Lucas 21
1 Si Jesus miyahat ug nakita niya ang mga dato nga nagbutang sa ilang mga gasa ngadto sa tipiganan sa bahandi.
[Jesus] looked up [from where he was sitting] and saw rich people putting their gifts into the [offering] boxes [in the Temple courtyard].
2 Ug nakita niya ang usa ka pobre nga balo nga nagbutang ug duha ka sintimos.
He also saw a poor widow putting in two [small] copper coins.
3 Busa siya miingon, “Sa tinuod, ako moingon kaninyo, kining pobre nga balo nagbutang ug mas dako kaysa sa uban kanila.
He said [to his disciples], “The truth is that these rich people have a lot of money, [but] they gave [only a small part of it]. But this woman, who is very poor, has put in all the money that she had to pay for the things she needs! So [God considers that] [HYP] this poor widow has put more money into the box than all the others.”
4 Kining tanan nga ilang gipanghatag nga gasa gawas lang sa ilang kadagaya. Apan kini nga balo, gawas sa iyang kapobrehon, gibutang ang tanan niyang kwarta diin siya nabuhi.
5 Samtang ang uban misulti kabahin sa templo, kung giunsa kini pagdayandayan sa mga maanyag nga mga bato ug mga halad, siya miingon,
Some [of Jesus’ disciples] talked about the Temple. [They commented about] the beautiful stones [used in building the Temple] and the other decorations that [people] had given, decorations [that were on the walls]. But he said,
6 “Kining mga butanga nga inyong nakita, ang adlaw moabot nga walay bisag usa ka bato nga pinatong sa usa ka bato nga dili pagatumpagon.”
“[I want to tell you something about] these things that you are looking at. [They will be destroyed] {[Foreign invaders will] destroy [these buildings]} [completely]. Every stone [in these buildings] will be thrown down {They will throw down every stone in these buildings}. Not one stone will be left {They will not leave one stone} on top of another.”
7 Mao nga nangutana sila kaniya, ug miingon, “Magtutudlo, kanus-a man kining mga butanga mahitabo? Ug unsa man ang mga timailhan nga kining mga butanga hapit na mahitabo?”
[Later] his disciples asked him, “Teacher, when will that happen? What will happen [to the temple] to indicate that the things [you(sg) just told us] are about to happen?”
8 Si Jesus mitubag, “Pagbantay nga kamo dili malimbongan. Kay daghang moanhi gamit ang akong ngalan, ug moingon, 'Ako siya,' ug 'Ang panahon duol na.' Ayaw pagsunod ngadto kanila.
He said, “[All that I will say is], be sure that you are not deceived {that they do not deceive [you]} [about these things]! Many [people] will come and say (that I [sent them]/that they have my authority) [MTY]. They will say, ‘I am [the Messiah]!’ They will also [say] ‘It is now the time [when God will begin to rule]!’ Do not follow them [to become their disciples]
9 Kung kamo makadungog ug mga giyera ug mga kagubot, ayaw kalisang, tungod kay kining mga butanga kinahanglan mahitabo pag-una, apan ang kataposan dili mahitabo diha-diha dayon.”
Also, whenever you hear about wars and riots, do not be terrified. Keep in mind that [God has said that] those things must happen. But [when they happen], it will not mean that [the world] will end right away!”
10 Unya siya miingon kanila, “Ang nasod makiggubat batok sa laing nasod, ug gingharian batok sa gingharian.
Then he said to them, “[Groups in various] countries will fight each other, and [various] governments [will also fight] against each other.
11 Adunay kusog nga mga paglinog, ug sa nagkalain-laing mga dapit adunay mga kagutom ug mga katalagman. Aduna usab mga hilabihan ka makalilisang nga mga panghitabo ug dakong mga timailhan gikan sa langit.
There will be [big] earthquakes, and in various places there will be famines and plagues. [People will see] things that will terrify them. There will also be unusual things happening in the sky.
12 Apan sa dili pa kining mga butanga, panakpon nila kamo ug lutoson, itugyan kamo didto sa mga sinagoga ug mga prisohan, ug dad-on kamo atubangan sa mga hari ug mga gobernador tungod sa akong ngalan.
But before all these things happen, [some of] you will be persecuted and arrested {people will persecute some of you and arrest you} [MTY]. [Some of] you will be put {They will put [some of] you} [on trial] in the places where you gather to worship, and [you will be thrown] into prison. You will be put on trial {[They] will put you on trial} in front of high government authorities because you are my [MTY] [disciples].
13 Kini mogiya kaninyo sa kahigayonan sa pagsaksi.
That will be a time for you to tell [them about me].
14 Busa sulbara sa inyong mga kasingkasing nga dili mangandam sa inyong depensa sa dili pa ang oras,
So determine within yourselves not to be worrying before that happens what you will say to defend yourselves,
15 kay ako maghatag kaninyo ug mga pulong ug kaalam, nga ang tanan ninyong kaaway dili mamahimong mosukol o mosumpaki.
because I will make you wise [HEN] so that you will [know] what to say. As a result, none of your enemies will be able to oppose what you say or (refute you/show that you are wrong).
16 Apan itugyan usab kamo sa inyong mga ginikanan, mga igsoon, mga paryente ug mga higala, unya ang uban kaninyo ibutang nila sa kamatayon.
[And there will also be other evil things that will happen]: Even your parents and brothers and [other] relatives and friends [who do not believe in me] will (betray you/help your enemies to seize you). They will kill some of you.
17 Dumtan kamo sa tanan tungod sa akong ngalan.
[In general], most people will [HYP] hate you because [you believe in] me [MTY].
18 Apan walay buhok sa inyong ulo ang madaot.
But your souls will be absolutely safe [IDM].
19 Sa inyong paglahutay kamo makaangkon sa inyong mga kalag.
By enduring [all these things people will do to you], you will preserve your [eternal] life [SYN].”
20 Sa dihang makita na ninyo ang Jerusalem nga napalibotan sa kasundalohan, mao na kana ang ilhanan nga ang kalaglagan duol na.
“But when you see that Jerusalem has been surrounded by the armies of [your enemies], you will know that it is time for [this city] to be completely destroyed {[them] to completely destroy [this city]}.
21 Unya ipakagiw ngadto sa mga bungtod ang anaa sa Judea, ug palakawa ang anaa sa tunga sa siyudad, ug ayaw tugoti nga ang anaa sa kasikbit nga dapit makasulod.
At that time those [of you] who are in Judea [district] must flee to the [higher] hills. Those who are in this city must leave [quickly]. Those who are in the nearby countryside must not go back into the city [to get any of their possessions before they flee].
22 Tungod kay mao kini ang mga adlaw sa pagbalos, aron ang tanan nga mga butang nga nahisulat matuman.
[You must obey what I tell you] because, in order that all the things that are written [in the Scriptures] will be fulfilled, [God] will very severely punish [the people who stay in this city].
23 Alaot gayod ang mga babayeng buntis ug kanila nga adunay gipasuso nianing panahona! Tungod kay adunay mahitabong dakong kasakit sa yuta, ug kaligutgot ngadto sa mga tawo.
[I feel] very sorry for women [in this city] who will be pregnant, and women who will be nursing [their babies] in those days, [because it will be very difficult for them to run away! I] feel sorry [because] the people in this [land] will suffer greatly [MTY] [when God punishes them].
24 Sila malaglag pinaagi sa sulab sa espada ug sila mabihag sa tanan nga mga nasod, unya ang Jerusalem laglagon sa mga Gentil, hangtod nga ang panahon sa mga Gentil matuman.
Many of them will be killed {Their enemies will kill many of them} with swords. [Others will be captured] and taken {They will capture [others] and take them} to [HYP] [other] countries. Non-Jewish people will trample over Jerusalem until the time [that God has determined for them to rule the city] is ended.”
25 Adunay mga timailhan sa adlaw, sa bulan, ug sa mga bituon. Sa kalibotan, adunay mga kasakit sa mga nasod, ug kahadlok sa pagdahunog sa dagat ug mga balod.
“There will also be strange things that will [happen to] the sun, the moon, and the stars. In [many] nations, [people] will be very frightened, and they will be anxious [when they hear] the ocean roaring and [see huge] waves.
26 Adunay mga tawo nga mawad-an ug panimoot sa kahadlok ug sa paghandom sa mga butang nga moabot sa kalibotan. Tungod kay ang gamhanang mga butang sa langit pagauyugon.
People will faint because they will be afraid as they wait for what will happen. [They will be afraid] because the powerful [objects] in the sky will be shaken {shake}.
27 Unya makita nila ang Anak sa Tawo nga moabot nga sinapnay sa panganod nga adunay gahom ug dakong himaya.
Then they will see [me], the one who came from heaven, coming in a cloud powerfully and very gloriously.
28 Apan sa dihang kining mga butanga nagakahitabo na, tindog, ug ihangad ang inyong mga ulo, tungod kay ang inyong kaluwasan duol na.”
So when these things that [I have just now described] begin to happen, stand up [straight and] be brave, because it will be close to the time when [God] will free you [from all suffering].”
29 Si Jesus nagsugilon kanila ug sambingay, “Tan-awa ang igira nga kahoy, ug ang tanang kahoy.
[Then] Jesus told his disciples this parable: “Think about the fig tree, and all the [other] trees.
30 Kung sila mangudlot ug bag-ong dahon, makita ninyo kini ug mahibaloan na ninyo nga ang ting-init hapit na moabot.
As soon as you see their leaves beginning to sprout, you know that summer is near.
31 Sa ingon usab, kung makita ninyo kining mga butanga nga mahitabo, kabalo na kamo nga ang gingharian sa Dios duol na.
Similarly, when you see these things that [I have just described] happening, you will know that it is almost time for God to [truly] rule as king.
32 Sa pagkatinuod, ako naga-ingon kaninyo, kini nga kaliwatan dili mahanaw, hangtod sa kining tanan nga mga butang mahitabo.
Keep this in mind: All the things that [I have just now described] will happen before all the people who have observed the things that I have done have died.
33 Ang langit ug ang yuta mahanaw, apan ang akong mga pulong dili gayod mahanaw.
[You can be certain that these things] that I have told [you] about will happen. That they will happen is more [certain] than that the earth and sky will continue to exist.”
34 Apan bantayi ang inyong kaugalingon, aron ang kabug-aton sa inyong kasing-kasing dili ang unodnong pagpatuyang, paghuboghubog, ug kabalaka sa kinabuhi. Tungod kay kining adlawa moabot kaninyo sa kalit
“But be on guard. Do not be getting drunk with carousing or let yourselves be distracted by worries [concerning] your lives [SYN] {or let worries [concerning] your lives [SYN] distract you}. [If you do wrong things like those, you may be suddenly surprised by my return] [MTY], like a trap [suddenly catches an animal in it].
35 sama sa usa ka lit-ag. Kini moabot sa tanan nga nagpuyo sa tibuok kalibotan.
[You need to know that my return will surprise] everyone all over the earth.
36 Apan pagmabinantayon sa tanang oras, pag-ampo nga ikaw mamahimong lig-on sa pag-ikyas niining mga butang nga mahitabo, ug magtindog atubangan sa Anak sa Tawo.”
So be ready at all times. Pray that you will be able to endure without being afraid of all these [difficult] things that will happen, so that you will then stand [confidently] before me, the one who came from heaven.”
37 Busa kada adlaw siya nagatudlo sa templo ug sa gabii mogawas siya, ug nagaadto kada gabii sa bukid nga gitawag nga Olibo.
Each day [during that week Jesus] taught the people in the Temple [courtyard in Jerusalem]. But at night he [and his disciples] left [the city] and stayed on Olive [Tree] Hill.
38 Tanan nga tawo niabot sayo sa buntag aron maminaw kaniya sa templo.
Early [each] morning many people came to the Temple [courtyard] to listen to him.
