Matthieu 8
1 Pa voe diskennet eus ar menez, ul lod bras a dud a heulias anezhañ.
Upon descending from the hill country He was followed by immense crowds.
2 Ha setu, un den lovr a zeuas hag en em stouas dirazañ, en ur lavarout: Aotrou, mar fell dit, e c'hellez va glanaat.
And a leper came to Him, and throwing himself at His feet, said, "Sir, if only you are willing you are able to cleanse me."
3 Jezuz a astennas e zorn, en stokas, hag a lavaras dezhañ: Fellout a ra din, bez glanaet. Ha diouzhtu, e lorgnez a voe glanaet.
So Jesus put out His hand and touched him, and said, "I am willing: be cleansed." Instantly he was cleansed from his leprosy;
4 Neuze Jezuz a lavaras dezhañ: Kemer evezh na lavari an dra-mañ da zen; met kae hag en em ziskouez d'ar beleg, ha kinnig ar prof en deus Moizez gourc'hemennet, evit ma servijo-se da desteni dezho.
and Jesus said to him, "Be careful to tell no one, but go and show yourself to the priest, and offer the gift which Moses appointed as evidence for them."
5 Pa voe antreet Jezuz e Kafarnaoum, ur c'hantener a zeuas d'e gavout,
After His entry into Capernaum a Captain came to Him, and entreated Him.
6 ouzh e bediñ, hag o lavarout: Aotrou, va mevel a zo gourvezet klañv em zi, seizet, hag emañ e gwall boan.
"Sir," he said, "my servant at home is lying ill with paralysis, and is suffering great pain."
7 Jezuz a lavaras dezhañ: Mont a rin, hag e yac'hain anezhañ.
"I will come and cure him," said Jesus.
8 Ar c'hantener a respontas: Aotrou, n'on ket din e teufes dindan va zoenn; met lavar ur ger hepken, ha va mevel a vo yac'haet.
"Sir," replied the Captain, "I am not a fit person to receive you under my roof: merely say the word, and my servant will be cured.
9 Rak me va-unan a zo un den lakaet dindan galloud re all, met dindanon em eus soudarded, hag e lavaran da unan: Kae! hag ez a, d'egile: Deus! Hag e teu, ha da'm mevel: Gra kement-mañ! Hag en gra.
For I myself am also under authority, and have soldiers under me. To one I say 'Go,' and he goes, to another 'Come,' and he comes, and to my slave 'Do this or that,' and he does it."
10 Jezuz, pa glevas kement-se, a voe souezhet, hag a lavaras d'ar re en heulie: Me a lavar deoc'h e gwirionez, ne'm eus ket kavet ur feiz ken bras, zoken en Israel.
Jesus listened to this reply, and was astonished, and said to the people following Him, "I solemnly tell you that in no Israelite have I found faith as great as this.
11 Evel-se e lavaran deoc'h penaos e teuio meur a hini eus ar sav-heol hag eus ar c'huzh-heol, hag a vo ouzh taol e rouantelezh an neñvoù, gant Abraham, Izaak ha Jakob,
And I tell you that many will come from the east and from the west and will recline at table with Abraham, Isaac and Jacob in the Kingdom of the Heavens,
12 met bugale ar rouantelezh a vo taolet e deñvalijenn an diavaez, e-lec'h ma vo goueladegoù ha grigoñsadegoù-dent.
while the natural heirs of the Kingdom will be driven out into the darkness outside: there will be the weeping aloud and the gnashing of teeth."
13 Neuze Jezuz a lavaras d'ar c'hantener: Kae, ha ra vo graet dit hervez da feiz. Hag en eur-se memes, e vevel a voe yac'haet.
And Jesus said to the Captain, "Go, and just as you have believed, so be it for you." And the servant recovered precisely at that time.
14 Jezuz, o vezañ deuet da di Pêr, a welas mamm-gaer Pêr en he gwele, klañv gant an derzhienn.
After this Jesus went to the house of Peter, whose mother-in-law he found ill in bed with fever.
15 O vezañ stoket ouzh he dorn, raktal an derzhienn a yeas kuit diouti; hi a savas hag a servijas anezho.
He touched her hand and the fever left her: and then she rose and waited upon Him.
16 An abardaez o vezañ deuet, e voe degaset dezhañ meur a hini dalc'het gant diaoulien. Eñ a gasas kuit ar speredoù dre e c'her hag a yac'haas an holl re a oa klañv,
In the evening many demoniacs were brought to Him, and with a word He expelled the demons; and He cured all the sick,
17 evit ma vije peurc'hraet ar pezh a oa bet lavaret gant Izaia ar profed: Kemeret en deus e-unan hor mac'hagnoù, ha douget en deus hor c'hleñvedoù.
in order that this prediction of the Prophet Isaiah might be fulfilled, "He took on Him our weaknesses, and bore the burden of our diseases."
18 Met Jezuz, o welout kalz a dud war e dro, a c'hourc'hemennas tremen en tu all.
Seeing great crowds about Him Jesus had given directions to cross to the other side of the Lake,
19 Ur skrib a dostaas hag a lavaras dezhañ: Va mestr, me a heulio ac'hanout e kement lec'h ma'z i.
when a Scribe came and said to Him, "Teacher, I will follow you wherever you go."
20 Jezuz a lavaras dezhañ: Al lern o deus toulloù, ha laboused an neñv neizhioù; met Mab an den n'en deus lec'h ebet evit harpañ e benn.
"Foxes have holes," replied Jesus, "and birds have nests; but the Son of Man has nowhere to lay His head."
21 Unan all eus e ziskibien a lavaras dezhañ: Aotrou, lez ac'hanon da vont da gentañ da sebeliañ va zad.
Another of the disciples said to Him, "Sir, allow me first to go and bury my father."
22 Jezuz a lavaras dezhañ: Heul ac'hanon, ha lez ar re varv da sebeliañ o re varv.
"Follow me," said Jesus, "and leave the dead to bury their own dead."
23 Pignat a reas en ur vag, hag e ziskibien en heulias.
Then He went on board a fishing-boat, and His disciples followed Him.
24 Neuze e savas ur barrad gwall-amzer bras war ar mor, en hevelep doare ma oa ar vag goloet gant ar c'hoummoù-mor. Hag eñ a gouske.
But suddenly there arose a great storm on the Lake, so that the waves threatened to engulf the boat; but He was asleep.
25 E ziskibien a zeuas, hag en dihunas o lavarout: Aotrou, savete ac'hanomp, mont a reomp da goll.
So they came and woke Him, crying, "Master, save us, we are drowning!"
26 Neuze e lavaras dezho: Perak hoc'h eus aon, tud a nebeut a feiz? Neuze, o vezañ savet, e c'hourc'hemennas an avelioù hag ar mor, hag e voe ur sioulder bras.
"Why are you so easily frightened," He replied, "you men of little faith?" Then He rose and reproved the winds and the waves, and there was a perfect calm;
27 An dud-se a voe souezhet, hag a lavare: Piv eo hemañ, ma sent memes an avelioù hag ar mor outañ?
and the men, filled with amazement, exclaimed, "What kind of man is this? for the very winds and waves obey him!"
28 Pa voe tremenet en tu all, e bro ar C'hergezeniz, daou zen dalc'het gant diaoulien, o tont eus ar bezioù, a zeuas d'e gavout. Ken dañjerus e oant, ma ne c'helle den tremen dre an hent-se.
On His arrival at the other side, in the country of the Gadarenes, there met Him two men possessed by demons, coming from among the tombs: they were so dangerously fierce that no one was able to pass that way.
29 Ha setu e krijont en ur lavarout: Petra a zo etre ni ha te, Jezuz, Mab Doue? Ha deuet out amañ evit hor poaniañ a-raok an amzer?
They cried aloud, "What hast Thou to do with us, Thou Son of God? Hast Thou come here to torment us before the time?"
30 Bez' e oa, ur pennad diouzh eno, ur vandenn vras a voc'h o peuriñ.
Now at some distance from them a vast herd of swine were feeding.
31 Hag an diaoulien en pedas o lavarout: Mar kasez ac'hanomp kuit, lez ac'hanomp da vont er vandenn voc'h-se.
So the demons entreated Him. "If Thou drivest us out," they said, "send us into the herd of swine."
32 Eñ a lavaras dezho: Kit. Int, o vezañ aet er-maez, a yeas er moc'h; ha setu an holl vandenn en em daolas eus al lec'h uhel-se er mor, hag e varvjont en doureier.
"Go," He replied. Then they came out from the men and went into the swine, whereupon the entire herd instantly rushed down the cliff into the Lake and perished in the water.
33 Ar re o mesae a dec'has kuit, hag, o vezañ deuet e kêr, e lavarjont an holl draoù-se hag ar pezh a oa c'hoarvezet gant ar re a oa dalc'het gant an diaoulien.
The swineherds fled, and went and told the whole story in the town, including what had happened to the demoniacs.
34 Ha setu holl dud kêr a yeas a-raok Jezuz; o vezañ e welet, e pedjont anezhañ da bellaat diouzh o bro.
So at once the whole population came out to meet Jesus; and when they saw Him, they besought Him to leave their country.
