Panultihon 26

1 Sama sa niyebe sa ting-init o sa ulan sa ting-ani, busa dili angay pasidunggan ang buangbuang.

Jako sníh v létě, a jako déšť ve žni, tak nepřipadá na blázna čest.

2 Sama ka paspas sa goryon ug sa sayaw nga nagpaingon ug nagpabalik samtang sila naglupad, busa dili makadulot ang tunglo nga wala nagakaangay.

Jako vrabec přenáší se, a vlaštovice létá, tak zlořečení bez příčiny nedojde.

3 Ang latos alang sa kabayo, ang renda alang sa asno, ug ang bunal alang sa likod sa mga buangbuang.

Bič na koně, uzda na osla, a kyj na hřbet blázna.

4 Ayaw tubaga ang buangbuang ug moapil sa iyang mga kabuang, o mahisama ka usab kaniya.

Neodpovídej bláznu podlé bláznovství jeho, abys i ty jemu nebyl podobný.

5 Tubaga ang buangbuang ug apil sa iyang kabuang, aron dili siya mahimong maalamon sa iyang kaugalingong mga mata.

Odpověz bláznu podlé bláznovství jeho, aby sám u sebe nebyl moudrý.

6 Si bisan kinsa nga magpadala ug mensahe pinaagi sa kamot sa buangbuang nagputol sa iyang kaugalingong tiil ug miinom sa kadaotan.

Jako by nohy osekal, bezpráví se dopouští ten, kdož svěřuje poselství bláznu.

7 Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buangbuang sama lamang sa nagbitay nga tiil sa mga paralitiko.

Jakož nejednostejní jsou hnátové kulhavého, tak řeč v ústech bláznů.

8 Ang pagpasidungog sa usa ka buangbuang sama lamang sa paghigot ug bato sa lambuyog.

Jako vložiti kámen do praku, tak jest, když kdo ctí blázna.

9 Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buangbuang sama lamang sa hubog nga mikab-ot ug sampinit sa iyang kamot.

Trn, kterýž se dostává do rukou opilého, jest přísloví v ústech bláznů.

10 Ang mamamana nga mosamad sa tanan sama lamang niadtong nagpatrabaho ug usa ka buang-buang o si bisan kinsa na lamang nga molabay.

Veliký pán stvořil všecko, a dává odplatu bláznu, i odměnu přestupníkům.

11 Sama sa iro nga mobalik ug kaon sa iyang sinuka, busa mao usab ang buangbuang nga mousab sa iyang kabuang.

Jakož pes navracuje se k vývratku svému, tak blázen opětuje bláznovství své.

12 Nakakita ka ba ug tawo nga maalamon sa iyang kaugalingong mga mata? Mas aduna pay paglaom ang mga buangbuang kay kaniya.

Spatřil-li bys člověka, an jest moudrý sám u sebe, naděje o bláznu lepší jest než o takovém.

13 Moingon ang tawo nga tapolan, “Adunay liyon sa dalan! Adunay liyon taliwala sa mga hawanan!”

Říká lenoch: Lev lítý jest na cestě, lev jest v ulici.

14 Sama sa pultahan nga masirado ug maabli pinaagi sa bisagra niini, mao man usab ang tapolan nga tawo nga anaa sa iyahang higdaanan.

Dvéře se obracejí na stežejích svých, a lenoch na lůži svém.

15 Ikab-ot sa tawong tapolan ang iyang kamot ngadto sa pagkaon apan wala siyay kusog aron sa paghungit niini sa iyang baba.

Schovává lenivý ruku svou za ňadra; těžko mu vztáhnouti ji k ústům svým.

16 Gilantaw sa tawong tapolan nga mas maalamon pa siya kaysa sa pito ka tawong adunay panabot.

Moudřejší jest lenivý u sebe sám, nežli sedm odpovídajících s soudem.

17 Sama sa tawo nga mogunit sa dalunggan sa iro, ang lumalabay nga nasuko tungod sa usa ka suliran nga dili iyaha.

Psa za uši lapá, kdož odcházeje, hněvá se ne v své při.

18 Sama sa nasuko nga tawo nga namana gamit ang nagkalayo nga mga udyong,

Jako nesmyslný vypouští jiskry a šípy smrtelné,

19 ang tawo nga nanglimbong sa iyang silingan ug moingon, “Wala ba diay ako nangumidya lang?”

Tak jest každý, kdož oklamává bližního, a říká: Zdaž jsem nežertoval?

20 Kay ang kakulangon sa sugnod, mapalong ang kalayo; ug kung walay manglibak mohunong ang panaglalis.

Když není drev, hasne oheň; tak když nebude klevetníka, utichne svár.

21 Sama nga ang uling mahimong nagdilaab nga baga ug ang kahoy mahimong kalayo, mao man usab ang malalison nga tawo nga mohaling sa panag-away.

Uhel mrtvý k roznícení, a drva k ohni, tak člověk svárlivý k roznícení svady.

22 Sama sa lamiang pagkaon ang mga pulong nga libak; mosulod sila ngadto sa kinasuloran nga mga bahin sa lawas.

Slova utrhače jako ubitých, ale však sstupují do vnitřností života.

23 Ang plata nga gitabon sa kulon sama sa nagdilaab nga mga ngabil ug daotan nga kasingkasing.

Stříbrná trůska roztažená po střepě jsou rtové protivní a srdce zlé.

24 Ang tawo nga nasilag sa uban makatago sa iyang mga gibati pinaagi sa iyang mga ngabil ug gilimbongan niya ang iyang kaugalingon.

Rty svými za jiného se staví ten, jenž nenávidí, ale u vnitřnosti své skládá lest.

25 Malumo siya nga mosulti, apan ayaw ug tuo kaniya, tungod kay adunay pito ka daotan sa iyang kasingkasing.

Když se ochotný ukáže řečí svou, nevěř mu; nebo sedmera ohavnost jest v srdci jeho.

26 Bisan tuod ug gitabonan sa paglimbong ang iyang pagdumot, ang iyang kadaotan mapadayag diha sa kadaghanan.

Přikrývána bývá nenávist chytře, ale zlost její zjevena bývá v shromáždění.

27 Si bisan kinsa nga mokalot ug bung-aw maoy mahulog niini ug ang tawo nga moligid sa bato maoy maligiran niini.

Kdo jámu kopá, do ní upadá, a kdo valí kámen, na něj se obrací.

28 Gikasilagan sa bakakon nga dila ang mga tawo nga gidugmok niini ug ang maulog-ulogon nga baba nagdala ug kadaot.

Člověk jazyka ošemetného v nenávisti má ponížené, a ústy úlisnými způsobuje pád.