Exodo 2
1 Karon giminyoan sa lalaki nga gikan sa tribo ni Levi ang babaye nga gikan usab sa kaliwat ni Levi.
It was around this time that a man from the tribe of Levi married a woman, also a Levite.
2 Namabdos ang babaye ug nanganak ug usa ka batang lalaki. Sa dihang nakita niya nga himsog siya nga batang lalaki, gitagoan niya siya sulod sa tulo ka bulan.
She became pregnant and had a son. She saw he was a lovely baby, and she hid him for three months.
3 Apan sa dihang dili na niya siya matago, mikuha siya ug basket nga papyrus ug gibulitan kini sa aspalto ug alkitran. Unya gisulod niya ang bata niini ug gipahiluna kini taliwala sa kabugangan didto sa tubig nga daplin sa suba.
But when she couldn't hide him anymore, she got a papyrus basket and covered it with tar and pitch. Then she put her baby in the basket and placed it among the reeds along the bank of the Nile.
4 Nagbarog ang iyang igsoon nga babaye didto sa unahan aron makita kung unsa ang mahitabo kaniya.
His sister waited some distance away, keeping an eye on him.
5 Milugsong sa suba ang anak nga babaye sa Faraon aron maligo samtang naglakaw ang iyang mga katabang daplin sa suba. Nakita niya ang basket taliwala sa kabugangan ug gisugo niya ang iyang katabang nga kuhaon kini.
Then Pharaoh's daughter arrived to bathe in the Nile. Her ladies-in-waiting were walking along the bank of the river. When she saw the basket among the reeds, she sent her maid to get it and bring it to her.
6 Sa pag-abli niya niini, nakita niya ang bata. Tan-awa, naghilak ang bata. Naluoy siya kaniya ug miingon, “Sigurado gayod nga usa kini sa mga anak sa mga Hebreohanon.”
When she opened it she saw the baby boy. He was crying and she felt sorry for him. “This must be one of the Hebrew boys,” she said.
7 Unya miingon ang igsoon nga babaye sa bata ngadto sa anak nga babaye sa Faraon, “Kinahanglan ba nga molakaw ako ug mangita ug babaye nga Hebreohanon aron magpasuso sa bata alang kanimo?”
His sister asked Pharaoh's daughter, “Would you like me to go and find one of the Hebrew women to nurse him for you?”
8 Miingon ang anak nga babaye sa Faraon ngadto kaniya, “Lakaw.” Busa milakaw ang batan-ong babaye ug gikuha ang inahan sa bata.
“Yes, go and do that,” she replied. So the girl went and called the baby's mother to come.
9 Miingon ang anak nga babaye sa Faraon sa inahan sa bata, “Dad-a kining bataa ug atimana siya alang kanako, ug suholan ko ikaw.” Busa gidala sa babaye ang bata ug giatiman siya.
“Take this baby boy and nurse him for me,” she told his mother. “I will pay you myself.” So his mother took him home and nursed him.
10 Sa dihang midako na ang bata, gidala niya siya sa anak nga babaye sa Faraon, ug nahimo siya nga iyang anak nga lalaki. Ginganlan niya siya ug Moises ug miingon, “Tungod kay gikuha ko siya gikan sa tubig.”
When the boy was older she took him to Pharaoh's daughter, who adopted him as her son. She called him Moses, because she said, “I pulled him out of the water.”
11 Sa dihang midako na si Moises, miadto siya sa iyang katawhan ug naniid sa ilang hilabihan nga pagtrabaho. Nakita niya ang usa ka Ehiptohanon nga gikulata ang usa ka Hebreohanon, usa sa iyang katawhan.
Later, when Moses had grown up, he went to visit his people, the Hebrews. He saw them doing hard labor. He also saw an Egyptian beating a Hebrew, one of his own people.
12 Milingi-lingi siya, ug sa dihang nakita niya nga walay tawo didto, gipatay niya ang Ehiptohanon ug gitagoan ang lawas niini sa balas.
He looked all around to make sure no one was watching, and then he killed the Egyptian and buried his body in the sand.
13 Miadto na usab siya pagkasunod adlaw, ug, tan-awa, nag-away ang duha ka Hebreohanon. Miingon siya sa tawo nga sad-an, “Nganong gisumbag man nimo ang imong kauban?”
The following day he went back and he saw two Hebrews fighting with each other. He said to the one at fault, “Why are you beating one of your own people?”
14 Apan miingon ang lalaki, “Kinsa man ang naghimo kanimo nga pangulo ug maghukom nganhi kanamo? Naglaraw ka ba nga patyon ako sama sa imong pagpatay sa Ehiptohanon?” Unya nahadlok si Moises ug miingon, “Sigurado gayod nga nasayran na sa uban ang akong nabuhat.”
“Who put you in charge to judge us?” the man replied. “Are you going to kill me like you did the Egyptian?” Moses became frightened at this, and said to himself, “People know what I've done!”
15 Karon sa dihang nadunggan sa Faraon ang mahitungod niini, gisulayan niya sa pagpatay si Moises. Apan mikalagiw si Moises gikan sa Faraon ug mipuyo didto sa yuta sa Midian. Didto milingkod siya sa kilid sa atabay.
When Pharaoh found out, he tried to have Moses killed, but Moses ran away from Pharaoh and went to live in Midian. One day as he was sitting by a well,
16 Karon ang pari sa Midian adunay pito ka mga anak nga babaye. Miabot sila, nagsag-ob ug tubig, ug gipuno ang imnanan ug tubig sa mga mananap aron paimnon ang panon sa mga karnero sa ilang amahan.
and the Midianite priest's seven daughters came to fetch water to fill up the troughs so their father's flock could drink.
17 Miabot ang mga magbalantay sa karnero ug misulay sa pagpahawa kanila, apan miadto si Moises ug gitabangan sila. Unya gipainom niya ang panon sa ilang mga karnero.
Some shepherds arrived and chased them off, but Moses intervened and rescued them, and watered their flock.
18 Sa dihang miadto na ang mga babaye kang Reuel nga ilang amahan, miingon siya, “Nganong sayo man kamo nakauli karon?”
When they got home, their father Reuel asked them, “How did you get back so quickly today?”
19 Miingon sila, “Giluwas kami sa usa ka Ehiptohanon gikan sa mga magbalantay sa karnero. Nagsag-ob usab siya ug tubig alang kanamo ug gipainom ang panon sa mga karnero.”
“An Egyptian rescued us from some shepherds who attacked us,” they replied. “Then he even fetched water for us so the flock could drink.”
20 Miingon siya sa iyang mga anak nga babaye, “Unya hain man siya? Nganong gibiyaan man ninyo ang lalaki? Tawga siya aron makakaon siya uban kanato.”
“So where is he?” Reuel asked his daughter. “You didn't just leave him there, did you? Go and invite him to eat with us!”
21 Miuyon si Moises nga magpabilin uban sa tawo, nga naghatag usab sa iyang anak nga babaye nga si Zipora ngadto kaniya diha sa kaminyoon.
Moses agreed to stay with the man, who arranged for his daughter Zipporah to marry Moses.
22 Nanganak siya ug batang lalaki, ug ginganlan kini ni Moises ug Gershom; miingon siya, “Nahimo ako nga lumolupyo sa langyaw nga yuta.”
She had a son, and Moses named him Gershom, for he said, “I'm an exile living in a foreign country.”
23 Milabay ang taas nga panahon, namatay ang Hari sa Ehipto. Nag-agulo ang mga Israelita tungod sa pagkaulipon sa pagtrabaho. Mituaw sila alang sa pagpakitabang, ug miabot sa Dios ang ilang mga pangamuyo tungod sa ilang pagkaginapos.
Years later, the king of Egypt died. But the Israelites were still groaning under their hard labor. Their cries for help because of their hardship reached God.
24 Sa dihang nadungog sa Dios ang ilang pag-agulo, nahinumdoman sa Dios ang iyang kasabotan tali kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.
God heard their groans, and recalled his agreement with Abraham, Isaac, and Jacob.
25 Nakita sa Dios ang mga Israelita, ug nasabtan niya ang ilang kahimtang.
God also looked sympathetically on the Israelites, and was concerned for them.
