Genesis 18
1 Nagpakita si Yahweh kang Abraham diha sa katugasan ni Mamre, samtang naglingkod siya sa pultahan sa iyang tolda sa kainiton sa adlaw.
And YHWH appeared unto him in the plains of Mamre: and he sat in the tent door in the heat of the day;
2 Mihangad siya ug, tan-awa, nakita niya ang tulo ka mga lalaki nga nagbarog sa iyang atubangan. Sa pagkakita niya kanila, midagan siya aron sa pagtagbo kanila gikan sa pultahan sa tolda ug miyukbo sa yuta.
And he lift up his eyes and looked, and, lo, three men stood by him: and when he saw them, he ran to meet them from the tent door, and bowed himself toward the ground,
3 Miingon siya, “Ginoo, kung gikahimut-an mo ako, ayaw sayloi ug biyai ang imong sulugoon.
And said, YHWH, if now I have found favour in thy sight, pass not away, I pray thee, from thy servant:
4 Tugoti nga dalhan kamo ug diyutay nga tubig, aron hugasan ang inyong mga tiil, ug pahulay kamo ilalom sa kahoy.
Let a little water, I pray you, be fetched, and wash your feet, and rest yourselves under the tree:
5 Tugoti ako sa pagdala ug diyutay nga pagkaon, aron mahupay ang inyong kaugalingon. Pagkahuman makapadayon na kamo sa inyong panaw, sanglit mianhi man kamo sa inyong sulugoon.” Ug miingon sila, “Buhata kung unsa ang imong gisulti.”
And I will fetch a morsel of bread, and comfort ye your hearts; after that ye shall pass on: for therefore are ye come to your servant. And they said, So do, as thou hast said.
6 Unya nagdalidali ug adto si Abraham sa sulod sa barongbarong ngadto kang Sara, ug miingon, “Pagdali, pagkuha ug tulo ka takus sa pinakamaayong harina, masaha kini, ug paghimo ug tinapay.”
And Abraham hastened into the tent unto Sarah, and said, Make ready quickly three measures of fine meal, knead it, and make cakes upon the hearth.
7 Unya midagan si Abraham ngadto sa panon sa mga mananap, ug gikuha niya ang nating baka nga humok ug maayo, ug gihatag kini ngadto sa sulugoon, ug gidali niya kini pag-andam.
And Abraham ran unto the herd, and fetcht a calf tender and good, and gave it unto a young man; and he hasted to dress it.
8 Gikuha niya ang mantikilya ug gatas, ug ang nating baka nga giandam, ug gibutang ang pagkaon sa ilang atubangan, ug nagbarog siya tapad kanila ilalom sa kahoy samtang nangaon sila.
And he took butter, and milk, and the calf which he had dressed, and set it before them; and he stood by them under the tree, and they did eat.
9 Miingon sila kaniya, “Diin man si Sara ang imong asawa?” Mitubag siya, “Atua didto sa sulod sa barongbarong.”
And they said unto him, Where is Sarah thy wife? And he said, Behold, in the tent.
10 Miingon siya, “Mobalik gayod ako kanimo sa tingpamulak, ug tan-awa, ang imong asawa nga si Sara makabaton ug anak nga lalaki.” Naminaw si Sara didto sa pultahan sa tolda, nga anaa sa iyang luyo.
And he said, I will certainly return unto thee according to the time of life; and, lo, Sarah thy wife shall have a son. And Sarah heard it in the tent door, which was behind him.
11 Karon si Abraham ug si Sara tigulang na, ug taas na ang pangidaron, ug si Sara wala na sa sakto nga pangidaron nga ang usa ka babaye makabaton pa ug anak.
Now Abraham and Sarah were old and well stricken in age; and it ceased to be with Sarah after the manner of women.
12 Busa mikatawa si Sara sa iyang kaugalingon, nga nag-ingon, “Human nga nagmaluyahon na ako, aduna pa ba akoy kagana, nga ang akong agalon tigulang na man usab?”
Therefore Sarah laughed within herself, saying, After I am waxed old shall I have pleasure, my master being old also?
13 Miingon si Yahweh kang Abraham, “Nganong mikatawa man si Sara ug miingon, 'Makabaton pa ba ako ug anak, nga tigulang na man ako?'
And YHWH said unto Abraham, Wherefore did Sarah laugh, saying, Shall I of a surety bear a child, which am old?
14 Aduna bay lisod kaayo kang Yahweh? Sa panahon nga akong gitagana, sa tingpamulak, mobalik ako kanimo. Sa samang higayon sa sunod tuig makabaton na ug anak nga lalaki si Sara.”
Is any thing too hard for YHWH? At the time appointed I will return unto thee, according to the time of life, and Sarah shall have a son.
15 Unya gilimod kini ni Sara ug miingon, “Wala man ako mikatawa,” tungod kay nahadlok siya. Mitubag siya, “Dili, mikatawa ka gayod.”
Then Sarah denied, saying, I laughed not; for she was afraid. And he said, Nay; but thou didst laugh.
16 Unya mitindog ang mga lalaki aron sa pagbiya ug midungaw paubos sa Sodoma. Miuban si Abraham kanila aron mahatod niya sila sa unahan.
And the men rose up from thence, and looked toward Sodom: and Abraham went with them to bring them on the way.
17 Apan miingon si Yahweh, “Angay bang itago ko kang Abraham kung unsa ang akong pagahimuon,
And YHWH said, Shall I hide from Abraham that thing which I do;
18 sanglit mahimo man gayong usa ka bantogan ug gamhanan nga nasod si Abraham, ug ang tanang nasod sa tibuok kalibotan mapanalanginan tungod kaniya?
Seeing that Abraham shall surely become a great and mighty nation, and all the nations of the earth shall be blessed in him?
19 Kay gipili ko siya aron tudloan niya ang iyang mga anak ug ang iyang panimalay sa pagsunod sa paagi ni Yahweh kung wala na siya, sa pagbuhat ug matarong ug husto, aron buhaton ni Yahweh kang Abraham kung unsa ang iyang gisulti ngadto kaniya.”
For I know him, that he will command his children and his household after him, and they shall keep the way of YHWH, to do justice and judgment; that YHWH may bring upon Abraham that which he hath spoken of him.
20 Unya miingon si Yahweh, “Tungod kay ang mga sumbong batok sa Sodoma ug Gomora hilabihan na gayod kadako, ug tungod kay ang ilang mga sala hilabihan na kaayo kadaotan,
And YHWH said, Because the cry of Sodom and Gomorrah is great, and because their sin is very grievous;
21 molugsong ako karon didto ug sutaon ang mga sumbong batok kaniya nga nahiabot kanako, kung tinuod ba gayod nga gibuhat nila kini. Kung wala man, masayran ko.”
I will go down now, and see whether they have done altogether according to the cry of it, which is come unto me; and if not, I will know.
22 Busa ang mga lalaki mibiya gikan didto, ug miadto padulong sa Sodoma, apan si Abraham nagpabilin nga nagbarog sa atubangan ni Yahweh.
And the men turned their faces from thence, and went toward Sodom: but Abraham stood yet before YHWH.
23 Unya miduol si Abraham ug miingon, “Imo ba gayong laglagon ang matarong uban sa daotan?
And Abraham drew near, and said, Wilt thou also destroy the righteous with the wicked?
24 Pananglitan adunay 50 ka matarong nga anaa sa siyudad. Imo ba kining laglagon ug dili luwason ang dapit alang sa 50 ka matarong nga atua didto?
Peradventure there be fifty righteous within the city: wilt thou also destroy and not spare the place for the fifty righteous that are therein?
25 Dili mo gayod mahimo kanang butanga, ang mopatay sa mga matarong uban sa daotan, aron nga ang matarong mahisama sa pagtagad sa mga daotan. Dili mo gayod kana mahimo! Dili ba himoon man sa manghuhukom sa tibuok kalibotan kung unsa ang makiangayon?”
That be far from thee to do after this manner, to slay the righteous with the wicked: and that the righteous should be as the wicked, that be far from thee: Shall not the Judge of all the earth do right?
26 Miingon si Yahweh, “Kung makakaplag ako ug 50 ka matarong sa siyudad sa Sodoma, dili ko pagalaglagon ang tibuok nga dapit alang kanila.”
And YHWH said, If I find in Sodom fifty righteous within the city, then I will spare all the place for their sakes.
27 Mitubag si Abraham ug miingon, “Tan-awa, nakaako ako sa pagpakigsulti sa akong Ginoo, bisan tuod abog lamang ako ug mga abo!
And Abraham answered and said, Behold now, I have taken upon me to speak unto YHWH, which am but dust and ashes:
28 Pananglitan adunay 45 ka matarong? Imo bang laglagon ang tibuok nga siyudad tungod kay kulang ug lima?” Ug miingon siya, “Dili ko kini pagalaglagon, kung makakaplag ako didto ug 45.”
Peradventure there shall lack five of the fifty righteous: wilt thou destroy all the city for lack of five? And he said, If I find there forty and five, I will not destroy it.
29 Misulti na usab siya kaniya, ug miingon, “Pananglitan adunay 40 nga imong makaplagan didto?” Mitubag siya, “Dili ko kini buhaton alang niadtong 40.”
And he spake unto him yet again, and said, Peradventure there shall be forty found there. And he said, I will not do it for forty's sake.
30 Miingon siya, “Palihog ayaw kasuko, Ginoo, aron makahimo pa ako nga makasulti. Pananglitan adunay 30 nga makaplagan didto.” Mitubag siya, “Dili ko kini buhaton, kung makakaplag ako ug 30 didto.”
And he said unto him, Oh let not YHWH be angry, and I will speak: Peradventure there shall thirty be found there. And he said, I will not do it, if I find thirty there.
31 Miingon siya, “Tan-awa, nakaako ako sa pagsulti sa akong Ginoo! Pananglitan adunay makaplagan nga 20 didto.” Mitubag siya, “Dili ko kini pagalaglagon alang niadtong 20.”
And he said, Behold now, I have taken upon me to speak unto YHWH: Peradventure there shall be twenty found there. And he said, I will not destroy it for twenty's sake.
32 Miingon siya, “Palihog ayaw kasuko, Ginoo, ug mosulti ako sa makausa pa sa kataposang higayon. Pananglitan makakaplag ka ug napulo didto.” Ug miingon siya, “Dili ko kini pagalaglagon alang niadtong napulo.”
And he said, Oh let not YHWH be angry, and I will speak yet but this once: Peradventure ten shall be found there. And he said, I will not destroy it for ten's sake.
33 Mipadulong si Yahweh sa iyang dalan pagkahuman gayod sa iyang pagpakigsulti kang Abraham, ug mibalik si Abraham sa iyang panimalay.
And YHWH went his way, as soon as he had left communing with Abraham: and Abraham returned unto his place.
