Matthieu 20

1 Rak rouantelezh an neñvoù a zo heñvel ouzh un den penn-tiegezh a yeas er-maez beure mat, da c'hoprañ labourerien evit e winieg.

For the kingdom of the heavens is like a householder who went out with the early morn to hire workmen for his vineyard.

2 Ober a reas marc'had ganto eus un diner dre zevezh, hag o c'hasas d'e winieg.

And having agreed with the workmen for a denarius the day, he sent them into his vineyard.

3 Mont a reas er-maez war-dro an deirvet eur, hag e welas re all a oa war ar blasenn, hep ober netra.

And having gone out about [the] third hour, he saw others standing in the market-place idle;

4 Lavarout a reas dezho: It ivez da'm gwinieg, hag e roin deoc'h ar pezh a zo reizh. Hag ez ejont.

and to them he said, Go also ye into the vineyard, and whatsoever may be just I will give you. And they went their way.

5 Mont a reas adarre er-maez war-dro ar c'hwec'hvet ha war-dro an navet eur, hag e reas ar memes tra.

Again, having gone out about the sixth and ninth hour, he did likewise.

6 O vezañ aet er-maez war-dro an unnekvet eur, e kavas re all a oa dilabour war ar blasenn, hag e lavaras dezho: Perak en em zalc'hit amañ a-hed an deiz hep ober netra?

But about the eleventh [hour], having gone out, he found others standing, and says to them, Why stand ye here all the day idle?

7 Respont a rejont dezhañ: Dre n'en deus den ebet gopret ac'hanomp. It ivez da'm gwinieg, emezañ, hag e roin deoc'h ar pezh a zo reizh.

They say to him, Because no man has hired us. He says to them, Go also ye into the vineyard [and whatsoever may be just ye shall receive].

8 Pa voe deuet an abardaez, mestr ar winieg a lavaras d'e verour: Galv al labourerien ha ro dezho o gopr, en ur vont eus ar re ziwezhañ d'ar re gentañ.

But when the evening was come, the lord of the vineyard says to his steward, Call the workmen and pay [them] their wages, beginning from the last even to the first.

9 Re an unnekvet eur, o vezañ deuet, o devoe pep a ziner.

And when they [who came to work] about the eleventh hour came, they received each a denarius.

10 Ar re gentañ a soñje dezho o divije ouzhpenn; met pep a ziner a resevas ivez ar re-mañ.

And when the first came, they supposed that they would receive more, and they received also themselves each a denarius.

11 Ouzh e gemer, e c'hrozmolent a-enep ar penn-tiegezh,

And on receiving it they murmured against the master of the house,

12 o lavarout: Ar re ziwezhañ-se n'o deus labouret nemet un eurvezh, hag ec'h eus o lakaet keit ha ni hon eus douget pouez an deiz hag an tommder.

saying, These last have worked one hour, and thou hast made them equal to us, who have borne the burden of the day and the heat.

13 Eñ a respontas da unan anezho: Va mignon, ne ran gaou ebet ouzhit; ne'c'h eus ket graet marc'had ganin evit un diner?

But he answering said to one of them, [My] friend, I do not wrong thee. Didst thou not agree with me for a denarius?

14 Kemer eta ar pezh a zo dit, ha kae kuit; c'hoantaat a ran reiñ d'an hini diwezhañ-mañ kement ha dit.

Take what is thine and go. But it is my will to give to this last even as to thee:

15 Ha ne c'hellan ket ober ar pezh a fell din eus va madoù? Pe daoust ha da lagad a zo fall abalamour ma'z on mat?

is it not lawful for me to do what I will in my own affairs? Is thine eye evil because I am good?

16 Evel-se, ar re ziwezhañ a vo ar re gentañ, hag ar re gentañ a vo ar re ziwezhañ. [Rak kalz a zo galvet, met nebeud a zo dibabet.]

Thus shall the last be first, and the first last; for many are called ones, but few chosen ones.

17 E-pad ma pigne Jezuz da Jeruzalem, e kemeras a-du an daouzek diskibl, hag e lavaras dezho en hent:

And Jesus, going up to Jerusalem, took the twelve disciples with [him] apart in the way, and said to them,

18 Setu, e pignomp da Jeruzalem, ha Mab an den a vo lakaet etre daouarn ar veleien vras ha re ar skribed, hag e kondaonint anezhañ d'ar marv,

Behold we go up to Jerusalem, and the Son of man will be delivered up to the chief priests and scribes, and they will condemn him to death;

19 hag e lakaint anezhañ etre daouarn ar baganed, evit ober goap anezhañ, evit e skourjezañ, hag e groazstagañ, met ec'h adsavo a varv d'an trede deiz.

and they will deliver him up to the nations to mock and to scourge and to crucify, and the third day he shall rise again.

20 Neuze mamm mibien Zebedea a dostaas ouzh Jezuz [gant he mibien], hag en em stouas evit ober ur goulenn digantañ.

Then came to him the mother of the sons of Zebedee, with her sons, doing homage, and asking something of him.

21 Eñ a lavaras dezhi: Petra a fell dit? Gra, emezi, ma vo va daou vab a zo amañ, azezet ez rouantelezh unan a-zehou hag egile a-gleiz dit.

And he said to her, What wilt thou? She says to him, Speak [the word] that these my two sons may sit, one on thy right hand and one on thy left in thy kingdom.

22 Jezuz a respontas: N'ouzoc'h ket ar pezh a c'houlennit. Ha gallout e c'hellit evañ an hanaf a dlean evañ [ha bezañ badezet eus ar vadeziant ma tlean bezañ badezet ganti]? Int a lavaras dezhañ: Ni a c'hell.

And Jesus answering said, Ye know not what ye ask. Can ye drink the cup which I am about to drink? They say to him, We are able.

23 Lavarout a reas dezho: Gwir eo ec'h evot va hanaf [hag e viot badezet eus ar vadeziant am eus da vezañ badezet ganti]; met bezañ azezet a-zehou pe a-gleiz din, n'eo ket din da reiñ; roet e vo d'ar re ma'z eo bet kempennet evito gant va Zad.

[And] he says to them, Ye shall drink indeed my cup, but to sit on my right hand and on [my] left, is not mine to give, but to those for whom it is prepared of my Father.

24 An dek all o vezañ klevet kement-se, a yeas droug enno a-enep an daou vreur.

And the ten, having heard [of it], were indignant about the two brothers.

25 Jezuz o galvas hag a lavaras: Gouzout a rit penaos pennoù ar pobloù a vestroni anezho, ha penaos ar re vras a ziskouez o galloud warno.

But Jesus having called them to [him], said, Ye know that the rulers of the nations exercise lordship over them, and the great exercise authority over them.

26 Ne vo ket evel-se en ho touez; met piv bennak a fello dezhañ bezañ bras en ho touez, a vo ho servijer.

It shall not be thus amongst you, but whosoever will be great among you, shall be your servant;

27 Ha piv bennak a fello dezhañ bezañ ar c'hentañ en ho touez, a vo ho mevel.

and whosoever will be first among you, let him be your bondman;

28 Evel-se eo deuet Mab an den, neket evit bezañ servijet, met evit servijañ hag evit reiñ e vuhez e daspren evit kalz.

as indeed the Son of man did not come to be served, but to serve, and to give his life a ransom for many.

29 Pa'z ejont kuit eus Jeriko, ez eas kalz a dud war e lerc'h.

And as they went out from Jericho a great crowd followed him.

30 Ha setu, daou zen dall, azezet war gostez an hent, a glevas e oa Jezuz o tremen, hag e krijont: Aotrou, Mab David, az pez truez ouzhimp!

And lo, two blind men, sitting by the wayside, having heard that Jesus was passing by, cried out saying, Have mercy on us, Lord, Son of David.

31 Ar bobl o gourdrouze, evit ober dezho tevel; met int a grie kreñvoc'h: Mab David, az pez truez ouzhimp!

But the crowd rebuked them, that they might be silent. But they cried out the more, saying, Have mercy on us, Lord, Son of David.

32 Jezuz, o chom a sav, o galvas, hag a lavaras: Petra a fell deoc'h e rafen evidoc'h?

And Jesus, having stopped, called them and said, What will ye that I shall do to you?

33 Hag e lavarjont dezhañ: Aotrou, ma tigoro hon daoulagad.

They say to him, Lord, that our eyes may be opened.

34 O kaout truez outo, Jezuz a stokas ouzh o daoulagad, ha raktal e kavjont ar gweled, hag e heuilhjont anezhañ.

And Jesus, moved with compassion, touched their eyes; and immediately their eyes had sight restored to them, and they followed him.