhan nga tungod niana nagkatumbanay sila ang usa sa usa, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto una sa iyang mga tinun-an, "Likayi ninyo ang igpapatubo sa mga Fariseo, nga mao ang pagkamaut.
Da imidlertid mange Tusinde Mennesker havde samlet sig, så at de trådte på hverandre, begyndte han at sige til sine Disciple: "Tager eder først og fremmest i Vare for Farisæernes Surdejg, som er Hykleri.
2 Walay tinabonan nga dili pagaukban, o tinagoan nga dili mahibaloan.
Men intet er skjult, som jo skal åbenbares, og intet er lønligt, som jo skal blive kendt.
3 Ang inyong gipamulong diha sa ngitngit madungog ra unya diha sa hayag; ug ang inyong gihunghong sulod sa mga lawak nga tinakpan, kini igamantala ra unya diha sa ibabaw sa mga atop.
Derfor, alt hvad I have sagt i Mørket, skal høres i Lyset; og hvad I have talt i Øret i Kamrene, skal blive prædiket på Tagene.
4 "Ingnon ko kamo, mga higala ko, ayaw ninyo kalisangi sila nga mopatay sa lawas, ug tapus niana wala nay lain pa nga arang nila mahimo.
Men jeg siger til eder, mine Venner! frygter ikke for dem, som slå Legemet ihjel og derefter ikke formå at gøre mere.
5 Apan pasidan-an ko kamo kon kinsay angay ninyong kahadlokan: kahadloki ninyo siya nga, tapus siya makapatay, may gahum sa pagtambog ngadto sa infierno, oo, ingnon ko kamo, siya ang kahadloki ninyo! (Geenna g1067)
Men jeg vil vise eder, for hvem I skulle frygte: Frygter for ham, som har Magt til, efter at have slået ihjel, at kaste i Helvede; ja, jeg siger eder: Frygter for ham! (Geenna g1067)
6 Dili ba ang lima ka gagmayng langgam ginabaligya man ug duha ka daku lamang? Ngani walay usa kanila nga mahikalimtan sa atubangan sa Dios.
Sælges ikke fem Spurve for to Penninge? og ikke een af dem er glemt hos Gud.
7 Bisan gani ang mga buhok sa inyong ulo naisip na ang tanan. Ayaw kamo kahadlok, kay kamo labaw pa ug bili kay sa daghang mga gagmayng langgam.
Ja, endog Hårene på eders Hoved ere alle talte; frygter ikke, I ere mere værd end mange Spurve.
8 "Ug sultihan ko kamo, nga ang tanang moila kanako sa atubangan sa mga tawo pagailhon usab sa Anak sa Tawo sa atubangan sa mga manolunda sa Dios;
Men jeg siger eder: Enhver, som vedkender sig mig for Menneskene, ham vil også Menneskesønnen vedkende sig for Guds Engle.
9 apan ang dili moila kanako sa atubangan sa mga tawo dili pagailhon sa atubangan sa mga manolunda sa Dios.
Og den, som har fornægtet mig for Menneskene, skal fornægtes for Guds Engle.
10 Ug ang matag-usa nga magasultig batok sa Anak sa Tawo, siya mapasaylo; apan ang magapasipalag sulti batok sa Espiritu Santo, siya dili gayud pasayloon.
Og enhver, som taler et Ord imod Menneskesønnen, ham skal det forlades; men den, som har talt bespotteligt imod den Helligånd, ham skal det ikke forlades.
11 Ug sa diha nga pagataralon na kamo sa atubangan sa mga sinagoga ug sa mga punoan ug sa mga magbubuot, ayaw kamo pagkalibog kon unsaon o unsay inyong igatubag, o unsay inyong igasulti;
Men når de føre eder frem for Synagogerne og Øvrighederne og Myndighederne, da bekymrer eder ikke for, hvorledes eller hvormed I skulle forsvare eder, eller hvad I skulle sige.
12 kay ang Espiritu Santo magatudlo ra kaninyo niadtong taknaa kon unsay kinahanglan inyong igasulti."
Thi den Helligånd skal lære eder i den samme Time, hvad I bør sige."
13 Ug dihay usa ka tawo sa panon nga miingon kaniya, "Magtutudlo, sultihi ra ang akong igsoong lalaki nga bahinan niya ako sa kabilin."
Men en af Skaren sagde til ham: "Mester! sig til min Broder, at han skal dele Arven med mig."
14 Apan si Jesus mitubag kaniya, "Oy, tawo, kinsa bay naghimo kanako nga maghuhukom o magbabahin sa inyong kabtangan?"
Men han sagde til ham: "Menneske! hvem har sat mig til Dommer eller Deler over eder?"
15 Ug siya miingon kanila, "Magmatngon kamo, ug likayi ninyo ang tanang dagway sa kadalo, kay ang kinabuhi sa tawo wala diha sa kadagaya sa iyang mga katigayonan."
Og han sagde til dem: "Ser til og vogter eder for al Havesyge; thi ingens Liv beror på, hvad han ejer, selv om han har Overflod."
16 Ug iyang gisuginlan silag usa ka sambingay, nga nag-ingon, "Ang yuta sa usa ka tawong dato mihatag ug daghang abut.
Og han sagde en Lignelse til dem: "Der var en rig Mand, hvis Mark havde båret godt.
17 Ug namalandong siya sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, `Unsa may akong buhaton, kay wala man akoy katipigan sa akong mga abut?'
Og han tænkte ved sig selv og sagde: Hvad skal jeg gøre? thi jeg har ikke Rum, hvori jeg kan samle min Afgrøde.
18 Ug siya miingon, `Ang akong buhaton mao kini: akong gubaon ang akong mga bodiga, ug tukoron ko ang labi pang dagku; ug sulod niini tipigan ko ang akong tanang abut ug mga kabtangan.
Og han sagde: Dette vil jeg gøre, jeg vil nedbryde mine Lader og bygge dem større, og jeg vil samle deri al min Afgrøde og mit Gods;
19 Ug unya magaingon ako sa akong kalag, Kalag, gikatagan-an na ikawg ubay-ubayng bahandi alang sa daghang katuigan; pumahulay ka, kumaon ka, uminom ka, ug magsadya ka.'
og jeg vil sige til min Sjæl: Sjæl! du har mange gode Ting liggende for mange År; slå dig til Ro, spis, drik, vær lystig!
20 Apan ang Dios miingon kaniya, `Oy, boang! Karong gabhiona ang imong kalag pagakuhaon gikan kanimo; ug kinsa na may makapanag-iya sa mga butang nga imong gitagana?'
Men Gud sagde til ham: Du Dåre! i denne Nat kræves din Sjæl af dig; men hvem skal det høre til. som du har beredt?
21 Maingon niana ang nagatigum ug mga bahandi alang sa iyang kaugalingon, apan dili bahandianon ngadto sa Dios."
Således er det med den, som samler sig Skatte og ikke er rig i Gud."
22 Ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Busa ingnon ko kamo, ayaw na kamo pagkabalaka bahin sa inyong kinabuhi, kon unsay inyong kan-on, o bahin sa inyong lawas, kon unsay inyong ibisti.
Men han sagde til sine Disciple: "Derfor siger jeg eder: Bekymrer eder ikke for Livet, hvad I skulle spise; ikke heller for Legemet, hvad I skulle iføre eder.
23 Kay ang kinabuhi labaw pa kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw pa kay sa bisti.
Livet er mere end Maden, og Legemet mere end Klæderne.
24 Palandunga ninyo ang mga uwak: wala sila magpugas ni mag-ani, wala silay tipiganan ni dapa; ang Dios mao ang nagapakaon kanila. Pagkalabaw pa gayud ninyog bili kay sa mga langgam!
Giver Agt på Ravnene, at de hverken så eller høste og de have ikke Forrådskammer eller Lade, og Gud føder dem; hvor langt mere værd end Fuglene ere dog I?
25 Ug kinsa man kaninyoy makadugang ug usa ka takna sa gitas-on sa iyang kinabuhi pinaagi sa pagkabalaka?
Og hvem af eder kan ved at bekymre sig lægge en Alen til sin Vækst?
26 Ug kon kamo dili makahimo sa ingon ka gamayng butang, nganong magkabalaka pa man kamo bahin sa ubang mga butang?
Formå I altså ikke engang det mindste, hvorfor bekymre I eder da for det øvrige?
27 Palandunga ninyo ang mga lirio, giunsa nila sa pagtubo; wala sila magbudlay ni magkalinyas; ngani, suginlan ko kamo, nga bisan pa si Salomon sa tibuok niyang katahuman wala gani makabisti maingon sa usa kanila.
Giver Agt på Lillierne, hvorledes de vokse; de arbejde ikke og spinde ikke; men jeg siger eder: End ikke Salomon i al sin Herlighed var klædt som en af dem.
28 Ug kon sa ingon gibistihan sa Dios ang mga tanum nga karon buhi pa diha sa kaumahan ug ugma igasalibay na ngadto sa hudno, unsa ka labaw pa nga kamo iyang pagabistihan, O mga tawo nga diyutayg pagsalig?
Klæder da Gud således det Græs på Marken, som i Dag står og i Morgen kastes i Ovnen, hvor meget mere eder, I lidettroende!
29 Ug ayaw ninyo pangitaa ang inyong pagakan-on ug pagaimnon, ug ayaw na kamo pagkabalaka sa hunahuna.
Og I, spørger ikke efter, hvad I skulle spise, og hvad I skulle drikke; og værer ikke ængstelige!
30 Kay ang tanang mga nasud sa kalibutan nagapangita niining mga butanga, ug ang inyong Amahan nasayud nga kamo nagakinahanglan niini.
Thi efter alt dette søge Hedningerne i Verden; men eders Fader ved, at I have disse Ting nødig.
31 Apan mao hinooy pangitaa ninyo ang iyang gingharian, ug unya kining mga butanga igadugang ra kaninyo.
Men søger hans Rige, så skulle disse Ting gives eder i Tilgift.
32 "Ayaw na kamo pagkahadlok, gamayng panon, kay gikahimut-an sa inyong Amahan ang paghatag kaninyo sa gingharian.
Frygt ikke, du lille Hjord! thi det var eders Fader velbehageligt at give eder Riget.
33 Ipamaligya ang inyong kabtangan, ug panglimos kamo; tagan-i ang inyong kaugalingon ug mga puntil nga walay pagkasan-ot, sa bahandi nga walay pagkahurot didto sa langit diin walay kawatan nga makaduol ug walay tangkob nga magakotkot.
Sælger, hvad I eje, og giver Almisse! Gører eder Punge, som ikke ældes, en Skat i Himlene, som ikke slipper op, der hvor ingen Tyv kommer nær, og intet Møl ødelægger.
34 Kay hain gani ang inyong bahandi, atua usab didto ang inyong kasingkasing.
Thi hvor eders Skat er, der vil også eders Hjerte være.
35 "Baksi ang inyong mga hawak ug pasigaa ang inyong mga suga,
Eders Lænder være omgjordede, og eders Lys brændende!
36 ug magpakasama kamo sa mga tawo nga nagapaabut sa ilang agalon sa iyang pagpauli gikan sa kombira sa kasal, aron inig-abut ug inigtuktok niya siya ilang kaablihan dihadiha.
Og værer I ligesom Mennesker, der vente på deres Herre, når han vil bryde op fra Brylluppet, for at de straks, når han kommer og banker på, kunne lukke op for ham.
37 Bulahan kadtong mga ulipona nga inig-abut sa agalon iyang mahiabtan nga managtukaw; sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga magbakus siya sa iyang kaugalingon, ug iyang agdahon sila sa pagpanglingkod tambong sa kananan, ug moduol siya sa pagsilbi kanila.
Salige ere de Tjenere, som Herren finder vågne, når han kommer. Sandelig, siger jeg eder, at han skal binde op om sig og sætte dem til Bords og gå om og varte dem op,
38 Kon moabut siya sa ikaduhang tukaw, o sa ikatulong tukaw, ug iyang makaplagan sila sa ingon, bulahan ang maong mga ulipon!
Og dersom han kommer i den anden Nattevagt og kommer i den tredje Nattevagt og finder det således, da ere disse Tjenere salige.
39 Apan hibaloi ninyo kini, nga kon ang pangulo sa panimalay nasayud pa unsang taknaa ang iabut sa kawatan, magtukaw unta siya ug dili niya tugotan nga pagasak-on ang iyang balay.
Men dette skulle I vide, at dersom Husbonden vidste, i hvilken Time Tyven vilde komme, da vågede han og tillod ikke, at der skete Indbrud i hans Hus.
40 Kamo usab kinahanglan mangandam, kay ang Anak sa Tawo moabut sa takna nga wala ninyo huna-hunaa."
Vorder også I rede; thi Menneskesønnen kommer i den Time, som I ikke mene."
41 Ug si Pedro miingon, "Ginoo, gisugilon mo ba kining sambingaya alang kanamo o alang ba sa tanan?"
Men Peter sagde til ham: "Herre! siger du denne Lignelse til os eller også til alle?"
42 Ug ang Ginoo mitubag, "Nan, kinsa ba ang kasaligan ug manggialamon nga piniyalan nga igatudlo sa iyang agalon sa pagdumala sa iyang panimalay, sa paghatag kanila sa ilang bahin sa pagkaon sa hustong panahon?
Og Herren sagde: "Hvem er vel den tro og forstandige Husholder, som Herren vil sætte over sit Tyende til at give dem den bestemte Kost i rette Tid?
43 Bulahan kadtong ulipona nga sa pag-abut sa iyang agalon mahiabtan nga magabuhat sa ingon.
Salig er den Tjener, hvem hans Herre, når han kommer, finder handlende således.
44 Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga siya igatudlo niya sa pagdumala sa iyang tanang katigayonan.
Sandelig, siger jeg eder, han skal sætte ham over alt, hvad han ejer.
45 Apan kon ang maong ulipon magaingon sa iyang kaugalingon, `Madugay pang mopauli kadtong akong agalon,' ug unya mosugod siya sa pagpamospos sa mga ulipong lalaki ug babaye, ug sa pagkaon ug pag-inom ug paghuboghubog,
Men dersom hin Tjener siger i sit Hjerte: "Min Herre tøver med at komme" og så begynder at slå Karlene og Pigerne og at spise og drikke og beruse sig,
46 ang agalon sa maong ulipon moabut ra sa adlaw nga wala siya magpaabut kaniya ug sa takna nga wala niya hibaloi, ug iyang pagasilotan siya ug ibutang niya ipon sa mga dili kasaligan.
da skal den Tjeners Herre komme på den Dag, han ikke venter, og i den Time, han ikke ved, og hugge ham sønder og give ham hans Lod sammen med de utro:
47 Ug ang ulipon nga nasayud sa pagbuot sa iyang agalon, apan wala mangandam o wala magbuhat sumala sa iyang pagbuot, mahiagum sa hilabihan nga pagbunal.
Men den Tjener, som har kendt sin Herres Villie og ikke har truffet Forberedelser eller handlet efter hans Villie, skal have mange Hug;
48 Apan siya nga wala masayud niini, ug nagbuhat sa angay sa bunal, mahiagum sa diyotay nga pagbunal. Ang matag-usa nga gikahatagan ug daghan, pagapangayoan ug daghan; ug kaniya nga sa mga tawo gikapiyalan ug daghan, kinahanglanon nila ang labaw pa.
men den, som ikke har kendt den og har gjort, hvad der er Hug værd, skal have få Hug. Enhver, hvem meget er givet, af ham skal man kræve meget; og hvem meget er betroet, af ham skal man forlange mere.
49 "Ako mianhi aron sa pag-itsa ug kalayo nganhi sa yuta, maayo pa unta kon nahaling na kini!
Ild er jeg kommen at kaste på Jorden, og hvor vilde jeg, at den var optændt allerede!
50 Ako adunay bautismo nga kanako igabautismo; ug hilabihan ang kaguol ko hangtud mamatuman kini!
Men en Dåb har jeg at døbes med, og hvor ængstes jeg, indtil den er fuldbyrdet!
51 Nagdahum ba kamo nga mianhi ako aron sa paghatag ug pagdinaitay dinhi sa yuta? Sultihan ko kamo, dili pagdinaitay kondili pagbahinbahin.
Mene I, at jeg er kommen for at give Fred på Jorden? Nej, siger jeg eder, men Splid,
52 Kay sukad karon sa usa ka balay adunay lima nga mabahin, tulo batok sa duha ug duha batok sa tulo;
Thi fra nu af skulle fem i eet Hus være i Splid indbyrdes, tre imod to, og to imod tre.
53 mabahin sila, ang amahan batok sa anak nga lalaki ug ang anak nga lalaki batok sa amahan, ug ang inahan batok sa anak nga babaye ug ang anak nga babaye batok sa iyang inahan, ang ugangang babaye batok sa iyang binalaye ug ang binalaye batok sa iyang ugangang babaye."
De skulle være i Splid, Fader med Søn og Søn med Fader, Moder med Datter og Datter med Moder, Svigermoder med sin Svigerdatter og Svigerdatter med sin Svigermoder."
54 Ug siya miingon usab sa mga panon sa katawhan, "Inigkakita ninyog dag-om nga muotbo sa kasadpan, kamo moingon dihadiha, `Adunay ulan nga taliabut'; ug kini mahitabo tuod.
Men han sagde også til Skarerne: "Når I se en Sky komme op i Vester, sige I straks: Der kommer Regn, og det sker således.
55 Ug inigkakita ninyo sa habagat nga mohuros, kamo moingon, `Moabut ang mag-aligiting nga kainit'; ug kini mahitabo tuod.
Og når I se en Søndenvind blæse, sige I: Der kommer Hede: og det sker.
56 Mga maut! Makamao tuod kamong mohubad sa dagway sa kayutaan ug sa kalangitan; apan nganong dili man kamo makamaong mohubad sa kapanahonan karon?
I Hyklere! Jordens og Himmelens Udseende vide I at skønne om; men hvorfor have I da intet Skøn om den nærværende Tid?
57 "Ug nganong dili man kamo sa inyong bahin mao ang magahukom kon unsa ang matarung?
Og hvorfor dømme I ikke også fra eder selv, hvad der er det rette?
58 Sa magakuyog pa ikaw sa imong magsusumbong paingon sa atubangan sa punoan, paningkamoti ang pagpakighusay kaniya diha sa dalan, kay tingali unya hinoon mataral ikaw niya ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom magatugyan kanimo ngadto sa sirip, ug ang sirip magabanlud kanimo sa bilanggoan.
Thi medens du går hen med din Modpart til Øvrigheden, da gør dig Flid på Vejen for at blive forligt med ham, for at han ikke skal trække dig for Dommeren, og Dommeren skal overgive dig til Slutteren, og Slutteren skal kaste dig i Fængsel.
59 Suginlan ko ikaw, nga dili ka na gayud unya makagawas hangtud kabayran mo na ang katapusang diyot."
Jeg siger dig: Du skal ingenlunde komme ud derfra, førend du får betalt endog den sidste Skærv."
