2 Cronicas 24

1 Nagpangidaron ug pito ka tuig si Joas sa dihang nagsugod siya sa paghari; Naghari siya sa Jerusalem sulod sa 40 ka tuig. Si Zibia ang iyang inahan, nga taga-Beersheba.

Quando Ioas divenne re aveva sette anni; regnò quarant'anni in Gerusalemme. Sua madre, di Bersabea, si chiamava Sibia.

2 Gibuhat ni Joas kung unsa ang maayo sa mga mata ni Yahweh sa tanang mga adlaw ni Jehoyada, nga pari.

Ioas fece ciò che è retto agli occhi del Signore finché visse il sacerdote Ioiadà.

3 Gihatagan siya ni Jehoyada ug duha ka mga asawa, ug nahimo siyang amahan sa iyang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye.

Ioiadà gli diede due mogli ed egli generò figli e figlie.

4 Miabot ang higayon, nga nakahukom si Joas nga tukoron pag-usab ang puluy-anan ni Yahweh.

In seguito, Ioas decise di restaurare il tempio.

5 Gitigom niya ang mga pari ug mga Levita, ug miingon ngadto kanila, “Gawas ngadto sa siyudad sa Juda sa matag tuig ug tigoma ang salapi sa tibuok Israel aron pag-ayo sa puluy-anan sa inyong Dios. Siguradoha gayod nga masugdan dayon kini.” Sa sinugdanan wala kini buhata sa mga Levita.

Radunò i sacerdoti e i leviti e disse loro: «Andate nelle città di Giuda e raccogliete ogni anno da tutti gli Israeliti denaro per restaurare il tempio del vostro Dio. Cercate di sollecitare il lavoro». Ma i leviti non mostrarono nessuna fretta.

6 Busa gipatawag sa hari si Jehoyada, ang labaw nga pari, ug giingnan siya, “Ngano wala mo man gisultihan ang mga Levita nga kinahanglan dad-on gikan sa Juda ug sa Jerusalem ang buhis sa katawhan sa Israel nga gipakolekta ni Moises nga sulugoon ni Yahweh alang sa tolda sa kasuguan sa kasabotan?”

Allora il re convocò Ioiadà loro capo e gli disse: «Perché non hai richiesto dai leviti che portassero da Giuda e da Gerusalemme la tassa prescritta da Mosè servo del Signore e fissata dall'assemblea di Israele per la tenda della testimonianza?

7 Kay alang sa mga anak nga lalaki ni Atalia, ang daotan nga babaye, nga naglumpag sa puluy-anan sa Dios ug naghatag sa tanang mga balaang butang sa puluy-anan ni Yahweh ngadto sa mga Baal.

L'empia Atalia, infatti, e i suoi adepti hanno dilapidato il tempio di Dio; perfino tutte le cose consacrate del tempio hanno adoperato per i Baal».

8 Busa nagmando ang hari, ug naghimo sila ug sudlanan ug gibutang kini gawas sa agianan diha sa puluy-anan ni Yahweh.

Per ordine del re fecero una cassa, che posero davanti alla porta del tempio.

9 Unya nagmantala sila ngadto sa Juda ug sa Jerusalem, alang sa katawhan sa Israel nga dad-on ang buhis alang kang Yahweh nga gipakolekta ni Moises nga sulugoon sa Dios didto sa kamingawan.

Quindi fecero un proclama in Giuda e in Gerusalemme perché si portasse al Signore la tassa imposta da Mosè servo di Dio a Israele nel deserto.

10 Nagsadya ang tanang mga pangulo ug ang tanang katawhan ug gidala sa sulod ang salapi ug gibutang kini sa sudlanan hangtod nga napuno nila kini.

Tutti i capi e tutto il popolo si rallegrarono e portarono il denaro che misero nella cassa fino a riempirla.

11 Sa matag higayon nga dad-on sa mga Levita ang sudlanan ngadto sa mga opisyal sa hari, ug sa matag tan-aw nila nga aduna kini daghang salapi, mobalik ang mga eskriba sa hari ug mga opisyal sa mga labaw nga pari, habwaon ang sudlanan, ug kuhaon kini ug dad-on pagbalik sa nahimutangan niini. Gibuhat nila kini sa matag-adlaw, sa pagtigom ug dakong kantidad sa salapi.

Quando la cassa veniva portata per l'ispezione reale affidata ai leviti ed essi vedevano che c'era molto denaro, allora veniva lo scriba del re e l'ispettore nominato dal sommo sacerdote, vuotavano la cassa, quindi la prendevano e la ricollocavano al suo posto. Facevano così ogni giorno e così misero insieme molto denaro.

12 Gihatag sa hari ug ni Jehoyada ang salapi ngadto sa mga nagatrabaho sa puluy-anan ni Yahweh. Nagsuhol kining mga tawhana ug mga mason, ug mga panday aron ayohon ang puluy-anan ni Yahweh, ug kadto usab nga nagatrabaho sa puthaw ug bronsi.

Il re e Ioiadà lo diedero ai dirigenti dei lavori addetti al tempio ed essi impegnarono scalpellini e falegnami per le riparazioni del tempio; anche lavoratori del ferro e del bronzo si misero al lavoro per riparare il tempio.

13 Busa nagmakugihon kaayo ang mga trabahante, ug paspas ang ilang pagtrabaho, gipatindog nila pag-usab ang balay sa Dios sama sa daang disenyo ug gipalig-on kini.

I dirigenti dei lavori si mostrarono molto attivi; per la loro opera le riparazioni progredirono; essi riportarono il tempio di Dio allo stato di una volta e lo consolidarono.

14 Sa dihang nahuman nila kini, gidala nila ang nabilin nga mga salapi ngadto sa hari ug kang Jehoyada. Gigamit kining salapi alang sa kagamitan sa puluy-anan ni Yahweh, mga gamit alang sa pag-alagad ug paghalad—mga kutsara ug mga gamit nga hinimo sa bulawan ug plata. Nagpadayon sila sa paghalad ug mga sinunog sa puluy-anan ni Yahweh sa tanang mga adlaw ni Jehoyada.

Quando ebbero finito, portarono davanti al re e a Ioiadà il resto del denaro e con esso fecero arredi per il tempio: vasi per il servizio liturgico e per gli olocausti, coppe e altri oggetti d'oro e d'argento. Finché visse Ioiadà, si offrirono sempre olocausti nel tempio.

15 Nagkatigulang na si Jehoyada ug taas nga mga adlaw, ug unya namatay siya; 130 ang iyang pangidaron sa dihang namatay siya.

Ma Ioiadà, divenuto vecchio e sazio di anni, morì a centotrenta anni.

16 Gilubong nila siya sa siyudad ni David uban sa mga hari, tungod kay nagbuhat man siya ug maayo sa Israel, ngadto sa Dios, ug sa puluy-anan sa Dios.

Lo seppellirono nella città di Davide con i re, perché aveva agito bene in Israele per il servizio del Signore e per il suo tempio.

17 Karon human sa kamatayon ni Jehoyada, miabot ang mga pangulo sa Juda ug nagpasidungog ngadto sa hari. Unya nagpatalinghog ang hari kanila.

Dopo la morte di Ioiadà, i capi di Giuda andarono a prostrarsi davanti al re, che allora diede loro ascolto.

18 Mibiya sila sa balay ni Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan, ug misimba sa diosa nga si Ashera ug sa mga diosdios. Gipahamtang ang kasuko sa Dios ngadto sa Juda ug sa Jerusalem tungod niining sayop nilang gipangbuhat.

Costoro trascurarono il tempio del Signore Dio dei loro padri, per venerare i pali sacri e gli idoli. Per questa loro colpa si scatenò l'ira di Dio su Giuda e su Gerusalemme.

19 Bisan pa niana, nagpadala si Yahweh ug mga propeta ngadto kanila aron mahibalik sila pag-usab ngadto kaniya, ang mga propeta nagsaksi ngadto sa katawhan, apan midumili sila nga mopatalinghog.

Il Signore mandò loro profeti perché li facessero ritornare a lui. Essi comunicarono loro il proprio messaggio, ma non furono ascoltati.

20 Ang Espiritu ni Yahweh miabot kang Zacarias ang anak nga lalaki ni Jehoyada, nga pari; mibarog si Zacarias taliwala sa katawhan ug miingon ngadto kanila, “Miingon ang Dios niini: Ngano man nga naglapas kamo sa mga sugo ni Yahweh, mao nga wala kamo mouswag? Sanglit gisalikway man ninyo si Yahweh, isalikway usab niya kamo.”

Allora lo spirito di Dio investì Zaccaria, figlio del sacerdote Ioiadà, che si alzò in mezzo al popolo e disse: «Dice Dio: perché trasgredite i comandi del Signore? Per questo non avete successo; poiché avete abbandonato il Signore, anch'egli vi abbandona».

21 Apan naglaraw sila batok kaniya; sa mando sa hari, gibato nila siya diha sa hawanan sa puluy-anan ni Yahweh.

Ma congiurarono contro di lui e per ordine del re lo lapidarono nel cortile del tempio.

22 Niining panghitaboa, wala tagda ni Joas, nga hari, ang kamaayo nga gibuhat kaniya ni Jehoyada, nga amahan ni Zacarias. Hinuon, gipatay niya ang anak nga lalaki ni Jehoyada. Sa dihang kamatyonon na si Zacarias, miingon siya, “Makita unta kini ni Yahweh ug paninglan ka niini.”

Il re Ioas non si ricordò del favore fattogli da Ioiadà padre di Zaccaria, ma ne uccise il figlio, che morendo disse: «Il Signore lo veda e ne chieda conto!».

23 Sa pag-abot sa kataposan sa tuig, miabot ang kasundalohan sa Aram aron makigbatok kang Joas. Miabot sila ngadto sa Juda ug sa Jerusalem; gipamatay nila ang tanang mga pangulo sa katawhan ug gipadala ngadto sa hari sa Damascus ang tanang kinawat gikan kanila.

All'inizio dell'anno successivo, marciò contro Ioas l'esercito degli Aramei. Essi vennero in Giuda e in Gerusalemme, sterminarono fra il popolo tutti i capi e inviarono l'intero bottino al re di Damasco.

24 Gamay ra ang miabot nga kasundalohan sa mga taga-Aram, apan gihatagan sila ug kadaogan batok sa dakong kasundalohan tungod kay gisalikway man sa Juda si Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan. Niini nga paagi gihukman sa taga-Aram si Joas.

L'esercito degli Aramei era venuto con pochi uomini, ma il Signore mise nelle loro mani un grande esercito, perché essi avevano abbandonato il Signore Dio dei loro padri. Gli Aramei fecero giustizia di Ioas.

25 Sa wala na nianang tungora ang mga taga-Aram, nasamdan pag-ayo si Joas. Ang kaugalingon niyang mga sulugoon naglaraw batok kaniya tungod sa pagpatay sa mga anak nga lalaki ni Jehoyada, nga pari. Gipatay nila siya sa iyang higdaanan, ug namatay siya; gilubong nila siya ngadto sa siyudad ni David, apan dili sa mga lubnganan sa mga hari.

Quando furono partiti, lasciandolo gravemente malato, i suoi ministri ordirono una congiura contro di lui per vendicare il figlio del sacerdote Ioiadà e lo uccisero nel suo letto. Così egli morì e lo seppellirono nella città di Davide, ma non nei sepolcri dei re.

26 Mao kini ang mga tawo nga naglaraw batok kaniya: si Zabad ang anak nga lalaki ni Shimeat, nga Amonihanon, ug si Jehozabad ang anak nga lalaki ni Shimrit, nga Moabihanon.

Questi furono i congiurati contro di lui: Zabàd figlio di Simeat, l'Ammonita, e Iozabàd figlio di Simrit, il Moabita.

27 Karon ang mga talaan mahitungod sa iyang mga anak nga lalaki, ang mahinungdanon nga panagna nga naghisgot bahin kaniya, ug ang pagtukod sa puluy-anan sa Dios, tan-awa, nahisulat kini sa Basahon sa mga Pahayag sa Hari. Si Amazia, ang iyang anak nga lalaki, nahimong hari puli kaniya.

Quanto riguarda i suoi figli, la quantità dei tributi da lui riscossi, il restauro del tempio di Dio, ecco tali cose sono descritte nella memoria del libro dei re. Al suo posto divenne re suo figlio Amazia.