Numerus 23

1 Miingon si Balaam kang Balak, “Pagtukod ug pito ka halaran dinhi alang kanako ug pag-andam ug pito ka laki nga baka ug pito ka laki nga karnero.”

Then Balaam said to Balak, “Build for me seven altars here, and prepare for me seven bulls and seven rams.”

2 Busa gibuhat ni Balak ang gihangyo ni Balaam. Unya naghalad si Balak ug Balaam ug laki nga baka ug laki nga karnero sa matag halaran.

So Balak did as Balaam had instructed, and Balak and Balaam offered a bull and a ram on each altar.

3 Unya giingnan ni Balaam si Balak, “Tindog tapad sa imong halad nga sinunog ug molakaw na ako. Tingali moabot si Yahweh aron sa pagpakigkita kanako. Bisan unsa nga iyang ipakita kanako isulti ko kanimo.” Busa miadto siya sa tumoy sa bungtod nga walay mga kahoy.

“Stay here by your burnt offering while I am gone,” Balaam said to Balak. “Perhaps the LORD will meet with me. And whatever He reveals to me, I will tell you.” So Balaam went off to a barren height,

4 Samtang atua siya sa tumoy sa bungtod, nakigkita ang Dios kaniya, ug miingon si Balaam kaniya, “Nagtukod ako ug pito ka halaran, ug naghalad ako ug laki nga baka ug laki nga karnero sa matag-usa.”

and God met with him. “I have set up seven altars,” Balaam said, “and on each altar I have offered a bull and a ram.”

5 Gibutangan ni Yahweh ug mensahe ang baba ni Balaam ug giingnan, “Balik ngadto kang Balak ug sultihi siya.”

Then the LORD put a message in Balaam’s mouth, saying, “Return to Balak and give him this message.”

6 Busa mibalik si Balaam ngadto kang Balak, nga nagtindog tapad sa iyang halad nga sinunog, ug ang tanan nga mga pangulo sa Moab uban kaniya.

So he returned to Balak, who was standing there beside his burnt offering, with all the princes of Moab.

7 Unya nagsugod pagsulti si Balaam sa iyang panagna ug miingon. “Gidala ako ni Balak dinhi gikan sa Aram, ang hari sa Moab gikan sa sidlakan nga kabukiran. 'Umari ka, tungloha si Jacob alang kanako,' miingon siya. 'Umari ka, panghimaraota ang Israel.'

And Balaam lifted up an oracle, saying: “Balak brought me from Aram, the king of Moab from the mountains of the east. ‘Come,’ he said, ‘put a curse on Jacob for me; come and denounce Israel!’

8 Unsaon man nako pagtunglo niadtong wala gitunglo sa Dios? Unsaon man nako pagpakigbatok niadtong wala gipakigbatokan ni Yahweh?

How can I curse what God has not cursed? How can I denounce what the LORD has not denounced?

9 Kay gikan sa tumoy sa mga bato nakita ko siya; gikan sa kabungtoran gitan-aw ko siya. Tan-awa, adunay katawhan nga nag-inusara sa pagpuyo ug wala naghunahuna sa ilang kaugalingon ingon nga yano lamang nga nasod.

For I see them from atop the rocky cliffs, and I watch them from the hills. Behold, a people dwelling apart, not reckoning themselves among the nations.

10 Kinsa man ang makaihap sa abog ni Jacob o makaihap bisan sa ikaupat nga bahin sa Israel? Tugoti ako nga mamatay ingon sa kamatayon sa matarong nga tawo, ug tugoti nga matapos ang akong kinabuhi sama kaniya!”

Who can count the dust of Jacob or number even a fourth of Israel? Let me die the death of the righteous; let my end be like theirs!”

11 Miingon si Balak kang Balaam, “Unsa man ang gibuhat mo kanako? Gidala ko ikaw aron tunglohon ang akong mga kaaway, apan tan-awa, gipanalanginan mo hinuon sila.”

Then Balak said to Balaam, “What have you done to me? I brought you here to curse my enemies, and behold, you have only blessed them!”

12 Mitubag si Balaam ug miingon, “Dili ba ako kinahanglan nga mag-amping sa pagsulti lamang kung unsa ang gibutang ni Yahweh sa akong baba?”

But Balaam replied, “Should I not speak exactly what the LORD puts in my mouth?”

13 Busa miingon si Balak kaniya, “Palihog uban kanako sa laing dapit diin makita mo sila. Makita lamang nimo ang haduol kanila, dili ang tanan kanila. Didto tunglohon mo sila alang kanako.”

Then Balak said to him, “Please come with me to another place where you can see them. You will only see the outskirts of their camp—not all of them. And from there, curse them for me.”

14 Busa gidala niya si Balaam ngadto sa uma sa Sofim, ngadto sa tumoy sa Bukid sa Pisga, ug nagtukod ug dugang pito ka halaran. Naghalad siya ug laki nga baka ug laki nga karnero sa matag halaran.

So Balak took him to the field of Zophim, to the top of Pisgah, where he built seven altars and offered a bull and a ram on each altar.

15 Unya giingnan ni Balaam si Balak, “Tindog dinhi tapad sa imong halad nga sinunog, samtang makigkita ako kang Yahweh didto.”

Balaam said to Balak, “Stay here beside your burnt offering while I meet the LORD over there.”

16 Busa nakigkita si Yahweh kang Balaam ug gibutangan ug mensahe ang iyang baba. Miingon siya, “Balik ngadto kang Balak ug ihatag kaniya ang akong mensahe.”

And the LORD met with Balaam and put a message in his mouth, saying, “Return to Balak and speak what I tell you.”

17 Mibalik si Balaam ngadto kaniya, ug tan-awa, nagtindog siya tapad sa iyang halad nga sinunog ug ang mga pangulo sa Moab uban kaniya. Unya miingon si Balak kaniya, “Unsa man ang giiingon ni Yahweh?”

So he returned to Balak, who was standing there by his burnt offering with the princes of Moab. “What did the LORD say?” Balak asked.

18 Gisugdan ni Balaam ang iyang pagpanagna. Miingon siya, “Tindog, Balak, ug paminaw. Paminawa ako, ikaw nga anak ni Sipor.

Then Balaam lifted up an oracle, saying: “Arise, O Balak, and listen; give ear to me, O son of Zippor.

19 Ang Dios dili tawo, nga kinahanglan siya mamakak, o tawong binuhat nga kinahanglan niyang usbon ang iyang hunahuna. Aduna ba siyay gisaad nga wala niya buhata? Aduna ba siyay giingon nga buhaton nga wala niya tumana?

God is not a man, that He should lie, or a son of man, that He should change His mind. Does He speak and not act? Does He promise and not fulfill?

20 Tan-awa, gimandoan ako nga magpanalangin. Naghatag ang Dios ug panalangin, ug dili ko kini mausab.

I have indeed received a command to bless; He has blessed, and I cannot change it.

21 Wala siyay nakita nga kalisod kang Jacob o kasamok sa Israel. Si Yahweh nga ilang Dios uban kanila, ug nanagsinggit alang sa ilang hari taliwala kanila.

He considers no disaster for Jacob; He sees no trouble for Israel. The LORD their God is with them, and the shout of the King is among them.

22 Gipagawas sila sa Dios gikan sa Ehipto uban ang kusog nga sama sa ihalas nga baka.

God brought them out of Egypt with strength like a wild ox.

23 Walay salamangka nga mabuhat batok kang Jacob, ug walay panagna nga makadaot sa Israel. Hinuon, kinahanglan igaingon kini mahitungod kang Jacob ug sa Israel, 'Tan-awa kung unsa ang nabuhat sa Dios!'

For there is no spell against Jacob and no divination against Israel. It will now be said of Jacob and Israel, ‘What great things God has done!’

24 Tan-awa, motindog ang mga tawo sama sa baye nga liyon, ingon nga liyon nga mogula ug mohasmag. Dili siya mohigda hangtod nga makaon niya ang iyang biktima ug makainom sa dugo sa iyang gipatay.”

Behold, the people rise like a lioness; they rouse themselves like a lion, not resting until they devour their prey and drink the blood of the slain.”

25 Unya miingon si Balak kang Balaam, “Ayaw sila tungloha o panalangini.”

Now Balak said to Balaam, “Then neither curse them at all nor bless them at all!”

26 Apan mitubag si Balaam ug giingnan si Balak, “Wala ko ba nasulti kanimo nga kinahanglan isulti ko ang tanan nga gisulti ni Yahweh kanako?”

But Balaam replied, “Did I not tell you that whatever the LORD says, I must do?”

27 Busa mitubag si Balak kang Balaam, “Dali karon, dad-on ko ikaw sa laing dapit. Tingali makapahimuot kini sa Dios nga tunglohon mo sila didto alang kanako.”

“Please come,” said Balak, “I will take you to another place. Perhaps it will please God that you curse them for me from there.”

28 Busa gidala ni Balak si Balaam didto sa tumoy sa Bukid sa Peor, nga diin nagdungaw sa kamingawan.

And Balak took Balaam to the top of Peor, which overlooks the wasteland.

29 Giingnan ni Balaam si Balak, “Tukori ako ug pito ka mga halaran dinhi ug pag-andam ug pito ka laki nga baka ug pito ka laki nga karnero.

Then Balaam said, “Build for me seven altars here, and prepare for me seven bulls and seven rams.”

30 Busa gibuhat ni Balak sumala sa giingon ni Balaam; naghalad siya ug laki nga baka ug laki nga karnero sa matag halaran.

So Balak did as Balaam had instructed, and he offered a bull and a ram on each altar.