2 Cronicas 18

1 Karon si Jehoshafat adunay dakong mga bahandi ug kadungganan; nakighiusa siya kang Ahab pinaagi sa pagpakigminyo sa usa sa iyang pamilya sa anak nga babaye ni Ahab.

Now Jehoshaphat had riches and honor in abundance, and he allied himself with Ahab by marriage.

2 Human sa pipila ka mga tuig, milugsong siya paingon kang Ahab didto sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab ug daghang mga karnero ug torong baka alang kaniya ug sa mga tawo nga mikuyog kaniya. Gidani usab siya ni Ahab aron sa pagsulong sa Ramot Gilead uban kaniya.

And some years later he went down to visit Ahab in Samaria, where Ahab sacrificed many sheep and cattle for him and the people with him, and urged him to march up to Ramoth-gilead.

3 Si Ahab, ang hari sa Israel, miingon kang Jehoshafat, ang hari sa Juda, “Mokuyog ka ba kanako sa Ramot Gilead?” Mitubag si Jehoshafat kaniya, “Nahisama ako kanimo, ug ang akong mga katawhan sama sa imong mga katawhan; mouban kami kanimo sa pagpakiggubat.”

Ahab king of Israel asked Jehoshaphat king of Judah, “Will you go with me against Ramoth-gilead?” And Jehoshaphat replied, “I am like you, and my people are your people; we will join you in the war.”

4 Miingon si Jehoshafat sa hari sa Israel, “Palihog pangitaa una ang pulong ni Yahweh alang sa imong katubagan.”

But Jehoshaphat also said to the king of Israel, “Please inquire first for the word of the LORD.”

5 Unya gitigom sa hari sa Israel ang mga propeta, 400 ka mga lalaki, ug miingon kanila, “Kinahanglan ba kita moadto sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili na?” Miingon sila, “Sulong, kay itugyan kini sa Dios ngadto sa kamot sa hari.”

So the king of Israel assembled the prophets, four hundred men, and asked them, “Should we go to war against Ramoth-gilead, or should we refrain?” “Go up,” they replied, “and God will deliver it into the hand of the king.”

6 Apan miingon si Jehoshafat, “Wala bay laing propeta ni Yahweh dinhi nga makahimo kita sa pagpangayo ug tambag?”

But Jehoshaphat asked, “Is there not still a prophet of the LORD here of whom we can inquire?”

7 Miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, “Aduna pay usa ka tawo nga atong mapangayoan ug tambag ni Yahweh, si Micaya ang anak nga lalaki ni Imla, apan nasuko ako kaniya tungod kay wala siyay maayong panagna mahitungod kanako, apan kanunay daotan.” Apan miingon si Jehoshafat, “Dili kinahanglan mosulti ang hari niana.”

The king of Israel answered, “There is still one man who can ask the LORD, but I hate him because he never prophesies anything good for me, but only bad. He is Micaiah son of Imlah.” “The king should not say that!” Jehoshaphat replied.

8 Unya nagpatawag ug opisyal ang hari sa Israel ug miingon, “Pagdali dad-a si Micaya ang anak nga lalaki ni Imla.”

So the king of Israel called one of his officials and said, “Bring Micaiah son of Imlah at once.”

9 Karon naglingkod sa tagsatagsa nila ka mga trono ang hari sa Israel nga si Ahab ug si Jehoshafat ang hari sa Juda, nagbisti sa ilang mga kupo, sa hawan nga dapit pasulod sa ganghaan sa Samaria, ug ang tanang mga propeta nanagna sa ilang atubangan.

Dressed in royal attire, the king of Israel and Jehoshaphat king of Judah were sitting on their thrones at the threshing floor by the entrance of the gate of Samaria, with all the prophets prophesying before them.

10 Naghimo ang anak nga lalaki ni Kenaana nga si Zedekia ug mga sungay nga puthaw ug miingon, “Miingon si Yahweh niini: Pinaagi niini laglagon mo ang mga Arameanhon hangtod mahurot sila.”

Now Zedekiah son of Chenaanah had made for himself iron horns and declared, “This is what the LORD says: ‘With these you shall gore the Arameans until they are finished off.’”

11 Managsama ang panagna sa tanang mga propeta, nga nag-ingon, “Sulonga ang Ramot Gilead ug pagmadaogon, kay gihatag kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.”

And all the prophets were prophesying the same, saying, “Go up to Ramoth-gilead and prosper, for the LORD will deliver it into the hand of the king.”

12 Ang mensahero nga miadto aron sa pagtawag kang Micaya nakigsulti kaniya, nga nag-ingon, “Karon tan-awa, ang mga pulong sa mga propeta nagpadayag ug maayong mga butang ngadto sa hari pinaagi sa usa ka baba. Palihog tugoti ang imong mga pulong nga mahisama sa pulong sa usa kanila ug mosulti sa maayong mga butang.”

Then the messenger who had gone to call Micaiah instructed him, “Behold, with one accord the words of the prophets are favorable to the king. So please let your words be like theirs, and speak favorably.”

13 Mitubag si Micaya, “Ingon nga buhi si Yahweh, kung unsa ang gisulti sa Dios mao ang akong isulti.”

But Micaiah said, “As surely as the LORD lives, I will speak whatever my God tells me.”

14 Sa dihang miabot siya sa hari, miingon ang hari ngadto kaniya, “Micaya, kinahanglan ba kami moadto sa Ramot Gilead alang sa pagpakiggubat, o dili?” Mitubag si Micaya kaniya, “Sulong ug pagmadaogon! Kay mahimo kining usa ka dakong kadaogan.”

When Micaiah arrived, the king asked him, “Micaiah, should we go to war against Ramoth-gilead, or should we refrain?” “Go up and triumph,” Micaiah replied, “for they will be given into your hand.”

15 Unya miingon ang hari ngadto kaniya, “Makapila ba kahigayon ako kinahanglan magpapanumpa kanimo nga dili ka magsulti ug bisan unsa kanako apan ang kamatuoran lamang sa ngalan ni Yahweh?”

But the king said to him, “How many times must I make you swear not to tell me anything but the truth in the name of the LORD?”

16 Busa miingon si Micaya, “Nakita ko nga nagkatibulaag ang tibuok Israel sa kabungtoran, sama sa karnero nga walay magbalantay, ug miingon si Yahweh, 'Wala kini magbalantay. Tugoti ang matag usa nga mobalik sa iyang panimalay nga adunay kalinaw.”'

So Micaiah declared: “I saw all Israel scattered on the hills like sheep without a shepherd. And the LORD said, ‘These people have no master; let each one return home in peace.’”

17 Busa miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, “Wala ko ba ikaw sultihi nga wala siya managna ug maayo mahitungod kanako, apan kadaot lamang?”

Then the king of Israel said to Jehoshaphat, “Did I not tell you that he never prophesies good for me, but only bad?”

18 Unya miingon si Micaya, “Busa kinahanglan makadungog kamong tanan sa pulong ni Yahweh: Nakita ko nga naglingkod si Yahweh sa iyang trono, ug ang pangulo sa kasundalohang manulonda sa langit nagtindog sa iyang tuong kamot ug sa iyang walang kamot.

Micaiah continued, “Therefore hear the word of the LORD: I saw the LORD sitting on His throne, and all the host of heaven standing on His right and on His left.

19 Miingon si Yahweh, “Kinsa man ang molingla kang Ahab, ang hari sa Israel, aron nga motungas siya ug mapukan sa Ramot Gilead?' Ang usa miingon niini ug ang uban miingon niana.

And the LORD said, ‘Who will entice Ahab king of Israel to march up and fall at Ramoth-gilead?’ And one suggested this, and another that.

20 Unya miabot ang espiritu ug mitindog sa atubangan ni Yahweh ug miingon, 'Linglahon ko siya.' Miingon si Yahweh kaniya, 'Unsaon man?'

Then a spirit came forward, stood before the LORD, and said, ‘I will entice him.’ ‘By what means?’ asked the LORD.

21 Mitubag ang espiritu, 'Mogula ako ug magpakabakakon nga espiritu sa baba sa tanan niyang mga propeta.' Mitubag si Yahweh, 'Ikaw ang molingla kaniya, ug magmalampuson ka. Karon lakaw ug buhata.'

And he replied, ‘I will go out and be a lying spirit in the mouths of all his prophets.’ ‘You will surely entice him and prevail,’ said the LORD. ‘Go and do it.’

22 Karon tan-awa, nagbutang si Yahweh ug usa ka bakakon nga espiritu sa baba niining imong mga propeta, ug nagpadala si Yahweh ug kadaot alang kanimo”

So you see, the LORD has put a lying spirit in the mouths of these prophets of yours, and the LORD has pronounced disaster against you.”

23 Unya mipaduol si Zedekia ang anak nga lalaki ni Kenaana, gisagpa sa aping si Micaya, ug miingon, “Asa man nga dalan miagi ang Espritu ni Yahweh aron mopahawa gikan kanako sa pagpakigsulti nganha kanimo?”

Then Zedekiah son of Chenaanah went up, struck Micaiah in the face, and demanded, “Which way did the Spirit of the LORD go when He departed from me to speak with you?”

24 Miingon si Micaya, “Tan-awa, masayod ka ana nianang adlawa, sa dihang modagan ka sa kinasuloran nga lawak aron motago.”

Micaiah replied, “You will soon see, on that day when you go and hide in an inner room.”

25 Miingon ang hari sa Israel sa pipila ka mga sulugoon, “Dakpa si Micaya kamo nga mga tawo ug dad-a siya kang Amon, ang Gobernador sa siyudad, ug ngadto kang Joas, ang akong anak nga lalaki.

And the king of Israel declared, “Take Micaiah and return him to Amon the governor of the city and to Joash the king’s son,

26 Kamo nga mga tawo ang magsulti kaniya, 'Miingon ang hari: Bilanggoa kining tawhana ug pakan-a siya ug diyutay lamang nga tinapay ug diyutay lamang nga tubig, hangtod makabalik ako nga luwas.”'

and tell them that this is what the king says: ‘Put this man in prison and feed him only bread and water until I return safely.’”

27 Unya miingon si Micaya, “Kung makabalik ka nga luwas, nagpasabot nga wala nakigsulti si Yahweh pinaagi kanako.” Unya gidugang pa niya, “Paminaw niini, kamong tanang katawhan.”

But Micaiah replied, “If you ever return safely, the LORD has not spoken through me.” Then he added, “Take heed, all you people!”

28 Busa si Ahab, ang hari sa Israel, ug si Jehoshafat, ang hari sa Juda, mitungas batok sa Ramot Gilead.

So the king of Israel and Jehoshaphat king of Judah went up to Ramoth-gilead.

29 Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, “Magtakoban ako ug moadto sa gubat, apan sul-ubon nimo ang imong harianon nga kupo.” Busa nagtakoban ang hari sa Israel, ug miadto sa gubat.

And the king of Israel said to Jehoshaphat, “I will disguise myself and go into battle, but you wear your royal robes.” So the king of Israel disguised himself and went into battle.

30 Karon gisugo sa hari sa Aram ang mga kapitan sa iyang mga karwahe, nga nag-ingon, “Ayaw sulonga ang dili mahinungdanon ug ang mahinungdanon nga mga sundalo. Hinuon, sulonga lamang ang hari sa Israel.”

Now the king of Aram had ordered his chariot commanders, “Do not fight with anyone, small or great, except the king of Israel.”

31 Nahitabo kini sa dihang nakita sa kapitan sa mga karwahe si Jehoshafat ug miingon sila, “Mao kana ang hari sa Israel.” Mibalik sila aron sa pagpakig-away kaniya, apan mituaw si Jehoshafat, ug gitabangan siya ni Yahweh. Gipalayo sila sa Dios gikan kaniya.

When the chariot commanders saw Jehoshaphat, they said, “This is the king of Israel!” So they turned to fight against him, but Jehoshaphat cried out, and the LORD helped him. God drew them away from him.

32 Ug nahitabo nga sa pagkakita sa mga pangulo sa mga karwahe nga dili kini mao ang hari sa Israel, namalik sila gikan sa paggukod kaniya.

And when the chariot commanders saw that he was not the king of Israel, they turned back from pursuing him.

33 Apan adunay usa ka lalaki nga namana nga wala sa tumong ug naigo ang hari sa Israel tungatunga sa sinumpayan sa iyang hinagiban. Unya miingon si Ahab sa tigmaneho sa iyang karwahe, “Balik ug dad-a ako pagawas sa gubat, kay nasamdan ako pag-ayo.”

However, a certain man drew his bow without taking special aim, and he struck the king of Israel between the joints of his armor. So the king said to his charioteer, “Turn around and take me out of the battle, for I am badly wounded!”

34 Misamot ang gubat nianang adlawa, ug ang hari sa Israel nagpabilin sa iyang karwahe nga nag-atubang sa mga Arameanhon hangtod pagkahapon. Ug sa hapit na mosalop ang adlaw, namatay siya.

The battle raged throughout that day, and the king of Israel propped himself up in his chariot facing the Arameans until evening. And at sunset he died.