Lucas 18
1 Unya siya nagsulti ug sambingay kanila mahitungod kong unsaon nila pag-ampo kanunay, ug dili dali maluya,
Jesus told his disciples a parable to show them that they should always pray and never despair.
2 nag-ingon, “Adunay maghuhukom sa maong siyudad nga dili mahadlok sa Dios ug wala nagrespeto sa mga tawo.
“There was,” he said, “in a certain town a judge, who had no fear of God nor regard for people.
3 Karon adunay biyuda niana nga nasod, ug siya kanunay nagaadto kaniya, nga nagkanayon, 'Tabangi ako nga makuha ang hustisya batok sa akong kaaway,'
In the same town there was a widow who went to him again and again, and said ‘Grant me justice against my opponent.’
4 Dugay na nga panahon wala siya motabang kaniya, apan sa kadugayan siya miingon sa iyang kaugalingon, 'Bisan pa nga wala ako nahadlok sa Dios o nagrespeto sa mga tawo,
For a time the judge refused, but afterward he said to himself ‘Although I am without fear of God or regard for people,
5 tungod kay kining biyuda nakahatag kanako ug kasamok, ako siyang tabangan sa pagkuha ug hustisya, aron dili na siya magsigig balik-balik kanako.'”
yet, as this widow is so troublesome, I will grant her justice, to stop her from plaguing me with her endless visits.’”
6 Unya miingon ang Ginoo, “Paminaw kong unsa ang gisulti sa dili matarong nga maghuhukom.
Then the Master added, “Listen to what this iniquitous judge says!
7 Karon wala ba ihatag sa Dios ang hustisya sa iyang mga pinili nga nagpakitabang kaniya adlaw ug gabii? Dili ba siya magpailob kanila?
And God – won’t he see that his own people, who cry to him night and day, have justice done them – though he holds his hand?
8 Sultihan ko kamo nga diha-diha ihatag niya ang hustisya kanila. Apan sa pag-abot sa Anak sa Tawo, may pagtuo ba pa nga iyang makita sa kalibotan?”
He will, I tell you, give them justice soon enough! Yet, when the Son of Man comes, will he find faith on earth?”
9 Unya gisulti usab niya kini nga sambingay ngadto sa uban nga naghunahuna nga matarong sila ug ubos ang pagtan-aw sa ubang tawo,
Another time, speaking to people who were satisfied that they were religious, and who regarded everyone else with scorn, Jesus told this parable –
10 “Duha ka tawo ang misaka didto sa templo aron mag-ampo—Pariseo ang usa ug maniningil sa buhis ang usa.
“Two men went up into the Temple Courts to pray. One was a Pharisee and the other a tax-gatherer.
11 Ang Pariseo mitindog ug nag-ampo sa kini nga mga butang mahitungod sa iyang kaugalingon, 'Dios, ako nagpasalamat nga dili ako sama sa uban nga mga tawo nga kawatan, dili makatarunganon nga tawo, mananapaw, o bisan sama niining koleltor sa buhis.
The Pharisee stood forward and began praying to himself in this way – ‘God, I thank you that I am not like other men – thieves, rogues, adulterers – or even like this tax-gatherer.
12 Nagpuasa ako kaduha ka higayon kada simana. Naghatag ako ug ikanapulo sa tanan nakong kinitaan.'
I fast twice a week, and give a tenth of everything I get to God.’
13 Apan ang maniningil sa buhis nagtindog sa layo, ug wala gani nagyahat sa iyang mga mata sa langit, apan namukpok sa iyang dughan, nga nag-ingon, “Dios ko, kaluy-i ako, nga usa ka makasasala.'
Meanwhile the tax-gatherer stood at a distance, not venturing even to raise his eyes to heaven, but he kept striking his breast and saying ‘God, have mercy on me, a sinner.’
14 Sultihan ko kamo, nga matarong kining tawhana sa pagpauli niya sa iyang balay kay sa usa ka tawo, tungod kay si bisan kinsa nga mopataas sa iyang kaugalingon ipaubos, apan si bisan kinsa nga mopaubos sa iyang kaugalingon ipataas.”
This man, I tell you, went home pardoned, rather than the other. For everyone who exalts himself will be humbled, while everyone who humbles himself will be exalted.”
15 Gidala usab sa mga tawo ang ilang mga anak ngadto kaniya, aron itapion niya kanila ang iyang mga kamot, apan sa dihang nakita kini sa mga tinun-an, gisanta nila sila.
Some of the people were bringing even their babies to Jesus, for him to touch them; but, when the disciples saw it, they began to find fault with those who had brought them.
16 Apan gitawag sila ni Jesus nga nagkanayon, “Tugoti ang gagmay nga mga bata sa pagduol kanako, ug ayaw sila santaa. Tungod kay ang gingharian sa Dios alang sa mga sama kanila.
Jesus, however, called the little children to him. “Let the little children come to me,” he said, “and do not hinder them, for it is to the childlike that the kingdom of God belongs.
17 Sultihan ko kamo sa tinuod, si bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Dios sama sa bata dili gayod makasulod niini.”
I tell you, unless a man receives the kingdom of God like a child, he will not enter it at all.”
18 Usa ka tigmando ang nangutana kaniya nga nagkanayon, “Maayong magtutudlo, unsa ang akong buhaton aron maangkon ang kinabuhing walay kataposan?” (aiōnios g166)
And one of the leaders asked Jesus this question – “Good teacher, what must I do if I am to gain eternal life?” (aiōnios g166)
19 Miingon si Jesus kaniya, “Nganong gitawag mo ako nga maayo? Walay usa nga maayo, gawas sa Dios lamang.
“Why do you call me good?” answered Jesus. “No one is good but God.
20 Nakahibalo ka sa mga kasugoan-ayaw panapaw, ayaw pagpatay, ayaw pangawat, ayaw pagsaksi ug bakak, tahora ang imong amahan ug inahan.”
You know the commandments – Do not commit adultery, Do not kill, Do not steal, Do not say what is false about others, Honor your father and your mother.”
21 Ang tigmando miingon, “Gituman ko kining tanang butang gikan pa sa akong pagkabatan-on.”
“I have observed all these,” he replied, “from childhood.”
22 Pagkadungog ni Jesus niini, miingon siya kaniya, “Usa ka butang ang wala nimo mabuhat. Kinahanglan nga ibaligya nimo ang anaa kanimo ug iapud-apod ang halin sa mga kabos, ug aduna kay bahandi sa langit-ug balik ug sunod kanako.”
Hearing this, Jesus said to him, “There is one thing still lacking in you; sell everything that you have, and distribute to the poor, and you will have wealth in heaven; then come and follow me.”
23 Apan pagkadungog sa dato nga tawo niining mga butanga, nasubo siya pag-ayo tungod kay dato kaayo siya.
But the man became greatly distressed on hearing this, for he was extremely rich.
24 Unya mitan-aw si Jesus kaniya ug nasubo siya kaayo ug miingon, “Milisod gayod sa mga dato ang pagsulod sa gingharian sa Dios!
Seeing this, Jesus said to his disciples, “How hard it is for the wealthy to enter the kingdom of God!
25 Tungod kay mas sayon pa sa kamelyo sa pagsulod sa bangag sa dagom, kay sa tawo nga dato sa pagsulod sa gingharian sa Dios.”
It is easier, indeed, for a camel to get through a needle’s eye than for a rich person to enter the kingdom of God!”
26 Kadtong nakadungog miingon, “Kinsa na lang ang maluwas?”
“Then who can be saved?” asked those who heard this.
27 Mitubag si Jesus, “Ang mga butang nga dili mahimo sa mga tawo mahimo sa Dios.”
But Jesus said, “What is impossible with people is possible with God.”
28 Miingon si Pedro, “Maayo, gibiyaan namo ang tanan nga among gipanag-iyahan ug misunod kanimo.”
“But we,” said Peter, “we left what belonged to us and followed you.”
29 Unya miingon si Jesus kanila, “Sultihan ko kamo sa tinuod nga walay tawo nga mibiya sa iyang balay, o asawa, o mga igsoon, o mga ginikanan, o mga anak tungod ug alang sa gingharian sa Dios,
“I tell you,” he answered, “that there is no one who has left house, or wife, or brothers, or parents, or children, for the sake of the kingdom of God,
31 Human niya matigom ngadto kaniya ang napulo ug duha, miingon siya kanila, “Tan-awa, moadto kita sa Jerusalem, ug ang tanang mga butang nga gisulat sa mga propeta mahitungod sa Anak sa Tawo mamatuman.
Gathering the Twelve around him, Jesus said to them, “Listen! We are going up to Jerusalem; and there everything that is written in the prophets will be done to the Son of Man.
32 Kay itugyan siya ngadto sa mga Hentil, ug biay-biayon siya, ug pakaulawan siya, ug lud-an siya.
For he will be given up to the Gentiles, mocked, insulted and spat on;
33 Human siya latuson, patyon nila siya ug sa ikatulo nga adlaw mabanhaw siya pag-usab.”
they will scourge him, and then put him to death; and on the third day he will rise again.”
34 Wala silay nasabtan sa kini na nga mga butang, ug gitipigan nila kini nga pulong, kay wala sila nakasabot sa mga butang nga gisulti kanila.
The apostles did not comprehend any of this. His meaning was unintelligible to them and they did not understand what he was saying.
35 Ug nahitabo nga sa nagkaduol na si Jesus sa Jerico, adunay tawo nga buta nga naglingkod sa daplin sa dalan ug nagpakilimos,
As Jesus was getting near Jericho, a blind man was sitting by the roadside, begging.
36 ug nadunggan niya ang panon sa mga tawo nga milabay, ug nangutana siya kon unsa ang nagakahitabo.
Hearing a crowd going by, the man asked what was the matter;
37 Gisultihan nila siya nga milabay si Jesus nga Nazaretnon.
and, when people told him that Jesus of Nazareth was passing,
38 Mao nga ang tawo nga buta misinggit, nga nag-ingon, “Jesus, anak ni David, kaluy-iintawn ako.”
he shouted out, “Jesus, Son of David, take pity on me!”
39 Ang naglakaw ug nag-una gibadlong ang tawo nga buta, gisultihan siya nga maghilom. Apan misinggit pa hinuon siya sa makadaghan, “Anak ni David, kaluy-i intawn ako.”
Those who were in front kept telling him to be quiet, but he continued to call out the louder, “Son of David, take pity on me!”
40 Mihunong si Jesus ug mitindog ug nagmando siya nga dad-on ang tawo ngadto kaniya. Unya sa dihang duol na ang buta nga tawo, gipangutana siya ni Jesus,
Then Jesus stopped and ordered the man to be brought to him. And, when he had come close up to him, Jesus asked him,
41 “Unsa ang buot nimo nga buhaton ko kanimo?” Miingon siya, “Ginoo, buot ko nga madawat ang akong panan-aw.”
“What do you want me to do for you?” “Master,” he said, “I want to recover my sight.”
42 Miingon si Jesus kaniya, “Dawata ang imong panan-aw. Ang imong pagtuo ang nakaayo kanimo.”
And Jesus said, “Recover your sight, your faith has delivered you.”
43 Diha-diha nadawat niya ang iyang panan-aw, ug misunod kaniya ug naghimaya sa Dios. Sa pagkakita niini sa tanang tawo mihatag sila ug pagdayeg sa Dios.
Instantly he recovered his sight, and began to follow Jesus, praising God. And all the people, on seeing it, gave glory to God.
