Mateo 23
1 Unya nakigsulti si Jesus sa mga panon sa katawhan ug sa iyang mga disipulo,
Then Jesus spoke to the crowds and to His disciples:
2 Miingon siya, “Ang mga escriba ug ang mga Pariseo milingkod sa lingkoranan ni Moises.
“The scribes and Pharisees sit in Moses’ seat.
3 Busa bisan unsa ang ilang isugo kaninyo nga buhaton, buhata kini nga mga butang ug bantayi sila. Apan ayaw sunda ang ilang mga binuhatan, tungod kay nagasulti sila sa mga butang apan wala sila magbuhat niini.
So practice and observe everything they tell you. But do not do what they do, for they do not practice what they preach.
4 Oo, nagapos sila sa ilang bug-at nga palas-onon nga malisod pas-anon, ug unya gibutang nila kini sa abaga sa mga tawo. Apan sila sa ilang kaugalingon wala molihok sa usa ka tudlo aron pagpas-an kanila.
They tie up heavy, burdensome loads and lay them on men’s shoulders, but they themselves are not willing to lift a finger to move them.
5 Ang tanan nilang mga binuhatan, gibuhat nila aron makita sa mga tawo. Kay nagahimo sila sa ilang mga filacteria nga lapad, ug gipaluagan nila ang sidsid sa ilang mga bisti.
All their deeds are done for men to see. They broaden their phylacteries and lengthen their tassels.
6 Gihiguma nila ang pinasahi nga mga dapit diha sa mga kombira ug sa pinasahi nga mga lingkoranan didto sa mga sinagoga,
They love the places of honor at banquets, the chief seats in the synagogues,
7 ug ang pinasahi nga mga pagtimbaya didto sa merkado, ug pagatawgon nga 'Rabbi' sa mga tawo.
the greetings in the marketplaces, and the title of ‘Rabbi’ by which they are addressed.
8 Apan dili kamo angay nga pagatawgon ug'Rabbi', kay aduna lamang kamoy usa ka magtutudlo, ug kamong tanan managsoon.
But you are not to be called ‘Rabbi,’ for you have one Teacher, and you are all brothers.
9 Ug ayaw tawga ang tawo nga inyong amahan dinhi sa kalibotan, kay usa lamang ang inyong Amahan, ug atua siya sa langit.
And do not call anyone on earth your father, for you have one Father, who is in heaven.
10 Ni mopatawag kamo ug 'magtutudlo', kay aduna kamoy usa lamang ka magtutudlo, ang Cristo.
Nor are you to be called instructors, for you have one Instructor, the Christ.
11 Apan siya nga labing dako kaninyo mahimo nga inyong sulugoon.
The greatest among you shall be your servant.
12 Si bisan kinsa nga mopataas sa iyang kaugalingon igapaubos. Ug bisan kinsa nga mopaubos sa iyang kaugalingon igapataas.
For whoever exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted.
13 Apan alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Gitak-opan ninyo ang gingharian sa langit batok sa katawhan. Kay wala kamo mosulod niini sa inyong kaugalingon, ug wala usab kamo motugot niadtong buot mosulod.
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You shut the kingdom of heaven in men’s faces. You yourselves do not enter, nor will you let in those who wish to enter.
15 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay kamo milatas sa dagat ug yuta aron sa paghimo ug usa ka kinabig. Ug sa dihang mahimo na siya, gihimo ninyo siya nga anak sa impiyerno sa makaduha sama kaninyo ug sa inyong kaugalingon. (Geenna g1067)
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You traverse land and sea to win a single convert, and when he becomes one, you make him twice as much a son of hell as you are. (Geenna g1067)
16 Pagkaalaot ninyo, kamong mga naggiya sa buta, kamong misulti nga, 'Si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa templo, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa bulawan sa templo, ginapos siya sa iyang pagpanumpa.'
Woe to you, blind guides! You say, ‘If anyone swears by the temple, it means nothing; but if anyone swears by the gold of the temple, he is bound by his oath.’
17 Kamong buta nga mga buangbuang, hain man ang labing dako, ang bulawan, o ang templo nga adunay bulawan nga gihalad sa Dios?
You blind fools! Which is greater: the gold, or the temple that makes it sacred?
18 Ug, 'Si bisan kinsa nga manumpa sa halaran, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa gasa nga anaa niini, ginapos siya sa iyang mga pagpanumpa.'
And you say, ‘If anyone swears by the altar, it means nothing; but if anyone swears by the gift on it, he is bound by his oath.’
19 Kamo buta nga katawhan, kay hain man ang labing dako, ang gasa, o ang halaran nga adunay gasa nga gihalad sa Dios?
You blind men! Which is greater: the gift, or the altar that makes it sacred?
20 Busa, siya nga nanumpa sa halaran nanumpa niini ug pinaagi sa tanang butang nga anaa niini.
So then, he who swears by the altar swears by it and by everything on it.
21 Ug siya nga nanumpa sa templo nanumpa niini ug pinaagi kaniya nga nagpuyo niini.
And he who swears by the temple swears by it and by the One who dwells in it.
22 Ug siya nga nanumpa diha sa langit nanumpa pinaagi sa trono sa Dios ug pinaagi kaniya nga naglingkod niini.
And he who swears by heaven swears by God’s throne and by the One who sits on it.
23 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay naghatag kamo sa ikapulo sa anis, herba buena, ug komino, apan inyong gibiyaan ang mas bug-at nga mga butang sa balaod—katarong, kaluoy, ug pagtuo. Apan gikinahanglan ninyo kini nga mahuman, ug dili biyaan ang uban nga wala nahuman.
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You pay tithes of mint, dill, and cumin. But you have disregarded the weightier matters of the law: justice, mercy, and faithfulness. You should have practiced the latter, without neglecting the former.
24 Kamong mga giya sa buta, gisala ninyo ang usa ka tagnok apan nagatulon sa usa ka kamelyo!
You blind guides! You strain out a gnat but swallow a camel.
25 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay gihinloan ninyo ang gawas sa baso ug sa plato, apan ang sulod nila napuno sa pagpanglimbong ug pagpasobra.
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You clean the outside of the cup and dish, but inside they are full of greed and self-indulgence.
26 Kamong buta nga Pariseo, hinloi una ang sulod sa kupa ug sa plato, aron ang sa gawas mahinlo usab.
Blind Pharisee! First clean the inside of the cup and dish, so that the outside may become clean as well.
27 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay sama kamo sa ginapaputi nga mga lubnganan, nga maanindot tan-awon sa gawas, apan ang sulod napuno sa bukog sa mga patay nga tawo ug sa tanang mahugaw nga mga butang.
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You are like whitewashed tombs, which look beautiful on the outside, but on the inside are full of dead men’s bones and every kind of impurity.
28 Sa samang paagi, kamo usab sa panggawas makita sa mga tawo nga matarong, apan sa sulod napuno sa pagpakaaron-ingnon ug kalapasan.
In the same way, on the outside you appear to be righteous, but on the inside you are full of hypocrisy and wickedness.
29 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay inyong gitukod ang mga lubnganan sa mga propeta ug gidayandayanan ang mga lubnganan sa matarong.
Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You build tombs for the prophets and decorate the monuments of the righteous.
30 Kamo miingon, 'Kung nabuhi kami sa adlaw sa among mga amahan, dili gayod kami moapil kanila sa pag-ula ug dugo sa mga propeta.'
And you say, ‘If we had lived in the days of our fathers, we would not have been partners with them in shedding the blood of the prophets.’
31 Busa kamo nagpamatuod sa inyong kaugalingon nga kamo ang mga anak niadtong nagpatay sa mga propeta.
So you testify against yourselves that you are the sons of those who murdered the prophets.
32 Kamo usab nagpuno sa sukdanan sa sala sa inyong mga amahan.
Fill up, then, the measure of the sin of your fathers.
33 Kamo mga halas, kaliwat kamo sa mga bitin nga malala, unsaon man ninyo paglikay ang paghukom sa impiyerno? (Geenna g1067)
You snakes! You brood of vipers! How will you escape the sentence of hell? (Geenna g1067)
34 Busa, tan-awa, akong gipadala kaninyo ang mga propeta, maalamon nga mga tawo, ug mga escriba. Ang pipila kanila inyong pamatyon ug ilansang sa krus. Ug ang pipila kanila inyong latigohon didto sa inyong mga sinagoga ug pagagukdon gikan sa siyudad ngadto sa laing siyudad.
Because of this, I am sending you prophets and wise men and teachers. Some of them you will kill and crucify, and others you will flog in your synagogues and persecute in town after town.
35 Ang sangpotanan mao nga diha kaninyo moabot ang pag-ula sa dugo sa tanang matarong didto sa kalibotan, gikan sa dugo ni Abel ang matarong hangtod sa dugo ni Zacarias nga anak ni Baraquias, nga gipatay ninyo taliwala sa balaang puloy-anan ug sa halaran.
And so upon you will come all the righteous blood shed on earth, from the blood of righteous Abel to the blood of Zechariah son of Berechiah, whom you murdered between the temple and the altar.
36 Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, kining tanan nga mga butang mahitabo niini nga kaliwatan.
Truly I tell you, all these things will come upon this generation.
37 Jerusalem, Jerusalem, ikaw nga mipatay sa mga propeta, ug mibato sa mga gipadala kanimo! Sa kanunay ako nangandoy nga tigumon ang imong mga anak, sama sa pagtigom sa himungaan nga manok sa iyang mga piso ilalom sa iyang mga pako, apan wala ikaw mosugot!
O Jerusalem, Jerusalem, who kills the prophets and stones those sent to her, how often I have longed to gather your children together, as a hen gathers her chicks under her wings, but you were unwilling!
38 Tan-awa, ang imong balay gibiyaan kanimo nga sinalikway.
Look, your house is left to you desolate.
39 Kay magasulti ako kanimo, Ikaw dili na makakita kanako sukad karon, hangtod nga mosulti ka, 'Bulahan siya nga moanhi diha sa ngalan sa Ginoo.'”
For I tell you that you will not see Me again until you say, ‘Blessed is He who comes in the name of the Lord.’”
