Lucas 6
1 Kini nahitabo sa Adlaw nga Igpapahulay nga si Jesus nag-adto sa trigohan ug ang iyang mga disipulo nangutlo sa mga tinggas sa trigo, gikuso-kuso nila kini sa ilang mga kamot, ug ilang gikaon ang lugas.
to be then in/on/among Sabbath (second-first *K) to go through it/s/he through/because of (the/this/who *k) grainfield and to pluck the/this/who disciple it/s/he and to eat the/this/who head of grain to rub the/this/who hand
2 Apan ang uban nga mga Pariseo nag-ingon, “Nganong nagbuhat man kamo ug butang nga dili uyon sa balaod nga buhaton sa Adlaw nga Igpapahulay?”
one then the/this/who Pharisee to say (it/s/he *k) which? to do/make: do which no be permitted (to do/make: do in/on/among *k) the/this/who Sabbath
3 Si Jesus, mitubag kanila, nga nag-ingon, “Wala ba ninyo nabasa kung unsa ang gibuhat ni David sa dihang gigutom siya, siya ug ang mga lalaki nga kauban niya?
and to answer to/with it/s/he to say the/this/who Jesus nor this/he/she/it to read which to do/make: do David (when *N+kO) to hunger it/s/he and the/this/who with/after it/s/he to be
4 Miadto siya sa balay sa Dios, ug mikuha sa tinapay sa presensya ug mikaon sa pipila niini, ug gihatagan usab niya ang iyang mga kauban nga mga lalaki aron makakaon, bisan tuod ug mga pari lamang ang uyon sa balaod nga mahimong mokaon niini.”
as/when to enter toward the/this/who house: home the/this/who God and the/this/who bread the/this/who purpose (to take *N+kO) (and *k) to eat and to give (and *k) the/this/who with/after it/s/he which no be permitted to eat if: not not alone the/this/who priest
5 Unya miingon siya kanila, “Ang Anak sa Tawo mao ang Ginoo sa Adlaw nga Igpapahulay.”
and to say it/s/he (that/since: that *ko) lord: God to be (and *k) the/this/who Sabbath the/this/who son the/this/who a human
6 Kini nahitabo sa lain na usab nga Adlaw nga Igpapahulay nga miadto siya sa sinagoga ug gitudloan ang mga tawo didto. Adunay usa ka tawo didto nga kimay ang iyang tuo nga kamot.
to be then (and *k) in/on/among other Sabbath to enter it/s/he toward the/this/who synagogue and to teach and to be a human there and the/this/who hand it/s/he the/this/who right to be dried up/withered
7 Ang mga Eskriba ug ang mga Pariseo nagtan-aw kaniya pag-ayo kung moayo ba siya ug usa ka tawo sa Adlaw nga Igpapahulay, aron basin ug naa silay makita nga katarongan nga ilang ikapasangil kaniya sa pagbuhat ug butang nga sayop.
(to observe *N+kO) then it/s/he the/this/who scribe and the/this/who Pharisee if in/on/among the/this/who Sabbath (to serve/heal *N+kO) in order that/to to find/meet (to accuse *N+kO) it/s/he
8 Apan nasayod siya kung unsa ang ilang gihunahuna ug miingon siya sa tawo nga kimay ang kamot, “Bangon, ug tindog diri sa taliwala sa tanan.” Busa nibangon ang tawo ug nitindog didto.
it/s/he then to perceive: know the/this/who reasoning it/s/he (and *k) to say (then *no) the/this/who (man *N+kO) the/this/who dried up/withered to have/be the/this/who hand (to arise *N+kO) and to stand toward the/this/who midst (the/this/who *k) (and *N+kO) to arise to stand
9 Si Jesus miingon ngadto kanila, “Mangutana ako kaninyo, uyon ba sa balaod sa Adlaw nga Igpapahulay ang pagbuhat ug maayo o ang pagbuhat ug makadaot, sa pagluwas sa kinabuhi o sa pagguba niini?”
to say (then *N+kO) the/this/who Jesus to/with it/s/he (to question *N+kO) you (if *N+kO) be permitted (the/this/who Sabbath *N+kO) to do good or to do evil/harm soul: life to save or (to destroy *NK+O)
10 Unya mitan-aw siya palibot kanilang tanan ug giingnan ang tawo, “Ituy-od ang imong kamot.” Iya kining gibuhat, ug ang iyang kamot naulian.
and to look around all it/s/he to say (it/s/he *N+KO) to stretch out the/this/who hand you the/this/who then to do/make: do (thus(-ly) *k) and to restore the/this/who hand it/s/he (healthy *K) (as/when the/this/who another *KO)
11 Apan napuno sila sa kasuko, ug nagsultianay sila sa matag-usa mahitungod sa kung unsa ang ilang buhaton ngadto kang Jesus.
it/s/he then to fill folly and to discuss to/with one another which? if to do/make: do the/this/who Jesus
12 Kini nahitabo niadtong mga panahon nga niadto siya sa bukid aron mag-ampo. Nagpadayon siya sa pag-ampo sa tibuok gabii ngadto sa Dios.
to be then in/on/among the/this/who day this/he/she/it (to go out *N+kO) (it/s/he *no) toward the/this/who mountain to pray and to be to spend the night in/on/among the/this/who prayer the/this/who God
13 Sa dihang adlaw na, gitawag niya ang iyang mga disipulo ngadto kaniya, ug nagpili siya ug napulo ug duha kanila, nga iya usab ginganlan nga mga “apostoles.”
and when to be day to call to/summon the/this/who disciple it/s/he and to select away from it/s/he twelve which and apostle to name
14 Ang mga pangalan sa mga apostoles mao silang Simon (nga iya usab ginganlan ug Pedro) ug ang iyang igsoon, nga si Andres, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolomeo,
Simon which and to name Peter and Andrew the/this/who brother it/s/he (and *no) James and John (and *no) Philip and Bartholomew
15 si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeus, si Simon nga gitawag ug Patriyota,
(and *no) Matthew and Thomas (and *no) James (the/this/who the/this/who *k) Alphaeus and Simon the/this/who to call: call Zealot
16 si Judas, nga anak ni Santiago, ug si Judas Iscariote, nga nahimong mabudhion.
(and *no) Judas James and Judas Iscariot which (and *ko) to be traitor
17 Unya si Jesus nilugsong gikan sa bukid uban kanila ug nitindog sa patag nga dapit. Ang dako nga panon sa iyang mga disipulo naa didto, ug ang dako usab nga panon sa katawhan gikan sa Judea ug Jerusalem, ug gikan usab sa daplin sa dagat sa Tiro ug Sidon.
and to come/go down with/after it/s/he to stand upon/to/against place level and crowd (much *NO) disciple it/s/he and multitude much the/this/who a people away from all the/this/who Judea and Jerusalem and the/this/who seaside Tyre and Sidon which to come/go to hear it/s/he and to heal away from the/this/who illness it/s/he
18 Nangadto sila aron mamati kaniya ug aron mangaayo sa ilang mga sakit. Ang mga tawo nga gisamok sa mga dili hinlo nga espiritu nangaayo usab.
and the/this/who (to trouble away from *N+kO) spirit/breath: spirit unclean (and *k) to serve/heal
19 Ang matag-usa sa panon nagpadayon sa pagsulay ug hikap kaniya tungod kay ang gahom sa pag-ayo nagagikan kaniya, ug giayo niya silang tanan.
and all the/this/who crowd (to seek *N+kO) to touch it/s/he that/since: since power from/with/beside it/s/he to go out and to heal all
20 Unya mitan-aw siya sa iyang mga disipulo, ug miingon, “Bulahan kamo nga mga kabos, kay inyo ang gingharian sa Dios.
and it/s/he to lift up the/this/who eye it/s/he toward the/this/who disciple it/s/he to say blessed the/this/who poor that/since: since you to be the/this/who kingdom the/this/who God
21 Bulahan kamo nga gigutom karon, kay kamo mangabusog. Bulahan kamo nga nagahilak karon, kay kamo mangatawa.
blessed the/this/who to hunger now that/since: since to feed blessed the/this/who to weep now that/since: since to laugh
22 Bulahan kamo sa diha nga ang mga tawo magdumot kaninyo ug sa dihang ilahi kamo gikan sa ilang pundok ug sawayon kamo ug isalikway ang inyong ngalan isip daotan, tungod ug alang sa Anak sa Tawo.
blessed to be when(-ever) to hate you the/this/who a human and when(-ever) to separate you and to revile and to expel the/this/who name you as/when evil/bad because of the/this/who son the/this/who a human
23 Pagmaya kamo nianang adlawa ug lukso sa kalipay, tungod kay anaa gayod kamoy dakong ganti didto sa langit, kay ang ilang mga katigulangan nagtagad sa mga propeta sa samang paagi.
(to rejoice *N+kO) in/on/among that the/this/who day and to leap look! for the/this/who wage you much in/on/among the/this/who heaven according to (the/this/who *N+KO) (it/s/he *N+kO) for to do/make: do the/this/who prophet the/this/who father it/s/he
24 Apan pagkaalaot ninyo nga mga dato! Kay nadawat na ninyo ang inyong kaharuhay.
but/however woe! you the/this/who rich that/since: since to have in full the/this/who encouragement you
25 Pagkaalaot ninyo nga mga busog karon! Kay kamo gutomon unya. Pagkaalaot ninyo nga nagakatawa karon! Kay magsubo ug maghilak kamo unya.
woe! you the/this/who to fill up (now *no) that/since: since to hunger woe! (you *k) the/this/who to laugh now that/since: since to mourn and to weep
26 Pagkaalaot ninyo, sa diha nga ang tanang tawo magsulti ug maayo kaninyo! Kay ang ilang mga katigulangan nagtagad sa mga mini nga propeta sa samang paagi.
woe! (you *k) when(-ever) you well to say all the/this/who a human according to (the/this/who *N+KO) (it/s/he *N+kO) for to do/make: do the/this/who false prophet the/this/who father it/s/he
27 Apan ako moingon kaninyo nga nagapamati, higugmaa ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto sa mga nagdumot kaninyo.
but you to say the/this/who to hear to love the/this/who enemy you well to do/make: do the/this/who to hate you
28 Panalangini kadtong nagtunglo kaninyo ug iampo kadtong nagdaog-daog kaninyo.
to praise/bless the/this/who to curse (you *N+kO) (and *k) to pray (about *N+kO) the/this/who to mistreat you
29 Kaniya nga mosagpa kanimo sa pikas aping, itugyan usab ang pikas. Kung ang usa ka tawo mokuha sa imong kupo, ayaw na usab kupti ang imong taas nga bisti.
the/this/who to strike you upon/to/against the/this/who cheek to furnish occasion and the/this/who another and away from the/this/who to take up you the/this/who clothing and the/this/who tunic not to prevent
30 Hatagi ang tanang tawo nga mangayo kanimo. Kung adunay usa ka tawo nga mokuha sa usa ka butang nga imong gipanag-iyahan, ayaw na siya ug ingna nga ihatag kini pagbalik kanimo.
all (then the/this/who *ko) to ask you to give and away from the/this/who to take up the/this/who you not to demand
31 Sama sa gusto nimong buhaton sa mga tawo diha kanimo, kinahanglan nga mao usab ang imong buhaton ngadto kanila.
and as/just as to will/desire in order that/to to do/make: do you the/this/who a human (and you *ko) to do/make: do it/s/he similarly
32 Kung higugmaon lamang nimo ang mga tawo nga nahigugma kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Kay bisan ang mga makasasala nahigugma niadtong nahigugma kanila.
and if to love the/this/who to love you what? you grace to be and for the/this/who sinful the/this/who to love it/s/he to love
33 Kung magbuhat ka ug maayo ngadto lamang sa mga tawo nga nagbuhat ug maayo ngadto kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Kay bisan ang mga makasasala nagbuhat sa samang paagi.
and (for *no) if to do good the/this/who to do good you what? you grace to be and (for *ko) the/this/who sinful the/this/who it/s/he to do/make: do
34 Kung magpahulam ka lamang ug mga butang sa mga tawo nga imong gidahom nga mohatag pagbalik kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Bisan pa gani ang mga makasasala nagpahulam ngadto sa mga makasasala, ug nagdahom nga makadawat pag-usab sa samang kantidad.
and if (to lend/borrow *N+k+o) from/with/beside which to hope/expect (to take *N+kO) what? you grace to be and (for *ko) (the/this/who *k) sinful sinful to lend/borrow in order that/to to get back the/this/who equal
35 Apan higugmaa ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto kanila. Pagpahulam ngadto kanila, ayaw na kabalaka sa pagkuha ug balik sa bisan unsa, ug dako ang imong ganti. Kamo mahimo nga mga anak sa Labing Taas, kay siya maayo ngadto sa mga dili mapinasalamaton ug daotan nga mga tawo.
but/however to love the/this/who enemy you and to do good and to lend/borrow nothing to despair and to be the/this/who wage you much and to be son (the/this/who *k) Highest that/since: since it/s/he good/kind to be upon/to/against the/this/who ungrateful and evil/bad
36 Pagmaluluy-on, sama nga ang imong Amahan maluluy-on.
to be (therefore/then *K) compassionate as/just as and the/this/who father you compassionate to be
37 Ayaw paghukom, ug kamo dili pagahukman. Ayaw pakasad-a ang uban, ug kamo dili pakasad-on. Pasayloa ang uban, ug kamo pasayloon.
and not to judge and no not to judge (and *no) not to condemn and no not to condemn to release: release and to release: release
38 Panghatag sa uban, ug kini igahatag kanimo. Ang dako nga kantidad—gidasok, giuyog, ug nagaawas—ila kining igabubo sa imong paa. Kay kung unsa ang imong gigamit nga hustong sukdanan sa pagsukod, ang samang husto nga sukdanan usab maoy gamiton alang kanimo.”
to give and to give you measure good to press down (and *k) to shake (and *k) to overflow to give toward the/this/who bosom you which (the/this/who *k) for (it/s/he *k) measure to measure to return you
39 Unya gisultihan usab niya sila ug sambingay. “Makahimo ba ang buta nga tawo sa pag-agak sa laing buta nga tawo? Kung iya kining buhaton, silang duha mangahulog ngadto sa lalom nga bangag, dili ba?
to say then (and *no) parable it/s/he surely not be able blind blind to guide not! both toward pit (to fall into *N+kO)
40 Ang disipulo dili labaw sa iyang magtutudlo, apan ang matag-usa sa dihang hingpit nga matudloan mahimo siya nga sama sa iyang magtutudlo.
no to be disciple above/for the/this/who teacher (it/s/he *k) to complete then all to be as/when the/this/who teacher it/s/he
41 Nganong nagtan-aw ka man sa gamay nga puling nga anaa sa mata sa imong igsoon nga lalaki, apan wala gani nimo namatikdan ang troso nga anaa sa imong kaugalingong mata?
which? then to see the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye the/this/who brother you the/this/who then plank the/this/who in/on/among the/this/who one's own/private eye no to observe
42 Giunsa nimo pag-ingon sa imong igsoon, 'Igsoon, tugoti ako sa pagkuha sa gamay nga puling nga anaa sa imong mata,' sa dihang ikaw mismo wala gani nimo nakita ang troso nga anaa sa imong kaugalingong mata? Mga tigpakaaron-ingnon! Unaha ug kuha ang troso sa imong kaugalingong mata, ug unya makakita ka pag-ayo aron makuha ang gamay nga puling nga anaa sa mata sa imong igsoon.
(or *ko) how! be able to say the/this/who brother you brother to release: permit to expel the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye you it/s/he the/this/who in/on/among the/this/who eye you plank no to see hypocrite to expel first the/this/who plank out from the/this/who eye you and then to see clearly the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye the/this/who brother you to expel
43 Kay walay maayong kahoy nga maghatag ug daot nga bunga, ug walay dili maayong kahoy nga maghatag ug maayong bunga.
no for to be tree good to do/make: do fruit rotten nor (again *no) tree rotten to do/make: do fruit good
44 Kay ang matag kahoy mailhan pinaagi sa matang sa bunga nga iyang ginahatag. Kay ang mga tawo dili magkuha ug igos gikan sa tunokon nga kahoy, o magkuha ug ubas gikan sa sampinit.
each for tree out from the/this/who one's own/private fruit to know no for out from a thorn to collect fig nor out from thorn bush grapes to harvest
45 Ang maayong tawo gikan sa maayong bahandi sa iyang kasingkasing magpagawas kung unsa ang maayo, ug ang daotang tawo gikan sa daotang bahandi sa iyang kasingkasing magpagawas kung unsa ang daotan. Kay gikan sa kadagaya sa iyang kasingkasing isulti sa iyang baba.
the/this/who good a human out from the/this/who good treasure the/this/who heart (it/s/he *ko) to bring out the/this/who good and the/this/who evil/bad (a human *k) out from the/this/who evil/bad (treasure the/this/who heart themself *K) to bring out the/this/who evil/bad out from for (the/this/who *k) overflow (the/this/who *k) heart to speak the/this/who mouth it/s/he
46 Nganong nagtawag man kamo kanako, 'Ginoo, Ginoo,' ug wala ninyo gituman ang mga butang nga akong gisulti?
which? then me to call: call lord: God lord: God and no to do/make: do which to say
47 Ang tanang tawo nga moduol kanako ug makadungog sa akong mga pulong ug motuman niini, sultihan ko kamo kung unsa ang sama kaniya.
all the/this/who to come/go to/with me and to hear me the/this/who word and to do/make: do it/s/he to show you which? to be like
48 Sama siya sa tawo nga nagtukod ug balay, nga nagkalot ug lalom sa yuta ug gitukod ang patukoranan sa balay ngadto sa lig-on nga bato. Sa dihang miabot ang baha, ang kusog nga tubig miawas batok sa balay, apan wala kini matay-og, tungod kay maayo kaayo ang pagkatukod niini.
like to be a human to build home which to dig and to dig deep and to place foundation upon/to/against the/this/who rock flood then to be to strike the/this/who river the/this/who home that and no be strong to shake it/s/he (through/because of *N+kO) (the/this/who *no) (well *NO) (to build *N+KO) (it/s/he *no) (upon/to/against the/this/who rock *k)
49 Apan ang tawo nga nakadungog sa akong mga pulong apan wala motuman niini, sama siya sa tawo nga nagtukod ug balay ibabaw sa yuta nga walay patukoranan. Sa dihang ang kusog nga tubig miawas batok sa balay, dihadiha kini nagun-ob, ug ang pagkaguba niadtong balaya nahingpit.
the/this/who then to hear and not to do/make: do like to be a human to build home upon/to/against the/this/who earth: soil without foundation which to strike the/this/who river and immediately (be downcast *N+kO) and to be the/this/who destruction the/this/who home that great
