Lucas 19
1 Si Jesus misulod ug miagi sa Jerico.
And entering in, he walked through Jericho.
2 Ania, adunay usa ka tawo didto nga ginganlan ug Zaqueo. Siya usa ka pangulo sa mga maniningil sa buhis ug siya dato.
And behold, there was a man named Zacheus, who was the chief of the publicans, and he was rich.
3 Naningkamot siya pagtan-aw kon kinsa si Jesus, apan dili siya makakita ibabaw sa panon sa katawhan, tungod kay mubo man siya.
And he sought to see Jesus who he was, and he could not for the crowd, because he was low of stature.
4 Busa midagan siya una sa mga tawo ug misaka ngadto sa kahoy nga sikomoro aron makita siya, tungod kay moagi man si Jesus nianang dalana.
And running before, he climbed up into a sycamore tree, that he might see him; for he was to pass that way.
5 Sa dihang si Jesus miabot sa maong dapit, mihangad siya ug miingon, “Zaqueo, pagdali ug naog, kay karong adlawa ako moadto sa imong balay.”
And when Jesus was come to the place, looking up, he saw him, and said to him: Zacheus, make haste and come down; for this day I must abide in thy house.
6 Busa midali siya pagnaog ug midawat kaniya nga malipayon.
And he made haste and came down; and received him with joy.
7 Sa dihang nakita kini sa tanan, nagbagolbol sila, nga miingon, “Mianhi siya sa pagduaw sa usa ka tawo nga makasasala.”
And when all saw it, they murmured, saying, that he was gone to be a guest with a man that was a sinner.
8 Mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo, “Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong mga kabtangan ihatag ko sa mga kabos, ug kung ako nakalimbong kang bisan kinsa sa bisan unsang butang, igauli ko sa upat pa ka-pilo nga kantidad.
But Zacheus standing, said to the Lord: Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have wronged any man of any thing, I restore him fourfold.
9 Miingon si Jesus kaniya, “Karon ang kaluwasan nahiabot niining balaya, tungod kay siya usab usa ka anak ni Abraham.
Jesus said to him: This day is salvation come to this house, because he also is a son of Abraham.
10 Kay ang Anak sa Tawo mianhi pagpangita ug pagluwas sa mga tawo nga nawala.”
For the Son of man is come to seek and to save that which was lost.
11 Sa dihang nadungog nila kining mga butanga, siya nagpadayon pagsulti ug nagsugilon sa usa ka sambingay, tungod kay nagkaduol na siya sa Jerusalem, ug sila naghunahuna nga ang gingharian sa Dios motungha man dihadiha.
As they were hearing these things, he added and spoke a parable, because he was nigh to Jerusalem, and because they thought that the kingdom of God should immediately be manifested.
12 Busa siya miingon, “Usa ka halangdong tawo miadto sa layo nga nasod aron pagdawat sa iyang kaugalingong gingharian ug unya mobalik ra.
He said therefore: A certain nobleman went into a far country, to receive for himself a kingdom, and to return.
13 Iyang gitawag ang napulo sa iyang mga sulugoon, ug gihatag kanila ang napulo ka mina, unya miingon siya kanila, 'pagpatigayon kamo ug negosyo hangtud ako mobalik.'
And calling his ten servants, he gave them ten pounds, and said to them: Trade till I come.
14 Apan ang iyang lungsoranon nagdumot kaniya ug nagpadalag usa ka delegasyon sa mga tinugyanan ngadto kaniya, nga nagsulti, 'dili kami buot nga kining tawhana magmando kanamo.'
But his citizens hated him: and they sent an embassage after him, saying: We will not have this man to reign over us.
15 Nahitabo kini sa dihang siya mibalik pag-usab, human niya madawat ang gingharian, iyang gisugo ang mga sulugoon nga iyang gihatagan ug salapi aron sa pagpakigkita kaniya, aron siya unta masayod kon pila na ang ilang naganansya sa ilang pagnegosyo.
And it came to pass, that he returned, having received the kingdom: and he commanded his servants to be called, to whom he had given the money, that he might know how much every man had gained by trading.
16 Ang nauna miabot sa atubangan niya, nga nag-ingon, 'Ginoo, ang imong mina nadungagan pa ug laing napulo ka mina.'
And the first came, saying: Lord, thy pound hath gained ten pounds.
17 Ang halangdong tawo mitubag, 'Maayo kana, buotan nga sulogoon. Tungod kay matinud-anon ka sa ginagmay, ikaw adunay katungod sa napulo ka siyudad.'
And he said to him: Well done, thou good servant, because thou hast been faithful in a little, thou shalt have power over ten cities.
18 Miabot ang ika-duha, nga miingon, “Ang imong mina, ginoo, nadungagan pa ug laing lima.'
And the second came, saying: Lord, thy pound hath gained five pounds.
19 Ang halangdong tawo miingon kaniya, 'Ikaw magdumala sa lima ka siyudad.'
And he said to him: Be thou also over five cities.
20 Ug ang laing usa miabot, nga miingon, 'Ginoo, ania ang imong mina, gitago ko kini pagsiguro sa usa ka panapton,
And another came, saying: Lord, behold here is thy pound, which I have kept laid up in a napkin;
21 kay nahadlok ako kanimo tungod kay ikaw istrikto nga tawo. Modawat ka sa wala nimo gihagoan, ug mag-ani ka sa wala mo gitanom.'
For I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up what thou didst not lay down, and thou reapest that which thou didst not sow.
22 Ang halangdong tawo miingon kaniya,' Pinaagi sa imong kaugalingong mga pulong pagahukman ko ikaw, daotan nga sulugoon. Nasayod ka man diay nga usa ako ka tawo nga istrikto, nagadawat sa wala nako gihagoan, ug nagaani sa wala nako gitanom.
He saith to him: Out of thy own mouth I judge thee, thou wicked servant. Thou knewest that I was an austere man, taking up what I laid not down, and reaping that which I did not sow:
23 Unya ngano nga wala mo man gibutang ang akong salapi sa tipiganan, aron sa akong pagbalik ako unta magkuha uban sa tubo niini?'
And why then didst thou not give my money into the bank, that at my coming, I might have exacted it with usury?
24 Ang halangdong tawo miingon kanila nga nanagtindog sa duol, 'Kuhaa gikan kaniya ang mina, ug ihatag kini kaniya nga adunay napulo ka mina.'
And he said to them that stood by: Take the pound away from him, and give it to him that hath ten pounds.
25 Sila miingon kaniya, ' Ginoo, aduna na siyay napulo ka mina.'
And they said to him: Lord, he hath ten pounds.
26 'Sultihan ko kamo, nga ang matag usa nga anaa pagahatagan pa gayod, apan siya nga nawad-an, bisan pa ang anaa kaniya kuhaon pa gayod.
But I say to you, that to every one that hath shall be given, and he shall abound: and from him that hath not, even that which he hath, shall be taken from him.
27 Apan kining akong mga kaaway, sa mga tawo nga dili buot nga maghari ako kanila, dad-a sila dinhi ug patya sila sa akong atubangan.'”
But as for those my enemies, who would not have me reign over them, bring them hither, and kill them before me.
28 Pagkahuman niyag sulti niining mga butanga, siya miuna pag-adto, tungas sa Jerusalem.
And having said these things, he went before, going up to Jerusalem.
29 Kini nahitabo sa dihang nagkaduol na siya sa Betfage ug Betania, didto sa bukid nga gitawag ug Olivet, siya nagpadala ug duha ka tinun-an,
And it came to pass, when he was come nigh to Bethphage and Bethania, unto the mount called Olivet, he sent two of his disciples,
30 nga nag-ingon, “Adto sa sunod nga baryo. Sa inyong pagsulod, kamo makakaplag ug batan-ong asno nga wala pa sukad masakyi. Badbari kini ug dad-a nganhi kanako.
Saying: Go into the town which is over against you, at your entering into which you shall find the colt of an ass tied, on which no man ever hath sitten: loose him, and bring him hither.
31 Kung adunay mangutana kaninyo, 'Nganong gibadbaran ninyo kini?' ingna, 'Ang Ginoo nagkinahanglan niini.'”
And if any man shall ask you: Why do you loose him? you shall say thus unto him: Because the Lord hath need of his service.
32 Kadtong gipadala nangadto ug nakakaplag sa nating kabayo sumala sa gisulti ni Jesus kanila.
And they that were sent, went their way, and found the colt standing, as he had said unto them.
33 Sa dihang gibadbaran nila kini, ang mga tag-iya miingon kanila, “Nganong gibadbaran man ninyo ang batan-ong asno?”
And as they were loosing the colt, the owners thereof said to them: Why loose you the colt?
34 Mitubag sila, “Ang Ginoo nagkinahanglan niini.”
But they said: Because the Lord hath need of him.
35 Gidala nila kini kang Jesus, ug unya ilang gitaklap ang ilang mga bisti ibabaw sa batan-ong asno ug misakay si Jesus niini.
And they brought him to Jesus. And casting their garments on the colt, they set Jesus thereon.
36 Sa iyang pag-adto, gibukhad nila ang ilang mga bisti sa dalan.
And as he went, they spread their clothes underneath in the way.
37 Sa nagkaduol na siya sa Bungtod sa Olibo sa dapit diin sila molugsong, ang tibuok nga panon sa mga tinun-an nagsugod sa pagmaya ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog alang sa tanang gamhanang mga butang nga ilang nakita,
And when he was now coming near the descent of mount Olivet, the whole multitude of his disciples began with joy to praise God with a loud voice, for all the mighty works they had seen,
38 nga nag-ingon, “Bulahan ang hari nga mianhi sa ngalan sa Ginoo! Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!”
Saying: Blessed be the king who cometh in the name of the Lord, peace in heaven, and glory on high!
39 Ang uban nga Pariseo diha sa panon sa katawhan miingon kaniya, “Magtutudlo, badlonga ang imong mga tinun-an.”
And some of the Pharisees, from amongst the multitude, said to him: Master, rebuke thy disciples.
40 Mitubag si Jesus ug miingon, “Sultihan ko kamo, kung kini sila manghilom, mosinggit ang mga bato.”
To whom he said: I say to you, that if these shall hold their peace, the stones will cry out.
41 Sa nagkaduol na si Jesus sa siyudad, mihilak siya ibabaw niini,
And when he drew near, seeing the city, he wept over it, saying:
42 ug miingon, “Kung lamang nakaila ka niining adlawa, bisan kanimo, ang mga butang nga magdala kanimo sa kalinaw! Apan natago na kini karon gikan sa imong mata.
If thou also hadst known, and that in this thy day, the things that are to thy peace; but now they are hidden from thy eyes.
43 Kay ang mga adlaw modangat kanimo, sa dihang ang imong mga kaaway magtukod ug paril palibot kanimo, ug magpalibot kanimo, moasdang sila kanimo gikan sa matag suok.
For the days shall come upon thee, and thy enemies shall cast a trench about thee, and compass thee round, and straiten thee on every side,
44 Maghampak sila kanimo ngadto sa yuta ug sa imong mga anak. Sila dili magbilin ug usa ka bato ibabaw sa uban, tungod kay wala ka moila sa higayon nga ang Dios naningkamot pagluwas kanimo.”
And beat thee flat to the ground, and thy children who are in thee: and they shall not leave in thee a stone upon a stone: because thou hast not known the time of thy visitation.
45 Misulod si Jesus sa templo ug nagsugod pagpahawa sa tanang namaligya,
And entering into the temple, he began to cast out them that sold therein, and them that bought.
46 unya nag-ingon kanila, “Nahisulat kini, ang akong balay usa ka balay alampoanan,' apan inyo kining gihimong tagoanan sa mga tulisan.”
Saying to them: It is written: My house is the house of prayer. But you have made it a den of thieves.
47 Busa si Jesus nagtudlo matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong pari ug mga iskriba ug mga pangulo sa katawhan buot mopatay kaniya,
And he was teaching daily in the temple. And the chief priests and the scribes and the rulers of the people sought to destroy him:
48 apan wala sila makakita ug pamaagi sa pagbuhat niini, tungod kay ang katawhan naminaw man pag-ayo kaniya.
And they found not what to do to him: for all the people were very attentive to hear him.
