Panultihon 18

1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.

Busca coisas desejaveis aquelle que se separa e se entremette em toda a sabedoria.

2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.

Não toma prazer o tolo na intelligencia, senão em que se descubra o seu coração.

3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.

Vindo o impio, vem tambem o desprezo, e com a vergonha a ignominia.

4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.

Aguas profundas são as palavras da bocca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.

5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.

Não é bom ter respeito á pessoa do impio para derribar o justo em juizo.

6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.

Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua bocca por acoites brada.

7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.

A bocca do tolo é a sua propria destruição, e os seus labios um laço para a sua alma.

8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.

As palavras do assoprador são como doces bocados; e ellas descem ao intimo do ventre.

9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.

Tambem o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.

10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.

Torre forte é o nome do Senhor; a elle correrá o justo, e estará em alto retiro.

11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.

A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.

12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.

Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vae a humildade.

13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.

O que responde antes d'ouvir, estulticia lhe é, e vergonha.

14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?

O espirito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espirito abatido quem levantará?

15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.

O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sabios busca o conhecimento.

16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.

O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.

17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.

O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.

18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.

A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.

19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.

O irmão offendido é mais difficil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos d'um palacio.

20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.

Do fructo da bocca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus labios se fartará.

21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.

A morte e a vida estão no poder da lingua; e aquelle que a ama comerá do seu fructo.

22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.

O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolencia do Senhor.

23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.

O pobre falla com rogos, mas o rico responde com durezas.

24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.

O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e ha amigo mais chegado do que um irmão.