Genesis 40
1 Nahitabo kadto human niining mga butanga, ang tigtagay ug bino ug ang tigbuhat ug tinapay sa hari sa Ehipto nakasala sa ilang agalon, ang hari sa Ehipto.
Some time later, two of the king of Egypt’s officials did things that displeased him. One was his chief (drink-server/man who prepared the wine and served it to the king), and the other was his chief (baker/man who baked bread for the king).
2 Nasuko si Paraon sa iyang duha ka mga kadagkoan, ang pangulo sa tigtagay ug bino ug ang pangulo sa tigbuhat ug tinapay.
The king became angry with both of them.
3 Gipabilanggo niya sila ilalom sa pagbantay sa kapitan sa mga guwardiya, sa samang bilanggoan kung asa nabilanggo si Jose.
So he had them put in prison, in the house of the captain of the palace guards. That was the place where Joseph was being kept.
4 Ang kapitan sa guwardiya nagpiyal kang Jose nga mahimo nilang sulugoon. Nagpabilin silang binilanggo sa pipila ka mga panahon.
The two men were in prison for a long time. And during that time the captain of the palace guards appointed Joseph to be their servant, to take care of their needs.
5 Silang duha nagdamgo ug mga damgo—ang pangulo sa tigtagay ug bino ug ang pangulo sa tigbuhat ug tinapay sa hari sa Ehipto nga nabilanggo. Matag-usa kanila adunay kaugalingong damgo sa samang kagabhion, ug matag damgo adunay kaugalingong kahulogan.
One night while the king’s drink-server and his baker were there in the prison, each of them had a dream. Each dream had a different meaning.
6 Pagkabuntag niana miduol si Jose ngadto kanila ug nakita sila. Tan-awa, nagmasulob-on sila.
The next morning, when Joseph came to them, he saw that both of them were dejected/worried.
7 Nangutana siya sa mga kadagkoan ni Paraon nga uban kaniya sa bilanggoan sa balay sa iyang agalon, nga nag-ingon, “Nganong nagmasulob-on man kamo karon?”
So he asked them, “Why do you look so sad today?”
8 Nag-ingon sila kaniya, “Kaming duha nagdamgo ug walay bisan usa nga makahubad niini.” Nag-ingon si Jose ngadto kanila, “Dili ba iya man sa Dios ang mga paghubad? Palihog, suginli ako.”
One of them answered, “We both had dreams last night, but there is no one who can tell us the meaning of the dreams.” Joseph said to them, “God is the only one who can [RHQ] tell the meaning of dreams. So tell me what you dreamed, and God will tell me the meaning.”
9 Ang pangulo sa tigtagay ug bino misugilon kang Jose sa iyang damgo. Siya misugilon kaniya, “Sa akong damgo, tan-awa, ang usa ka paras anaa sa akong atubangan.
So the king’s chief drink-server told his dream to Joseph. He said, “In my dream I saw a grapevine in front of me.
10 Ang paras adunay tulo ka mga sanga. Nangudlot kini, migula ang mga bulak ug ang mga pungpong sa ubas nangahinog.
On the vine there were three branches. After the branches budded, they blossomed, and then they produced clusters of grapes.
11 Ang kupa ni Paraon anaa sa akong kamot. Akong gikuha ang mga ubas ug gipuga kini ngadto sa kupa ni Paraon, ug gibutang ko ang kupa ngadto sa kamot ni Paraon.”
I was holding the king’s cup, so I took the grapes and squeezed the juice into the cup. Then I gave the cup to the king to drink the juice.”
12 Si Jose nag-ingon kaniya, “Mao kini ang kahulogan niini. Ang tulo ka mga sanga mao ang tulo ka mga adlaw.
[God immediately told Joseph what the dream meant]. So Joseph said to him, “This is the meaning of your dream: The three branches of the vine represent three days.
13 Sulod sa tulo ka mga adlaw ituboy ka ni Paraon ug ibalik ka niya sa imong katungdanan. Ibutang nimo ang kupa ni Paraon ngadto sa iyang mga kamot, susama kaniadto nga ikaw iyang tigtagay ug bino.”
Within three days the king will release you from prison. He will let you do the work that you did before. You will take cups of wine to the king as you did before, when you were his drink-server.
14 Apan hinumdomi ako sa dihang maayo na ang imong dangatan, ug palihog ipakita ang imong kaayo nganhi kanako. Hisgoti ako ngadto kang Paraon ug ipagawas ako niining bilanggoan.
But when you are out of prison and everything goes well for you, please do not forget me.
15 Kay sa pagkatinuod gidagit ako pagawas sa yuta sa mga Hebrohanon. Dinhi usab wala akoy nabuhat nga sayop nga angay nila akong ibutang niining bilanggoan.”
People took me away forcefully from the land where my fellow Hebrews live. [I did nothing wrong there], and also while I have been here in Egypt, I have done nothing for which I deserved to be put in prison. So be kind to me and tell the king about me, so that he will release me from this prison!”
16 Sa pagkakita sa pangulo sa tigbuhat ug tinapay nga ang kahulogan maayo, siya nag-ingon kang Jose, “Nagdamgo usab ako, tan-awa, adunay tulo ka mga bukag nga tinapay nga anaa sa ibabaw sa akong ulo.
When the chief baker heard that the meaning of the dream of the king’s drink-server was very favorable, he said to Joseph, “I also had a dream. In the dream I was surprised to see three baskets of bread stacked on my head.
17 Sa ibabaw sa bukag anaa didto ang tanan nga nagkalain-laing linutong pagkaon alang kang Paraon, apan ang mga langgam mikaon niini pagawas sa bukag nga anaa sa akong ulo.”
In the top basket there were many kinds of baked goods for the king, but birds were eating them from the top basket that was on my head!”
18 Si Jose mitubag ug miingon, “Mao kini ang kahulogan. Ang tulo ka mga bukag, mao ang tulo ka mga adlaw.
God again told Joseph what the dream meant, so he said, “The three baskets also represent three days.
19 Sulod sa tulo ka adlaw putlan ka ni Paraon ug ulo ug pagabitayon ka didto sa kahoy. Ang kalanggaman magakaon sa imong unod.”
Within three days the king will command that your head be cut off. Then your body will be hung on a tree, and vultures will come and eat your flesh.”
20 Niabot ang higayon sa ikatulo nga adlaw sa adlaw nga natawhan ni Paraon. Nagpakumbira siya alang sa tanan niyang mga sulugoon. Naghatag siya ug pinasahi nga pagtagad sa pangulo sa tigtagay ug bino ug sa pangulo sa tigbuhat ug tinapay labaw pa sa tanan niyang mga sulugoon.
The third day after that was the (king’s birthday/day they celebrated when the king became one year older). On that day the king invited all his officials to celebrate his birthday. During the celebration, while they were all gathered there, the king summoned his chief drink-server and chief baker from the prison.
21 Iyang gipabalik ang pangulo sa tigtagay ug bino sa iyang katungdanan, ug gibutang niya pag-usab ang kupa ngadto sa kamot ni Paraon.
He said that his chief drink-server could have his previous job again, so that again he took cups of wine to the king.
22 Apan iyang gipabitay ang pangulo sa tigbuhat ug tinapay, sumala sa gihubad ni Jose ngadto kanila.
But he commanded that the chief baker should be killed by being hanged, just as Joseph had said would happen when he told the two men the meaning of their dreams.
23 Apan ang pangulo sa tigtagay ug bino wala nahinumdom sa pagtabang kang Jose. Hinuon, gikalimtan niya siya.
But the chief drink-server did not think about Joseph. He forgot to do what Joseph asked him to do.
