Nehemias 9
1 Karon sa ika 24 nga adlaw sa samang bulana nagtigom ang tanang katawhan sa Israel ug nagpuasa sila, ug nagbisti sila ug sako, ug nagbutang ug abog sa ilang mga ulo.
Now in the twenty and fourth day of this month the children of Israel were assembled with fasting, and with sackcloth, and earth upon them.
2 Gibulag sa mga kaliwat sa Israel ang ilang kaugalingon gikan sa tanang mga langyaw. Mitindog sila ug gisugid ang ilang kaugalingong mga sala ug ang mga daotang binuhatan sa ilang mga katigulangan.
And the seed of Israel separated themselves from all foreigners, and stood and confessed their sins, and the iniquities of their fathers.
3 Nagbarog sila sa ilang mga dapit, ug sulod sa tulo ka oras gibasa nila ang libro sa balaod ni Yahweh nga ilang Dios. Sa ikaupat nga bahin sa adlaw gisugid nila ang ilang mga sala ug nagyukbo atubangan kang Yahweh nga ilang Dios.
And they stood up in their place, and read in the book of the Law of the LORD their God a fourth part of the day; and another fourth part they confessed, and prostrated themselves before the LORD their God.
4 Ang mga Levita, si Jeshua, si Bani, si Kadmiel, si Shebania, si Buni, si Sherebia, si Bani, ug si Kenani, mitindog sa hagdanan ug mitawag sa makusog nga tingog ngadto kang Yahweh nga ilang Dios.
Then stood up upon the platform of the Levites, Jeshua, and Bani, Kadmiel, Shebaniah, Bunni, Sherebiah, Bani, and Chenani, and cried with a loud voice unto the LORD their God.
5 Unya ang mga Levita, nga sila Jeshua, ug si Kadmiel, si Bani, si Hashabnea, si Sherebia, si Hodia, si Shebania, ug si Petahia miingon, “Pagtindog ug dayga si Yahweh nga imong Dios hangtod sa kahangtoran.” “Hinaot nga daygon nila ang imong balaanong ngalan, ug hinaot nga mapasidunggan kini sa matag panalangin ug pagdayeg.
Then the Levites, Jeshua, and Kadmiel, Bani, Hashabneiah, Sherebiah, Hodiah, Shebaniah, and Pethahiah, said: 'Stand up and bless the LORD your God from everlasting to everlasting; and let them say: Blessed be Thy glorious Name, that is exalted above all blessing and praise.
6 Ikaw si Yahweh. Ikaw lamang. Gibuhat nimo ang kalangitan, ang kinatas-ang kalangitan, uban ang tibuok nilang panon sa kasundalohang anghel, ug ang kalibotan ug ang tanan nga anaa niini, ug ang mga kadagatan ug ang tanan nga anaa kanila. Gihatagan nimo ug kinabuhi kining tanan, ug nagsimba ang mga kasundalohang anghel diha kanimo.
Thou art the LORD, even Thou alone; Thou hast made heaven, the heaven of heavens, with all their host, the earth and all things that are thereon, the seas and all that is in them, and Thou preservest them all; and the host of heaven worshippeth Thee.
7 Ikaw si Yahweh, ang Dios nga nagpili kang Abram, ug ang nagkuha kaniya gawas sa Ur sa Chaldes, ug naghatag kaniya sa ngalan nga Abraham.
Thou art the LORD the God, who didst choose Abram, and broughtest him forth out of Ur of the Chaldees, and gavest him the name of Abraham;
8 Nakaplagan nimo nga matinud-anon gayod ang iyang kasingkasing diha kanimo, ug nagbuhat ka ug kasabotan uban kaniya nga ihatag ngadto sa iyang mga kaliwat ang yuta sa mga Canaanhon, sa mga Hithanon, sa mga Amornon, sa mga Pereznon, sa mga Jebusnon, ug sa mga Girgasnon. Gituman mo gayod ang imong saad tungod sa imong pagkamatinud-anon.
and foundest his heart faithful before Thee, and madest a covenant with him to give the land of the Canaanite, the Hittite, the Amorite, and the Perizzite, and the Jebusite, and the Girgashite, even to give it unto his seed, and hast performed Thy words; for Thou art righteous;
9 Nakita nimo ang pag-antos sa among mga katigulangan didto sa Ehipto ug nadungog nimo ang ilang mga paghilak didto sa Pula nga Dagat.
And Thou sawest the affliction of our fathers in Egypt, and heardest their cry by the Red Sea;
10 Naghatag ka ug mga timailhan ug katingalahang mga butang batok sa Paraon, ug sa tanan niyang mga sulugoon, ug sa tanang katawhan sa iyang yuta, kay nasayod ka nga mapasigarbohon gayod ang mga Ehiptohanon batok kanila. Apan nagbuhat ka ug ngalan alang sa imong kaugalingon nga nagpabilin hangtod karon.
and didst show signs and wonders upon Pharaoh, and on all his servants, and on all the people of his land; for Thou knewest that they dealt proudly against them; and didst get Thee a name, as it is this day.
11 Unya gitunga nimo ang dagat sa ilang atubangan, aron nga makalabang sila sa tungatunga sa dagat nga agi sa mala nga yuta; ug gipanglabay nimo kadtong naggukod kanila didto sa kinahiladman, sama sa bato didto sa lawom nga katubigan.
And Thou didst divide the sea before them, so that they went through the midst of the sea on the dry land; and their pursuers Thou didst cast into the depths, as a stone into the mighty waters.
12 Panahon sa kabuntagon gigiyahan nimo sila pinaagi sa haligi nga panganod, ug sa haligi nga kalayo panahon sa kagabhion aron sa paghatag ug kahayag sa ilang agianan aron nga makalakaw sila.
Moreover in a pillar of cloud Thou didst lead them by day; and in a pillar of fire by night, to give them light in the way wherein they should go.
13 Mikanaog ka gikan sa Bukid sa Sinai ug nakigsulti ka kanila gikan sa kalangitan ug gihatag nimo kanila ang matarong nga mga kasuguan ug matuod nga mga balaod, ug maayong mga lagda ug mga mando.
Thou camest down also upon mount Sinai, and spokest with them from heaven, and gavest them right ordinances and laws of truth, good statutes and commandments;
14 Gipahibalo nimo ngadto kanila ang balaan nga Igpapahulay, ug gihatagan nimo sila sa mga mando ug mga kasugoan ug mga balaod pinaagi kang Moises nga imong sulugoon.
and madest known unto them Thy holy sabbath, and didst command them commandments, and statutes, and a law, by the hand of Moses Thy servant;
15 Gihatagan nimo sila ug tinapay gikan sa langit alang sa ilang kagutom, ug tubig gikan sa bato alang sa ilang kauhaw, ug giingnan nimo sila nga molakaw ug angkonon ang yuta nga imong gisaad uban ang panumpa nga gihatag kanila.
and gavest them bread from heaven for their hunger, and broughtest forth water for them out of the rock for their thirst, and didst command them that they should go in to possess the land which Thou hadst lifted up Thy hand to give them.
16 Apan wala gayod silay pagtahod ug ang among mga katigulangan, ug nagmagahi ang ilang mga ulo, ug wala mamati sa imong mga kasugoan.
But they and our fathers dealt proudly, and hardened their neck, and hearkened not to Thy commandments,
17 Nagdumili sila sa pagpaminaw, ug wala nila panumbalinga ang mga katingalahang butang nga imong nabuhat ngadto kanila, apan nagmagahi ang ilang mga ulo, ug sa ilang pagkamasinupakon nagpili sila ug pangulo aron nga makabalik sa ilang pagkaulipon. Apan ikaw ang Dios nga puno sa pagpasaylo, puno sa grasya ug maluluy-on, dili daling masuko, ug napuno sa tiunay nga gugma. Ug wala nimo sila gibiyaan.
and refused to hearken, neither were mindful of Thy wonders that Thou didst among them; but hardened their neck, and in their rebellion appointed a captain to return to their bondage; but Thou art a God ready to pardon, gracious and full of compassion, slow to anger, and plenteous in mercy, and forsookest them not.
18 Bisan tuod ug nagbuhat sila ug larawan sa nating baka nga gikan sa tinunaw nga puthaw ug miingon, 'Mao kini ang inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto,' ug nagbuhat ug hilabihan nga pagbugalbugal,
Yea, when they had made them a molten calf, and said: 'This is thy God that brought thee up out of Egypt, and had wrought great provocations;
19 ikaw, sa imong kaluoy, wala ka mibiya kanila didto sa kamingawan. Gigiyahan sila pinaagi sa haligi nga panganod sa ilang dalan ug wala kini mibiya kanila panahon sa kabuntagon, bisan paman sa pagkagabii ang haligi nga kalayo naggiya kanila aron sa pag-iwag sa ilang dalan aron nga makalakaw sila.
yet Thou in Thy manifold mercies forsookest them not in the wilderness; the pillar of cloud departed not from over them by day, to lead them in the way; neither the pillar of fire by night, to show them light, and the way wherein they should go.
20 Gihatag nimo ang imong maayong Espiritu aron sa pagmatuto kanila, ug wala nimo ihikaw ngadto sa ilang baba ang imong manna, ug ang tubig nga imong gihatag kanila alang sa ilang pagkauhaw.
Thou gavest also Thy good spirit to instruct them, and withheldest not Thy manna from their mouth, and gavest them water for their thirst.
21 Kay gihatag nimo ang ilang gikinahanglan sulod sa 40 ka tuig didto sa kamingawan, ug walay nakulang kanila. Wala mangagisi ang ilang mga bisti ug wala nanghubag ang ilang mga tiil.
Yea, forty years didst Thou sustain them in the wilderness, and they lacked nothing; their clothes waxed not old, and their feet swelled not.
22 Gihatagan nimo sila ug mga gingharian ug mga katawhan, gipahimutang sila sa matag suok sa maong dapit. Unya gipanag-iya nila ang yuta ni Sihon nga hari sa Heshbon ug ang yuta ni Og nga Hari sa Bashan.
Moreover Thou gavest them kingdoms and peoples, which Thou didst allot quarter by quarter; so they possessed the land of Sihon, even the land of the king of Heshbon, and the land of Og king of Bashan.
23 Gipadaghan nimo ang ilang mga anak sama sa kabituonan sa kalangitan, ug gidala nimo sila didto sa yuta nga imong gisulti nga panag-iyahon ngadto sa ilang mga katigulangan.
Their children also didst Thou multiply as the stars of heaven, and didst bring them into the land, concerning which Thou didst say to their fathers, that they should go in to possess it.
24 Busa miadto ang katawhan ug gipanag-iya ang yuta sa mga Canaanhon ug gibuntog nimo gikan kanila ang mga lumulupyo niadtong yutaa. Gitugyan nimo sila ngadto sa ilang mga kamot, uban sa ilang mga hari ug sa mga katawhan sa maong yuta, aron nga buhaton sa taga-Israel kung unsa ang ilang nahimut-an.
So the children went in and possessed the land, and Thou didst subdue before them the inhabitants of the land, the Canaanites, and gavest them into their hands, with their kings, and the peoples of the land, that they might do with them as they would.
25 Nabihag nila ang lig-on nga mga siyudad ug ang tabunok nga yuta, ug ilang gibihag ang mga balay nga napuno ug maayong mga butang, mga atabay nga nakalot na, mga parasan ug mga tanaman sa mga olibo, ug mga kahoy nga namunga sa madagayaon. Busa nangaon sila ug nangabusog ug nanambok ug gilipay ang ilang kaugalingon sa imong hilabihan nga pagkamaayo.
And they took fortified cities, and a fat land, and possessed houses full of all good things, cisterns hewn out, vineyards, and oliveyards, and fruit-trees in abundance; so they did eat, and were filled, and became fat, and luxuriated in Thy great goodness.
26 Unya nagmasupilon sila ug nagmasinupakon batok kanimo. Gitalikdan nila ang imong balaod. Gipatay nila ang imong mga propeta nga maoy nagpahimangno kanila aron nga mobalik diha kanimo, ug nagbuhat sila ug hilabihan nga pagbugalbugal.
Nevertheless they were disobedient, and rebelled against Thee, and cast Thy law behind their back, and slew Thy prophets that did forewarn them to turn them back unto Thee, and they wrought great provocations.
27 Busa gitugyan nimo sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, nga maoy nagpaantos kanila. Sa panahon sa ilang pag-antos, nagtawag sila kanimo, ug nadungog nimo sila gikan sa kalangitan, ug tungod sa imong dakong kaluoy nagpadala ka ug moluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kaaway.
Therefore Thou didst deliver them into the hand of their adversaries, who distressed them; and in the time of their trouble, when they cried unto Thee, Thou heardest from heaven; and according to Thy manifold mercies Thou gavest them saviours who might save them out of the hand of their adversaries.
28 Apan human sila makapahulay, nagbuhat na usab sila ug daotan diha kanimo, ug gipasagdan nimo sila didto sa kamot sa ilang mga kaaway, busa gidumalahan sila sa ilang mga kaaway. Apan sa dihang mibalik sila ug nagtawag diha kanimo, nadungog nimo gikan sa langit, ug sa kadaghan nga higayon tungod sa imong kaluoy giluwas nimo sila.
But after they had rest, they did evil again before Thee; therefore didst Thou leave them in the hand of their enemies, so that they had the dominion over them; yet when they returned, and cried unto Thee, many times didst Thou hear from heaven, and deliver them according to Thy mercies;
29 Gipasidan-an nimo sila aron nga mobalik sa imong balaod. Apan hinuon nahimo silang garboso ug wala mamati sa imong mga mando. Nakasala sila batok sa imong mga balaod nga maoy naghatag ug kinabuhi niadtong nagtuman niini. Gipatig-a nila ang ilang mga abaga ug gipagahi ang ilang mga liog ug nagdumili sa pagpaminaw.
and didst forewarn them, that Thou mightest bring them back unto Thy law; yet they dealt proudly, and hearkened not unto Thy commandments, but sinned against Thine ordinances, which if a man do, he shall live by them, and presented a stubborn shoulder, and hardened their neck, and would not hear.
30 Sa daghang mga katuigan gipahimangnoan nimo sila pinaagi sa imong Espiritu ngadto sa imong mga propeta. Apan wala sila mamati. Busa gitugyan nimo sila ngadto sa kamot sa ilang mga kasilinganang katawhan.
Yet many years didst Thou extend mercy unto them, and didst forewarn them by Thy spirit through Thy prophets; yet would they not give ear; therefore gavest Thou them into the hand of the peoples of the lands.
31 Apan sa imong dakong kaluoy wala nimo sila gipukan sa hingpit, o mibiya kanila, tungod kay puno ka sa grasya ug maluluy-on ka nga Dios.
Nevertheless in Thy manifold mercies Thou didst not utterly consume them, nor forsake them; for Thou art a gracious and merciful God.
32 Busa karon, ang atong Dios—ikaw nga bantogan, makagagahom, ug katingalahan nga Dios nga mituman sa imong mga panaad ug tiunay nga gugma—ayaw tugoti nga mahimong daw diyutay lamang diha kanimo ang tanang kalisdanan nga miabot nganhi kanamo, sa among mga hari, sa among mga prinsipe, ug sa among mga pari, ug sa among mga propeta, ug sa among mga katigulangan, ug sa tanan nimong katawhan gikan sa adlaw sa mga hari sa Asiria hangtod karon.
Now therefore, our God, the great, the mighty, and the awful God, who keepest covenant and mercy, let not all the travail seem little before Thee, that hath come upon us, on our kings, on our princes, and on our priests, and on our prophets, and on our fathers, and on all Thy people, since the time of the kings of Assyria unto this day.
33 Makiangayon ka sa tanan nga midangat kanamo, kay nagmatinud-anon ka man, apan nagpakadaotan kami.
Howbeit Thou art just in all that is come upon us; for Thou hast dealt truly, but we have done wickedly;
34 Wala gayod nagtuman sa imong balaod ug naminaw sa imong mga mando o bisan paman sa imong mga kasabotan nga balaod nga imong gapasidaan sa among mga hari, among mga prinsipe, among mga pari, ug among mga katigulangan.
neither have our kings, our princes, our priests, nor our fathers, kept Thy law, nor hearkened unto Thy commandments and Thy testimonies, wherewith Thou didst testify against them.
35 Bisan paman sa ilang kaugalingong gingharian, samtang naglipay sila sa imong hilabihan nga kaayo ngadto kanila, sa halapad ug tabunok nga yuta nga imong gitagana ngadto kanila, wala sila mag-alagad kanimo o bisan mibiya sa ilang mga daotang binuhatan.
For they have not served Thee in their kingdom, and in Thy great goodness that Thou gavest them, and in the large and fat land which Thou gavest before them, neither turned they from their wicked works.
36 Karon mga ulipon kami niining maong yuta nga imong gihatag sa among mga katigulangan aron nga mapahimuslan ang mga bunga ug ang mga maayong gasa, ug tan-awa, mga ulipon kami niini!
Behold, we are servants this day, and as for the land that Thou gavest unto our fathers to eat the fruit thereof and the good thereof, behold, we are servants in it.
37 Ang kaadunahan sa among yuta moadto gayod sa mga hari nga imong gitagana kanamo tungod sa among mga sala. Nagdumala sila ubos sa among mga lawas ug ubos sa among mga kahayopan sumala sa ilang nahimut-an. Anaa kami sa dakong kalisang.
And it yieldeth much increase unto the kings whom Thou hast set over us because of our sins; also they have power over our bodies, and over our cattle, at their pleasure, and we are in great distress.'
38 Tungod niining tanan, magbuhat kami ug lig-on nga panaad nga sinulat. Sa nasilyohan nga sinulat anaa ang mga ngalan sa among mga prinsipe, mga Levita, ug mga pari.”
And yet for all this we make a sure covenant, and subscribe it; and our princes, our Levites, and our priests, set their seal unto it.
