Lucas 12
1 Y sasta se terelasen catanado al crugos de Jesus baribustri sueti, de modo que yeques á averes bucharelaban ostely, se chitó á penar á desqueres discipules: Garabelaos de la levadura es Phariseyes, que sinela jujana.
時有成千累萬的群眾集合攏來，竟至互相踐踏。耶穌開始先對自己的門徒說：「你們要謹訪法利賽人的酵母，即他們的虛偽。
2 Na sinela buchi ucharada, sos na se haya de dicar: ni buchi escondida, sos na se haya de chanelar.
但是沒有遮掩的事，將來不被揭露的；也沒有隱藏的事，將來不被知道的。
3 Presas as buchias, que penasteis andré a rachi, á la dut sinarán chamuliadas: y ma chamulasteis á la cani andré os queres, sinará pucanado opré os tejados.
因此，你們在暗處所說的，將來必要在明處被人聽見；在內室附耳所說的，將來必要在屋頂上張揚出來。
4 A sangue pues plalores de mangue os penelo: Que na tereleis dal de ocolas, sos marelan o trupos, y despues de ocono, na terelan butér que querelar.
我告訴你們做我朋友的人們，你們不要害怕那些殺害肉身，而後能更有所為的人。
5 Tami menda penaré sangue á coin jomte terelar dal: Terelad dal á ocola, sos despues de nicobar a chipen, terela ezor de bucharar al butron: andiar sangue penelo, a ocona terelad dal. (Geenna g1067)
我要指給你們，誰是你們所應害怕的：你們應當害怕殺了以後，有權柄把人投入地獄的那一位；的確，我告訴你們: 應當害怕這一位! (Geenna g1067)
6 ¿Na se binelan pansch ujarres por dui calés, y yeque de ocolas na sinela olvidado anglal de Debél?
五隻麻雀不是賣兩文銅錢嗎﹖然而在天主前，他們中沒有一隻被遺忘的。
7 Y aun as balas de jire jero sarias sinelan jinadas. Pues na darañeleis: presas amolelais baribu butér, que ujarres baribustres.
就是你們的頭髮，也二被數過；你們不要害怕! 你們比許多麻雀尊貴多了。
8 Y tambien sangue penelo, Que o saro manu sos veáre mangue anglal es manuces, o Chaboro e manu lo veará tambien á ó anglal es Manfarieles de Debél.
我告訴你們: 凡在人前承認我的，人子將來也要在天主的使者前承認他；
9 Tami ó sos me negisáre anglal es manuces, negado sinará anglal es Manfarieles de Debél.
他在人前否認我的，將來在天主的使者前也要被否認。
10 Y o saro manu sos chibare abrí yeque varda contra o Chaboro e manu, ertinado le sinará: Tami á ocola sos penáre zermañas contra o Peniche, na le sinará ertinado, nanai.
凡出言干犯人子的，尚可獲得赦免；但是褻瀆聖神的人，決不能獲得免。
11 Y pur sangue lligueraren á as Synagogas, y á os Chineles, y a os Solares, na piraleis penchabando, sasta, ó qué terelais de rudelar, o penar.
當人押送你們到會堂，到長官及有權柄的人面前時，你們不要思慮怎樣申辯，或說什麼話，
12 Presas o Ducos Majaro sangue penará andré ocola ocana ma sangue jomte penar.
因為在那個時刻，聖神必要教給你們應說的話。」
13 Y yeque de la sueti le penó: Duquendio, pen á minrio plal que partisarele con-a-mangue la jayere.
人群中有一個人向耶穌說: 「師傅，請吩咐我的兄弟與我分家罷!」
14 Tami ó le rudeló: ¿Manu, coin ha childo mangue por Barander o repartidor enré sangue?
耶穌對他說: 「人哪，誰立了我做你們的判官及分家人呢﹖」
15 Y les penó: Diquelad, y garabelaos de sari cascañia: presas a chipen de saro yeque no sinela andré la baribustri es buchias sos terela.
遂對他們說：「你們要謹慎，躲避一切貪婪，因為一個人縱然富裕，他的生命並不在於他的資產。」
16 Y les penó yeque parabola, penando: La pu de yeque manu balbalo habia diñado mibao baribu.
耶穌對他們設了一個比喻說: 「有一個富人，他的田地出產豐富。
17 Y ó penchababa enré sí matejo, y penaba: ¿Qué querelaré, presas na terelo anduque pandisarar minrio mibao?
他心裏想道: 我可怎麼辦呢﹖因為我已經沒有地方收藏我的物產。
18 Y penó: Ocono querelaré: Buchararé abajines minres malabayes, y os querelaré mas bares: y oté chibaré saro minrio mibao, y minres balbalipenes.
他遂說: 我要這樣做: 我要拆毀我的倉房，另建更大的，好在那裏藏一切榖類及財物。
19 Y penaré á minri ochi: Ochi, baribustres balbalipenes terelas chités para baribustres berjis: Sobela, jama, piya, din jachipenes.
以後，我要對我的靈魂說: 靈魂哪! 你存有大量的財物，足夠多年之用，你休息罷! 吃喝宴樂罷!
20 Tami Debél le penó: Dinelo, ocona rachi te vuelven á ustilar a ochi, ¿Ma has chitó, para coin sinará?
天主卻給他說: 胡塗人哪! 今夜就要索回你的靈魂，你所備置的，將歸誰呢﹖
21 Andiar sinela ó sos chitela manchin para sí; y na sinela balbalo andré Debél.
那為自己厚積財產而不在天主前玫富的，也是如此。」
22 Y penó á os discipules de ó: Pre ocono sangue penelo: na pireleis solicitos para jiré ochi, ma jamareis, ni para o trupos, que coneles chibareís.
耶穌對他的門徒說：「為此，我告訴你們: 不要為生命思慮吃什麼，也不要為身體思慮穿什麼，
23 Butér sinela a ochi, que o jamar, y o trupos que os coneles.
因為生命貴於食物，身體貴於衣服。
24 Diquelad os cuerves, sos na chinelan, ni terelan dispensa, ni malabai, y Debél os parbarela. ¿Pues quanto butér amolelais sangue que junos?
你們看看烏鴉，牠們不播種，也不收割；牠們沒有庫房，也沒有倉廩，天主尚且養活牠們，你們比起飛鳥更要尊貴多少呢﹖
25 Y coin de sangue, por baribu que lo penchabele, astisarela chibar a sun estatura yeque codo butér?
你們中誰能運用思慮，使自己的壽數增加一肋呢﹖
26 Pues si na astisarelais ma sinela mendesquero: ¿por qué pireleis penchabando por as avérias buchias?
如果你們連極小的事還做不來，為什麼要思慮別的事呢﹖
27 Diquelad os lirios sasta se querelan baro; sos ni randiñelan ni hilan: pues sangue penelo, que ni Salomon andré saro desquero chimusolano, na sinaba tan chitó sasta yeque de oconas.
你們看看百合花，是怎樣生長的: 它們不勞作，也不紡織；可是，我告訴你們：連撒羅滿在他極盛的榮花時所披戴的，也不如這花中的一朵。
28 Pues si al cha, sos achibes sinela andré o lugos, y tasata se bucharela andré o sosimbo, Debél vistió andiar lacho; ¿quanto butér á sangue de frima fé?
田野閶的野草，今天還在，明天就投入爐中，天主尚且這樣裝飾，何況你們呢! 小信德的人啊!
29 Na pireleis pues penchabando andré ma terelais de jamar, o piyar, y na pireleis ardiñelados.
你們不要謀求吃什麼，喝什麼，也不要憂愁掛心，
30 Presas sarias oconas sinelan buchias, en que pirelan penchabando os busnes de la sueti. Y jire Dada chanela, que de oconas terelais necesidad.
因為這一切都是世上的外邦人所尋求的，至於你們，你們的父知道你們需要這些。
31 Pre ocono orotelad brotobo o chim de Debél, y su lachoria; y sarias oconas buchias á sangue sinarán jinadas.
你們只要尋求他的國，這些自會加給你們。」
32 Na darañeleis, ne-bari plastañi; presas jire Dada ha camelado diñaros o chim.
「你們小小的羊群，不要害怕! 因為你們的父喜歡把天國賜給你們。
33 Binelad ma terelais y diñad limosna. Querelaos quisobes, sos na se chitelan purés, manchin andré o Charos, sos jamas faltisarela: anduque o rande na bigorela, y na jamela a polilla.
要變賣你們所有的來施捨，為你們自己備下經久不朽的錢囊，在天上備下取用不盡的寶藏；那裏盜賊不能走近，蠹蟲也不能損壞，
34 Presas duque sinela jire manchin, oté tambien sinará jire carlochin.
因為你們的寶藏在那裏，你們的心也必在那裏。」
35 Terelad ceñidos jires dumes, y mermellines encendidas andré jires bastes.
「要把你們的腰束起，把燈點著；
36 Y sinelad sangue semejantes á os manuces, sos ujarelan á o Erañó de junos, pur limbidiela de las romandiñipenes: somia que pur abilláre, y araqueráre á la bundal, yescotria le pindrabelen.
應當如同那些等候自己的主人，由婚宴回來的人，為的是主人來到，一敲門，立刻就給他開門。
37 Majarés ocolas lacrés, sos alacháre velando o Erañó pur abilláre: Aromali sangue penelo, que se chibará la sustigui; y os querelará bestelar á la mensalle, y nacando os servirá.
主人來到時，遇見醒寤著的那些僕人，是有福的。我實實在在告訴你們：主人要束上腰，請他們坐席，自己前來伺候他們。
38 Y si abilláre andré la duisquera vela, y si abilláre andré la trinchera vela, y andiar alacháre á junos, majarés sinelan oconas lacrés.
他二更來也罷，三更來也罷，若遇見這樣，那些人才是有福的。
39 Tami chanelad ocono, que si o julai e quer chanelase a ocana en que abillaria o randé, na querelaria o sobindoi, y na mequelaria enquerar su quer.
你們應該明白這一點: 如果家主知道盜賊何時要來，[他必定要醒寤]，決不容自己的屋被挖穿。
40 Sangue pues sinelad emposunés: presas á la ocana, que na penchabelais, abillará o Chaboro e manu.
你們也應當準備，因為在你們不料想的時辰，人子就來了。」
41 Y Pedro le penó: Erañó, penelas ocona parabola á amangue, ó tambien á os sares.
伯多祿說：「主，你講的這個比喻，是為我們呢，還是為眾人﹖」
42 Y penó o Erañó, ¿Coin, penchabelais que sinela o baro-lacró lacho y cabalico, sos chitó o Erañó opré su sueti, somia que les díñele o melalo de gi andré chiros?
主說: 「究竟誰是那忠信及精明的管家，主人派他管理自己的家僕，按時配給食糧﹖
43 Majaro ocola lacró, sos pur abilláre o Erañó, le alacháre andiar querelando.
主人來時，看見他如此行事，那僕人才是有福的。
44 Aromali sangue penelo, que lo chitará opré saro que terela.
我實實在在告訴你們: 主人必要委派他管理自己的一切財產。
45 Tami si penáre ocola lacro andré su carló: Se tasalela minrio Erañó de abillar, y se chibáre á querelar choro á os lacrés, y á as lacrias, y á jamar, y á pijar, y diñarse á curdá:
如果那個僕人心裏說: 我的主人必然遲來；他便開始烤打僕婢，也吃也喝也醉酒。
46 Abillará o Erañó de ocola lacró o chibes, que na penchabela, y á la ocana que na chanela, y le chibará abrí, y chitará su aricata sat junos de dabrocos.
在他不期待的日子，不知覺的時刻，那僕人的主人要來，必要剷除他，使他與不信者遭受同的命運。
47 Presas ocola lacró sos chanó ma camelaba desquero Erañó, y na queró bajin, y na queró ma camelaba, sinará muy mistos curado.
那知道主人的旨意，而偏不準備，或竟不奉行他旨意的僕人，必然要多受烤打；
48 Tami ó sos na chanó, y queró buchias dignas e saniséo, frima sinará curado: presas á saro manu, á coin baribu sinaba diñado; baribu le sinará manguelado: y al que baribu encomendáron, butér le ustilarán.
那不知道而做了應受烤打之事的，要少受烤打。給誰的多，向誰要的也多；交托誰的多，向誰索取的也格外多。」
49 Yaque he abillado á chitar andré la pu: ¿y que camelo, sino que jacharele?
「我來是為把火投在地上，我是多麼切望它已經燃燒起來!
50 Me jomte sinelar chobelado sat bautismo: ¿y cómo me trajatelo, disde que se lo querele?
我有一種應受的洗禮，我是如何焦急，直到它得以完成!
51 ¿Penchabelais, que sinelo abillado á chitar paz andré la pu? Sangue penelo que nanai, sino chingaripen.
你們以為我來是給地上送和平嗎﹖不，我告訴你們: 而是來送分裂。
52 Presas de acoi anglal sinarán pansch andré yeque quer en chingaripen, os trin sinarán contra os dui, y os dui contra os trin.
因為從今以後，一家五口的，將要分裂: 三個反對兩個，兩個反對三個。
53 Sinarán en chingaripen o batu sat o chaboro; la dai sa’ la chabori, y la chabori sa’ la dai, la dai e rom sa’ la romi, y la romi sa’ la dai e rom.
他們將要分裂: 父親反對兒子，兒子反對父親；母親反對女兒，女兒反對母親；婆母反對兒媳，兒媳反對婆母。」
54 Y penaba tambien á la sueti: pur diquelais ardiñelar o paros del aracata e poniente, yescotria penelais: Buros abillela: y andiar anaquela.
耶穌又向群眾說：「幾時你們看見雲彩由西方升起，立刻就說: 要下大雨了；果然是這樣。
55 Y pur chumasquerela o Austro, penelais: jar querelará: y chachipen sinela.
幾時南風吹來，就說天要熱了；果然是這樣。
56 Sungalés, chanelais distinguir as chichias e charos y de la pu: ¿pues como na chanelais pincherar o chiros presente?
假善人哪! 你們知道觀察地上及天上的氣象，怎麼不能觀察這個時機呢﹖
57 ¿Y por qué na pincherelais por sangue matejos: ma sinela lacho?
你們為什麼不能由自己來辨別正義的事呢﹖
58 Pur chalas sa’ tun daschmanu al Manclay, querela ma astis somia listrabarte de ó andré o drun, somia que na te lliguerele al Barander, y o Barander te díñele al chinel, y o chinel te chitele andré l’estaripel.
當你同你的對頭去見官長時，尚在路上，你得設法與他了結，怕他拉你到法官前，法官把你交給刑役，而刑役把你押在獄中。
59 Te penelo, que na chalarás abrí de acoi, disde que poquineles o segriton cale.
我告訴你：非等還清最後的一分錢，斷不能從那裏出來。」
