1 Samuel 6
1 Karon ang sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh anaa sa nasod sa mga Filistihanon sulod sa pito ka bulan.
When the ark of the LORD had been in the land of the Philistines seven months,
2 Unya nagpatawag ang Filistihanon nga katawhan ug mga pari ug mga mananagna; miingon sila kanila, “Unsa man ang angay natong buhaton alang sa sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh? Sultihi kami kung unsaon namo kini pagbalik sa iyang kaugalingong lungsod.”
the Philistines summoned the priests and diviners, saying, “What shall we do with the ark of the LORD? Tell us how to send it back to its place.”
3 Miingon ang mga pari ug ang mga mananagna, “Kung iuli ninyo pagbalik ang sagradong sudlanan sa kasabotan sa Dios sa Israel, ayaw kini ibalik nga walay gasa; sa tanang paagi padalhi siya ug halad sa sala. Unya mamaayo kamo, ug masayran ninyo kung nganong hangtod karon wala niya gibakyaw ang iyang kamot.”
They replied, “If you return the ark of the God of Israel, do not send it away empty, but by all means return it to Him with a guilt offering. Then you will be healed, and you will understand why His hand has not been lifted from you.”
4 Unya miingon sila, “Unsa man ang kinahanglan nga ihalad alang sa sala kung ibalik kini kaniya?” Mitubag sila, “Lima ka bulawan nga mga hubag ug lima ka bulawan nga nagpormag ilaga, lima sama sa gidaghanon sa mga pangulo sa mga Filistihanon. Tungod kay samang katalagman ang gihampak kaninyo ug sa inyong mga pangulo.
“What guilt offering should we send back to Him?” asked the Philistines. “Five gold tumors and five gold rats,” they said, “according to the number of rulers of the Philistines, since the same plague has struck both you and your rulers.
5 Busa kinahanglan nga mobuhat kamo ug mga hulagway nga sama sa inyong mga hubag, ug mga hulagway sa mga ilaga nga maoy nagguba sa yuta, aron himayaon ang Dios sa Israel. Kay basin ug ibakyaw niya ang iyang kamot kaninyo, gikan sa inyong mga diosdios, ug sa inyong yuta.
Make images of your tumors and of the rats that are ravaging the land. Give glory to the God of Israel, and perhaps He will lift His hand from you and your gods and your land.
6 Nganong pagahion paman ninyo ang inyong mga kasingkasing, sama sa pagpagahi sa kasingkasing sa mga Ehiptohanon ug ni Paraon? Mao nga hilabihan ang paglutos kanila sa Dios sa Israel; dili ba gipalingkawas man sa mga Ehiptohanon ang mga katawhan, ug mibiya sila?
Why harden your hearts as the Egyptians and Pharaoh hardened theirs? When He afflicted them, did they not send the people on their way as they departed?
7 Busa karon, andama ang karo uban ang duha ka nagpasuso nga mga baka nga wala pa gayod mayugohi. Ihikot ang mga baka diha sa karo, apan ang mga nati niini ibalik sa ilang balay, ug ipalayo sila gikan sa ilang inahan.
Now, therefore, prepare one new cart with two milk cows that have never been yoked. Hitch the cows to the cart, but take their calves away and pen them up.
8 Unya ipahimutang ang sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh ibabaw sa karo. Isulod sa kahon sa usa ka bahin niini ang kinulit nga bulawan nga iuli ninyo kaniya ingon nga halad sa sala. Unya ipadala kini ug tugoti nga molakaw kini sa iyang dalan.
Take the ark of the LORD, set it on the cart, and in a chest beside it put the gold objects you are sending Him as a guilt offering. Then send the ark on its way,
9 Unya bantayi ninyo; kung mopaingon kini ngadto sa iyang yuta nga anaa sa Bet Shemes, nagpasabot nga si Yahweh gayod ang nagpahamtang niining dakong katalagman. Apan kung dili, masayran nato nga dili ang iyang kamot ang naghampak kanato; hinuon, masayran nato nga sulagma lamang kining nahitabo kanato.”
but keep watching it. If it goes up the road to its homeland, toward Beth-shemesh, it is the LORD who has brought on us this great disaster. But if it does not, then we will know that it was not His hand that punished us and that it happened by chance.”
10 Gibuhat sa mga kalalakin-an sumala sa gisulti kanila; nagkuha sila ug duha ka nagpasuso nga mga baka, gihikot nila sa karo, ug gibalik ang iyang mga nati sa balay.
So the men did as instructed. They took two milk cows, hitched them to the cart, and penned up their calves.
11 Gikarga nila ang sagradong sudlanan sa kasabotan ibabaw sa karo, kauban ang kahon nga gisudlan sa bulawan nga ilaga ug mga hubag.
Then they put the ark of the LORD on the cart, along with the chest containing the gold rats and the images of the tumors.
12 Nipadulong dayon ang mga baka sa Bet Shemes. Nisubay sila sa usa ka taas nga dalan, ug naga-inga samtang nagpadulong, ug wala sila niliko sa tuo ug sa wala. Ang mga pangulong Filistihanon nagsunod kanila kutob sa utlanang bahin sa Bet Shemes.
And the cows headed straight up the road toward Beth-shemesh, staying on that one highway and lowing as they went, never straying to the right or to the left. The rulers of the Philistines followed behind them to the border of Beth-shemesh.
13 Karon ang katawhan sa Bet Shemes nag-ani sa ilang trigo didto sa walog. Sa dihang pagtan-aw nila sa unahan ilang nakita ang sagradong sudlanan sa kasabotan nga nagpadulong kanila, ug nagmaya sila.
Now the people of Beth-shemesh were harvesting wheat in the valley, and when they looked up and saw the ark, they were overjoyed at the sight.
14 Miabot ang karo ngadto sa yuta ni Josue nga gikan sa lungsod sa Bet Shemes ug nihunong kini didto. Anaa didto ang dako nga bato, ug ilang gipangtunga ang kahoy gikan sa karo, ug gihalad ang mga baka ingon nga halad sinunog ngadto kang Yahweh.
The cart came to the field of Joshua of Beth-shemesh and stopped there near a large rock. The people chopped up the cart and offered the cows as a burnt offering to the LORD.
15 Gipakanaog sa mga Levita ang sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh ug ang kahon nga kauban niini, kung asa gisulod ang mga bulawan nga hulagway, ug ila kining gibutang ngadto sa dakong bato. Naghalad ang kalalakihan sa Bet Shemes ug sinunog nga halad ug naghimog mga halad niana nga adlaw alang kang Yahweh.
And the Levites took down the ark of the LORD and the chest containing the gold objects, and they placed them on the large rock. That day the men of Beth-shemesh offered burnt offerings and made sacrifices to the LORD.
16 Sa dihang nakita kini sa lima ka mga pangulo nga Filistihanon, mibalik sila niana nga adlaw didto sa Ekron.
And when the five rulers of the Philistines saw this, they returned to Ekron that same day.
17 Mao kini ang mga bulawan nga mga hubaghubag nga gibalik sa mga Filistihanon alang sa halad sa sala ngadto kang Yahweh: usa alang sa Ashdod, usa alang sa Gaza, usa alang sa Ashkelon, usa alang sa Gat, usa usab alang sa Ekron.
As a guilt offering to the LORD, the Philistines had sent back one gold tumor for each city: Ashdod, Gaza, Ashkelon, Gath, and Ekron.
18 Mao ra usab ka daghan ang ilaga sama kadaghan sa mga siyudad sa mga Filistihanon nga sakop sa lima ka mga pangulo, sakop sa mga kusgan nga siyudad ug baryo sa mga nasod. Ang dako nga bato, kung asa ilang gipahimutang ang mao sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh, nagpabilin nga saksi hangtod karong panahona sa uma ni Josue nga taga-Betshemes.
The number of gold rats also corresponded to the number of Philistine cities belonging to the five rulers—the fortified cities and their outlying villages. And the large rock on which they placed the ark of the LORD stands to this day in the field of Joshua of Beth-shemesh.
19 Gipangpatay ni Yahweh ang pipila ka mga kalalakin-an sa Bet Shemes tungod kay naglili man sila sa sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh. Iyang gipatay ang 70 ka mga kalalakin-an. Unya nagbangutan ang katawhan, tungod kay gihatagan man ni Yahweh ang katawhan ug usa ka dakong pagtayhop.
But God struck down some of the people of Beth-shemesh because they looked inside the ark of the LORD. He struck down seventy men, and the people mourned because the LORD had struck them with a great slaughter.
20 Unya miingon ang katawhan sa Bet Shemes, “Kinsa man ang makahimo sa pagtindog sa atubangan ni Yahweh, kining balaan nga Dios? Ug kinsa man ang iyang pagasak-on gikan kanato?”
The men of Beth-shemesh asked, “Who can stand in the presence of the LORD, this holy God? To whom should the ark go up from here?”
21 Nagpadala sila ug mga mensahero ngadto sa mga lumulupyo sa Kiriat Jearim, nga nag-ingon. “Gibalik na sa mga Filistihanon ang sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh; lugsong kamo dinhi ug kuhaa kini ug ibalik diha kaninyo.''
So they sent messengers to the people of Kiriath-jearim, saying, “The Philistines have returned the ark of the LORD. Come down and take it up with you.”
